Για ναυαγούς που θέλουν να κολυμπήσουν. Το σημείωμα άλλοτε βιαστικό και ταραγμένο, άλλοτε φλύαρο ή λακωνικό, ακατάληπτο κι ερμητικό, κακογραμμένο κι αδέξιο, ευδιάκριτο ή ξεθωριασμένο. Μπουκαλάκια, φιαλίδια, φιάλες αερίου. Μποτίλιες, μποτίλιες, μποτίλιες... Με καθορισμένο, πάντοτε, στίγμα.
Καλή στεριά, συνταξιδιώτες...
Ή καλή θάλασσα.
(Με τη φωνή του Ναζίμ με τα γαλάζια μάτια από τα Γράμματα Στην Αγαπημένη, 1983)
Μάνος Λοΐζος: Γράμματα Στην Αγαπημένη (1983)
ΟΠΩΣ Ο ΚΕΡΕΜ (*)
Είναι βαρύς ο αγέρας σα μολύβι
Φωνάζω
Φωνάζω
Φωνάζω
Φωνάζω
Ελάτε γρήγορα
Σας φωνάζω
να λειώσουμε
το μολύβι.
Κάποιος μου λέει
Φωτιά θα πάρεις απ’ τήν ίδια σου φωνή
θα γίνεις στάχτη
σαν τον Κερέμ
που κάηκε απ’ τον έρωτά του.
Τόσες δυστυχίες
και τόσο λίγοι
φίλοι.
Είναι λοιπόν κουφά
της καρδίας σας τ’ αυτιά.
Είναι βαρύς ο αγέρας σα μολύβι.
Κ’ εγώ του λέω:
«Ας καώ
Ας γίνω στάχτη
σαν τον Κερέμ.
Αν δεν καώ εγώ
Αν δεν καείς εσύ
αν δεν καούμε εμείς
πώς θα γενούνε
τα σκοτάδια
λάμψη;»
Είναι χοντρός ο αγέρας σαν τη γη
Είναι βαρύς ο αγέρας σα μολύβι
Φωνάζω
Φωνάζω
Φωνάζω
Φωνάζω
Ελάτε γρήγορα
σας φωνάζω
να λειώσουμε
το μολύβι.
1934
(*) Κερέμ: Mυθικό πρόσωπο πού κάηκε και γίνηκε στάχτη καθώς έλυνε το μαγικό πουκάμισο της πολυαγαπημένης του.
Σημείωση: Το πρώτο μισό του κεντρικού τίτλου είναι ο τίτλος από το ποίημα του Ρίτσου για τον Χικμέτ. Το δεύτερο μισό είναι στίχος από τα Γράμματα Στην Αγαπημένη (ΧΧΙΙ) του Χικμέτ.
*
Η Πιο Όμορφη Θάλασσα
Μάνος Λοΐζος: Γράμματα Στην Αγαπημένη (1983)
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ, Ι - ΧΧΙ (1942-1946)
ΧΧ
Η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή που δεν την αρμενίσαμε ακόμα Το πιο όμορφο παιδί δε μεγάλωσε ακόμα Τις πιο όμορφες μέρες Τις πιο όμορφες μέρες μας δεν τις ζήσαμε ακόμα Κι αχ ό,τι πιο όμορφο θα ’θελα να σου πω Δε στο ’πα ακόμα.
Θάνος Μικρούτσικος: Γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα – Συμπληρώνεται στο σκίτσο και η ημερομηνία της αθανασίας του: 28 Δεκεμβρίου 2019, στην Αθήνα
Ναζίμ Χικμέτ: 15 Ιανουαρίου 1902, Θεσαλονίκη – 3 Ιουνίου 1963, Μόσχα
Μαρία Δημητριάδη: Αθήνα, 11 Απριλίου 1950 – 6 Ιανουαρίου 2009.
Σχέδιο – Σύνθεση, Μπαμπης Ζαφειράτος, 10.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)
Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε από τον Θάνο Μικρούτσικο ειδικά για τη συναυλία του, το Σάββατο, 16 Μάη 2015, 20:00, στην αίθουσα Συνεδρίων του ΚΚΕ στον Περισσό, με μελοποιημένη ποίηση Ναζίμ Χικμέτ από τον ίδιον και τον Μάνο Λοΐζο. Το διάβασε ο συνθέτης. Δημοσιεύτηκε στον Ρίζο της Κυριακής, 10.5.2015.
