Αντώνης Πετράτος: 17 των χρυσανθέμων

 

 

Αντώνης Πετράτος

17 των χρυσανθέμων

 

Αν μετρήσω

τα χρόνια που πέρασαν

σε βήματα

ποιαν απόσταση

να ’χω διανύσει τάχα

Πού είναι

«το μακριά και το σιμά»

Θέλω να σου πω

για τα βήματα

τα δικά σου και τα δικά μου

που ήταν μεταχειρισμένα

Τώρα θα προχωρήσω

σε αφηγήσεις

από δεύτερο χέρι

σε ανείπωτα λόγια

σε ξανακουσμένες μουσικές

σ’ ένα φιλί που έγινε λέξη

και δεν ειπώθηκε ποτέ

Σαν ένας στίχος

που έμεινε στο σημειωματάριο

και ξεράθηκε

σαν ένα λουλουδάκι μικρό

σ’ ένα κοριτσίστικο λεύκωμα

Τόσα χρόνια

Αν τα μετρήσω σε βήματα

θα μου πουν

ρίξε

το μισοδαγκωμένο σου κολατσιό

στο ρείθρο

Το αδέσποτο

που σ’ ακολουθεί

δεν είναι σκυλί

ο ίσκιος σου είναι

 

(17/11/2023)

 

Ευχαριστώ πολύ τον Αντώνη για την αποστολή αυτού του αδέσποτου ίσκιου (Μπ.Ζ.)
*
Φωτογραφία: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας (Αρχείο ΕΡΤ)
*
Ποιήματα του Αντώνη Πετράτου μπορείτε να βρείτε στο άνευ συστάσεως ΑΛΩΝΑΚΙ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ του φίλου Γιώργου Κεντρωτή (fb: Yorgos Kentrotis)

 

***

 

Μιχάλης Γκανάς (17.1.1944 - 12.11.2024): Ο θάνατος παλιό μπροστογεμές — ΚΚΕ: Αποχαιρετούμε με θλίψη και σεβασμό τον σπουδαίο ποιητή — Μικρό αφιέρωμα

Μιχάλης Γκανάς

(17.1.1944 - 12.11.2024)

 

 

 

 

1. Θα  ’χουμε σε παλιό καθρέφτη γνωριστεί

κι έμεινε αυτό το ράγισμα στα μάτια.

 

 

3. Θέλει κι η νύχτα μια γουλιά απ' το αίμα σου
για να σαλπίσει τ' άστρα της

 

 

4. Κάποτε πέφτει κι η ψυχή, εκεί που

το κορμί σκοντάφτει.

Πέφτει σαν αρμαθιά κλειδιά,

μένεις απ’ έξω

Το Μάτι της Λέξης: Το αγέρωχο Ματι της Ποίησης του Κώστα Γουλιάμου

Κυκλοφόρησε η νέα έκδοση του Κώστα Γουλιάμου «Το Μάτι της Λέξης»

*

Βλέπε και εδώ:

Κώστας Γουλιάμος: Το Μάτι της Λέξης και ο ήλιος του μεσονυχτίου — Με μια μουσική αναπνοή του Γιώργου Πήττα

Μια σύγχρονη Ποίηση για τη Σύγχρονη Εποχή μας!! Συγχαρητήρια πολλά στον αγαπημένο φίλο και σύντροφο Κώστα Γουλιάμο. Με τα μάτια μας διάπλατα αδημονούμε να μας κοιτάξει το Μάτι της Λέξης του. Το αγέρωχο μάτι Μάτι της ποίησής του. ¡Hasta la poesía de la revolución!
(Μπ.Ζ. / ΜΣΑ)

*

Με την ποιητική του συλλογή «Το Μάτι της Λέξης» ο συγγραφέας Κώστας Γουλιάμος καταδεικνύει πως όσα αγγίζουν οι λέξεις γίνονται αίμα στη ρίζα των νεκρών.

Τις σελίδες της συλλογής του διατρέχουν ο πόνος, η θυσία, ο θάνατος για το δίκιο. Μέσα σε αυτές, το αίμα ποτίζει τα βρεγμένα χόρτα και οι σύντροφοι στις κόκκινες νύχτες γίνονται αστέρια που το φως τους σκίζει στα δύο το σκοτάδι.

