Μπάμπης Ζαφειράτος: Ένα σονέτο για τον ποιητή της ασάλευτης ζωής (μας)

Κωστής Παλαμάς
13 Ιανουαρίου 1859, Πάτρα – 27 Φεβρουαρίου 1943, Αθήνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 1970 (Μαρκαδόρος, 34 χ 24 εκ.)

 

 

*

 

Μπάμπης Ζαφειράτος

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

Μορφή από πέτρα και πηλό ‒βυζάστρα

Ως είχες Διγενήδες τους Φεραίους‒

Σκαμμένη με το σύνεργο του χρέους·

Ποίηση Γύφτου Λαού, φωτιά και πλάστρα.

 

Στα χέρια σου τα σείστρα ίσαμε τ’ άστρα

Στέρναν αχούς κι οδήγααν τους πρωραίους

Ιστούς με γνήσιους στίχους πανωραίους

Πυργώνανε θεόρατα τα κάστρα.

 

Βουερή φωνή, βροντής κι αντάρας Γέννα

Κι από Τιτάνες και Θεούς ορμηνεμένα

Λόγια της θείας Ολύμπιας οργής σου.

 

Στις αμμουδιές του Ομήρου γεννημένος

Κι ως τον δικό μας βούρκο αναστημένος

Με κεραυνούς αλέτρωσες τη γη σου.

 

Μπάμπης Ζαφειράτος, 1967

Σημ.: Σβησμένες όλες οι φωτιές οι πλάστρες μεσ’ στη Χώρα (Κωστής Παλαμάς, Η φλογέρα του βασιλιά. Ο πρώτος στίχος από τον Πρόλογο).

____________________

 

Το 2017 είχα την τιμή να συμπεριληφθεί το σχέδιο αυτό (έπεσα επάνω του εντελώς τυχαία) σε βιβλίο του Υπ. Παιδείας, της Ε΄ Δημοτικού (σ. 9), με αναφορά και πηγή προέλευσης στις σημειώσεις: https://www.iep.edu.gr/images/IEP/EPISTIMONIKI_YPIRESIA/Epist_Grafeia/Graf_Ereynas_A/Nea_progr_spoyd_Thriskeytika/NEOI_FAKELOI/350950003-FAKELOS-MATHITI-THRISKEFTIKA-E-DHMOTIKOU.pdf

*

Το σχέδιο είχε δημοσιευθεί και σε μία free press (Φεβ. 2021: http://www.eboulevard.gr/np/newspaper.php?issue=69#page/21) χωρίς αναφορά. Κι αυτό τυχαία το ανακάλυψα. Στην επόμενη σελίδα μάλιστα υπήρχε και το καταπληκτικό χαρακτικό του Γραμματόπουλου (http://www.eboulevard.gr/np/newspaper.php?issue=69#page/22). Χωρίς αναφορά επίσης. Και καλά το δικό μου, αλλά του Γραμματόπουλου;! Και παρά το ότι το είχα επισημάνει έγινε μεν η αναφορά στο δικό μου (Ιούλ. 2022: https://www.eboulevard.gr/np/newspaper.php?issue=74#page/2, κάτω), αλλά στον Γραμματόπουλο που επανήλθα δις ακόμη δεν έγινε ποτέ!!

Παλαμάς: Βουερή φωνή, βροντής κι αντάρας Γέννα − Ο Παλαμάς του Σικελιανού, του Σκίπη και του Λουντέμη

Κωστής Παλαμάς
13 Ιανουαρίου 1859, Πάτρα - 27 Φεβρουαρίου 1943, Αθήνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 1970 (Μαρκαδόρος, 34 χ 24 εκ.)

Μορφή από πέτρα και πηλό ‒βυζάστρα
Έχοντας Διγενήδες και Φερραίους‒
Σκαμμένη με το σύνεργο του χρέους·

Ποίηση Γύφτου Λαού, φωτιά και πλάστρα.
(Μπ. Ζ.)

Κωστής Παλαμάς: Με κεραυνούς αλέτρωσες τη γη σου

(Τετάρτη, 13 Ιανουαρίου 2016)

*

27 Φεβρουαρίου 1943

Πεθαίνει ο μεγάλος Έλληνας ποιητής Κωστής Παλαμάς. Η κηδεία του, που έλαβε χώρα την επόμενη μέρα, μετατρέπεται σε διαδήλωση κατά της Γερμανικής Κατοχής.

Πηγή φωτό: kar.org.gr

Χιλιάδες άνθρωποι ξεχύνονται στους δρόμους της Αθήνας. Μία ομάδα διασπά τον αστυνομικό κλοιό και καταστρέφει το γραφείο του κατοχικού πρωθυπουργού στη Βουλή. Μια άλλη, αφού υπερφαλαγγίζει τους Ιταλούς καραμπινιέρους, πυρπολεί το υπουργείο Εργασίας, όπου είχε γίνει ο προπαρασκευαστικός σχεδιασμός για την επιστράτευση. Κατά τις συγκρούσεις, τρεις διαδηλωτές σκοτώνονται και τριάντα τραυματίζονται σοβαρά.

