Μποτίλια Στον Άνεμο

Για ναυαγούς που θέλουν να κολυμπήσουν. Το σημείωμα άλλοτε βιαστικό και ταραγμένο, άλλοτε φλύαρο ή λακωνικό, ακατάληπτο κι ερμητικό, κακογραμμένο κι αδέξιο, ευδιάκριτο ή ξεθωριασμένο. Μπουκαλάκια, φιαλίδια, φιάλες αερίου. Μποτίλιες, μποτίλιες, μποτίλιες... Με καθορισμένο, πάντοτε, στίγμα. Καλή στεριά, συνταξιδιώτες... Ή καλή θάλασσα.

Σάββατο 16 Μαρτίου 2024

STUDIO - KIno Pravda: Η Μάνα Κουράσγιο και τα παιδιά της του Μπέρτολτ Μπρεχτ - Για πρώτη φορά στην πλήρη του έκδοση (17 Μαρ. 2024, 18:00)

ΤΟ ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ ΤΟΥ ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ

ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ

Mother courage and her children (1961) - Bertold Brecht's

ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΤΟΥ ΕΚΔΟΣΗ

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΜΟΝΟ ΠΡΟΒΟΛΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ 17/3/24 στις 18.00

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στο STUDIO new star art cinema σε συνεργασία με τo DEFA STUDIO

«Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της», από το φημισμένο «Μπερλίνερ Ανσάμπλ», σε σενάριο-σκηνοθεσία Μάνφρεντ Βέκβερτ και Πέτερ Πάλιτς, μουσική Πάουλ Ντεσάου, με την αξεπέραστη ερμηνεία της Χελένε Βάιγκελ στο ρόλο της Μάνας-Κουράγιο.

Ο Μπρεχτ μας καλεί να αντιληφθούμε το θέατρο ως διαλεκτικό μέσο αλλαγής του κόσμου.

ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ

Σκηνοθεσία: Peter Palitzsch, Manfred Wekwerth

Σενάριο: Peter Palitzsch, Manfred Wekwerth

Παραγωγή: Defa Studio

Μουσική: Paul Dessau

Μοντάζ: Ella Ensink

Σκηνικά/Κουστούμια: Heinrich Kilger, Erich Kulicke

Με τους: Helene Weigel, Ekkehard Schall, Heinz Schubert

Χώρα: Γερμανία

Διάρκεια: 151’

Έτος Παραγωγής: 1961

ΣΥΝΟΨΗ

Η «Μάνα Κουράγιο» τριγυρνά από χώρα σε χώρα, ακολουθώντας στρατιωτικά τάγματα στην περίοδο του πολέμου. Δεν είναι με το μέρος κανενός, παρά μόνο με το μέρος του εμπορικού κέρδους. Ο πόλεμος γι’ αυτήν είναι μια ευκαιρία να αγοράζει φθηνά και να πουλά ακριβά. Η « Μάνα Κουράγιο», όπως κάθε μάνα, προσπαθεί να προφυλάξει τα παιδιά της από τα δεινά του πολέμου και κάνει το παν, για να εμποδίσει τη στρατολόγηση των γιων της. Από την άλλη όμως, η ίδια και η οικογένειά της ζουν από αυτόν τον πόλεμο! Χάνει το ένα μετά το άλλο και τα τρία παιδιά της, για να καταλήξει στο τέλος μόνη, χωρίς να της έχει απομείνει τίποτα, εκτός από το αδάμαστο πνεύμα της.

Με όπλο τη σάτιρα, σηκώνει το δικό του πόλεμο ενάντια στους εχθρούς της ανθρωπότητας: Τον πόλεμο, τη βία, την τυραννία, τη χρηματο-λαγνεία, τη φτώχεια, την αδικία, την ψευτιά, την εκμετάλλευση κι όλα τα άλλα εγκλήματα κατά του γένους,

Ένας λοχίας θα την προειδοποιήσει πως «αν θέλεις από τον πόλεμο να ζήσεις, τον οβολό σου μην του τόνε στερήσεις».

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ γράφει το αντιπολεμικό αυτό αριστούργημα, εκφράζοντας μια κραυγή αγωνίας για τον επερχόμενο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Επιδιώκει να προκαλέσει την αποστροφή του κοινού για τον πόλεμο γενικότερα και μαζί την αποστροφή για την καπιταλιστική κοινωνία, η οποία προκαλεί τους πολέμους, τη φτώχεια, την προσφυγιά.

Το μήνυμα είναι απλό και σαφές. Ο πόλεμος είναι μια μηχανή που συνθλίβει τους πάντες, εκτός από εκείνους που βρίσκονται στην κορυφή.

Έτσι, παρόλο που η Μάνα Κουράγιο «παίζει» σύμφωνα με τους κανόνες του παιχνιδιού (πολέμου), εντούτοις θα τιμωρηθεί πολύ αυστηρά, καθώς οι στόχοι της θα ανατραπούν βίαια. Ο μεγάλος δραματουργός επιδίωκε πάντοτε στα έργα του και τον αιφνιδιασμό της πολιτικής συνείδησης του σκεπτόμενου θεατή. Μπορεί οι άνθρωποι να είναι θύματα μεγάλων ιστορικών διαδικασιών που τους συντρίβουν, όμως με ό,τι κάνουν, συμβάλλουν σ’ αυτή τη διαδικασία. Σύμφωνα με τον Μπρεχτ, επιβάλλεται να αντιδρούμε στη φρίκη που υπάρχει γύρω μας, όχι με το να παραδέρνουμε στον οίκτο, αλλά χρησιμοποιώντας το μυαλό μας, για να σκεφθούμε πέρα από εκείνα τα γεγονότα που διαδραματίζονται πάνω στη σκηνή, με τρόπο που να φεύγουμε από την παράσταση ικανότεροι να αλλάξουμε τον κόσμο.

