Αντώνης Πετράτος: Μια Μποτίλια για τον απόλπου του Ιουλίου

 

Αντώνης Πετράτος

Θερινό νηολόγιο

 

Φύσηξε ο άνεμος

Πέρασε μέσα

Απ’ το λαιμό της μποτίλιας

 

Έγινε σαν το σφύριγμα

Του καραβιού που φεύγει

 

Ο Ιούλιος ήταν

Σαλπάρισε

Για ποιο χρώμα μου είπες;

Δε θυμάμαι...

 

(29/7/2025)

 

 

* * *

Νικολάς Γκιγιέν (10.7.1902-16.7.1989): Ερχομός — Από το βιβλίο μου «Ο Τσε Της Ποίησης - Ο Ποιητής Των Ποιητών» (λίαν προσεχώς) — Ένα από τα 69 ποιήματα της ιδιόχειρης ανθολογίας (το περίφημο Πράσινο Σημειωματάριο) που κουβάλαγε μαζί του ο Τσε στη Βολιβία

Νικολάς Γκιγιέν - Νικολάς Κριστόμπαλ Γκιγιέν Μπατίστα

(Nicolás Cristóbal Guillén Batista - Nicolás Guillén)

10 Ιουλίου 1902, Καμαγουέι - 16 Ιουλίου 1989, Αβάνα

Σχέδιο (4ο από 5 του Γκιγιέν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 16.XII.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

 

 

Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, 16/7/2025

 

 

Νικολάς Γκιγιέν

Ερχομός

 

Να ’μαστε!

Η  κουβέντα μας φτάνει φορτωμένη την υγρασία του δάσους

κι ένας ήλιος ζωογόνος ανατέλλει μέσα στις φλέβες μας.

Η φούχτα μας δυνατή

κρατάει γερά το κουπί.

 

Στων ματιών μας τα βάθη κοιμούνται υπέροχοι φοίνικες.

Η κραυγή μας αναβλύζει, σάμπως σταγόνα ατόφυο χρυσάφι.

Νικολάς Γκιγιέν (10.7.1902-16.7.1989): Μουλάτα — Από το βιβλίο μου «Ο Τσε Της Ποίησης - Ο Ποιητής Των Ποιητών» (λίαν προσεχώς) — Ενα από τα 69 ποιήματα της ιδιόχειρης ανθολογίας που είχε μαζί του ο Τσε στη Βολιβία: Το περίφημο Πράσινο Σημειωματάριο

Νικολάς Γκιγιέν - Νικολάς Κριστόμπαλ Γκιγιέν Μπατίστα

(Nicolás Guillén - Nicolás Cristóbal Guillén Batista)

10 Ιουλίου 1902, Καμαγουέι - 16 Ιουλίου 1989, Αβάνα

Σχέδιο (το 5ο από 5 του Γκιγιέν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 15.VII.2016 (Μολύβι, 29χ21 εκ.)

 

Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, 10/7/2025

 Νικολάς Γκιγιέν

Μουλάτα

 

Τα ’μαθα μουλάτα τι ’πες,

με κακολογείς μουλάτα

λες πως η δική μου μύτη

κόμπος μοιάζει από γραβάτα.

 

Μα τα χάλια σου για δες

δεν πορεύεσαι σωστά,

έχεις στόμα σαν πηγάδι

κι η μπογιά σου δεν περνά.

Κώστας Γουλιάμος: Νευρασθενικά Τοπία — Ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Νικόλα Πιοβάνι — 5 ποιήματα της συλλογής από την Μποτίλια Στον Άνεμο και μια αναπόληση του ποιητή

 

 

Κώστας Γουλιάμος

 

(5 ποιήματα) 

 

 

 

 

ΜΠΑΡΟΥΤΙ Ο ΤΟΠΟΣ MOΥ

 

 

