*
Χρόνος παρών και χρόνος παρελθών
Ίσως και οι δυο παρόντες εις χρόνο μέλλοντα,
Κι ο μέλλων χρόνος έγκλειστος εις χρόνο παρελθόντα.
Εάν όλος ο χρόνος όλος είν’ αιώνια παρών
Όλος ο χρόνος είναι αλύτρωτος.
T.S. Eliot, Τέσσερα Κουαρτέτα -Ι. Burnt Norton.
(Μετάφραση: Αριστοτέλης Νικολαΐδης, Κέδρος, 1984. σ.215)
*
Κώστας Γουλιάμος (*)
Η έννοια της “διαρκούς πιθανότητας”
Εξαιτίας της επικίνδυνης κλιμάκωσης πολεμικών επιχειρήσεων που ασκεί το ΝΑΤΟ σχεδόν παντού και υπό τον φόβο ενός πυρηνικού ατυχήματος με επικίνδυνες συνέπειες για τον πλανήτη, σκέφτομαι συνεχώς τα “Τέσσερα Κουαρτέτα” T. S. Eliot —από τα πιο σημαντικά ποιητικά του έργα.
Η γραφή ξεκίνησε στο μεσοπόλεμο (1936) και ολοκληρώθηκε το 1942. Πρόκειται για έργο συνώνυμο σε ό,τι εννοιολογώ ως “ποιητική της στοχαστικής φαντασίας”.
Ο T. S. Eliot καταπιάνεται με τη διαλεκτική του χρόνου στην ποίηση, υποβάλλοντας σ' ενδελεχή αναζήτηση –ειδικά στο Burnt Norton— την έννοια του χρόνου, όπου και μιλά για “διαρκή πιθανότητα” (a perpetual possibility).
