Μπάμπης Ζαφειράτος: Χουάν Χέλμαν (3.5.1930 – 14.1.2014), 3 Ποιήματα

Ο Χουάν Χέλμαν (Juan Gelman) στη Μορέλια, Μεξικό

(Πηγή φωτό: periodicoperformance)

 

 

 

Juan Gelman – Χουάν Χέλμαν

(3 Μαΐου 1930, Αργεντινή, Μπουένος Άιρες – 14 Ιανουαρίου 2014, Πόλη του Μεξικού, Μεξικό)

 

3 ποιήματα

 Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, 3/5/2024

 

 

Χουάν Χέλμαν

Προσευχή

 

 

Κατοίκησέ με, διαπέρασέ με.

Να γίνει το αίμα σου ένα με το αίμα μου.

Το στόμα σου βάλε μέσα στο στόμα μου.

Η καρδιά σου να διαστείλει τη δική μου ώσπου να εκραγεί.

Κομμάτιασέ με.

Πέσε ολάκερη μέσα στα σπλάχνα μου.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Χουάν Χέλμαν (3.5.1930 – 14.1.2014), Εργοστάσια του Έρωτα (I-V)

Χουάν Χέλμαν (Juan Gelman)

Αργεντινή, Μπουένος Άιρες, 3 Μαΐου 1930 – Πόλη του Μεξικού, Μεξικό, 14 Ιανουαρίου, 2014

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 6.Χ.2017 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ. από φωτό του 2013)

 

 

Juan Gelman – Χουάν Χέλμαν

 

Fábricas del amor (I-V)

 

Μετάφραση

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

(Πρώτη δημοσίευση)

 

 

 

Χουάν Χέλμαν

Εργοστάσια του Έρωτα

 

 

Ι

 

Κι έπλασα το πρόσωπό σου.

Με τα αινίγματα του έρωτα το πρόσωπό σου έπλαθα

μες στις απόμακρες αυλές των παιδικών μου χρόνων.

Εγώ ένας χτίστης ντροπαλός

από τον κόσμο εκρύφτηκα για να σμιλέψω την εικόνα σου

για να σου δώσω τη φωνή,

για να γλυκάνω το σάλιο σου.

Πόσες φορές τρεμούλιασα

μόλις και μετά βίας σκεπασμένος με του καλοκαιριού το φως

τις ώρες που σε ζωγράφιζα με το αίμα μου.

Ατόφυα μου εσύ

πες μου από πόσες εποχές είσαι φτιαγμένη

και από πόσα σούρουπα κατάγεται η χάρη σου.

Πόσες από τις μέρες μου σκαρφίστηκαν τα χέρια σου.

Πόσα αμέτρητα φιλιά στη μοναξιά ενάντια

το βήμα σου βυθίζει μες στη σκόνη.

Σε εξύμνησα, σε απάγγειλα στους δρόμους,

όλα τα ονόματα σου τα έγραψα βαθιά μες στη σκιά μου

σου ’κανα χώρο στο κρεβάτι μου,

σ’ αγάπησα, αιθέρια στήλη, αόρατο μονοπάτι του αφρού, νύχτα τη νύχτα.

Έτσι οι σιωπές ετραγουδήσανε.

Χρόνια και χρόνια εδούλεψα για να σε φτιάξω

προτού έναν μονάχα ψίθυρο ακούσω της ψυχής σου.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Εδουάρδο Γκαλεάνο (3.9.1940 – 13.4.2015), Οι Αείρροες Φλέβες της Λατινικής Αμερικής — Μα εγώ προτιμώ το θάμπος των ανθρώπων - Μικρό τρίπτυχο για τον Τσε Γκεβάρα

Εδουάρδο Γκαλεάνο: Οι Αείρροες Φλέβες της Λατινικής Αμερικής
Μοντεβιδέο, Ουρουγουάη. 3 Σεπτεμβρίου 1940 –13 Απριλίου 2015
Σχέδιο Από τον Jorge Restrepo H.
(Η αφιέρωση: Με μεγάλο θαυμασμό για τον δάσκαλο Γκαλεάνο - Restrepo H.)

