Κώστας Βάρναλης (14.2.1884 - 16.12.1974): Ο Αιώνιος Οδηγητής - «Η ρίμα του χαστούκι στη σάπια εξουσία της Αριστέας» — Κάρολος Κουν (13.9.1908 - 14.2.1987): Το περιστέρι κι η λεοπάρδαλις στην ψυχή του (Ένα κείμενο του Νίκου Γκάτσου)

Κάρολος Κουν (Κάρολος Κοέν)
Προύσα, 13 Σεπ. 1908 - 14 Φεβ. 1987, Αθήνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 26.II.2017 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί κι όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέριος πολιτισμός στον τόπο μας. Μόνος ο καθένας μας είναι ανήμπορος [...]

(Κάρολος Κουν)

*

Καθώς περνάν τα χρόνια, κι οι εποχές μας ξεγελάνε κάθε φορά με τα άνθη και τα χιόνια της απιστίας τους, η παράξενη μορφή του Καρόλου Κουν, περιφρονώντας την τέφρα του καιρού, αποκτά ολοένα και περισσότερο την έκταση και τη σημασία ενός συμβόλου.

(Νίκος Γκάτσος)

Κάρολος Κουν: Ο καλλιτέχνης να νιώσει το βάρος της αποστολής του − Νίκος Γκάτσος: Το αστέρι και η λεοπάρδαλις (2 VIDEO)

 

***

 

Κώστας Βάρναλης
14 Φεβρουαρίου 1884, Μπουργκάς, Βουλγαρία - 16 Δεκεμβρίου 1974, Αθήνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 25.IV.2015 (Μελάνι, 29χ21 εκ.)

Σιχαίνεσαι τους ζωντανούς; Μην κλαις τους σκοτωμένους!
(Κώστας Βάρναλης)

Μπάμπης Ζαφειράτος: Η ρίμα του χαστούκι – Ένα σονέτο-ακροστιχίδα για τον Οδηγητή του λαού μας (VIDEO)

*

Σ’ είδαμε

πάντα με την παλάμη σου ανοιχτή δίπλα στ’ αυτί

για ν’ αφουγκράζεσαι πίσω απ’ τα τείχη

τη στρογγυλή βουή του ιστορικού, αναπότρεπτου ήλιου.

(Γιάννης Ρίτσος)

Κώστας Βάρναλης (1884-1974): Το φως του καίει (4 ποιήματα) ‒ Γιάννης Ρίτσος: Ποιητή, εσύ μας ζέστανες ‒ Χρονολόγιο

*

Περισσότερα: Βάρναλης

Νίκος Γκάτσος: Ένα σπίρτο στο τραπέζι

Νίκος Γκάτσος
8 Δεκεμβρίου 1911, Ασέα Αρκαδίας - 12 Μαΐου 1992, Αθήνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 30.IV.2015 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

 

*

 

 

Ένα σπίρτο στο τραπέζι

Μάνος Χατζιδάκις – Νίκος Γκάτσος

Δήμητρα Γαλάνη, Μανώλης Μητσιάς

(Αθανασία, 1976)

 

Ένα σπίρτο στο τραπέζι

πήρε μόνο του φωτιά

κι άρχισε η φωτιά να παίζει

στην τρελή σου τη ματιά

 

Σπίθα πάνω σπίθα κάτω

ποιος να πήρε μυρουδιά

κι όταν ήρθε το Σαββάτο

μου ‘χες κάψει την καρδιά

 

Ένα σπίρτο στο τραπέζι

τα ‘κανε όλα ρημαδιό

κι ένα γέλιο τρεποπαίζει

στα χειλάκια σου τα δυο

 

Σπίθα πάνω σπίθα κάτω

δεν αντέχω πια ντροπές

με φιλιά σε καλοπιάνω

με πληρώνεις μ’ αστραπές

 

Πας για να βγάλεις το άχτι σου

μα δε θα γίνω στάχτη σου

κι αν μ’ έκαψες, κι αν μ’ έκαψες

να μ’ αγαπάς δεν έπαψες.

