Πάμπλο Νερούδα (12.7.1904 – 23.9.1973), 4 Σονέτα του Έρωτα | Ισπανικό κείμενο - Μετάφραση - Σημειώσεις: Μπάμπης Ζαφειράτος - Μποτίλια Στον Άνεμο

Επέτειος γέννησης του Poeta General

 

Πάμπλο Νερούδα
 

(Pablo Neruda – Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto)
Χιλή. 12 Ιουλίου 1904, Παράλ – 23 Σεπτεμβρίου 1973, Σαντιάγο
Σχέδιο (1ο από 2 του Νερούδα), Μπάμπης Ζαφειράτος, 23.XII.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

 

 

4 Σονέτα του Έρωτα

Από τη συλλογή Cien Sonetos de Amor, 1959

 

 

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση - παρουσίαση, για το BookSitting, 12/7/2024

Φωτό: Ο Πάμπλο Νερούδα και η Ματίλντε Ουρούτια στο Κάπρι. © Archivo Fundación Pablo Neruda. (Πηγή: https://www.nytimes.com)

 

Σχέδιο (2ο από 2 του Νερούδα), Μπάμπης Ζαφειράτος, 23.IX.2016 (Μολύβι σε χαρτί, 29 χ 21 εκ.)

 

 

Πρωί

 

III

 

ΣΚΛΗΡΕ ΕΡΩΤΑ ΜΟΥ εσύ, βιολέτα, με τ’ αγκάθινο στεφάνι,
μέσα στις λόχμες που φουντώνουνε τα πάθη,
λόγχη στη θλίψη και άνθος στην οργή, πώς ήρθες
κι από ποια μονοπάτια κουμαντάρεις την ψυχή μου;

 

Γιατί γκρεμίζεις ξάφνου την αβάσταχτη φωτιά σου,
στα παγωμένα φύλλα, στο δικό μου μονοπάτι;
Ποιος σου ’μαθε τα βήματα που σ’ έφεραν κοντά μου;
Ποια πέτρα, ποιο άνθος, ποιος καπνός σού δείξανε πού μένω;

Βιολέτα Πάρα (4.10.1917 - 5.2.1967): Γουστάρω τους Φοιτητές μας - Ένα εμβληματικό τραγούδι σημερινό... του 1962 — Μετάφραση στα μέτρα της μελωδίας: Μπάμπης Ζαφειράτος (VIDEO)

Βιολέτα Πάρα (Violeta del Carmen Parra Sandoval)
Γεννήθηκε στη Χιλή, στο Σαν Κάρλος, 4 Οκτ. 1917
Αυτοπυροβολήθηκε στο Σαντιάγο, 5 Φεβ. 1967
Φωτό: Η Βιολέτα μπροστά σε ένα από τα κεντήματά της

 

Βιολέτα Πάρα

Μια «Αγία από καθαρό πηλό» (Πάμπλο Νερούδα)

Me gustan los estudiantes

Τραγούδι του 1962-1963, που δεν το ερμήνευσε ποτέ η Βιολέτα, αφού ήταν προορισμένο να το τραγουδήσουν τα παιδιά της, ο Άνχελ και η Ισαβέλ. Μέχρι σήμερα έχει ηχογραφηθεί σε δεκάδες εκτελέσεις και έχει γίνει ένα μεγάλο σύμβολο των αγώνων του φοιτητικού κινήματος σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική (και όχι μόνο)

Μετάφραση στα μέτρα της μελωδίας – Επιμέλεια
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια ΣτονΆνεμο

(Πρώτη δημοσίευση - παρουσίαση στα Ελληνικά, 5 Φεβ. 2024)

 

Γουστάρω τους φοιτητές

Ángel Parra

 

Βιολέτα Πάρα

Γουστάρω τους φοιτητές

 

 

Να ζήσουν οι φοιτητές μας, κήπος που χαρές χαρίζει!

Πουλιά είναι δεν φοβούνται ζώα και αστυνομία,

ούτε σφαίρες τους τρομάζουν, σκυλολόι που τους γαβγίζει.