 

 

Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο για τον Τσε Γκεβάρα

 

Μετάφραση

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο
Πρώτη δημοσίευση εδώ, 3/9/2023

 

 

 

Μα εγώ προτιμώ το θάμπος των ανθρώπων

 

1.

«Προδότη», του είπα. Του έδειξα ένα απόκομμα από μια κουβανική εφημερίδα: φόραγε στολή πασαδόρου, παίζοντας μπέιζμπολ. Θυμάμαι πως γέλασε, γελάσαμε⸱ δεν ξέρω αν μου απάντησε κάτι. Η συζήτηση πέρναγε, σαν το μπαλάκι του πινγκ-πονγκ, από το ένα θέμα στο άλλο.

—Εγώ δεν θέλω ο κάθε Κουβανός να ’χει σκοπό του να γίνει ένας Ροκφέλερ –μου είπε. Ο σοσιαλισμός θα αποκτούσε νόημα αν εξάγνιζε τους ανθρώπους, αν τους έσπρωχνε πέρα απ’ τον εγωισμό, αν τους έσωζε απ’ τον ανταγωνισμό και την απληστία.

Μου ’λεγε πως όταν ήταν πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας, είχε υπογράψει στα τραπεζογραμμάτια Che, περιφρονητικά γιατί πίστευε πως το χρήμα, ένα φετίχ από σκατά, έπρεπε να ’ναι περιφρονημένο.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Χουάν Χέλμαν (3.5.1930 – 14.1.2014), Κάθε ποίηση είναι εχθρική στον καπιταλισμό (7 ποιήματα)

κάθε ποίηση είναι εχθρική στον καπιταλισμό

μπορεί να γίνει στεγνή και σκληρή όχι

επειδή είναι φτωχή αλλά

για να μη συνεισφέρει στον κρατικό πλούτο

 

 

Juan Gelman – Χουάν Χέλμαν

(3 Μαΐου 1930, Αργεντινή, Μπουένος Άιρες – 14 Ιανουαρίου 2014, Πόλη του Μεξικού, Μεξικό)

 

 

7 ποιήματα

 Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση: Κατιούσα, 3/5/2023

 

 

 

Χουάν Χέλμαν

Επιτάφιο

 

Μέσα μου ζούσε ένα πουλί.
Ένα λουλούδι κυλούσε στο αίμα μου.
Η καρδιά μου ήτανε ένα βιολί.

 

Αγάπησα ή δεν αγάπησα. Μα κάποιες φορές
μ’ αγαπήσανε. Κι εγώ ήμουν χαρούμενος
με την άνοιξη,
τα ενωμένα μας χέρια, την τόση ευτυχία

 

Ο άνθρωπος λέω έτσι πρέπει να είναι!

 

(Ενθάδε κείται ένα πουλί.
                                        Ένα λουλούδι.
                                                               Ένα βιολί.)

Μπάμπης Ζαφειράτος: Χουάν Χέλμαν (3.5.1930 – 14.1.2014), Ο Ποιητής του Έρωτα και της Επανάστασης (8 ποιήματα)

Ο Χουάν Χέλμαν φωτογραφημένος στην παρουσίαση της ανθολογίας «Φλογερό Επάγγελμα (Oficio Ardiente)», που εκδόθηκε με αφορμή την απονομή του «Βραβείου Ρεϊνά Σοφία για την Ιβηροαμερικανική Ποίηση (Premio Reina Sofía de Poesía Iberoamericana)», τον Οκτώβριο του 2005. Foto: Cristóbal Manuel / EL PAÍS.

 

 

 

«μ’ αυτό το ποίημα δε θα πάρεις την εξουσία» λέει
«μ’ αυτούς τους στίχους δε θα κάνεις την Επανάσταση» λέει
«ούτε και με χιλιάδες στίχους θα κάνεις την Επανάσταση» λέει
κάθεται στο τραπέζι και γράφει

 

 

Juan Gelman – Χουάν Χέλμαν

(3 Μαΐου 1930, Αργεντινή, Μπουένος Άιρες – 14 Ιανουαρίου 2014, Πόλη του Μεξικού, Μεξικό)

8 ποιήματα από 5 συλλογές

 

 

Το πιο αξιοθαύμαστο, ίσως, στοιχείο στην ποίησή του είναι η σχεδόν απίστευτη τρυφερότητά του, όπου δικαιολογείται ο παροξυσμός της απόρριψης και της καταγγελίας, η επίκληση τόσων πολλών σκιών, από μια φωνή που ηρεμεί και νανουρίζει, ένα ασίγαστο χάδι λέξεων σε άγνωστους τάφους.

