Μπάμπης Ζαφειράτος: Επίγραμμα για τους Ήρωες της 26 Ιουλίου 1953

 

Επίγραμμα

Για τους Ήρωες του Μ-26-7

 

Κι αν στο Μονκάδα οι νέοι του Μαρτί συνάντησαν τη φρίκη
Κι αν του Μπατίστα οι γιοι είχαν του Αβέλ τα μάτια ξεριζώσει
Και τα ’δειχναν στην αδερφή του την Αϊδέε για να προδώσει
Είναι από τις στιγμές που η ήττα μετατρέπεται σε νίκη
Χιλιάδες μάτια ανοίξανε κι άρχισαν να φοβούνται οι λύκοι
Γιατί είδανε την τρομερή ματσέτα του Μονκάδα
Ν’ αστράφτει μες στα μάτια του Φιδέλ ―δίδυμη δάδα
Κι η Επανάσταση έγινε του ανθρώπου η θεία Δίκη

 

Μπάμπης Ζαφειράτος, 19 Ιουλίου 2022

 

 

Παρουσιάστηκε στις 20/7/2022, στην εκδήλωση του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης για την 69η επέτειο της επίθεσης στον στρατώνα Μονκάδα, 26 Ιουλίου 1953.

Ελληνοκουβανικός, 20/7/2022. Δέσποινα Μάρκου, εκπρόσωπος Ελληνοκουβανικού (μέλος ΔΣ και Πρόερδος ΕΕΔΔΑ). Αραμίς Φουέντε Φερνάντες, Πρέσης Κούβας. Σαπφώ Διαμαντή, μετάφραση. Μπάμπης Ζαφειράτος.

*

Πρώτη δημοσίευση, Κατιούσα, 26/7/2022
(Για την κεντρική φωτό βλ. κάτω)

 

 

Αβέλ και Αϊδέε Σανταμαρία

 

Ο Φιντέλ και ο Αβέλ στο Σαντιάγο δε λας Βέγας, τις πρώτες μέρες του 1953, όταν διαμορφωνόταν το επαναστατικό κίνημα για την επίθεση στη Μονκάδα. (Φωτό: Granma· λεπτομέρεια. Ολόκληρη κάτω).

*

Ο Αβέλ ήταν ο πιο γενναίος, ο πιο ακέραιος, ήτανε τίμιος· τίποτα άσχημο δεν μπορεί να ειπωθεί για το πρόσωπό του.
Φιντέλ Κάστρο, στη δίκη για το Μονκάδα, 21 Σεπτεμβρίου 1953.

*

26 Ιουλίου 1953. Μια ομάδα 160 νέων εργαζομένων, η Γενιά της Εκατονταετηρίδας ―100 χρόνια από τη γέννηση του Χοσέ Μαρτί― θα επιχειρήσει την αποτυχημένη επίθεση στο στρατόπεδο Μόνκαδα, στο Σαντιάγο της Κούβας, και στο Μπαγιάμο, στο στρατόπεδο Κάρλος Μανουέλ ντε Σέσπεδες (Carlos Manuel de Céspedes, 18 Απρ. 181, Μπαγιάμο – 27 Φεβ. 1874, Σιέρα Μαέστρα).

Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας και Αλληλεγγύης: Με επιτυχία έγινε η η εκδήλωση για την 69η επέτειο της επίθεσης στον στρατώνα Μονκάδα στις 26 Ιουλίου 1953 ― Αραμίς Φουέντε Ερνάντες: Ο κουβανικός λαός αντιστέκεται θαρραλέα στα ιμπεριαλιστικά σχέδια ― Δέσποινα Μάρκου: Ενισχύουμε πολύμορφα την αλληλεγγύη μας ― Μπάμπης Ζαφειράτος: Επίγραμμα για τους Ήρωες του Μ-26-7

ΕΛΛΗΝΟΚΟΥΒΑΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΦΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Μήνυμα αλληλεγγύης στην Κούβα έστειλε η εκδήλωση για την επέτειο της 26ης Ιούλη (ΦΩΤΟ)

Παρασκευή 22/07/2022 - 09:04

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Πέμπτης, στο προαύλιο της Πανελλήνιας Ενωσης Αγωνιστών Κρατουμένων Μακρονήσου στο Θησείο, η εκδήλωση του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης με την ευκαιρία της 69ης επετείου της επίθεσης στον στρατώνα Μονκάδα, που πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιούλη 1953 στο Σαντιάγο της Κούβας.

