78 χρόνια από τη Μάχη του Στάλινγκραντ
Κυριακή 31/01/2021 - 17:18
Εβδομήντα οκτώ χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, από τις 31 Γενάρη του 1943, όταν αναγγέλλεται η νίκη στη Μάχη του Στάλινγκραντ. Εκδίδεται το Ανακοινωθέν της Ανώτατης Διοίκησης των Σοβιετικών Ενόπλων Δυνάμεων για τη συντριβή των Γερμανών στον Βόλγα ενώ νωρίτερα έχει παραδοθεί ο στρατάρχης φον Πάουλους.
Η Μάχη του Στάλινγκραντ κράτησε σχεδόν 200 μερόνυχτα και ήταν αυτή που σηματοδότησε την οριστική αλλαγή του συσχετισμού, σε βάρος των δυνάμεων του φασιστικού Άξονα, δίνοντας νέα πνοή στα αντιστασιακά κινήματα σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη.
Οι δυτικές δυνάμεις, οι ΗΠΑ και η Αγγλία, παρά τον κομβικό ρόλο της μάχης του Στάλινγκραντ αρνήθηκαν να ανοίξουν ένα δεύτερο μέτωπο στην Ευρώπη κατά των δυνάμεων του φασιστικού Άξονα, αφήνοντας τον Χίτλερ να προωθεί στο ανατολικό μέτωπο γιγάντιες πολεμικές δυνάμεις. Έδρασαν σύμφωνα με το ιμπεριαλιστικό τους συμφέρον. Ήθελαν από τη μία, να εξασθενίσει και να γονατίσει η ταξικά αντίπαλη σοσιαλιστική ΕΣΣΔ και από την άλλη εξασθενήσει η καπιταλιστική Γερμανία, ώστε να έχουν το προβάδισμα στο μεταπολεμικό συσχετισμό δυνάμεων και κατά προέκταση στην διανομή του παγκόσμιου πλούτου.
Έτσι και αλλιώς, ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος όπως και ο Α’, ήταν ιμπεριαλιστικός. Αιτία της έκρηξης τους υπήρξαν οι οξυμένες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις για το ξαναμοίρασμα των σφαιρών επιρροής, των αγορών και των πηγών πρώτων υλών.
Φυσικά, ενώ και οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι είχαν την ίδια αιτία και χαρακτήρα, υπήρχαν και διαφορές. Μια πρώτη ήταν η εκτεταμένη κατάκτηση χωρών από τη μία ιμπεριαλιστική πλευρά, το φασιστικό Άξονα, γεγονός που σε μία σειρά χώρες οδηγούσε στη συνύφανση της ταξικής πάλης με την εθνικοαπελευθερωτική, ενώ ταυτόχρονα όξυνε τις ενδοαστικές αντιθέσεις στο εσωτερικό κάθε χώρας. Η δεύτερη σημαντική ήταν ότι ο διεθνής συσχετισμός των κρατών δεν περιελάμβανε μόνο καπιταλιστικά κράτη, αλλά και το πρώτο σοσιαλιστικό, την ΕΣΣΔ, το πρώτο και μόνο τότε, εργατικό κράτος.
Στο Β’ παγκόσμιο πόλεμο μόνο η ΕΣΣΔ αγωνιζόταν από δίκαιες θέσεις. Έκανε πρώτα απ' όλα πόλεμο υπεράσπισης της εργατικής εξουσίας, άρα της σοσιαλιστικής πατρίδας, πόλεμο αντικαπιταλιστικό. Δίκαιο πόλεμο έκαναν και τα ΚΚ όπου γης, καθώς και τα εθνικοαπελευθερωτικά και αντιφασιστικά κινήματα, στα οποία ηγούνταν τα ΚΚ.
Η εντύπωση που διαμορφώθηκε, με ευθύνη και τους Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, ότι μετά από τη συγκρότηση της αντιχιτλερικής - αντιαξονικής συμμαχίας έκαναν δίκαιο, φιλολαϊκό πόλεμο και τα καπιταλιστικά κράτη που εντάχθηκαν σε αυτή, ΗΠΑ, Μ. Βρετανία, Γαλλία του Ντε Γκολ, κ.ά. δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα. Τα παραπάνω καπιταλιστικά κράτη συμμάχησαν με τη Σοβιετική Ένωση, επειδή είχαν χάσει θέσεις στην πολεμική σύγκρουση με τον Άξονα, ιδιαίτερα μετά την παράδοση της Γαλλίας ενώ παράλληλα επεξεργάζονταν νέες μορφές και μηχανισμούς υπονόμευσής της. Η παραπάνω λαθεμένη εκτίμηση και κυρίως η γενικότερη απουσία μιας ενιαίας επαναστατικής στρατηγικής από την πλευρά του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος συντέλεσαν στη μεταπολεμική σταθεροποίηση της καπιταλιστικής εξουσίας σε σειρά χώρες.
Παρ’ όλα αυτά, η νίκη στο Στάλινγκραντ δεν θα μπορούσε να συμβεί αν δεν στηριζόταν στα τεράστια αποθέματα δύναμης του σοβιετικού λαού για την υπεράσπιση της σοσιαλιστικής πατρίδας του και των κοινωνικών του κατακτήσεων.
Είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα της υπεροχής του σοσιαλισμού σε σύγκριση με τον καπιταλισμό, που κινητοποιώντας όλες τις κοινωνικές δυνάμεις για μια κρίσιμη μάχη όπως αυτή δεν απέδειξε μόνο τις στρατιωτικές αρετές του Κόκκινου Στρατού, αλλά επίσης και την ενότητα, την κοινή θέληση και την οργανωτική ικανότητα μιας σοσιαλιστικής χώρας.
Διόλου τυχαία λοιπόν η νίκη του Κόκκινου Στρατού και του σοβιετικού λαού στο Στάλινγκραντ γιορτάστηκε, γιορτάζεται και θα συνεχίσει να γιορτάζεται από όλους τους κομμουνιστές και τους προοδευτικούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο ως επικράτηση του νέου απέναντι στο γερασμένο καπιταλισμό.
Τιμή σ’ όσους μες στην ομίχλη πολεμάνε,
τιμή στον κάθε μαχητή, στον κομισάριο,
τιμή στα ολόγιομα φεγγάρια που περνάνε,
τιμή στου Στάλινγκραντ τον ήλιο-προλετάριο.
(Πάμπλο Νερούδα: Νέος ύμνος αγάπης στο Στάλινγκραντ, 1943)*
Στο πλαίσιο της επετείου, το πόρταλ «902.gr» παρουσιάζει ένα αφιέρωμα από το αρχείο της «τηλεόρασης του 902».
(*) Το τετράστιχο του Νερούδα είναι σε μετάφραση Μπάμπη Ζαφειράτου. Το ποίημα δημοσιεύτηκε στην Κατιούσα, στις 2/2/2020 – Στάλινγκραντ: 3 Ύμνοι αγάπης του Πάμπλο Νερούδα.