Η συλλογή αποτελείται από τις ποιητικές ενότητες «Η λάμψη των οστών», «Φλόγα σωμάτων» και «Στην ερημιά της ύλης».

Το βιογραφικό του συγγραφέα

Ο Κώστας Γουλιάμος –από τους εκπροσώπους της λεγόμενης ποιητικής «γενιάς του ’70» και κάτοχος σημαντικών διεθνών βραβείων– γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1955. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στην Ελλάδα και επικοινωνία και πολιτισμό στον Καναδά, όπου εργάστηκε ως ερευνητής και πανεπιστημιακός. Από το 2000 ζει κι εργάζεται ως Καθηγητής στην Κύπρο. Διετέλεσε για δύο θητείες εκλεγμένος Πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου (2014-2021).

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ένα Επίγραμμα για τον Che — Συν-Ομιλία του Τσε στους βιομηχανικούς εργάτες με τον Λεόν Φελίπε — "Μια Μελωδία για τον Τσε" του Μπρους Στέφενς — Από το υπό έκδοση βιβλίο "Ο Τσε της Ποίησης" — Παρουσίαση στο STUDIO για τα 57 χρόνια από τη δολοφονία του Αθάνατου Κομαντάντε (14 Οκτ. 2024)

*

Πριν απ’ όλα ας τιμήσουμε τον διεθνιστή Τσε, υψώνοντας τη σημαία της Παλαιστίνης με 4 στίχους του Άραβα ποιητή του 13^ου αιώνα, Σαφί αλ Ντιν αλ-Χίλι:

Λευκά είναι τα έργα μας
Μαύροι οι πόλεμοί μας
Πράσινα τα χωράφια μας
Κόκκινα τα σπαθιά μας

Λευτεριά στην Παλαιστίνη!
(Επίγραμμα, Για την Παλαιστίνη και τη Σημαία της)

Νιώθω μεγάλη συγκίνησή, που μου δίνεται για δεύτερη φορά η ευκαιρία να πω δυο λόγια για τη μεγάλη μορφή του Τσε, με τη λαμπρή παρουσία της Αλέιδα Γκεβάρα Μαρτς, σπουδαία γιατρό, ακτιβίστρια, συγγραφέα, κορυφαία επαναστατική προσωπικότητα, πρέσβειρα του αλτρουιστικού και διεθνιστικού πνεύματος του Τσε Γκεβάρα και της ακατάβλητης ψυχής του Νησιού της Επανάστασης, που όπως είχε πει σε συνέντευξή της πρόπερσι «Μου έλαχε η τιμή να είμαι κόρη του Τσε Γκεβάρα. Αυτό δεν σε κάνει ούτε καλύτερο, ούτε χειρότερο άνθρωπο. Όλη μου τη ζωή προσπάθησα να είμαι άξια κόρη του κουβανικού λαού». Και να προσθέσω πως εδώ σε αυτήν την αίθουσα το 2022 (8/10), η α καπέλα φωνή της με το τραγούδι, Όπλο ενάντια στο όπλο του Σίλβιο Ροδρίγες, έχει εγγραφεί βαθιά στο βινύλιο της μνήμης μου.

Και αφού εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον Βελισάριο Κοσσυβάκη, για την τιμητική πρόσκληση, να επαναλάβω από τούτο το βήμα πως το STUDIO δεν είναι ένα ακόμα σινεμά της Αθήνας. Είναι —με κινηματογραφικούς όρους— ένα Σινεμά Βεριτέ, ένα Κίνο Πράβντα, ένα σινεμά της αλήθειας δηλ. Και δεν είναι μόνο μια Κιβωτός της Τέχνης, όπως το χαρακτηρίζει ο Βελισσάριος. Είναι ένας Ναός αφιερωμένος στον Άνθρωπο ένα σπουδαστήριο ταυτόχρονα (αυτό άλλωστε δεν σημαίνει STUDIO;) από όπου βγαίνουμε με ανανεωμένες δυνάμεις στον αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο. Να στηρίξουμε αυτό το σινεμά.

