Εδουάρδο Γκαλεάνο (3.9.1940 – 13.4.2015): Ο κρυστάλλινος καθρέφτης της Λατινικής Αμερικής για τον Τσε - Και δόθηκε — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Εδουάρδο Γκαλεάνο: Οι Αείρροες Φλέβες της Λατινικής Αμερικής
Μοντεβιδέο, Ουρουγουάη. 3 Σεπτεμβρίου 1940 –13 Απριλίου 2015
Φωτό: Ezequiel Scagnetti.
 

 

Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο για τον Τσε Γκεβάρα

 

Μετάφραση

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο
Πρώτη δημοσίευση εδώ, 3/9/2024

 

1967 Ιγέρα

Επισημάνσεις γι’ αυτόν

Άραγε, πέθανε το 1967, στη Βολιβία, επειδή λάθεψε το χρόνο και τον τόπο, τον ρυθμό και τον τρόπο; Ή δεν πέθανε ποτέ και πουθενά, γιατί ποτέ δε λάθεψε σ’ αυτό που αξίζει πραγματικά για όλους τους χρόνους και τους τόπους και τους ρυθμούς και τους τρόπους;

Εδουάρδο Γκαλεάνο (3.9.1940 - 13.4.2015): Εισαγωγή στο Δίκαιο (Οι δολοφόνοι του Τσε) — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Εδουάρδο Γκαλεάνο: Οι Αείρροες Φλέβες της Λατινικής Αμερικής
Μοντεβιδέο, Ουρουγουάη. 3 Σεπτεμβρίου 1940 –13 Απριλίου 2015
Photo: Ezequiel Scagnetti (Πηγή: ezequiel-scagnetti.com)

 

 

Eduardo Galeano

Introducción al Derecho

 

 

Μετάφραση – Σημείωση
Μπάμπης Ζαφειράτος –Μποτίλια Στον Άνεμο

(Πρώτη δημοσίευση, 13 Απρ. 2024)

 

 

Εδουάρδο Γκαλεάνο

Εισαγωγή στο Δίκαιο

 

Είχε έρθει από το Μπουένος Άιρες και παρέμενε εισβολέας στο Χουχούι, παρόλο που με τα χρόνια και τη δουλειά δέθηκε με τον τόπο. Σε μια κακή μέρα, αφηρημένος, πλήρωσε με ακάλυπτη επιταγή όταν επισκεύασε το λάστιχο του αυτοκινήτου του. Δικάστηκε και καταδικάστηκε. Απολύθηκε από τη δουλειά του. Οι φίλοι αλλάζανε πεζοδρόμιο όταν τον βλέπανε από μακριά. Κανένας δεν τον προσκαλούσε πλέον στο σπίτι του και ούτε τον κερνάγανε ποτέ στα μπαρ.

 

Αργά κάποιο βράδυ, πήγε να δει τον δικηγόρο που τον είχε υπερασπιστεί στο δικαστήριο.

 

—Όχι, όχι, του είπε. Δεν πρόκειται για έφεση. Ξέρω πως δεν γίνεται τίποτα. Άστα καλύτερα. Ήρθα να σε αποχαιρετήσω και να σου ευχηθώ ολόψυχα για τις γιορτές. Χίλια ευχαριστώ για όλα.

Εδουάρδο Γκαλεάνο (3.9.1940 - 13.4.2015): Το έγκλημα των Μάγια και μια τελετή συγχώρεσης (13 Απριλίου) — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Εδουάρδο Γκαλεάνο: Οι Αείρροες Φλέβες της Λατινικής Αμερικής
Μοντεβιδέο, Ουρουγουάη. 3 Σεπτεμβρίου 1940 –13 Απριλίου 2015
Σχέδιο αγνώστου καλλιτέχνη (Πηγή: clcfa.eredish.shop)

 

 

Eduardo Galeano

No supimos verte

 

 