Νίκος Γκάτσος: Πρωτομαγιά. Νυν και Αεί και στους αιώνες των αιώνων

Νίκος Γκάτσος
8 Δεκεμβρίου 1911, Ασέα Αρκαδίας - 12 Μαΐου 1992, Αθήνα

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 30.IV.2015 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

Ώσπου και πάλι στις σπηλιές των ποταμιών ν’ αντηχήσουν
Βαριά σφυριά της υπομονής
Όχι για δαχτυλίδια και σπαθιά
Αλλά για κλαδευτήρια κι αλέτρια.

*

Νυν και Αεί

Κάρολος Κουν: Η κοινωνική θέση και η αισθητική γραμμή του Θεάτρου Τέχνης − Νίκος Γκάτσος: Το αστέρι και η λεοπάρδαλις (2 VIDEO) − Ανανέωση με ολόκληρα τα κείμενα

Κάρολος Κουν (Κάρολος Κοέν)
Προύσα, 13 Σεπ. 1908 - 14 Φεβ. 1987, Αθήνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 26.II.2017 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

____________
Δημοσίευση, Κυριακή 26/02/2017 - 13:34
Ενημέρωση: Κυριακή 26/02/2017 - 21:07

____________________

«Δεν κάνουμε θέατρο για το θέατρο. Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί κι όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέριος πολιτισμός στον τόπο μας. Μόνος ο καθένας μας είναι ανήμπορος. Μόνος, ο καθένας από σας τους πιο κοντινούς στην προσπάθειά μας, είναι ανήμπορος. Μαζί ίσως κάτι μπορέσουμε να κάνουμε. Το θέατρο, ως μορφή Τέχνης, δίνει τη δυνατότητα να συνδεθούμε, να συγκινηθούμε, ν' αγγίξουμε ο ένας τον άλλον, να νιώσουμε μαζί μια αλήθεια. Να γιατί διαλέξαμε το θέατρο σα μορφή εκδήλωσης του ψυχικού μας κόσμου [...]».
Κάρολος Κουν

*

Για τον κοινωνικό χαρακτήρα του θεάτρου και την καινοτόμα συμβολή του Κουν

Στις 14 του Φλεβάρη συμπληρώθηκαν τριάντα χρόνια από το θάνατο του μεγάλου σκηνοθέτη και καινοτόμου δασκάλου του ελληνικού θεάτρου, του Κάρολου Κουν. Με αφορμή αυτή την επέτειο, ο «Ριζοσπάστης» ανατρέχει σε αποσπάσματα από τα λόγια του ίδιου του Κουν, που δείχνουν πώς έβλεπε την κοινωνική διάσταση του θεάτρου, αλλά και από τα λόγια του ποιητή Νίκου Γκάτσου για τον καινοτόμο ρόλο του Κουν στο θέατρο.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 25-26/2/2017

*
Η Μποτίλια αναζήτησε τα κείμενα από την ιστοσελίδα του Θεάτρου Τέχνης από όπου (με αλλαγή στον αρχικό τίτλο και προσθήκη 18 επιπλέον φωτό του Κουν) τα αναδημοσιεύει εν τέλει χωρίς περικοπές, οι οποίες, όπως διαπιστώνεται –ιδιαίτερα από το τεράστιο κείμενο του Κουν– κρίθηκαν αναγκαίες από την εφημερίδα, λόγω του περιορισμένου της χώρου. (Κυριακή 26/02/2017 - 21:07)

*

Κάρολος Κουν

Η κοινωνική θέση και η αισθητική γραμμή του Θεάτρου Τέχνης

Διάλεξη που δόθηκε στις 17 Αυγούστου 1943 για τον Όμιλο Των Φίλων του «Θεάτρου Τέχνης»

Όταν πέρυσι τον Ιούνιο, ύστερ' από εντατική προπαρασκευαστική δουλειά με τους μαθητές της Σχολής κάναμε την πρώτη μας συνάντηση, νέοι και παλαιοί μαθητές και νέοι ηθοποιοί συνεργάτες μου στο επαγγελματικό θέατρο, και θέσαμε τις βάσεις της εργασίας μας στο «Θέατρο Τέχνης», μείναμε σύμφωνοι αρχικά, πως το θέατρό μας δε θα 'χε κανένα λόγο ύπαρξης αν δε διέφερε απόλυτα από τα υπάρχοντα θέατρα.