*
Άγγελος Σικελιανός

Άγγελος Σικελιανός Λευκάδα, 28 Μαρτίου 1884 - Αθήνα, 19 Ιουνίου 1951 Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 28.III.1972 (Μολύβι, 33 χ 23 εκ.)

Παλαμάς

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!

Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένα βουνό
με δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα,
κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό,
ποιόν κλει, τι κι αν το πει η δικιά μου γλώσσα;

Κωστής Παλαμάς: Με κεραυνούς αλέτρωσες τη γης σου

Κωστής Παλαμάς
13 Ιανουαρίου 1859, Πάτρα - 27 Φεβρουαρίου 1943, Αθήνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 1970 (Μαρκαδόρος, 34 χ 24 εκ.)

 

*

Ο Παλαμάς του Σικελιανού, του Σκίπη και του Λουντέμη

*

Μπάμπης Ζαφειράτος
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

Μορφή από πέτρα και πηλό ‒βυζάστρα

Ως είχες Διγενήδες και Φεραίους‒

Σκαμμένη με το σύνεργο του χρέους·

Ποίηση Γύφτου Λαού, φωτιά και πλάστρα.

Γιάννης Ρίτσος: Στο Υπερώον της ποίησης, ανέγγιχτος από την κόψη του θανάτου – 25 ποιήματα. Και ένα κριτικό σημείωμα του Μπάμπη Ζαφειράτου

Μονεμβασιά, Πρωτομαγιά 1909 - Αθήνα, 11 Νοεμβρίου 1990
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 10.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

 

***

 

Μετά τα ποιήματα ακολουθεί το κριτικό κείμενο του Μπάμπη Ζαφειράτου:
Γιάννης Ρίτσος: Στο Υπερώον της ποίησης, ανέγγιχτος από την κόψη του θανάτου

*

Η συγκεκριμένη ανάρτηση περιλαμβάνεται στην επίσημη ιστοσελίδα του Γιάννη Ρίτσου:
Γιάννης Ρίτσος: Στο Υπερώον της ποίησης, ανέγγιχτος από την κόψη του θανάτου – 25 ποιήματα. Και ένα κριτικό κείμενο του Μπάμπη Ζαφειράτου

*

 

ΥΠΕΡΩΟΝ

(25 ΠΟΙΗΜΑΤΑ)

 

 

 

ΣΥΧΝΑ

Στ’ αλήθεια

δεν είχα τίποτα να πω.

Έτσι

άφησα το παράθυρό μου

ολάνοιχτο.

Οι δυο κουρτίνες

έχουν αναλάβει τις κινήσεις

των ξενιτεμένων,

ενώ εγώ προσπαθώ

να φέξω τη νύχτα

μ’ ένα μοναδικό

πορτοκάλι. 

 

                  Αθήνα, 2.ΙΙΙ.85

 

 

ΜΥΣΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

Ιδιοκτήτες της νύχτας –

άστεγα άστρα,

δυο δίφραγκα στην τσέπη μας,

το σφύριγμα του τραίνου

κάτω απ’ το πουκάμισό μας

κατάσαρκα.

Μοναχική ευτυχία,

κι ένα ποτήρι νερό

λάμποντας

μέσα στο κλειδωμένο σπίτι.

 

                                Αθήνα, 2.ΙΙΙ.85

 

 

ΔΕΙΛΙ

Λιπόσαρκο δείλι. Ωστόσο

καλά χρωματισμένο.

Ωχρές και ρόδινες ανταύγειες

στις προσόψεις των σπιτιών.

Όταν θα φύγεις

μη μου πάρεις στη βαλίτσα σου

αυτά τα χρώματα τουλάχιστον.

Αλλιώς

πώς θα περιμένω;

 

                              Αθήνα, 2.ΙΙΙ.85

 

 

ΜΙΑ ΠΟΡΤΑ

Τo ξυλουργείο,

τo σιδηρουργείο,

το παντοπωλείο,

οι γαλότσες του γεωργού

στο χαγιάτι,

χαμηλή συννεφιά,

σαπουνόνερα,

κι η απροσδόκητη

γαλάζια πόρτα πεσμένη

στα χαλάσματα

με το κλειδί της

στη θέση του.

 

                  Αθήνα, 3.ΙΙΙ.85

 

 

Ο ΑΥΛΗΤΗΣ

 

Ξυλοκόποι –

σκοτωμένα δέντρα.

Κυνηγοί –

σκοτωμένα πουλιά.

Ο αυλητής φυσάει στο καλάμι

όλη του την ανάσα.

Και, να, το δάσος,

να, τα πουλιά.

Ένα πουλί καστανόχρυσο

κάθισε στο τραπέζι μου,

με κοιτάει,

δεν ξέρω τι να του πω.

 

                  Αθήνα, 4.ΙΙΙ.85