Μετάφραση – Σημείωση
Μπάμπης Ζαφειράτος –Μποτίλια Στον Άνεμο

(Πρώτη δημοσίευση, 13 Απρ. 2024)

 

 

Εδουάρδο Γκαλεάνο

 

13 Απριλίου

 

Δεν ξέραμε πώς να σας δούμε

 

Το 2009, στο αίθριο του μοναστηριού στο Μανί του Γιουκατάν, σαράντα δύο Φραγκισκανοί μοναχοί πραγματοποιήσανε μια εξιλεωτική τελετή προς τον ιθαγενή πολιτισμό:

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ο Καμίλο (6.2.1932 - 28.10.1959) του Εδουάρδο Γκαλεάνο, ο ήρωας του Γιαγουαχάι

Camilo Cien-fuegos: Καμίλο οι Εκατό Πυρκαγιές

Καμίλο Σιενφουέγος Γορριαράν (Camilo Cienfuegos Gorriarán)

Γεννήθηκε στην Αβάνα, 6 Φεβρουαρίου 1932.
Χάθηκε στη θάλασσα, 28 Οκτωβρίου 1959.
Ο Κομαντάντε του Λαού, ο Ήρωας του Γιαγουαχάι
δεν είχε προλάβει να κλείσει τα 28 του χρόνια.

Ο Καμίλο ήταν το τελευταίο, 82^o ναυτολογημένο μέλος του Granma

 

Ο Καμίλο του Εδουάρδο Γκαλεάνο

 

Μετάφραση – Φωτογραφικές σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

[Φωτό: Perfecto Romero (1936-). Πηγή: Cubadebate]

 

 

Εδουάρδο Γκαλεάνο

1958, Γιαγουαχάι – Καμίλο

 

Ο Καμίλο κουρεμένος πια, λίγο μετά τη νίκη της Επανάστασης. Φωτό: Perfecto Romero (1936-). Πηγή: Cubadebate

Περνώντας από βομβαρδισμούς και ενέδρες με τρόπο μαγικό, οι φάλαγγες των εισβολέων φτάνουν στο κέντρο του νησιού. Η Κούβα είναι πλέον κομμένη στα δυο, αφού ο Καμίλο Σιενφουέγος, μετά από εντεκαήμερη μάχη, κατέλαβε τους στρατώνες του Γιαγουαχάι και ο Τσε Γκεβάρα μπήκε στη Σάντα Κλάρα. Η κεραυνοβόλα επίθεση αρπάζει τη μισή χώρα απ’ τον Μπατίστα.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ο Τσε της Ποίησης — Ομιλία στο STUDIO για τα 56 χρόνια από τη δολοφονία του μεγάλου Επαναστάτη Ποιητή από τη CIA (12 Οκτ. 2023) — 2 ποιήματα του Τσε, 1 ποίημα της Μίρτα Αγίρε, 2 κείμενα του Εδουάρδο Γκαλεάνο

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ο Τσε της Ποίησης – Ομιλία για τα 56 χρόνια από τη δολοφονία του μεγάλου Επαναστάτη  Ποιητή από τη CIA, στην εκδήλωση της New Star, STUDIO, Τετάρτη, 12 Οκτ. 2023 (βλ. και στο τέλος)

Αφιερώνεται στον μαρτυρικό λαό της Παλαιστίνης

Σήμερα, αυτές τις μέρες, ο νους και η καρδιά όσων θέλουμε να λεγόμαστε ακόμα άνθρωποι, δεν μπορεί παρά να βρίσκεται και να χτυπάει εκεί όπου Του Ισραήλ τα Άουσβιτς Καπνίζουν πάντα, εκεί όπου οι ιουδαιοναζί —όπως αποκαλούσε εαυτόν και ομοίους του ο χασάπης Αριέλ Σαρόν— πάνω από μισόν αιώνα τώρα, μακελεύουν έναν περήφανο λαό και με την συνενοχή των υπανθρώπων (το ι με υ και με η) της ΕΕ. Και να φωνάξουμε: Ναι, είμαι η οργή και η ξυπόλυτη κραυγή της Παλαιστίνης.