Ο ανατόμος της πραγματικότητας, με τους δρώντες ήρωές του, με τις ιστορίες της πίκρας και των αδικιών, αποκαλύπτει τις αιτίες της ανισότητας. Προμήθεψε γνώση, διαλεκτική σ' όλους αυτούς που μάχονται αντιιμπεριαλιστικά:

«Ο πόλεμος που έρχεται δεν είναι ο πρώτος. Πριν απ' αυτόν γίνανε κι άλλοι πόλεμοι. Όταν ετέλειωσε ο τελευταίος, υπήρχαν νικητές και νικημένοι.

Στους νικημένους ο φτωχός λαός πέθαινε από την πείνα.

Στους νικητές ο φτωχός λαός πέθανε το ίδιο».

Ήταν σαρκαστικός, καινοτόμος που όμοιό του δε γνώρισε ο 20ός αιώνας. Υπήρξε ο παγκόσμιος δάσκαλος του προλεταριάτου:

«Ήρθα κοντά σας σα δάσκαλος. Και σα δάσκαλος θα μπορούσα να φύγω. Μα επειδή μάθαινα, έμεινα (μαθητής)».

Το έργο του ζει, διδάσκει.

IMDB

WIKIPEDIA

FLICKR NEW STAR

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Το θεατρικό έργο του Μπρεχτ «Η Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της», χρονικό του τριακονταετούς πολέμου, του πρώτου ευρωπαϊκού μακελειού που γνώρισε ο καπιταλισμός, αναφέρεται στη φανταστική ιστορία μιας μάνας, μικρεμπόρισσας, που ακολουθεί με την καντίνα της τη στρατιά για να πουλήσει την πραμάτεια της. Στρατεύεται κατά κάποιον τρόπο στον πόλεμο και γίνεται η φανατικότερη οπαδός του, αλλάζοντας σημαία και στράτευμα όταν η «ανάγκη» το απαιτήσει. Η ελπίδα να γλιτώσει τα μικρά της κέρδη, το μικροσυμφέρον, την οδηγεί σταδιακά στη θυσία των ίδιων των παιδιών της (θυσιάζει το μέλλον και μαζί το δικό της μακροπρόθεσμο συμφέρον).

Όπως γράφει γι' αυτήν ο Μπρεχτ: «Διαβλέπει τον καθαρά εμπορικό χαρακτήρα του πολέμου. Ακριβώς αυτός την ελκύει. Θα πιστεύει στον πόλεμο ως το τέλος. Δεν της περνάει από το μυαλό ότι για να κόψει κανείς το μερτικό του από τον πόλεμο χρειάζεται μεγάλο μαχαίρι».

«Όπως η μεταβολή της φύσης, έτσι και η μεταβολή της κοινωνίας είναι απελευθερωτική πράξη και, ακριβώς, τις χαρές μιας τέτοιας απελευθέρωσης θα πρέπει να μεταδίδει το θέατρο μιας επιστημονικής εποχής» - Μπρεχτ

«Σκοπός του θεάτρου μου είναι να ξυπνήσει στον θεατή την επιθυμία να καταλάβει την κοινωνία στην οποία ζει και να μεθοδέψει σ' αυτόν το μεράκι να πάρει μέρος στην αλλαγή της» - Μπρεχτ.

Ο σπανιότατος συνδυασμός των ιδιοτήτων του επαναστάτη και διανοητή σφραγίζει τη ζωή και το έργο του μεγάλου Γερμανού δραματουργού, ποιητή, πεζογράφου

«Σ' αυτό το βαθιά ριζοσπαστικό θέατρο ηθοποιοί και θεατές είναι μαθητές σε μια συλλογική δράση με σκοπό την αλλαγή. Οι θεατές δεν είναι παθητικοί καταναλωτές και ευσυγκίνητοι δέκτες εύπεπτου θεάματος, αλλά συμμετέχουν ενεργά και συνδιαμορφώνουν από κοινού την παράσταση» - Μπρεχτ.

Κάτι τέτοιο θα συμβεί χάρη στην καταλυτική επίδραση μιας νέας φιλοσοφικής - αισθητικής θεώρησης, αυτής της «επιστημονικής εποχής», κατά την οποία η τέχνη, συνυφασμένη με τη διαλεκτική σκέψη, θα αξιοποιεί τα επιτεύγματα της επιστήμης και θα αποτελεί διαδικασία Γνώσης.

«Ακουσα πως τίποτα δεν θέλετε να μάθετε»

Μάθαινε και τ' απλούστερα! Γι' αυτούς

που ο καιρός τους ήρθε

ποτέ δεν είναι πολύ αργά!

Μάθαινε το αβγ, δε σε φτάνει, μα συ

να το μαθαίνεις! Μη σου κακοφανεί!

Ξεκίνα! Πρέπει όλα να τα ξέρεις!

Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία.

Μάθαινε, άνθρωπε στο άσυλο!

Μάθαινε, άνθρωπε στη φυλακή!

Μάθαινε, γυναίκα στην κουζίνα!

Μάθαινε, εξηντάχρονε!