M’ αυτό μη μας καταλογισθεί ούτε αυθάδεια μήτε αναίδεια. Δεν επιθυμούμε να επιρρίψουμε μομφή ή να θίξουμε κανένα. Εννοούμε μόνο, ότι δεν ξεκινήσαμε με την προοπτική να προσθέσουμε ένα ακόμα θέατρο στα τόσα υπάρχοντα, ούτε θέσαμε ως απώτερη φιλοδοξία μας να επιτύχουμε να δώσουμε παραστάσεις κατά τι καλύτερες από τον Α ή το Β. Ύστερ’ απ’ αυτή την άρνηση –και βάση κάθε νέας δημιουργίας είναι μια άρνηση– ύστερα λοιπόν απ’ αυτή την άρνηση κι όλα τα δεν, ας εξηγήσουμε το θετικό μέρος της αποστολής μας.

Νίκος Γκάτσος: Αεί

Νίκος Γκάτσος. 8 Δεκεμβρίου 1911, Ασέα Αρκαδίας - 12 Μαΐου 1992, Αθήνα

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 30.IV.2015 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

Ώσπου και πάλι στις σπηλιές των ποταμιών ν’ αντηχήσουν

Βαριά σφυριά της υπομονής

Όχι για δαχτυλίδια και σπαθιά

Αλλά για κλαδευτήρια κι αλέτρια.

Νίκος Γκάτσος, Ο ιππότης κι ο θάνατος

*

ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

Στον Αντρέα Εμπειρίκο

Μερόπη κλείνω τα μάτια μου να θυμηθώ το χώμα που ρούφηξε το αίμα των σκοτωμένων πουλιών στα σπλάχνα του κι έγινε κάπου μιά φωτιά ένας καπνός κι ένα σίδερο πέρα απ’ τη σκόνη των ποταμιών που οι λυγαριές τραγουδάνε. Πάνω στα βραδυνά βουνά αναβοσβύνει ένα άστρο θέλει ν’ αρχίσει το χορό των αηδονιών και των γρύλλων.

Από το βιβλίο: Νίκος Γκάτσος, «Δάνεισε τα μετάξια στον άνεμο»
Ίκαρος, Αθήνα 1994, σελ. 25
(ΑΛΩΝΑΚΙ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ)

*

Γράμμα στον Kύριο Νίκο Γκάτσο - Τάνια Τσανακλίδου
Στου τραγουδιού την όχθη (1994)

Στίχοι: Γιώργος Ανδρέου
Μουσική: Γιώργος Ανδρέου

Το σπασμένο βιολί του κόσμου ακόμα ουρλιάζει
Στα νωπά σπαρμένα χωράφια η μέρα χαράζει
Φαντάροι χορεύουν τις νύχτες σε άδειες ταβέρνες
Δελφίνια στο πέλαγο μόνα, νεράκι στις στέρνες
Νησιά ταξιδεύουν στον ήλιο, κανείς δε μιλάει
Την Άνοιξη όλοι προσμένουν
Κι αυτή προσπερνάει

Όλα κύριε Νίκο είναι εδώ
Όπως τα άφησες εσύ κι όπως τα ξέρεις
Από της λύπης τον καιρό
Κι όταν γυρίσεις και σε δω
Μέσα στη στάμνα τη χρυσή νερό να φέρεις
Της λησμονιάς πικρό νερό