*

Τα κείμενα που ακολουθούν προέρχονται από το υπό έκδοση βιβλίο μου με τίτλο, Ο Τσε της Ποίησης, που είναι ενταγμένο μέσα σε αυτήν τη γιγαντιαία εκδοτική προσπάθεια της NEW STAR, αυτό το ανήσυχο κινηματογραφικό αστέρι του Βελισσάριου, ο οποίος τον Μάιο τιμήθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Κούβας, Μιγέλ Ντίας Κανέλ Βερμούδες με το Μετάλλιο της Φιλίας, για την τεράστια συμβολή του στην ενίσχυση των δεσμών αδελφικής φιλίας, συνεργασίας και αλληλοβοήθειας μεταξύ των δύο λαών. Ο Βελισσάριος Κοσσυβάκης που τρέφει μεγάλη αγάπη για το βιβλίο, όπως αποδεικνύεται άλλωστε από τις δεκάδες κατά καιρούς παρουσιάσεις βιβλίων, πολλά εκ των οποίων είναι και σχετικά με την Κούβα, αλλά και από το μικρό πλην σημαντικό βιβλιοπωλείο στο φουαγιέ.

Στραγγίζει ο κόσμος / Οι θάλασσες γεμίζουν / Με τους πνιγμένους ➽ Πώς δεν το βλέπεις; / Στις ακτές ξεβρασμένα / Τα κουφάρια μας (Μπ Ζ) ➽ ΚΚΕ: Για το πολύνεκρο ναυάγιο μεταναστών και προσφύγων στη Σάμο ➽ Τέσσερις νεκροί και δεκάδες αγνοούμενοι ➽ Αυτή είναι η «κανονικότητα» της άγριας πολιτικής καταστολής και εγκλωβισμού από ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις σε βάρος των ξεριζωμένων

*

Βλέπε:

Μπάμπης Ζαφειράτος: 25 Χαϊκού του Πολέμου και της Προσφυγιάς —9 Χαϊκού και 1 Τάνκα από το Κομμουνιστικό μανιφέστο

*

Έχουν εντοπιστεί πέντε πρόσφυγες ζωντανοί στην ξηρά και τουλάχιστον 24 αγνοούνται καθώς οι μαρτυρίες έκαναν λόγο για 33 επιβαίνοντες στην πλαστική βάρκα που βυθίστηκε περίπου 150 μέτρα από την ακτή.

Οι έρευνες για τον εντοπισμό των αγνοουμένων συνεχίζονται.

*

Αυτή είναι η «κανονικότητα» της άγριας πολιτικής καταστολής και εγκλωβισμού από ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις σε βάρος των ξεριζωμένων

Φωτογραφία αρχείου

Πηγή: Eurokinissi

Σε ανακοίνωσή του για το πολύνεκρο ναυάγιο μεταναστών και προσφύγων στη Σάμο, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ αναφέρει τα εξής: 

«Άλλο ένα ναυάγιο προστίθεται στα εκατοντάδες, άλλοι τέσσερις νεκροί και δεκάδες αγνοούμενοι προστίθενται στους εκατοντάδες χιλιάδες.

Αυτή είναι η "κανονικότητα" της άγριας πολιτικής καταστολής και εγκλωβισμού από ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις σε βάρος των ξεριζωμένων μεταναστών και προσφύγων. Κι όμως η κυβέρνηση της ΝΔ εξακολουθεί με κυνισμό να περηφανεύεται για τη "δίκαιη αλλά αυστηρή πολιτική στο Μεταναστευτικό" και για τη δήθεν φύλαξη των συνόρων της ΕΕ με την "ενεργητική αποτροπή", δηλαδή τις επαναπροωθήσεις. Με τον ίδιο κυνισμό, άλλωστε, ο πρωθυπουργός μίλησε στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για το "δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται", επιβεβαιώνοντας περίτρανα την άμεση εμπλοκή της χώρας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και τον πόλεμο, που προκαλούν τα τεράστια καραβάνια των ξεριζωμένων.