Και να πούμε με τη φωνή του Τσε, από το ποίημά του Ύμνος στον Νείλο, όταν κατά την Κρίση του Σουέζ (1956) το Ισραήλ, συνασπισμένο με την Αγγλία και τη Γαλλία, θα εισβάλει στη χερσόνησο του Σινά, και θα βομβαρδιστεί η Διώρυγα:

και σ’ αγαπώ, γιατί αδέρφια είναι η δική μου χαραυγή και η χαραυγή σου
και μπήγονται και στη δική μου σάρκα οι άγριες δαγκωματιές
από τα αποικιοκρατικά σαγόνια
(τα διεφθαρμένα αρπαχτικά σαγόνια του Ισραήλ)

 

 

Ο Τσε της Ποίησης

Μετάφραση ποιημάτων και κειμένων – Παρουσίαση

ΜπάμπηςΖαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Ο Τσε λοιπόν είναι ο Ποιητής των Ποιητών, αφού, εκτός του ότι τα ποιήματά του έχουν μεγάλη λογοτεχνική αξία και ο ίδιος είναι αναμφισβήτητα ο Μεγάλος Ποιητής της Επανάστασης, περισσότεροι από 200 ποιητές τού έχουνε αφιερώσει στίχους τους ή και ολόκληρες ποιητικές τους συλλογές⸱ ποιητές βραβευμένοι με τα μεγαλύτερα βραβεία της χώρας τους, ανάμεσά τους και 3 νομπελίστες: ο Χιλιανός Πάμπλο Νερούδα (1973), ο Ισπανός Βιθέντε Αλεϊχάντρε (1977), Ντέρεκ Γουώλκοτ (1992) από την Αγία Λουκία των Δυτικών Ινδιών, που το 2006 αναγορεύθηκε και επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Περί τα 200 επίσης είναι και τα τραγούδια - ποιήματα που έχουνε γραφτεί για τον αθάνατο Κομαντάντε.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Εδουάρδο Γκαλεάνο (3.9.1940 – 13.4.2015), Οι Αείρροες Φλέβες της Λατινικής Αμερικής — Μα εγώ προτιμώ το θάμπος των ανθρώπων - Μικρό τρίπτυχο για τον Τσε Γκεβάρα

Εδουάρδο Γκαλεάνο: Οι Αείρροες Φλέβες της Λατινικής Αμερικής
Μοντεβιδέο, Ουρουγουάη. 3 Σεπτεμβρίου 1940 –13 Απριλίου 2015
Σχέδιο Από τον Jorge Restrepo H.
(Η αφιέρωση: Με μεγάλο θαυμασμό για τον δάσκαλο Γκαλεάνο - Restrepo H.)

 

 

Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο για τον Τσε Γκεβάρα

 

Μετάφραση

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο
Πρώτη δημοσίευση εδώ, 3/9/2023

 

 

 

Μα εγώ προτιμώ το θάμπος των ανθρώπων

 

1.

«Προδότη», του είπα. Του έδειξα ένα απόκομμα από μια κουβανική εφημερίδα: φόραγε στολή πασαδόρου, παίζοντας μπέιζμπολ. Θυμάμαι πως γέλασε, γελάσαμε⸱ δεν ξέρω αν μου απάντησε κάτι. Η συζήτηση πέρναγε, σαν το μπαλάκι του πινγκ-πονγκ, από το ένα θέμα στο άλλο.

—Εγώ δεν θέλω ο κάθε Κουβανός να ’χει σκοπό του να γίνει ένας Ροκφέλερ –μου είπε. Ο σοσιαλισμός θα αποκτούσε νόημα αν εξάγνιζε τους ανθρώπους, αν τους έσπρωχνε πέρα απ’ τον εγωισμό, αν τους έσωζε απ’ τον ανταγωνισμό και την απληστία.

