Μπάμπης Ζαφειράτος: Σέσαρ Βαγιέχο (16.3.1892 - 15.4.1938), Νεκρό Ειδύλλιο

 

Σέσαρ  Βαγιέχο

César Vallejo

Περού, 16 Μαρ. 1892 – Παρίσι, 15 Απρ. 1938

 

 

Idilio Muerto

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, 16 Μαρ. 2024

και

BookSitting, 14 Απρ. 2024

 

 

Εικόνα: Randhy Villar Rivas (Lima, Perú)

 

 

Ο Βορειοαμερικανός συγγραφέας και ποιητής Τόμας Μέρτον (31.1.1915 - 10.12.1968), πνευματικός πατέρας, δάσκαλος και μέντορας του Ερνέστο Καρδενάλ έχει πει πως ο Βαγιέχο είναι «ο μεγαλύτερος καθολικός ποιητής μετά τον Δάντη, και με τον όρο καθολικός εννοώ οικουμενικός».

 

Ο Βρετανός ποιητής, κριτικός και βιογράφος Μάρτιν Σέυμουρ Σμιθ (24.4.1928 - 1.7.1998), κορυφαία αυθεντία στην παγκόσμια λογοτεχνία, αποκάλεσε τον Βαγιέχο «ο μεγαλύτερος ποιητής του εικοστού αιώνα σε οποιαδήποτε γλώσσα».

 

 

Σέσαρ Βαγιέχο

Νεκρό Ειδύλλιο

 

 

ΑX TI NA KANEI η Ρίτα μου απ’ τις Άνδεις η γλυκιά μου,

από θαλασσινή γλαδιόλα κι αγριοκέρασο κορμί⸱

τώρα που το Βυζάντιο με πνίγει και στα σωθικά μου

κοιμάται το αίμα μου σαν το κονιάκ που του ξεθύμανε η ορμή.

Σέσαρ Βαγιέχο (16.3.1892 - 15.4.1938): Νεκρό Ειδύλλιο (Idilio Muerto) — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Σέσαρ  Βαγιέχο

César Vallejo

Περού, 16 Μαρ. 1892 – Παρίσι, 15 Απρ. 1938

 

 

Idilio Muerto

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, 16 Μαρ. 2024

και

BookSitting, 14 Απρ. 2024

 

 

Ο Βορειοαμερικανός συγγραφέας και ποιητής Τόμας Μέρτον (31.1.1915 - 10.12.1968), πνευματικός πατέρας, δάσκαλος και μέντορας του Ερνέστο Καρδενάλ έχει πει πως «ο Βαγιέχο είναι ο μεγαλύτερος καθολικός ποιητής μετά τον Δάντη, και με τον όρο καθολικός εννοώ οικουμενικός».

 

Ο Βρετανός ποιητής, κριτικός και βιογράφος Μάρτιν Σέυμουρ Σμιθ (24.4.1928 - 1.7.1998), κορυφαία αυθεντία στην παγκόσμια λογοτεχνία, αποκάλεσε τον Βαγιέχο «ο μεγαλύτερος ποιητής του εικοστού αιώνα σε οποιαδήποτε γλώσσα».

 

 

Σέσαρ Βαγιέχο

Νεκρό Ειδύλλιο

 

 

ΑX TI NA KANEI η Ρίτα μου απ’ τις Άνδεις η γλυκιά μου,

από θαλασσινή γλαδιόλα κι αγριοκέρασο κορμί⸱

τώρα που το Βυζάντιο με πνίγει και στα σωθικά μου

κοιμάται το αίμα μου σαν το κονιάκ που του ξεθύμανε η ορμή.

Ο Λεόν Φελίπε (11.4.1884 - 18.9.1968) του Τσε Γκεβάρα (14.6.1928 - 9.10.1967): Η Στάμνα — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Λεόν Φελίπε (Felipe Camino Galicia de la Rosa – León Felipe)
11 Απρ. 1884, Τάβαρα, Θαμόρα, Ισπανία – 18 Σεπ. 1968, Πόλη του Μεξικού

(Πηγή: Ίδρυμα Λεόν Φελίπε)

 

 

León Felipe

El Cántaro

 

 

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος –Μποτίλια Στον Άνεμο

(Πρώτη δημοσίευση, 11 Απρ. 2024)

 

 

Λεόν Φελίπε

Η στάμνα

 

 

Δεν υπήρχε άλλη διέξοδος πέρα από τον θάνατο…

Η καταστροφή… ο ύπνος… ο Μεγάλος Ύπνος

ξανά… ο αμετάκλητος χωρισμός

απ’ τον Πηλό κι από τον Άνεμο.