Απαιτούμε τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για την έρευνα διάσωσης των αγνοούμενων, καθώς και την άμεση διερεύνηση των συνθηκών του ναυαγίου, με δεδομένες τις πληροφορίες και για δεύτερο ναυάγιο στην περιοχή.

Καλούμε τον ελληνικό λαό να δυναμώσει την πάλη του ενάντια στον πόλεμο και την εμπλοκή της χώρας μας σε αυτόν. Να δυναμώσει την πάλη του για εφαρμογή της Συνθήκης της Γενεύης για τους Πρόσφυγες, σε σύγκρουση με το άδικο ευρωενωσιακό πλαίσιο και το απαράδεκτο νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που μετατρέπουν τη χώρα μας και τις θάλασσές της σε αποθήκη ανθρώπινων ψυχών και υγρά νεκροταφεία».

902

Κώστας Γουλιάμος: Η Μεγάλη Έκρηξη — Εκεί όπου άνθρωποι παλεύουν σε νησιά που φτερουγίζουν

Κώστας Γουλιάμος

Η Μεγάλη Έκρηξη

 

Ό,τι βλέπω παρελθόν είναι
Φως της άγνοιάς μου
Χρόνος από χορωδίες αμπαρωμένες στο σκοτάδι
Μέρες άγριας φλόγας από μακρινούς γαλαξίες
Χρώμα από φρούτα του δάσους που χάνεται μ’ ευλάβεια
Πέρα απέραντοι σκελετοί του απόλυτου ήλιου
Στο άκρο μιας δύσης
Που κάθε τόσο γερνά χωρίς να υπάρχει

Δεν άντεξα το χώμα μήτε παράφρονες κραυγές
Δεν ξέρω της τέφρας τη φευγαλέα σάρκα
Ώρα να επιστρέψω στο σώμα του νου
Στης Μήδειας τα ιερά αστροκύτταρα

Στυγίους δὲ βροτῶν λύπας

Ώρα να επιστρέψω άνευ φθόνου και φόνου
Στα ίδια χρόνια που ποτέ δεν νίκησα
Στα ίδια καρφιά που ’ρχονται σαν κύματα
Απ’ τον απέναντι πιο μακρινό γαλαξία
Με τη φριχτή ονομασία HD1

Να επιστρέψω στην απέναντι διάφανη θάλασσα
Με τον υπερβολικά διάφανο ουρανό
Όπου άνθρωποι παλεύουν σε νησιά που φτερουγίζουν
Σέρνοντας έλκηθρα από γυαλί
Γύρω από τη μαύρη τρύπα
Κει που πιάνουν δουλειά οι μέδουσες
Προτού εμφανιστούν στη ζωή οι επιστήμονες
Μετά τα τόσα φονικά των Αχαιών
Και κάνουν τη φαντασία ανάγκη

Ώρα ν’ ακούσω το ουρλιαχτό
Πιο κοντά στη μεγάλη έκρηξη

 

[Πρώτη δημοσίευση, BookSitting, 23/8/2024]

Από την Μποτίλια επίσης: Κώστας Γουλιάμος: Το Μάτι της Λέξης και ο ήλιος του μεσονυχτίου — Με μια μουσική αναπνοή του Γιώργου Πήττα

Φωτό: HD1. Pablo Carlos Budassi / Wikimedia Commons

*

Τρία μικρά σχόλια της Μποτίλιας

Γεια σου Κώστα! Ως τη δική μας μεγάλη κόκκινη έκρηξη εκεί που οι άνθρωποι παλεύουν σε νησιά, ώσπου να διώξουνε τις μαύρες πίκρες του λαού και να ανατείλει η Δύση...

…αλλά φυγή είναι και η έκρηξη μες στο μικρό δικό μας γαλαξία...

Και ως μη εξω-γήινος γήινα το βλέπω. «Κάνω τη φαντασία ανάγκη / (Ώρα) ν’ ακούσω το ουρλιαχτό / Πιο κοντά στη μεγάλη έκρηξη»

Βλ. και από τη σχετική ανάρτηση στο fb του Κ.Γ.