Μου ’λεγε πως όταν ήταν πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας, είχε υπογράψει στα τραπεζογραμμάτια Che, περιφρονητικά γιατί πίστευε πως το χρήμα, ένα φετίχ από σκατά, έπρεπε να ’ναι περιφρονημένο.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Εδουάρδο Γκαλεάνο, 1958 - Στοκχόλμη. Ο Πελέ (3.10.1940 – 29.12.2022)

Πελέ

Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο – Edson Arantes do Nascimento

(Βραζιλία. 23 Οκτ. 1940, Τρες Κορασόες – 29 Δεκ. 2022, Σάο Πάολο)

Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, Κατιούσα, 30/12/2022

(Πηγή φωτό κορυφής: https://www.dw.com/)

Εδουάρδο Γκαλεάνο

1958, Στοκχόλμη. Ο Πελέ

 

29 Jun 1958: Nisse Liedholm of Sweden tries to get a shot on target during the FIFA World Cup Final against Brazil played in Stockholm, Sweden. Brazil won the match and trophy 5-2. Mandatory Credit: Allsport/Hulton / GettyImages (Πηγή φωτό: https://www.fifa.com)

Λάμπει το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο, αυτό που χορεύει και κάνει τους ανθρώπους να χορεύουνε. Στο Μουντιάλ της Σουηδίας, ο Πελέ και ο Γκαρίντσα εδραιώνονται, για να διαψεύσουν όσους λένε πως οι μαύροι δεν μπορούνε να παίξουνε σε κλίματα ψυχρά.

Ο Πελέ, αδυνατούλης, σχεδόν παιδί, φουσκώνει το στήθος για να εντυπωσιάσει κι ανασηκώνει το πιγούνι. Παίζει ποδόσφαιρο όπως θα έπαιζε ο Θεός, αν ο Θεός το ’παιρνε απόφαση να ασχοληθεί στα σοβαρά με τούτη την υπόθεση. Ο Πελέ έχει με την μπάλα ραντεβού όπου γουστάρει και όποτε γουστάρει και όπως του γουστάρει, κι αυτή ποτέ δεν του χαλάει χατίρι. Τη στέλνει επάνω ψηλοκρεμαστή: αυτή διαγράφει μια μεγάλη τροχιά και ξαναγυρνάει στο πόδι του, υπάκουη, χαρούμενη, μπορεί δεμένη μ’ ένα λάστιχο αόρατο. Ο Πελέ την ανασηκώνει, το στήθος του μαζεύει, την αφήνει να ρολάρει απαλά πάνω στο σώμα του: χωρίς ν’ αγγίξει καν τη γη, την πάει απ’ τονα πόδι στ’ άλλο, καθώς ξεχύνεται και τρέχει, τρέχει στο δρόμο για το γκολ. Και δεν υπάρχει ούτε ψυχή να τονε σταματήσει, με λάσο ή με σφαίρα, ώσπου την μπάλα, άσπρη, λαμπερή, στα δίχτυα να καρφώσει.

Μέσα και έξω από το γήπεδο προσέχει. Ποτέ δε χάνει ούτε λεπτό από το χρόνο του, ούτε ποτέ τού πέφτει κέρμα από την τσέπη. Μέχρι πριν λίγο γυάλιζε παπούτσια στου λιμανιού τις αποβάθρες. Ο Πελέ γεννήθηκε για ν’ ανεβεί ψηλά⸱ και το ξέρει. 