Απόγευμα στον τόπο μου φωτιές παιδιά διηγούνται

στο δρόμο φαντάζεσαι κυλάνε κρασί βαρέλι κόκκινο

γιατί περασμένο το καλοκαίρι ένα κύμα παιδιά

κοιμούνται καταγής                               κορίτσια

Χάσκουν καθώς πλησιάζει το φεγγάρι

Ο παππούς όχι από μάνα μου γνώριζε ιστορίες βαλκανικές

Ο άλλος ακούμπαγε το μάτι του στον Κολοκοτρώνη

Τους συναντούσα στο τραπέζι κόκκινο κρασί

να ’σαι καλά και του χρόνου είπαν να πεθάνουν

άνοιξη έκοψα φύλλα φυτά λουλούδια

πήγα στον τάφο δάκρυα ο κόσμος φαντάζεσαι

Μπαρούτι ό τόπος μου

Όταν ο Λένιν συναντήθηκε με τον Μέγα Καπετάνιο στο αγέρωχο Μάτι της Λέξης του Κώστα Γουλιάμου

Άρης Βελουχιώτης

27 Αυγούστου 1905, Λαμία - 16 Ιουνίου 1945, Μεσούντα Άρτας

Σχέδιο (2ο από 2 του Άρη), Μπάμπης Ζαφειράτος, 10.VI.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

Και πίσω τον ακολουθάει πάντοτες ένας τρανός αητός με μια σημαία. Όρκος του λαού μας θα ’ναι ‒μα τον Άρη‒ : Ο ΑΡΗΣ (Γιάννης Ρίτσος)

*

Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν (Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοφ)

Ρωσία, 22 Απριλίου 1870, Ουλιάνοφσκ - 21 Ιανουαρίου 1924, Γκόρκι

Σχέδιο (1ο από 3 του Λένιν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 6.XI.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

 

*

 

Κώστας Γουλιάμος

Τι σκεφτόταν ο Vladimir Ilyich Ulyanov περπατώντας

 

Ένας μικρός ουρανοξύστης με μορφή ποντικότρυπας

Ένα ξερό κυπαρίσσι στο άλλο φως του λόφου

Ο χρόνος της αράχνης στη νύχτα της ελιάς

Η σκοτεινή ενέργεια και τ’ αρχέτυπα του αέρα

Όπως κυλά και παγώνει το φεγγάρι

Πριν ξεραθούν τα μάτια μου

 

Και οι εργάτες σε μαύρες τρύπες

Πόσο φαρμάκι τρέφονται

Πόσα καμένα χρόνια σε μηχανές θανάτου

Και το αναισίμωμα στον πλόκαμο της Βερενίκης

Πέρα στους παγωμένους ουρανούς

Με τους φτωχούς σε αποσύνθεση

Σα να μην υπάρχει Άνοιξη

Να μην υπάρχει σάρκα

Μπάμπης Ζαφειράτος: Γεβγκένι Γεφτουσένκο, Το Κλειδί Του Κομαντάντε (Από βιβλίο που θα κυκλοφορήσει προσεχώς)

Ερνέστο Γκεβάρα δε λα Σέρνα, γνωστός και ως «Τσε»
(Che Guevara - Ernesto Guevara de la Serna)
Γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1928 στο Ροσάριο της Αργεντινής Δολοφονήθηκε από τη CIA, στις 9 Οκτωβρίου 1967, στη Λα Ιγέρα της Βολιβίας
Σχέδιο (4ο από 5 του Τσε), Μπάμπης Ζαφειράτος, 14.Χ.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

 

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

 

 

Τα κείμενα που ακολουθούν προέρχονται όλα από το υπό έκδοση (σύντομα) βιβλίο, Μπάμπης Ζαφειράτος: Ο Τσε της Ποίησης - Ο ποιητής των Ποιητών, με ποιήματα και κείμενα του Τσε, ποιήματα και κείμενα άλλων για τον Τσε, ποιήματα από την προσωπική, χειρόγραφη Ανθολογία του Τσε κλπ κλπ....

Θα μπορούσε να ειπωθεί κάλλιστα πως ο Τσε είναι ο Ποιητής των Ποιητών, αφού —εκτός του ότι τα ποιήματά του έχουν μεγάλη λογοτεχνική αξία και ο ίδιος είναι αναμφισβήτητα ο Μεγάλος Ποιητής της Επανάστασης— περισσότεροι από 200 σημαντικοί ποιητές τού έχουνε αφιερώσει στίχους τους ή και ολόκληρες ποιητικές τους συλλογές⸱ ποιητές βραβευμένοι με τα μεγαλύτερα βραβεία της χώρας τους, ανάμεσά τους και 3 νομπελίστες (οι τρεις πρώτοι από εδώ: Πάμπλο Νερούδα (1973), Βιθέντε Αλεϊξάντρε (1977), Ντέρεκ Γουώλκοτ (1992).