 

*

Κώστας Γουλιάμος fb

*

Ο Κώστας Γουλιάμος είναι τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, πρώην πρύτανης Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, ποιητής, συγγραφέας.

Ήταν υποψήφιος βουλευτής με το ΚΚΕ (Μάιος – Ιούνιος 2023).

Πρόσφατα τιμήθηκε με το Βραβείο “εξαιρετικής προσφοράς στη γενική εκπαίδευση”.

Υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΚΚΕ στις εκλογές Ιουνίου 2024.

Τον Δεκ. 2023 Το International Research Institute for Economics and Management (IRIEM) θέσπισε ετήσιο «Βραβείου Κ. Γουλιάμου για Διδακτορικό Ερευνητή»

Ο Κώστας Γουλιάμος από την Μποτίλια Στον Άνεμο

________

Μάγια Αγγέλου: Πέντε ποιήματα | Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος - Μποτίλια Στον Άνεμο

Μάγια Αγγέλου ‒ Μάργκεριτ Άννι Τζόνσον

Marguerite Annie Johnson

4 Απρ. 1928, Σαιντ Λούις, Μιζούρι

28 Μαΐ. 2014, Ουίνστον-Σάλεμ, Βόρεια Καρολίνα

 

 

Maya Angelou

5 Ποιήματα

 

Μετάφραση – Σημειώσεις

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

(21/8/2024)

 

 

Φωτό: Η Μάγια το 1970. Michael Ochs Archives / Getty Images
(Πηγή: https://www.kqed.org/arts/)

 

 

Μάγια Αγγέλου
Όταν Μου Έρχεσαι

 

 

             Όταν μου έρχεσαι ακάλεστος
Και μου γνέφεις να πάμε
             Σε πολυκαιρισμένα δωμάτια
Εκεί που φωλιάζουνε οι μνήμες.

 

             Και μου χαρίζεις, λες κι είμαι παιδί, μια σοφίτα,
Ένα ματσάκι ελάχιστες μέρες,
             Στολίδια κλεμμένων φιλιών,
Πούλιες δανεισμένων ερώτων,
             Κουτάκια με λόγια μυστικά φυλαγμένα,

 

                          ΚΛΑΙΩ.

 

 

Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 24 Φεβρουαρίου 2024

 

Από τη συλλογή: Just Give Me a Cool Drink of Water ’fore I Diiie ‒ Part One: Where Love is a Scream of Anguish (1971)

Μπάμπης Ζαφειράτος: Πάμε μωρό μου σινεμά – Μετά μουσικής Μιχάλη Σακέλλη – Με αφορμή την ταινία Σταυρωμένοι Εραστές και την κριτική του Βασίλη Ραφαηλίδη – Από τη New Star του Ποιητή της Εικόνας Βελισσάριου Κοσσυβάκη (Στους κινηματογράφους από 22/8)

*

Θνητοί οι πρωταγωνιστές
Θεοί εμείς απ’ την πλατεία
Και σταυρωμένοι εραστές
Κι επαναστάτες με αιτία

[...]

Πάμε μωρό μου σινεμά
Στου σκοταδιού το αργό ταξίδι
Μετά θα δούμε κριτική
Του Ακτσόγλου και του Ραφαηλίδη

*

Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Με αφορμή την ταινία Σταυρωμένοι Εραστές που επαναπροβάλλεται από τη New Star του Ποιητή της Εικόνας Βελισσάριου Κοσσυβάκη (βλ. σχετικό σύνδεσμο κάτω)

*

Μικρή ελεγεία για τα σινεμά που αγαπήσαμε και θ’ αγαπάμε πάντα

*

Μουσική: Μιχάλης Σακέλλης

(συντομευμένη εκδοχή)

 

 

*

Πάμε μωρό μου σινεμά

Μπάμπης Ζαφειράτος

 

 

Πάμε μωρό μου σινεμά
Για Χιούστον Κόπολα ή Ντε Πάλμα
Να ξαναβρούμε το ΠΙΓΚΑΛ
Το ΚΥΨΕΛΑΚΙ και την ΑΛΜΑ

 