Το πιστό σκυλί της Ιθάκης στα πόδια σου κλαίει
Και η καλή, παλιά Περσεφόνη τραγούδια σου λέει
Η φωτιά πληγή που σε καίει ,δε λέει να γιάνει
Το πικρό το όνειρο φταίει του αδελφού Μακρυγιάννη
Πόσο ακόμα ραγιάδες η Κρήτη κι η Μάνη
Σκοτεινές μαυροφόρες, μανάδες στου Οδυσσέα το χάνι

Αρθούρος Ρεμπώ: Σαν ένα ρίγος ‒ 5 Ποιήματα, μια Ωδή, ένα Καράβι

Αρθούρος Ρεμπώ
20 Οκτωβρίου 1854, Σαρλβίλ-Μεζιέρ, Γαλλία – 10 Νοεμβρίου 1891, Μασσαλία, Γαλλία
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 20.Χ.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

Πρώτη δημοσίευση, 20 Οκτ. 11:56 μμ
Ανανέωση, 21 Οκτ. 11:40 πμ

ΑΡΘΟΥΡΟΣ ΡΕΜΠΩ

5 Ποιήματα

 *

ΤΑ ΦΟΒΙΣΜΕΝΑ

Μετάφραση: Γιώργης Σημηριώτης

Μαύρα μεσ’ στην ομίχλη και το χιόνι,

μπροστά στην τρύπα που η φωτιά φουντώνει,

με τα κολιά τους ένα γύρω και σκυφτά,

πέντε φτωχά, ‒τι λυπημός σε πιάνει!‒

κοιτάζουνε το φούρναρη να κάνει

τα ξανθωπά βαριά ψωμιά.

Γερά τα μπράτσα του μεταγυρίζουν

τη ζύμη τη σταχτιά και τη φουρνίζουν

μες στο φουρνόστομα το φωτεινό.

Να ψήνεται τ’ άσπρο ψωμάκι ακούνε,

κι ο φούρναρης με χείλη που γελούνε,

ένα τραγούδι τραγουδάει παλιό.

Νίκος Γκάτσος: Ήρθε ο καιρός, ήρθε ο καιρός

Νίκος Γκάτσος. 8 Δεκεμβρίου 1911, Ασέα Αρκαδίας - 12 Μαΐου 1992, Αθήνα

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 30.IV.2015 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

 

Ήρθε ο Καιρός

(Νυν και Αεί, 1974)

Νίκος Γκάτσος

Σταύρος Ξαρχάκος

Νίκος Δημητράτος

Εσείς που βάλατε την έγνοια προσκεφάλι
κι είχατε στρώμα της ζωής την ερημιά
Εσείς που χρόνια δε σηκώσατε κεφάλι
και καλοσύνη δε σας άγγιξε καμιά

Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα (5 Ιουνίου 1898 - 19 Αυγούστου 1936)

Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Το φιλί (1927) - Λόρκα και Νταλί. (Πηγή φωτό)

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ


ΜΟΥΛΕΤΑ

Δωρεάν η ζωή Φεδερίκο
Γκαρθία Λόρκα δωρεάν ο θάνατος.
Αυτό το άλικο πανί δεν έχει πάντοτες

αγαθή βεβαιότητα.
Είν’ ο Θεός που αμιγής εκτείνεται στο μαύρο

πλήρως απών ή ανεικόνιστος.
Όμως εσύ μυρόεσσα Ισπανία –της Ευρώπης θερμότητα–

τι δόξα πρόσθεσες απ’ τη λαλιά του

              την άσπιλη

σ’ ανελέητο ήλιο σ’ έναν ουρανό

που πυραχτώνει διαμπερής αθωότητα...

Ισπανία εσύ αυθεντία στο θάνατο!

Δωρεάν η όραση Φεδερίκο

Γκαρθία Λόρκα δωρεάν η τυφλότητα.

ΕΡΥΘΡΟΓΡΑΦΟΣ [1988]

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ, ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ Β΄ (1979-1991)

ΙΚΑΡΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ, Αθήνα 1994

Νίκος Δημητράτος: Αεί

6 Μαρτίου 1942 – 26 Δεκεμβρίου 2013

Ηρθε ο καιρός