Χούλιο Κορτάσαρ

 

*

 

Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, Κατιούσα, 14/1/2022

 

*

 

Χουάν Χέλμαν

 

Ο Χουάν Χέλμαν το 2005, στη Φοιτητική Εστία της Μαδρίτης. Foto: LUIS MAGÁN (Πηγή: www.canalcaribe.icrt.cu)

 

 

 

Ερωτική Απουσία

 

Πώς είναι αναρωτιέμαι.
Πώς είναι να σε αγγίζω στο πλάι μου.
Πάω τρελός στον άνεμο
και πάω και δεν πάω.

Πώς είναι να κοιμάμαι
στου στήθους σου τη χώρα τόσο απόμακρα.
Είμαι θεόφτωχος χριστός στη θύμησή σου
μια καρφωμένος μια ξεκάρφωτος.

Όπως και να ’χει.
Μπορεί το σώμα μου να εκραγεί και μόνο αυτό να περιμένω.
Και θα με φας μετά γλυκά γλυκά
κομμάτι το κομμάτι.

Θα είμαι αυτό που έπρεπε.
Το πόδι σου. Το χέρι σου.

 

 

Το παιχνίδι που παίζουμε
El juego en que andamos [1957-1958]

Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 5 Ιαν. 2021

Μπάμπης Ζαφειράτος: Χουάν Χέλμαν, Ο Καμίλο οι Εκατό Φωτιές − Κάρλος Πουέμπλα: Τραγούδι για τον Καμίλο

Καμίλο Σιενφουέγος
(Camilo Cienfuegos)
Αβάνα, 6 Φεβρουαρίου 1932 - 28 Οκτωβρίου 1959
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 6.ΙI.2017 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

Πρώτη ελληνική μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος - Μποτίλια Στον Άνεμο

Καμίλο Σιενφουέγος

Χουάν Χέλμαν

άγρυπνος ζωντανός μες στις ριπές της θάλασσας περνάει ο καμίλο

μες στα κοράλλια και στα τέρατα με τη γενειάδα του

και σε μαζώξεις αλλόκοτων πλασμάτων

μιλάει για την Κούβα ο κομαντάντε

φωτιές ανάβει στα τρίσβαθα η φωνή του

συνάζει τους πνιγμένους φουκαράδες

τους τσακισμένους τους χαμένους μέσα στα συντρίμμια

Μπάμπης Ζαφειράτος: Χουάν Χέλμαν, Φιντέλ, το άλογο (video)

Φιντέλ, 1958. Ποταμός Γιάρα, Σιέρα Μαέστρα
Φωτό του Enrique Meneses

Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος - Μποτίλια Στον Άνεμο

FIDEL
Poema de Juan Gelman - Música Luis Caro

Φιντέλ
Χουάν Χέλμαν

θα πούνε αυτολεξεί για τον φιντέλ

μεγάλος αρχηγός αυτός που άναψε φωτιές στην ιστορία και τα ρέστα

μα ο λαός τονε φωνάζει το άλογο κι είναι η πάσα αλήθεια

μια μέρα εκαβαλίκεψε ο φιντέλ απάνω στον φιντέλ

τίναξε το κεφάλι του μπροστά ενάντια ρίχτηκε στον πόνο ενάντια στο θάνατο

κι ακόμα πιο ορμητικά ενάντια στης ψυχής τον κουρνιαχτό

Γιώργος Μαρίνος: Να δείχνουμε τον ταξικό χαρακτήρα της καπιταλιστικής κρίσης - Οι λαοί να μην μπουν κάτω από τις σημαίες των αστών ‒ 18η Διεθνής Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων

