Το αίσθημα του ανίκητου ή αλλιώς η ψυχοσύνθεση της ατομικής και κοινωνικής ήττας
*
Του Ορέστη Παπαγιαννόπουλου
(Ψυχολόγου, ψυχοθεραπευτή)
*
Πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «PlosOne» αναδεικνύει τη «θεωρία του αισθήματος του ανίκητου» σαν ένα σημαντικό εμπόδιο στη λήψη ατομικών μέτρων πρόληψης ενάντια στην πανδημία του Covid-19 αλλά και στον εμβολιασμό με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η επίτευξη γενικής ανοσίας. (Leonhardt, Ridinger, Rong & Talaei-Khoe., 2021)
Επιπλέον, επισημαίνει ότι το αίσθημα αυτό είναι περισσότερο διαδεδομένο σε χώρες που προτάσσουν τα «ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες» εναντίον των συλλογικών.
Η θεωρία του αισθήματος του ανίκητου αναπτύχθηκε από τον ψυχολόγο David Elkind τη δεκαετία του 1960 (Elkind, 1967).
Στο επίκεντρό της βάζει την αίσθηση της ατομικής μοναδικότητας που νιώθει κάποιος εξαιτίας της πίστης ότι οι εμπειρίες του είναι μοναδικές, συγκριτικά με αυτές του υπόλοιπου κόσμου.
Η αίσθηση αυτή, σύμφωνα με τη θεωρία, συνοδεύεται από την πεποίθηση ότι κάποιος είναι άτρωτος απέναντι σε πολλές συνθήκες.
Τα στοιχεία αυτά επιφέρουν ως αποτέλεσμα συμπεριφορές υψηλού ρίσκου, την έλλειψη συμπόνοιας αλλά και την εγωκεντρική αντίληψη για τον κόσμο (Bright, McKillop & Ryder, 2008, Neff, 2010).
Έχει αξία να αναφερθεί ότι η θεωρία χρησιμοποιείται για να περιγράψει συμπεριφορές που εκδηλώνονται, κυρίως κατά την εφηβική ηλικία.