Στην εκδήλωση, στην οποία συμμετείχαν δεκάδες φίλοι της Κούβας, μίλησε ο Κουβανός πρέσβης Αραμίς Φουέντε Ερνάντες, ενώ χαιρετισμό εκ μέρους του ΔΣ του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου απηύθυνε η Δέσποινα Μάρκου.

 

[Η εκδήλωση άνοιξε με το μέλος του Συνδέσμου, Μπάμπη Ζαφειράτο, που απάγγειλε ένα σύντομο δικό του ποίημα, γραμμένο ειδικά για την εκδήλωση, με τίτλο Επίγραμμα για τους Ήρωες του Μ-26-7. Είναι εμπνευσμένο από μια όχι ευρέως γνωστή στιγμή εκείνης της αποτυχημένης κατάληψης. Πρόκειτται για τον φριχτό βασανισμό του Αβέλ Σανταμαρία ―υπαρχηγού του Φιντέλ στο Κίνημα της 26 Ιουλίου― που του έβγαλαν τα μάτια και τα έδειχναν στην αδελφή του, την Αϊδέε Σανταμαρία (κατοπινή Διευθύντρια του περίφημου Casa de las Américas) για να την κάνουν να μιλήσει]*.

Το «παρών» στην εκδήλωση έδωσαν μεταξύ άλλων, ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Λευτέρης Νικολάου - Αλαβάνος, ο πρόεδρος της ΕΕΔΥΕ, Σταύρος Τάσσος, ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Φυλακισθέντων - Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) 1967 - 1974, Σπ. Χαλβατζής κ.ά.

 

Ο κουβανικός λαός αντιστέκεται θαρραλέα στα ιμπεριαλιστικά σχέδια

Ξεκινώντας την παρέμβασή του, Ο Α. Φ. Ερνάντες ευχαρίστησε τον ελληνικό λαό για την αλληλεγγύη και την πολυετή υποστήριξη του στον αγώνα του κουβανικού λαού.

Με αφορμή την επέτειο, τόνισε ότι η επίθεση των Κουβανών επαναστατών στον στρατώνα Μονκάδα υπήρξε «γεγονός βαρύνουσας και αποφασιστικής σημασίας για την αναζωπύρωση της Επανάστασης στη χώρα», το οποίο επιβεβαίωσε ότι οι ένδοξες πατριωτικές και επαναστατικές παραδόσεις του κουβανικού λαού παρέμεναν ζωντανές, φωτίζοντας τον δρόμο για τα δύσκολα μα νικηφόρα χρόνια του αντάρτικου αγώνα και την επίτευξη του επαναστατικού θριάμβου την 1η Γενάρη 1959.

Κούβα, 1 Γενάρη 1959: Ο Ελ Ίντιο Ναβορί και το Θριαμβικό Εμβατήριο του Αντάρτικου Στρατού – Καλή αγωνιστική χρονιά. Με δύναμη πάλι και πάλη (2 VIDEO - 32 Φωτό)

CUBA. La Havana. 1959. A rag-tag procession of soldiers and other supporters of Fidel CASTRO make a triumphant entry into La Havana. They liberated whatever transport they could. Some of these cars are still in use today 43 years later. Burt Glinn-Magnum Photos

Το πρώτο ποίημα που γράφτηκε μετά τη νίκη της Κουβανικής Επανάστασης, 1-8 Γενάρη 1959. Από τότε, σε κάθε πατριωτική εκδήλωση, σε σημαντικές επετείους ή σε επιμνημόσυνες τελετές, όπως στην κηδεία του Φιντέλ (βλ. σχετικό βίντεο), μια ηθοποιός θα ενώνει τη φωνή της και την απαγγελία της με τη φωνή του ποιητή Χεσούς Όρτα Ρουίς (30 Σεπ. 1922 – 30 Δεκ. 2005) και με τη φωνή ολόκληρου του λαού της Κούβας.

*

Χεσούς Όρτα Ρουίς - Ελ Ίντιο Ναβορί

Marcha Triunfal del Ejército Rebelde

Θριαμβικό Εμβατήριο του Αντάρτικου Στρατού

Μετάφραση – Σημειώσεις – Κείμενα και Μεταφράσεις Κειμένων
Επιμέλεια Φωτό και Βίντεο

Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση Κατιούσα, 1/1/2019

*

CUBA. La Havana. 1959. Fidel Castro and Camilo Cienfuegos aboard a military vehicle as he rides into La Havana escorted by Cuban Naval officers. Burt Glinn-Magnum Photos

*

La edad de los héroes y los genios
no se mide por días, ni por años,
sino por largos siglos y milenios.