Άλλο δεν τραβάει το πράγμα, ζήτω η αστρονομία!

 

0:45

Να ζήσουν οι φοιτητές μας σαν τον άνεμο μουγκρίζουν

όταν εξουσίες ακούνε και παπάδες να τσιρίζουν.

Είναι ελεύθερα πουλάκια, όπως τα στοιχεία στη φύση.

Άλλο δεν τραβάει το πράγμα, ζήτω η έρευνα και η κρίση!

Μπάμπης Ζαφειράτος: Βιολέτα Πάρα (4.10.2017 – 5.2.1967), Gracias a la vida — Μετάφραση στα μέτρα της μελωδίας

Βιολέτα Πάρα (Violeta del Carmen Parra Sandoval)
Γεννήθηκε στη Χιλή, στο Σαν Κάρλος, 4 Οκτ. 1917
Αυτοπυροβολήθηκε στο Σαντιάγο, 5 Φεβ. 1967
Φωτό: Sergio Larraín / Fundación Violeta Parra
Coloreado por Cristián Díaz Basualto

 

 

Τη ζωή δοξάζω

 

Μετάφραση στα μέτρα του πρωτότυπου και της μελωδίας:

Μπάμπης Ζαφειράτος, 4 Οκτ. 2020

 

 

Τη ζωή δοξάζω για όσα μου έχει δώσει:

Τ’ αυγινά μου μάτια, που όταν τα ανοίγω

τέλεια ξεχωρίζω τ’ άσπρο από το μαύρο

και στον ουρανό μου θάλασσα απ’ αστέρια

και μέσα στο πλήθος κείνον που αγαπάω.

 

Τη ζωή δοξάζω για όσα μου έχει δώσει:

Και ακούω τους ήχους και στη μουσική τους

μέρα νύχτα φτάνουν γρύλλοι κι αηδονάκια

και σκυλιά που κλαίνε κι άγρια ανεμοβρόχια

και του αγαπημένου μου όλη η τρυφεράδα.

 

Τη ζωή δοξάζω για όσα μου έχει δώσει:

Μου ’δωσε τους φθόγγους και το αλφάβητό τους

κι όλα αυτά τα λόγια που αγαπάω και λέω,

μάνα, φίλε, αδέρφια, και το φως που λάμπει

μες στα φυλλοκάρδια του τρελού έρωτά μου.

STUDIO new star art cinema: ΠΑΤΡΙΤΣΙΟ ΓΚΟΥΣΜΑΝ: Σαλβαδόρ Αλιέντε — TIMAME ΤΟΝ ΑΛΙΕΝΤΕ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ — Εκδήλωση, Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2023, 19:00 — ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ (Κριτική της ταινίας - Trailer - Φωτό)

STUDIO new star art cinema: TIMAME ΤΟΝ ΑΛΙΕΝΤΕ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ — ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ σε εκδήλωση, Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2023, 19:00 — ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

*

Θα μιλήσει η MARISOL PEREZ CARRANZA, Πρέσβειρα της Χιλής στην Ελλάδα

Θα προβληθεί το Ιστορικό Ντοκιμαντέρ του ΠΑΤΡΙΣΙΟ ΓΚΟΥΣΜΑΝ “ΑΛΙΕΝΤΕ”

Σταυροπούλου 33, Αθήνα, Τηλ: 210 8640054, Διοργάνωση NEW STAR

Υπό την αιγίδα της ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ ΤΗΣ ΧΙΛΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

➽ "Δεν θα παραιτηθώ! Eίναι μια ιστορική στιγμή και θα πληρώσω με τη ζωήμου την αφοσίωση του λαού μου. Eίμαι βέβαιος, πως οι σπόροι φυτεύτηκαν ωστις αξίες. Όμως ούτε το έγκλημα ούτε η βία μπορούν να διακόψουν την ωκοινωνική εξέλιξη. H Iστορία είναι δική μας, η Iστορία γράφεται από τους λαούς. Συνειδήσεις εκατομμυρίων Xιλιανών, θα καρπίσουν."