Η στάμνα, εκείνη η στάμνα, η περήφανη στάμνα

δεν φτιάχτηκε τέλεια.

Μάγια Αγγέλου: Η Ενοχή μου — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Maya Angelou in 1974. Wayne Miller/Magnum, via PBS

(Πηγή: nytimes.com/2017)

 

 

Μάγια Αγγέλου

Μάργκεριτ Άννι Τζόνσον (Marguerite Annie Johnson)

4 Απρ. 1928, Σαιντ Λούις, Μιζούρι

28 Μαΐ. 2014, Ουίνστον-Σάλεμ, Βόρεια Καρολίνα

 

 

Maya Angelou

My Guilt

 

 

Μετάφραση

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

 

 

 

Μάγια Αγγέλου

Η Ενοχή μου

 

 

Η ενοχή μου είναι «σκλαβιάς αλυσίδες», βαριά

κροταλίζουνε μέσα στα χρόνια μπροστά μου.

Ο αδερφός που πουλήθηκε κι η αδερφή μου φευγάτη,

μια πίκρα πηχτή σαν κερί που φράζει τ’ αυτιά μου.

Η ενοχή μου μουσική έχει γίνει με τα δάκρυά μου.

Αν Σέξτον: Αυτός Που Δέρνει Τη Γυναίκα Του — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Αν  Σέξτον

Anne Sexton

Μασαχουσέτη, ΗΠΑ, 9 Νοε. 1928 ‒ 4 Οκτ. 1974

 

 

The Wifebeater

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

 

 

Με αφορμή την δολοφονία της άτυχης Κυριακής Γρίβα, από πρώην σύντροφό της έξω από το αστυνομικό τμήμα Αγίων Αναργύρων, θυμήθηκα αυτό το τραγικά επίκαιρο ποίημα.

 

Αν Σέξτον

Αυτός Που Δέρνει Τη Γυναίκα Του

 

 

Θα είναι λασπιασμένο απόψε το χαλί

φτιαγμένη με αίμα θα ’ναι η σάλτσα.

Αυτός που δέρνει τη γυναίκα του είναι εκτός ορίων

αυτός που δέρνει το παιδί του είναι εκτός ορίων

τρώγεται με τα ρούχα του και καταπίνει σφαίρες απ’ την κούπα του.

Πηγαίνει πέρα δώθε νευρικά

μπρος στου γραφείου μου το παράθυρο

μικρά κομμάτια κόκκινα μασάει απ’ την καρδιά μου.

Τα μάτια του σπίθες βγάζουνε σαν τούρτα γενεθλίων

κι ένα ψωμί μπορεί από τα βράχια να ζυμώσει.

Μαρία Πολυδούρη (1.4.1902 - 29.4.1930): Εμένα τα τραγούδια μου ήταν μόνο για Κείνον

Μαρία Πολυδούρη

Καλαμάτα, 1 Απριλίου 1902 - Αθήνα, 29 Απριλίου 1930)

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 29.IV.2015 (Μολύβι, 29χ21 εκ.)

 

 

Μαρία Πολυδούρη

Εμένα τα τραγούδια μου ήταν μόνο για Κείνον

 

 

Τι θέλω πια να δέχωμαι την προστασία της Μούσας;

Να σφίγγω την καρδιά μου να δεχτή

τις νέες αγάπες, πίστες και χαρές της,

τάχα πως είνε μοίρα μου κ' είνε και διαλεχτή!

 

Πάει ο καιρός που αχτιδωτό το αστέρι της ματιάς μου

έφεγγε και των θείων και των γηίνων.

Ω των παθών δεν κράτησα εγώ την ανόσια Λύρα,

εμένα τα τραγούδια μου ήταν μόνο για Κείνον.