Jesús Orta Ruiz, El Indio Naborí. 22.9.1922 - 30.12.2005. Πηγή: https://blog.vacuba.com

 

γιατί η ηλικία στους ήρωες και στις μεγαλοφυΐες
δεν λογαριάζεται ποτέ με μέρες και με χρόνια
παρά με αιώνες λαμπερούς και με χιλιετίες

Jesús Orta Ruiz (El Indio Naborí)
 

Οι 3 τελευταίοι στίχοι από το σονέτο του για τον Φιντέλ με τίτλο:
Οι λυτρωτές δεν αφανίζονται απ’ το χρόνο
(27 Δεκ. 2005, 3 ημέρες πριν πεθάνει)

*

Η είσοδος του Φιντέλ στην Αβάνα με τη νίκη της Επανάστασης

Θριαμβικό Εμβατήριο του Αντάρτικου Στρατού

Jesús Orta Ruiz, "El Indio Naborí"

Πρώτη Γενάρη!

Λαμπρή χαράζει η μέρα
Διώχνει τις σκιές: Λυτρωτικό, με χάρη,
το αστέρι της Κούβας φεγγοβολάει στην παντιέρα.

Κραυγές χαράς στον αέρα, όλα γύρω γιορτάζουν
οι άνθρωποι δίνουν και παίρνουν φιλιά, χαιρετάνε,
στων πεσόντων τους τάφους λουλούδια μοιράζουν,
οι πεθαμένοι κι αυτοί τραγουδάνε.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Μια ακροστιχίδα στη Μνήμη του Φιντέλ

Φιντέλ Κάστρο Ρους

(Fidel Alejandro Castro Ruz)

Κούβα, Μπιράν 13 Αυγούστου 1926 – Αβάνα, 25 Νοεμβρίου 2016

 

Στη μνήμη του Φιντέλ

Μπάμπης Ζαφειράτος

 

Αυτός που τους σκλάβους ανύψωσε
στην κορφή της μυρτιάς και της δάφνης

                  ΝΙΚΟΛΑΣ ΓΚΙΓΙΕΝ, Φιντέλ (1977)

 

Φυσάει ζεστός ο αγέρας του Χοσέ Μαρτί μες στη φυτεία
 Iμεροι πάνω απ’ τα καλάμια του Μπιράν φτεροκοπάνε
Διαβάζει ένα μικρό παιδί κι άγρια μέσα του ξεσπάνε
Ελευθερίας Στίχοι Απλοί με μια παράξενη γοητεία…
Λα Αβάνα, η Νομική Σχολή κι ο Μαρξ στα πρώτα βήματά του,

Κινεί τη σκέψη, το είναι του, φλογίζει τα ιδανικά του.
Απ’ το Μονκάδα –και μετά το «Θα μ’ αθωώσει η Ιστορία»–
Στο Ίσλα δε Πίνος… Μεξικό, μια χούφτα νέοι· κι αυτός, πως θα ’ναι,
Τους λέει, το ’56 ελεύθεροι ή μάρτυρες· ζητάνε,
Ρεαλιστές, το αδύνατο να καταφέρουν στην πορεία·
Ο Τσε, ο Καμίλο, ο Αλμέιδα… Και ο Ραούλ πάντα μαζί του.

Ρίχνουν στον ώμο τους το όνειρο μονάχα· η δύναμή του
Οπλο θα γίνει απ’ αυτά που ξύπνιο κι όρθιο σε κρατάνε,
Υψώνεται μπροστά σου, σε οδηγάει να μη λυγάς το γόνα,
Σε αιώνια, αβάσταχτη σκλαβιά αν δε θες η ζήση σου να δύσει.

Μπαίνουν στο Granma ογδόντα δυο, γυμνοί στο θάνατο τραβάνε·
26χρονα παιδιά, μα στον τιτάνιον αγώνα
 7 ζωές έχει καθένα τους στην Κούβα να χαρίσει.

 

(Μπάμπης Ζαφειράτος, 28 Αυγούστου 2020)

 

 

 

***

 

Σημειώσεις για τις αναφορές του ποιήματος σε σύντομο χρονολόγιο και κάτι ακόμη

Κείμενα και μετάφραση κειμένων

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, Κατιούσα, 25/11/2020

 

Ο Φιντέλ με το βιβλίο ανά χείρας, σε ηλικία τριών ετών, στο σπίτι του στο Μπιράν.