ΣΑΛΒΑΔΟΡ ΑΛΙΕΝΤΕ

 

Μπάμπης Ζαφειράτος: Πάμπλο Νερούδα (12.7.1904-23.9.1973), Θρηνητική Ωδή

Πάμπλο Νερούδα - Ρικάρδο Ελιέσερ Νεφταλί Ρέγιες Μπασοάλτο (Pablo Neruda - Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto)

Παράλ, Χιλή, 12 Ιουλίου 1904 - Σαντιάγο, Χιλή, 23 Σεπτεμβρίου 1973

Σχέδιο (1ο από 2 του Νερούδα), Μπάμπης Ζαφειράτος, 23.XII.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

 

 

 Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, 12/7/2023

 

 

Το ποίημα που ακολουθεί είναι ένα από τα 69 ποιήματα της ιδιόχειρης ανθολογίας που είχε μαζί του ο Τσε στη Βολιβία: Το περίφημο Πράσινο Σημειωματάριο (El Cuaderno vedre del Che. Grupo Editorial Planeta, 2009 - Πρόλογος Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ).

Τα ποιήματα ανήκουν σε τέσσερεις μόνο ποιητές: 25 του Γκιγιέν (10 Ιουλ. 1902, Καμαγουέι - 16 Ιουλ. 1989, Αβάνα). 18 του Σέσαρ Βαγιέχο (Περού, 16 Μαρ. 1892 – Παρίσι, 15 Απρ. 1938· ο Τσε ήταν τότε 10 χρονών). 17 του Νερούδα και 9 του Λεόν Φελίπε (Ισπανία, 11 Απρ. 1884 – Πόλη Μεξικού, 18 Σεπ. 1968), όπου ζούσε εξόριστος στο Μεξικό κι εκεί, το 1955, γνωρίστηκε με τον Τσε.

 

 

 

Πάμπλο Νερούδα

Θρηνητική Ωδή

 

 

Αχ κοριτσάκι μου εσύ, μέσα στα τριαντάφυλλα, αχ σύναξη περιστεριών

αχ φυλακή μου από ψάρια κι άγρια ρόδα,

είν’ η ψυχή σου μια μποτίλια γεμάτη αλάτι διψασμένο

κι ένα πανέρι ξέχειλο από σταφύλια το κορμί σου.

 

Κι αλίμονο δεν έχω να σου δώσω τίποτ’ άλλο μόνο νύχια

ή ματόκλαδα, ή κάτι λειωμένα ερωτευμένα κλειδοκύμβαλα

ή όνειρα που απ’ την καρδιά μου αναβλύζουνε,

όνειρα σκονισμένα του τρέχουνε, καβαλαρέοι μαύροι,

όνειρα ξέχειλα από αστραπές και δυστυχίες.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ο Λιμπερταδόρ του Πάμπλο Νερούδα

Σιμόν Μπολιβάρ

(Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar y Palacios)

24 Ιουλίου 1783, Καράκας, Βενεζουέλα – 17 Δεκεμβρίου 1830, Σάντα Μάρτα, Κολομβία

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 12.ΧΙΙ.2017 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

Πάμπλο Νερούδα

Ένα ποίημα για τον Λιμπερταδόρ

Μετάφραση – Σημειώσεις – Σχέδια

Μπάμπης Ζαφειράτος - Μποτίλια Στον Άνεμο

*

Πάμπλο Νερούδα

Ύμνος Στον Μπολιβάρ

Πατέρα μας, εσύ που είσαι στη γη και στο νερό και στον αέρα

παντού μέσα στ’ απέραντα τα σιωπηλά μας πλάτη,

όλα, πατέρα, έχουν τ’ όνομά σου, εδώ στο φτωχικό μας:

το όνομά σου γλυκαίνει το ζαχαροκάλαμο

το καλάι μπολιβάρ έχει μια λάμψη μπολιβάρ,

το πουλί μπολιβάρ πάνω απ’ το ηφαίστειο μπολιβάρ,

το νίτρο, η πατάτα, των ίσκιων οι αποχρώσεις,

τα ορμητικά ρυάκια, οι φλέβες στα φωσφορικά πετρώματα,

ό,τι δικό μας πηγάζει απ’ τη σβησμένη σου ζωή,

κληρονομιά σου ήταν τα ποτάμια, οι κάμποι, τα καμπαναριά,

κληρονομιά σου κι ο άρτος μας ο επιούσιος, πατέρα.