18η Διεθνή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στο Βιετνάμ

Η διεθνής ταξική πάλη θέτει το καθήκον για ενιαία επαναστατική στρατηγική

Ολόκληρη η ομιλία του Γιώργου Μαρίνου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στη 18η Διεθνή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στο Βιετνάμ

*
Βλέπε και στο τέλος:
Το Προεδρείο της Διεθνούς Συνάντησης, η Εισαγωγική ομιλία του Nguyen Manh Cuong και Οι συμμετοχές των Κομμουνιστικών Κομμάτων
*

Το θέμα της φετινής Συνάντησης, που ξεκίνησε χτες στο Βιετνάμ και ολοκληρώνεται στις 30 Οκτώβρη, είναι:

«Καπιταλιστική κρίση και ιμπεριαλιστική επιθετικότητα - Τακτικές και Στρατηγικές των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στην πάλη για την ειρήνη, τα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα, το σοσιαλισμό»

Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ αποτελείται από τον Γ. Μαρίνο, μέλος του ΠΓ, τον Ελισαίο Βαγενά, μέλος της ΚΕ και υπεύθυνο του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων, και την Δανάη Χέλμη, συνεργάτη του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων.

Αγαπητοί σύντροφοι και συντρόφισσες,

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας χαιρετίζει τη 18η Διεθνή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων και ευχαριστεί θερμά το ΚΚ Βιετνάμ για τη φιλοξενία.

Το Κόμμα μας έχει εκφράσει τη διεθνιστική του αλληλεγγύη και έχει σταθεί πολλές δεκαετίες στο πλευρό του βιετναμέζικου λαού στην πάλη του ενάντια στη γαλλική και γιαπωνέζικη αποικιοκρατία, στην ιμπεριαλιστική επέμβαση και τα εγκλήματα των ΗΠΑ.

Στέκι Εργαζομένων και Νεολαίας: Ιστορίες για αγρίους (23 Οκτ. 2016, 19:30)

«Ιστορίες για αγρίους» (2014)

Σπουδαία, σπονδυλωτή, μαύρη κωμωδία από την Αργεντινή –3η δουλειά του Νταμιάν Σίφρον– που προβλήθηκε στις Κάννες χωρίς να τύχει διάκρισης και άνοιξε το 20ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας. Εξι σκετς διαφορετικού καστ και διάρκειας, διαφορετικό σύμπαν καθένα, καταστάσεις και χαρακτήρες που σιγά - σιγά τους κερδίζει η απελπισία ή η τρέλα.

Hasta La Poesía Siempre — Αταουάλπα Γιουπάνκι: Τον Τσε τρέχα ρώτα γι’ αυτό (video)

Ερνέστο Γκεβάρα δε λα Σέρνα, γνωστός και ως «Τσε»
(Che Guevara - Ernesto Guevara de la Serna)
Γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1928 στο Ροσάριο της Αργεντινής
Δολοφονήθηκε από τη CIA, στις 9 Οκτωβρίου 1967, στη Λα Ιγέρα της Βολιβίας
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 15.Χ.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)
Μποτίλια Στον Άνεμο

*

Nada Más (Milonga), 1975

Música: Atahualpa Yupanqui
Letra: Pablo del Cerro

Το video και ο υποτιτλισμός από την παρούσα μετάφραση είναι ευγενική προσφορά του φίλου Βελισσάριου Κοσσυβάκη

*
Πρώτη δημοσίευση
14/6/2016
Ο Τσε εις τους αιώνες των αιώνων: 5 ποιήματα - 1 τραγούδι 
(τραγουδάει ο Γιουπάνκι)
Τσε (24)

*

NADA MÁS

ΜΕ ΜΟΥΣΙΚΗ

ΑΤΑΟΥΑΛΠΑ ΓΙΟΥΠΑΝΚΙ

ATAHUALPA YUPANQUI

Στίχοι

ΠΑΜΠΛΟ ΔΕΛ ΣΕΡΟ

PABLO DEL CERRO

(Πάουλα Νένετ Πεπίν)

Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος - Μποτίλια Στον Άνεμο

NADA MÁS TENIENDO rancho y caballo Es más liviano la pena. De todo aquello que tuve Sólo el recuerdo me queda. Nada más, nada más