Διάλεξε θρίλερ ή νουάρ
Δυο ώρες φυγή και αυταπάτη
Που απ’ τον καθρέφτη κάποιου μπαρ
Ο Μπόγκυ θα μας κλείνει μάτι

Κώστας Γουλιάμος: Το Μάτι της Λέξης και ο ήλιος του μεσονυχτίου — Με μια μουσική αναπνοή του Γιώργου Πήττα

Με αδημονία και χαρά περιμένουμε τη νέα, ανέκδοτη ακόμη, ποιητική συλλογή του Κώστα Γουλιάμου (Kosta Gouliamos) Το Mάτι της Λέξης. Και σίγουρα θα ταξιδέψουμε πάλι με στίχους που θα κυλάνε σαν το υγρό γυαλί θα μας θωρούν θα μας μιλούν τη νύχτα λέξεις λουσμένες στο φως μιας ποίησης που μέσα του και μέσα της περνάμε πάντα νέοι, αφού όπως μας λέει ο ποιητής «...Υπάρχει φως που μέσα του γερνάμε...».

Με το καλό Κώστα… Και ο ήλιος του μεσονυχτίου να φωτίζει το είναι σου...

*

Ο Κώστας Γουλιάμος από την Μποτίλια

*

Ο κοινός μας φίλος Γιώργος Πήττας (βλ. από Μποτίλια) σημειώνει για Το Μάτι της Λέξης μετά μουσικής

«...Υπάρχει φως που μέσα του γερνάμε...»

Αναζητώντας παρηγορητική αρμονία για να μετριάσω τις εν-τυπώσεις που δημιουργεί η περιρρέουσα βαρβαρότητα, ευφρόσυνα, συναντήθηκα με αυτές τις έξι λέξεις από την ανέκδοτη συλλογή του Κώστα Γουλιάμου / Kosta Gouliamos,  "Το Μάτι της Λέξης".

«...Υπάρχει φως που μέσα του γερνάμε...» Ανέπνευσα.

Είδα τον νέο άνθρωπο μέσα στο φως του αμνιακού ασκού περιφερόμενο στο διάστημα να γεννιέται και να γερνάει αενάως αφήνοντας κάθε φορά νέο αποτύπωμα στην τροχιά της ιστορίας, στη βάσανο για τον εκμηδενισμό της βαρβαρότητας.

«...Υπάρχει φως που μέσα του γερνάμε...»

*

* * *

Των Αγίων Μπέρτολτ (10.2.1898 - 14.8.1956) και Μάνου (14.8.1908 - 2.9.1984) — Ο Κατράκης «Συντροφιά με τον Μπρεχτ»

Μπέρτολτ Μπρεχτ: 10 Φεβ. 1898, Άουγκσμπουργκ Βαυαρίας - 14 Αυγ. 1956, Ανατολικό Βερολίνο
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 14.VIII.2015 (Μελάνι, 29χ21 εκ.)
*
Μάνος Κατράκης: 14 Αυγ. 1908 Κίσσαμος, Κρήτη - 2 Σεπ. 1984, Αθήνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 2.IX.2017 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)
 

*

ΟΠΟΙΟΣ ΑΜΥΝΕΤΑΙ

Όποιος αμύνεται, όταν του κόβει την ανάσα
αυτός που του σφίγγει το λαιμό, προστατεύεται
από ρητή διάταξη του νόμου –
γι’ αυτό και κραυγάζει
πως ευρέθη σε νόμιμη άμυνα. Όμως
αυτός ο ίδιος νόμος το πρόσωπό του αποστρέφει
—και αν τυχόν ιδεί, αντιπαρέρχεται—,
όποτε αμύνεσθε, γιατί σας κόβουν το ψωμί.
Και βέβαια όποιος δεν τρώει πεθαίνει,
το ίδιο πεθαίνει δε και όποιος τρώει ελάχιστα,
μόνο που αυτός αργεί λιγάκι να πεθάνει.
Και όσο πεθαίνει —μέρες και μήνες—
του απαγορεύεται η άμυνα.