Φιδέλ Αλεχάντρο Κάστρο Ρους (Fidel Alejandro Castro Ruz –Φιδέλ στα Ισπανικά). Υπέγραφε Fidel Castro Ruz και για εμάς θα είναι πάντα ο Φιντέλ. Γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου 1926 στο Μπιράν, της επαρχίας Ολγίν (Holguín), πρώην επαρχία Οριέντε. Ο πατέρας του, Άνχελ Κάστρο Αρχίς (Ángel Castro Argiz), γιος φτωχών αγροτών από τη Γαλικία, ήταν γαιοκτήμονας με φυτεία ζαχαροκάλαμου. Η μητέρα του, Λίνα Ρους Γονσάλες (Lina Ruz Gonzlez), προερχόταν από οικογένεια αγροτών της επαρχίας Πινάρ δελ Ρίο (Pinar del Río).

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ρόκε Δάλτον - Κατηγορώ την ατομική ιδιοκτησία ─ 5 παράνομα ποιήματα και 1 ποιήμα αγάπης ─ Η ζωή του, το έργο του, η δολοφονία του ─ 3 κείμενα του Εδουάρδο Γκαλεάνο (Αφιέρωμα Β΄)

Ρόκε Δάλτον. Ελ Σαλβαδόρ
Γεννήθηκε στο Σαν Σαλβαδόρ, 14 Μαΐ. 1935 – Δολοφονήθηκε στο Κεσαλτεπέκε, 10 Μαΐ. 1975
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 22.VI.2019 (Μολύβι σε χαρτί, 21χ29 εκ.)

«…η βία δεν [θα] είναι μόνο η μαμή της ιστορίας
αλλά και η μάνα του νεογέννητου λαού» (Ρ. Δ.)

Μιλήσαμε πολύ για πολιτική και είστε γνωστός κατά κύριο λόγο ως ποιητής, τι δουλειά έχει ένας ποιητής με όλ’ αυτά; Ή, πώς αντιλαμβάνεστε την ποίηση;

Ο Πλάτωνας έδιωξε τους ποιητές απ’ τον κόσμο του: ο Λένιν, όχι. Δεν πιστεύω ότι οι ποιητές είμαστε ιδιαίτεροι άνθρωποι, εκείνες οι καταπληκτικές υπάρξεις που πλανιούνται πάνω απ’ την ταξική πάλη. Οι μεγάλοι ποιητές που πέρασαν απ’ τον κόσμο ήταν άτομα αφοσιωμένα στην ανθρώπινη υπόθεση και, ως εκ τούτου, στις κοινωνικές τους καταβολές. Εμείς, που προερχόμαστε απ’ αυτούς τους καταπιεσμένους λαούς, τους φιμωμένους, τους για χρόνια εξευτελισμένους, τους αγνοημένους, έχουμε ακέραια την ηθική και πολιτική υποχρέωση, να αρθρώσουμε τη φωνή των λαών μας.

Αρκεί η ποίηση;

Όχι, σύντροφε: οφείλεις να στρατευτείς.

(La revista “Chile Hoy”, No 29, Ιαν. 1973. Συνέντευξη από στον Ουρουγουανό συγγραφέα Ernesto González Bermejo).

*

Ρόκε Δάλτον

Πέντε παράνομα ποιήματα κι ένα ποίημα αγάπης

Η ζωή του, το έργο του, Η δολοφονία του

Τρία κείμενα του Εδουάρδο Γκαλεάνο

(Αφιέρωμα, Δεύτερο Μέρος)

Μετάφραση ποιημάτων – Σημειώσεις – Κείμενα και Μεταφράσεις κειμένων – Επιμέλεια

ΜπάμπηςΖαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση: Κατιούσα, 2/8/2019

*

Το Πρώτο Μέρος του Αφιερώματος:

Ρεβιζιονιστική Ηφαιστειολογία & Ακροαριστερά

*

Θα ακολουθήσει Τρίτο Μέρος με περισσότερα ποιήματα

*

Γεννήθηκε στο Σαν Σαλβαδόρ, 14 Μαΐου 1935 – Δολοφονήθηκε στο Κεσαλτεπέκε, 10 Μαΐου 1975 - 9 Οκτ. 1960.
Το φακέλωμά του
Μάτια: Καφέ Σκούρα. Χρώμα: Λευκός. Μαλλιά: Μαύρα Ίσια. Μύτη: Μεγάλη. Στόμα: Mέτριο.