Το κείμενο αναφέρεται στην επαφή και γνωριμία του συνθέτη με τα έργα του ποιητή, για το τι είναι αυτό που κρατά την ποίηση του Χικμέτ ζωντανή κι επίκαιρη, αλλά και για τον αξέχαστο Μάνο Λοΐζο και την ιδανική ερμηνεύτρια του Θάνου, τη Μαρία Δημητριάδη.
Μάνος Λοΐζος - Ναζίμ Χικμέτ - Γιάννης Ρίτσος
Αυτός ο τρόπος που είχε η τέχνη τους, όλον τον κόσμο μέσα της να κλείνει
*
Όμορφο που ’ναι να σε συλλογιέμαι
XXII
Τι όμορφο που ’ναι να σε συλλογιέμαι
Μες από τους θορύβους του θανάτου και της νίκης
Να συλλογιέμαι εσένανε μες απ’ τη φυλακή Κι έχοντας περασμένα τα σαράντα.
Τι όμορφο που ’ναι να σε συλλογιέμαι.
Να το ’να χέρι σου σ’ ένα ύφασμα γαλάζιο ξεχασμένο
Και να μες στα μαλλιά σου
Η ραθυμιά η περήφανη της Ιστανμπούλ της γης μου
Σαν ένας άλλος άνθρωπος μέσα σε μένα
Είναι η ευτυχία να σ’ αγαπώ.
Τι όμορφο που ’ναι να σε συλλογιέμαι
Να γράφω όλο για σένα
Να σε κοιτάζω πλαγιασμένος έτσι ανάσκελα
Μες στο κελί μου
Μια λέξη που ’χες πει την τάδε μέρα
Στο τάδε μέρος, όχι η λέξη η ίδια
Μα αυτός ο τρόπος που είχε, μέσα της να κλείνει όλο τον κόσμο.
Τι όμορφο που ’ναι να σε συλλογιέμαι
Για σένα θα σκαλίσω ακόμη τόσα πράματα
Θα φτιάξω ένα μικρό κουτί, ένα δαχτυλίδι
Θα υφάνω τρεις οργιές μετάξι
Και ξαφνικά
Πετιέμαι ορθός
Τρέχοντας να χουφτώσω του παραθυριού τα κάγκελα
Και να φωνάξω στο γαλάζιον ουρανό της λευτεριάς
Όλα μου τα τραγούδια που ’γραψα για σένα.
Τι όμορφο που ’ναι να σε συλλογιέμαι
Μες από τους θορύβους του θανάτου και της νίκης
Να συλλογιέμαι εσένανε μες απ’ τη φυλακή
Κι έχοντας περασμένα τα σαράντα.
Επιστολές και Ποιήματα (1942 ‒ 1946)
Ναζίμ Χικμέτ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ,
Πρόλογος και Απόδοση
Γιάννης Ρίτσος.
Κεδρος, Β΄ έκδοση, 1970 (σσ. 65-66)
[Α΄ έκδοση 1966]
Σκαλισμένο δαχτυλίδι για την Πιραγιέ, 3x36x29 εκ.
*
«Ακόμη τόσα πράματα σκαλισμένα» του Χικμέτ από την Μποτίλια:
Μέρα γιορτής για το Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ που γιόρτασε απόψε τα 5 χρόνια λειτουργίας του με μια ανεκτίμητη προσφορά.
Η κόρη του αξέχαστου Μάνου Λοΐζου, Μυρσίνη, πρόσφερε το πιάνο του αγαπημένου μας συνθέτη στο Στέκι. Παράλληλα εκθέτονταν και άλλα μουσικά του όργανα, όπως το βιολί, το λαούτο και δύο κιθάρες του, που τον συντρόφευαν στο δημιουργικό του έργο.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκεαντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ με επικεφαλής τον ΓΓ, Δημήτρη Κουτσούμπα.Παρευρέθηκε ακόμα η κόρη του Μάνου Λοΐζου, Μυρσίνη και η εγγονή του Εμμανουέλα.
Μπορεί να έχουν περάσει σχεδόν 38 χρόνια από τον πρόωρο χαμό του όμως τα τραγούδια του μας συντροφεύουν, παραμένουν ζωντανά στην καρδιά και το νου, στα όνειρα και τους αγώνες.«Αυτό το πιάνο θα είναι για όσους νέους επισκέπτονται το Στέκι της ΚΝΕ μια συνέχεια του Μάνου...»,είχε αναφέρει συγκινημένη η Μυρσίνη Λοΐζου,όταν έκανε την προσφορά, καθώς πέντε χρόνια τώρα το Στεκι στεγάζει δραστηριότητες που εμπνέουν, που δίνουν στίγμα κόντρα στην υποκουλτούρα, που συμβάλλουν στην ανάταση της αγωνιστικής στάσης στη νεολαία.