(Wer sich wehrt)

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής
Μπέρτολτ Μπρεχτ, Η βαβυλωνιακή σύγχυση των λέξεων και άλλα 499 ποιήματα
(GUTENBERG, Αθήνα, 2014, σ. 159)

*

ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ME TON ΜΠΡΕΧΤ

Τον Φεβρουάριο του 1978 το Ε.Λ.Θ. συμμετέχει στις εκδηλώσεις για τα 80 χρόνια από τη γέννηση του Μπέρτολτ Μπρεχτ με το ανέβασμα της παράστασης Συντροφιά με τον Μπρεχτ στο θέατρο Μπρόντγουαιη.

Η ιδέα και η σκηνοθεσία είναι του Ζιλ Ντασέν, η μετάφραση και η διασκευή του Μάριου Πλωρίτη.

Τη μουσική των Hans Eisler και Kurt Weil επιμελείται ο Θάνος Μικρούτσικος, ενώ τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι του Αντ. Κυριακούλη.

Δίπλα στον Μάνο Κατράκη εμφανίζεται ένα επιτελείο λαμπρών ηθοποιών - πρωταγωνιστών του θεάτρου: η Μελίνα Μερκούρη, ο Γιάννης Φέρτης, η Μπέτυ Βαλάση, ο Χρήστος Καλαβρούζος κ.ά.

Ο στόχος της παράστασης δηλώνεται ξεκάθαρα στο πρόγραμμα:

«Ούτε βιογραφία του Μπρεχτ, ούτε ανθολογία του έργου του αποτελεί το πρόγραμμα που παρουσιάζουμε... Εκείνο που θελήσαμε να δώσουμε είναι μερικές πλευρές του Μπρεχτ ιδιαίτερα αγαπητές σε μας... Κι αυτά, πάντα, μέσα από εκείνο που ο Μπρεχτ θεωρούσε ως “την πιο μεγάλη κι ευγενική λειτουργία του θεάτρου: την ψυχαγωγία”, την ψυχαγωγία που απευθύνεται στη λογική του θεατή, και αποσκοπεί να τον φωτίσει και να τον αλλάξει, ώστε να αλλάξει κι εκείνος με τη σειρά του τον κόσμο».

Μία από τις χαρακτηριστικές στιγμές της επικοινωνίας με τους θεατές ήταν όταν σε ένα τραγούδι, που ερμήνευε ο Μάνος Κατράκης, τον διακόπτει με χειροκροτήματα ενθουσιασμένο το κοινό και ο καλλιτέχνης απαντά: «Στον Ντασέν, που επέμενε να τραγουδήσω».

«ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ME TON ΜΠΡΕΧΤ»

Επιλογή και προσαρμογή: JULES DASSIN, ΜΑΡΙΟΣ ΠΛΩΡΙΤΗΣ
Μεταφράσεις: ΜΑΡΙΟΣ ΠΛΩΡΙΤΗΣ
Σκηνοθεσία: JULES DASSI
Μουσική: HANS EISLER, KURT WEILL, ΘΑΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ
Κοστούμια: ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗΣ
Τραγούδι: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΡΑΣ
Ορχήστρα: ΗΛ. ΚΟΛΟΒΟΣ (κλαρινέτο), Θ. ΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ (πιάνο), Γ. ΚΟΥΤΡΑΣ (μπάντζο)
Φωτισμοί: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ
Βοηθός σκηνοθέτη: ΜΑΝΟΥΕΛΛΑ ΠΑΥΛΙΔΟΥ
(Από το λεύκωμα: ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ, Στη ζωή, τη σκηνή και την οθόνη. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2004)

*

Περισσότερα:

Των Αγίων Κατράκη (14.8.1908 - 2.9.1984) και Μπρεχτ (10.2.1898 - 14.8.1956) ή Όταν ο Μάνος Κατράκης βρισκόταν συντροφιά με τον Μπέρτολτ Μπρεχτ — Μια παράσταση και 2 ποιήματα της παράστασης — Για τους ναζί, την άμυνα και την αλληλεγγύη: 3 ακόμη ποιήματα του φτωχού Μπ. Μπ. από τα Μαύρα Δάση (Και τα 5 ποιήματα στην εξαιρετική μετάφραση του φίλου και σύντροφου Γιώργου Κεντρωτή)