Θύμηση

Ρόκε Δάλτον

Έτσι ήτανε τ’ απογεύματα της πρώτης μας νεότητας
ακούγαμε Las Hojas Muertas, My Foolish Heart
ή Sin Palabras στο Hotel del Puerto
κι εσένα τ’ όνομά σου ήτανε διάφανο
και αντηχούσε υπέροχο ψιθυριστά
κι εγώ πίστευα στις θεές των προγόνων μου
και σου ιστορούσα ψέματα γλυκά
για τη ζωή στις μακρυσμένες χώρες που επισκέφτηκα.

Τα σαββατόβραδα
κάναμε μεγάλους περίπατους στη μουσκεμένη άμμο
ξυπόλυτοι πιασμένοι χέρι χέρι μες στην απόλυτη σιωπή
που τη ραγίζανε μονάχα οι ψαράδες στα φωτισμένα τους πλεούμενα
αναφωνώντας μπρος στην ευτυχία μας.

Μετά επιστρέφαμε στην καλύβα του Billy
και πίναμε ένα κονιάκ μπρος στη φωτιά
καθισμένοι σ’ ένα μικρό χαλάκι του Λυρσά
κι έπειτα φίλαγα τα ξέπλεκα μαλλιά σου
κι άρχιζα να ταξιδεύω το κορμί σου με χέρια τόσο σίγουρα
που δεν τρομάξανε ποτέ στον έρωτα ή στη μάχη.

Η γύμνια σου αναδυότανε μες στη μικρή νυχτερινή μας κάμαρη,
φωτιά που έκαιγε ανάμεσα στα ξύλινα χωρίσματα,
κάτω απ’ το φως της λάμπας που μας έλουζε,
σάμπως παράξενος ανθός από χιλιάδες δώρα καμωμένος
για να με αφήνει πάντα έκπληκτο
και με καλεί σε νέα τοπία ανεξερεύνητα.

Κι η ανάσα σου κι η ανάσα μου δυο κοντινά ποτάμια
και το δέρμα σου και το δέρμα μου δυο χώρες δίχως σύνορα
κι εγώ όπως η καταιγίδα μέσα σου τη ρίζα να ακουμπώ των ηφαιστείων
κι εσύ για μένα ένα κρυφό φαράγγι που όλο βρέχει
για να περνάει μοναχά το φως της χαραυγής.

Κι ερχότανε η στιγμή που ήσουνα μόνο η θάλασσα
μονάχα η θάλασσα γεμάτη με τα ψάρια της και την αλμύρα της
να ξεδιψάω στα κόκκινα μυστικά των κοραλλιών της
και σ’ έπινα αχόρταγα, αξεδίψαστα και μίκραινα
πάλι και πάλι απ’ το θαύμα που ανάβλυζε
μέσα απ’ την τρύπα που άνοιξε μικρό παιδί στην άμμο.

Ω αγάπη κι ετούτη εδώ είναι η στιγμή κάμποσα χρόνια αργότερα
όπου το πρόσωπό σου παίρνει να θαμποσβήνει
κι η θύμησή μου αδιάκοπα αδειάζει από σένα.

Το όνομά σου ήτανε μικρό κι ένα τραγούδι το ψιθύριζε
εκείνου του καιρού του αλλοτινού.

Ρόκε Δάλτον, Ανθολογία (1995)

Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 29 Ιουλίου 2019

*

Περί της Ποιητικής μας Ηθικής

Ρόκε Δάλτον

Μην μπερδευόσαστε, είμαστε ποιητές και στιχουργούμε
απ’ την παρανομία όπου ζούμε.

Δεν είμαστε, άρα, στην ανωνυμία μας άνετοι και δίχως τιμωρία:
ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον εχθρό μας
πολύ κοντά του πάμε σε παράλληλη πορεία.

Το σύστημα κι αυτούς που το στηρίζουν πολεμάμε
μες απ’ την ποίησή μας, με τη ζωή μας, και στη ζωή τους
μια ευκαιρία δίνουμε μέρα τη μέρα και μετράμε
την πληρωμή τους.



Παράνομα Ποιήματα, 1975
Πρώτη Ενότητα: Όλα Είναι Ποιήματα Αγάπης

Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 29 Μαΐου 2019