 

Το μικρό σου λείψανο, γενναίε καπετάνιε,

άπλωσε μες στο σύμπαν το άχραντο μέταλλό του,

κι άξαφνα, τα δάχτυλά σου ξεπροβάλλουν απ’ το χιόνι

και ο ψαράς του νότου φέρνει άξαφνα στο φως

το χαμογέλιο σου, και τη φωνή σου που σπαρταράει στα δίχτυα.

 

Η συνέχεια εδώ

Μπάμπης Ζαφειράτος: Βιολέτα Πάρα (4.10.1917 – 5.2.1967), Gracias a la vida (μετάφραση στα μέτρα της μελωδίας) – Νικανόρ Πάρα (5.9.1914 – 23.1.2018): Συνηγορία για τη Βιολέτα Πάρα (9 VIDEO)

*

Τη ζωή δοξάζω για όσα μου έχει δώσει.

(Βιολέτα Πάρα)

*

Εχθρέ μεγάλε του βατόμουρου / Χορεύτρια του διάφανου νερού / Δέντρο γεμάτο με πουλιά τραγουδιστές. […] Είσαι κατηγορούμενη για τούτο και για τ’ άλλο / Σε ξέρω εγώ και λέω το ποια είσαι / Ω, αρνάκι εσύ που ντύθηκες σαν λύκος!

(Νικανόρ Πάρα)

*

Βιολέτα Πάρα

(Violeta del Carmen Parra Sandoval)
Χιλή. Γεννήθηκε στις 4 Οκτ. 1917, στο Σαν Φαμπιάν δε Αλίκο
Αυτοπυροβολήθηκε στις 5 Φεβ. 1967, στο Σαντιάγο

Συνθέτρια, τραγουδίστρια, στιχουργός, εικαστική καλλιτέχνις (ζωγραφική, κεραμική, ταπισερί), λαογράφος

*

Gracias a la vida

Τη ζωή δοξάζω

(1966)

 

Η Βιολέτα στο Παρίσι το 1953 (L’Escale, París).

****

Νικανόρ Πάρα

(Nicanor Segundo Parra Sandoval)
Χιλή, Σαν Φαμπιάν δε Αλίκο, 5 Σεπ. 1914 – 23 Ιαν. 2018, Λα Ρἐινα
(Aδελφός της Βιολέτας)

(Αντι)Ποιητής, μαθηματικός, φυσικός

*

Συνηγορία για τη Βιολέτα Πάρα

Defensa de Violeta Parra

(1969)

Νικανόρ Πάρα (Φωτό: canamo.net).

 

*

Μετάφραση – Δυο λόγια για τα δυο αδέρφια – Σημειώσεις στο ποίημα του Πάρα

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Κατιούσα, 5/2/2022

Οι φωτό της Βιολέτας, όπου δεν σημειώνεται πηγή, προέρχονται από το Ίδρυμα Βιολέτα Πάρα (Fundación Violeta Parra) και η ζωγραφική από το Μουσείο Βιολέτα Πάρα (Muceo Violeta Parra).
Για την κεντρική φωτό βλέπε κάτω, μετά το ποίημα του Πάρα.

Gracias a la vida – 6 ερμηνείες

&

Βιολέτα Πάρα, Κουένκα

Osvaldo Rodríguez – Defensa de Violeta Parra

 

*

 

Las Últimas Composiciones (1967). Ισπανική έκδοση, 1974.

 

Βιολέτα Πάρα

Τη ζωή δοξάζω

 

Τη ζωή δοξάζω για όσα μου έχει δώσει.
Τ’ αυγινά μου μάτια, που όταν τα ανοίγω
τέλεια ξεχωρίζω τ’ άσπρο από το μαύρο
και στον ουρανό μου θάλασσα απ’ αστέρια
και μέσα στο πλήθος κείνον που αγαπάω.