 

Και τραγουδούσα τον καημό της άσπιλης ψυχής μου

μεσ' στων δακρύων την ευχαριστία

κι' όλη η χαρά του τραγουδιού μου ήταν, πως τη φωνή μου

θα τη δεχόταν μια βραδιά μπρος στη φτωχή του εστία.

 

Κι' ως διάβαζα στα μάτια του κάποτε τη χαρά του,

ποια δόξα ακριβή να πω;

Στο χωρισμό μας τούφερναν σα χελιδόνια οι στίχοι

μήνυμα, πως από μακριά διπλά τον αγαπώ.

 

Τώρα καμμιά, καμμιάν ηχώ δεν άφησε η φωνή μου

σπαραχτική όταν γέμισε μιας νύχτας το σκοτάδι.

Όμως όλοι φοβήθηκαν και γω πιστεύω ακόμα

αληθινά πως τη βαριά χτύπησα πόρτα του Άδη.

 

Λοιπόν γιατί να δέχωμαι το κάλεσμα της Μούσας;

Σαρκάζει η πίστη μέσα μου των θείων και των γηίνων.

Μια ανόσια Λύρα των παθών σε μένα δεν ταιριάζει.

Εμένα τα τραγούδια μου ήταν μόνο για Κείνον.

 

(Ανέκδοτα ποιήματα)

 

 

Μ. ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ, Ποιήματα

Εισαγωγή: Ελλης Αλεξίου,

Παρουσίαση: Γιώργη Πικρού,

Εκδόσεις «Γ. Οικονόμου» (χ.χ.ε. σ. 233)

 

 

Μίλτος Σαχτούρης (29.7.1919 - 29.3.2005): Όλο του το τραγούδι ένα δέντρο από το αίμα ποτισμένο των φονιάδων

Μίλτος Σαχτούρης

Αθήνα, 29 Ιουλίου 1919 - 29 Μαρτίου 2005

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 29.III.2018 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

 

 

 

Μίλτος Σαχτούρης

Το περιστέρι

 

Αποδώ θα περνούσε το περιστέρι

είχαν ανάψει δαδιά γύρω στους δρόμους

άλλοι άνθρωποι φυλάγαν στις δενδροστοιχίες

παιδιά κρατούσαν στα χέρια σημαιούλες

περνούσαν οι ώρες κι άρχισε να βρέχει

έπειτα σκοτείνιασε όλος ο ουρανός

μια αστραπή ψιθύρισε κάτι φοβισμένα

και άνοιξε η κραυγή στο στόμα του ανθρώπου

 

τότε το άσπρο περιστέρι μ’ άγρια δόντια

σα σκύλος ούρλιαξε μέσα στη νύχτα

 

Όταν Σας Μιλώ (1956)

Ποιήματα (1945-1971), Κέδρος, 1977 (σ. 116)

 

 

 

 

[...]

όλο μου το τραγούδι ένα δέντρο

από το αίμα ποτισμένο των φονιάδων

[...]

(ΔΑΣΟΣ παράξενο…)

Τα Φάσματα ή Η Χαρά στον Άλλο Κόσμο (1958)

Ποιήματα (1945-1971), Κέδρος 1977 (σ. 150)

 

 

Μιγέλ Ερνάντεθ (30.10.1910 - 28.3.1942): Ο ασυγκράτητος κεραυνός, που δολοφονήθηκε σαν σήμερα στα κολαστήρια του Φράνκο — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Μιγέλ Ερνάντεθ

Miguel Hernández Gilabert

Γεννήθηκε στις 30 Οκτ. 1910, στην Οριουέλα (Βαλένθια)

Δολοφονήθηκε στα κολαστήρια του Φράνκο στο Αλικάντε στις 28 Μαρ. 1942

 

Ο Ασυγκράτητος Κεραυνός

El Rayo Que No Cesa

(Σονέτο)

Μετάφραση

Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση: 28/3/2024

 

 

Μιγέλ Ερνάντεθ

 

2

Ο κεραυνός που μέσα μου βαθιά έχει κατοικήσει

και την καρδιά μου του άγριου θηρίου εξοργίζει,

που ίδια με σιδερά θυμό στ’ αμόνι της λυγίζει

και το πιο κρύο μέταλλο, πότε θα σταματήσει;