Δημήτρης Κουτσούμπας
«Η σημερινή εκδήλωση συμπίπτει με τα 5 χρόνια λειτουργίας και δράσης του Πολιτιστικού Στεκιού της ΚΝΕ εδώ στην Τροίας. Η μεγάλη, σημαντική προσφορά της Μυρσίνης στο Πολιτιστικό αυτό Κέντρο με τα μουσικά όργανα του μεγάλου μας Μάνου Λοΐζου, που τον συντρόφευαν όλα τα χρόνια της δημιουργίας του, θα συμβάλει στην αναβάθμιση της δουλειάς του Πολιτιστικού Στεκιού. Εδώ, σήμερα συναντώνται η μεγάλη πολιτιστική μας κληρονομιά, η ιστορική μνήμη, η παρακαταθήκη με τους σύγχρονους προβληματισμούς, τις πολιτιστικές αναζητήσεις της νέας γενιάς, που βεβαίως στηρίζονται στο παρελθόν, γειώνονται στο παρόν και ατενίζουν το μέλλον»
Είναι σαν να είναι μαζί μας...
Στην εκδήλωση μίλησε ο Νίκος Αμπατιέλος, Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ, που αφού ευχαρίστησε την Μυρσίνη Λοΐζου για την προσφορά της, σημείωσε μεταξύ άλλων: «Είναι μεγάλη μας τιμή και χαρά να ακούγονται ξανά οι μελωδίες του Μάνου από το πιάνο (που έχει ακόμη σημάδι από το τσιγάρο που κρατούσε όσο έπαιζε). Και είναι διπλή χαρά να ζωντανεύουν πάλι, καθώς νέοι, μέλη και φίλοι της ΚΝΕ, μέσα απ' τις δραστηριότητες του Στεκιού, συνοδεία των μουσικών του οργάνων, θα τραγουδάνε όσα έγραψε. Από γενιά σε γενιά θα μένει άσβεστο το έργο του»(διαβάστε παρακάτω ολόκληρη την ομιλία του).
9 ΜΑΙΟΥΗμέρας ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΗΣ Νίκης Γιορτασμός με ΜΟΥΣΙΚΟ-ΧΟΡΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Συμμετέχοντες: Λιουντμίλα Μπονταρένκο, Γαλίνα Γρινκό, Έλενα Ουσμάνοβα και στούντιο Χαρούμενες νότες, Ελισάβετ και Μαξί Κλονόβσκι,Αρμένικο χορευτικό συγκρότημα AvetisDans, Φολκλόρ χορευτικό συγκρότημα Μόλδοβα, Ελευθερία Παραδίακαι το θέατρο χορού Μπεριόσκα.
ΕΙΣΟΔΟΣΔΩΡΕΑΝ
*
ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΜΑΙΟΥ 18.30
«ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ: 160 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ»
Φεστιβάλ για τη συμπλήρωση 160 χρόνων από το θάνατο του Διονύσιου Σολωμού με κεντρικό γεγονός τη θεατρική παράσταση“Ο Κρητικός (Ύμνος εις τον Έρωτα)” σε σκηνοθεσία Μάριου Ιορδάνου,η οποία βασίζεται στοαριστούργημα του εθνικού ποιητή της Ελλάδας “Ο Κρητικός”.
Σήμερα στις 8 το βράδυ θα πραγματοποιηθεί (βλέπε πιο κάτω) συναυλία - μουσική παράσταση του Θάνου Μικρούτσικου πάνω σε έργα του ίδιου και του Μάνου Λοίζου, που θα φιλοξενηθεί στην Αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, στο πλαίσιο των πολιτικών εκδηλώσεων που γίνονται ενόψει τουΕπιστημονικού Συνεδρίου της ΚΕ του ΚΚΕ: Ναζίμ Χικμέτ «Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη», για τον μεγάλο Τούρκο κομμουνιστή ποιητή.
Τα τραγούδια θα ερμηνεύσουν ηΡίτα Αντωνοπούλουκαι οΚώστας Θωμαΐδης.Στίχους του ποιητή θα απαγγείλλει ο ηθοποιόςΔημήτρης Παπανικολάου.
Παίζουν οι μουσικοί:Θύμιος Παπαδόπουλος(πνευστά),Βάσω Δημητρίου(κιθάρες) και οΘάνος Μικρούτσικοςστο πιάνο.