Πάνω επίσης από 200 είναι και τα τραγούδια-ποιήματα, μα και συμφωνικά έργα, τζαζ, ορατόρια κ.λπ. που έχουνε γραφτεί για τον αθάνατο Κομαντάντε, ανάμεσά τους η Τζούντυ Κόλινς, ο τζαζίστας Τσάρλυ Χέυντεν με το Song for Che, ο Χανς Βέρνερ Χέντσε με το ορατόριο Η Σχεδία της Μέδουσας, ένα ρέκβιεμ για τον Τσε κλπ

Αν λογαριάσουμε δε και τις κινηματογραφικές ταινίες που έχουνε γυριστεί γι’ αυτόν, τα διηγήματα, τα ποιητικά κείμενα (Χοσέ Λεσάμα Λίμα, Αλέχο Καρπεντιέρ, Ίταλο Καλβίνο, Ζοζέ Σαραμάγκου), κόμικς, ζωγραφική, χαρακτική –ανάμεσά τους και ο δικός μας Τάσσος με δύο έργα του, Μνήμη Τσε Γκεβάρα. Ο Αρχάγγελος με το πολυβόλο, Α΄ και Β΄, 1968– και πολλά πολλά άλλα, τότε, σίγουρα ο τίτλος του Ποιητή των Ποιητών δεν είναι καθόλου σχήμα λόγου. 

Η ποίηση και οι ποιητές δεν τον εγκαταλείψανε ποτέ.

 

Ερνέστο “Τσε” Γκεβάρα

Yevgueni Yevtushenko (Ρωσία)

La Llave Del Comandante

Γεφτουσένκο (18 Ιουλ. 1933, Ιρκούτσκ Σιβηρίας, ΕΣΣΔ – 1 Ιουλ. 2017, Τάσλα, Οκλαχόμα, ΗΠΑ)
Φωτό: Αεροδρόμιο Κένεντυ, Ιαν. 1972. (Πηγή: https://picturehistory.livejournal.com)

Γεβγκένι Γεφτουσένκο

Το Κλειδί του Κομαντάντε

 

Τ’ άλογά μας καλπάζουνε
                                                 γραμμή για Ιγέρα.
Δεξιά μας η άβυσσος χάσκει,
                                                 ζερβά μας η άβυσσος πάλι.
Σαν σε σκέφτομαι Κομαντάντε
                                                 το φορτίο σου είναι ασήκωτη σφαίρα.
Κουβαλάω μια σιωπή σαν σεισμό
                                                 που μου σπάει το κεφάλι.
Για τους αντάρτες, εδώ
                                                 δεν υπάρχουν μνημεία.
Τα μνημεία τους με τα λυπημένα
                                                 ανθρώπινα πρόσωπα είναι οι βράχοι.
Τα σύννεφα ακίνητα
                                                 σαν να σκέφτονται ανθρώποι μονάχοι
σαν να σκέφτεται το τοπίο
                                                 εδώ στην ορεινή Βολιβία.
Νιώθω πως είμαι γεμάτος χαράδρες,
                                                 όλος πέτρα σκληρή και τραχιά
                                                 σαν τα βράχια στην άγρια σιέρα.
Τα νεύρα μου τεντώνουνε⸱ χαλινάρι που το τραβάει με βία
                                                 καβαλάρης σε ατίθασο άτι.
Το ρυθμό μου σ’ ετούτο το ποίημα τον δίνουνε
                                                 τα αλογοπέταλα πάνω στην ξέρα
που παραπατάνε στις πέτρες
                                                 στο θανάσιμο αυτό μονοπάτι.
Κομαντάντε, η βιομηχανία ζητάει
                                                 τ’ όνομά σου φτηνά να πουλήσει
Με τ’ ακριβό όνομά σου
                                                 καινούργιους πελάτες να τραβήξει ζητά
Κομαντάντε,
                          όρκο παίρνω,
                                                 το πορτρέτο σου έχω δει στο Παρίσι,
σ’ αυτά τα μικρά τα σορτσάκια
                                                 που τα λένε καυτά.
 [...]

(Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 10 Σεπτεμβρίου 2022)

Συνεχίστε την ανάγνωση »»»»»» με το πρωτότυπο ισπανικό κείμενο και σημειώσεις

Ελένη Μπάλιου Κλεμμ: Τα Κόκκινα Φεγγάρια (3 ποιήματα) — Και μια κριτική παρουσίαση της Παναγιώτας Μπλέτα

(Σχεδιασμός και εικόνα εξωφύλλου, Βασιλική Κλεμμ)

 

*

 

Ελένη Μπάλιου Κλεμμ

Τρία ποιήματα

Από την νεα συλλογή της (2025)

Τα Κόκκινα Φεγγάρια

  

*

 

Ελένη Μπάλιου Κλεμμ 

Νυχτερινό 2α΄

 

Μη γράφεις άλλα ποιήματα

για ν’ απαγγέλει ο πόλεμος

καθισμένος στο κρανίο της γης

Και μη σκεπάζεις την ασχήμια

με τα βεγγαλικά σου

 

Μη βάζεις άλλα δάκρυα

στον ματωμένο ωκεανό

φαντάσματα και ψευδαισθήσεις

στη θέση της ζωής

 

Μην κάνεις πάπλωμα τις λέξεις

στα γυμνά κορμιά

Και μη  την δυστυχία όργανο

στα μυστικά όνειρά σου

Ροβέρτο Φερνάντες Ρεταμάρ (9.6.1930 - 20.7.2019): 2 ποιήματα | Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Roberto Fernández Retamar

Αβάνα, 9 Ιουν. 1930 – 20 Ιουλ. 2019

 

*

Δύο ποιήματα

Μετάφραση – Σημειώσεις

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

 

*

  

Ροβέρτο Φερνάντες Ρεταμάρ

Κασαμπλάνκα

 

 

Ένα πάρκο είν’ η καρδιά της με σκιές τρυφερές
Και τριγύρω της κάτι αρχαία μπαλκόνια πετάνε
Στο τραγούδι του σίδερου στων πουλιών τις στροφές
Τα μάτια πιστεύουνε πως είναι καρδιές που περνάνε.

 

Τη φλερτάρουν τα μπάρκα όπως μια μακρινή πολιτεία.
Βρίσκεται πλάι στο κύμα⸱ κι απ’ τον καιρό φαγωμένες
Οι αποβάθρες οι ξύλινες, ήρεμη αργή συνοδεία,
Κινάνε και πίσω απ’ τ’ αστέρια θα βρεθούν γκρεμισμένες.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Επίγραμμα για τον Καπετάν Γιώτη, τον αθάνατο ζευγά (20.7.1914 - 22.5.2005)

 

 

Χαρίλαος Φλωράκης

20 Ιουλίου 1914, Παλιοζογλώπι Καρδίτσας – 22 Μαΐου 2005 Αθήνα.

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 17.V.2015 (Μελάνι, 21 χ 29 εκ.)

 

 

Επίγραμμα

Για τον Καπετάν Γιώτη

(20 Ιουλίου 1914, Παλιοζωγλόπι Καρδίτσας – 22 Μαΐου 2005, Αθήνα)

 

Στα δεκαπέντε απ’ τον Μπουχάριν διάβασε του Μαρξ το Αλφαβητάρι
Κι έμαθε πώς τ’ αγρίμια γίνονται άνθρωποι και λύκοι οι ανθρώποι
Τώρα ψηλά στον Αϊ-Λιά στο αγαπημένο του Παλιοζωγλόπι
Αιώνιος Καπετάνιος με την πίπα του τα σύννεφα φουμάρει

 

Μα ο ζευγάς δεν έφυγε κι αν κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι
Σημαίες στον ήλιο σπέρνει με τον Αραγκόν τον Ρίτσο τον Κατράκη

 

Μπάμπης Ζαφειράτος, 17 Μαΐου 2022

 

 

 

 

Χαρίλαος Φλωράκης

20 Ιουλίου 1914, Παλιοζογλώπι Καρδίτσας – 22 Μαΐου 2005 Αθήνα.
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 22.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

 

Όλα τα Επιγράμματα του Μπάμπη Ζαφειράτου