Μνήμη της φωτιάς – ΙΙΙ. Ο Αιώνας του Ανέμου
Memoria del fuego – III. El siglo del viento (Siglo XXI. 1990, σ. 154-155)

Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 29 Δεκεμβρίου 2022

(Πηγή φωτό: https://www.cope.es)

Εδουάρδο Γκαλεάνο Μουντιάλ Μουντιάλ 1958 Μπάμπης Ζαφειράτος Πελέ Ποδόσφαιρο Στοκχόλμη

 

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ο Νικολάς Γκιγιέν για τον Εδουάρδο Γκαρσία Δελγάδο, Το Γόνιμο Αίμα που έγραψε «FIDEL» — 15-19 Απρίλη 1961, Τα γουρούνια του ιμπεριαλισμού πνίγονται στον Κόλπο των Χοίρων

Το γόνιμο αίμα του Εδουάρδο Γκαρσία Δελγάδο. (Πηγή φωτό: www.trendsmap.com)

Ο πολιτοφύλακας που πεθαίνοντας από τα πυρά των γιάνκηδων έγραψε με το αίμα του το όνομα του Fidel.

*
Ζει μονάχα όποιος πεθαίνει / με την καταχνιά μπροστά του / και την ξαστεριά στο αίμα.
(Νικολάς Γκιγιέν, Μπουμπουκιάζει ο Απρίλης. Βλ. από σύνδεσμο κάτω)

*

 

Φωτό: Μπάμπης Ζαφειράτος, 17.7.2015

[…] η Κούβα είχε δεχτεί μια φιλική επίσκεψη, εκ μέρους της Ουάσιγκτον, από αεροπλάνα, πολεμικά πλοία, μισθοφόρους κι εκατομμυριούχους, σε εκπαιδευτική αποστολή. Δεν μπόρεσαν να περάσουν πέρα από τον Κόλπο των Χοίρων.

(Εδουάρδο Γκαλεάνο: Μια σύντομη ανασκόπηση για το πώς η Αμερική σπέρνει Δημοκρατίες)

O Φιντέλ στην ταξιαρχία Αεράμυνας. (Πηγή: cubadebate.cu)

[..] οι εχθροί του δεν λένε
πως όταν έγινε η εισβολή στην Κούβα, δεν έβαλε το στήθος του μπροστά απλά και μόνο για να τον απαθανατίσει η Ιστορία,
πως αντιμετώπισε όλους τους τυφώνες σαν να ήταν κι ο ίδιος ένας τυφώνας
πως γλίτωσε από εξακόσιες τριάντα δολοφονικές απόπειρες,
πως με την αποφασιστικότητά του, που ήταν μεταδοτική, κατάφερε να κάνει την αποικία πατρίδα,
και πως δεν ήταν χάρη στα μάγια του Μαντίνγκα ή στο θαύμα του Θεού, που αυτή η νέα πατρίδα κατάφερε να επιβιώσει μετά από δέκα προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών, έτοιμους πάντα να ορμήσουν με μαχαίρι και πιρούνι να τη φάνε […]

 (Εδουάρδο Γκαλεάνο: Φιντέλ)

 Από το βιβλίο: Καθρέφτες ‒ Μια Σχεδόν Παγκόσμια Ιστορία
Μετάφραση: Ισμήνη Κανσή, Πάπυρος, 2009 (σσ. 275, 320)

 

*

 

Το Γόνιμο Αίμα

Νικολάς Γκιγιέν

 

Στον Εδουάρδο Γκαρσία, πολιτοφύλακα, που
πεθαίνοντας, χτυπημένος από τα αεροπορικά
πυρά των γιάνκηδων, τον Απρίλη του 1961,
έγραψε με το αίμα του το όνομα του Fidel.

 

Για τον στρατιώτη που έπεσε στη μάχη
και με το αίμα του FIDEL στον τοίχο γράφει,
μην πεις πως πήγε στράφι:
τούτο το αίμα σύμβολο είναι της Πατρίδας πως υπάρχει.

 

Κι αν η φωνή απ’ τον πόνο
δεν βρίσκει γλώσσα να εκφραστεί και να μιλήσει
μην πεις ότι έχει πια σιγήσει
γιατί τη γλώσσα την καθάρια των Προγόνων ξέρει μόνο.