«Εφ.ΣΥΡ.»: Η 12η ολόμέλεια και το ανθρώπινο πρόσωπο του καπιταλισμού

Οι επίγονοι. Ο οπορτουνισμός με το ανθρώπινο πρόσωπο

Ιστορικό πλαίσιο και σύγχρονα διδάγματα -12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (Φλεβάρης 1968)

Του

Κώστα Σκολαρίκου

Μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ

Μια σύνοψη του ιστορικού υπόβαθρου και πλαισίου για όποιον επιθυμεί να αποφύγει στερεότυπες διαπιστώσεις και να καταλήξει σε χρήσιμα για το εργατικό-λαϊκό κίνημα συμπεράσματα.

Στη 12η Ευρεία Ολομέλεια της ΚΕ συντελέστηκε η οργανωτική διάσπαση του ΚΚΕ και στη συνέχεια δημιουργήθηκε το λεγόμενο “ΚΚΕ Εσωτερικού”. Ωστόσο, στις διάφορες πολιτικές εξιστορήσεις, στα επετειακά αφιερώματα κ. λπ. αμελώς φωτίζονται ή και συσκοτίζονται οι παράγοντες που οδήγησαν σε αυτήν, προς όφελος αφηγήσεων που επιχειρούν να την παρουσιάσουν ως διαμάχη “ανανεωτικών”-“δογματικών”, ακόμα και ως συνέπεια παθογενειών σύμφυτων με την “Αριστερά”.

Μια σύνοψη του ιστορικού υπόβαθρου και πλαισίου της 12ης Ολομέλειας είναι απαραίτητη για όποιον επιθυμεί να αποφύγει στερεότυπες διαπιστώσεις και να καταλήξει σε χρήσιμα για το εργατικό-λαϊκό κίνημα συμπεράσματα. Η 12η Ολομέλεια συνιστά αποτέλεσμα μιας πολυπαραγοντικής εξίσωσης, βασικότεροι συντελεστές της οποίας ήταν:

Η «Εφ.ΣΥΡ.» για τη διάσπαση. Όλη η «ανανεωτική αριστερά»: Θ. Αθανασίου, Θ. Γιαλκέτσης, Β. Δερμουτζίδης, Μ. Καβουριάρης, Π. Κλαυδιανός, Β. Κωτούλας, Α. Μανωλάκος, Τ. Μπενάς, Ε. Μπιτσάκης, Η. Νικολακόπουλος, Γ. Πετρόπουλος, Α. Ρήγος, Τ. Τρίκκας και ο Κώστας Σκολαρίκος (παλι καλά).

1. Η διαπάλη στο εσωτερικό του ΚΚΕ αναφορικά με την εξέλιξη της ταξικής πάλης την κρίσιμη δεκαετία του 1940, οπότε οι εργατικές-λαϊκές μάζες βγήκαν στο ιστορικό προσκήνιο, φτάνοντας να αμφισβητήσουν την υπόσταση της καπιταλιστικής εξουσίας. Η διαπάλη διεξαγόταν μετά το τέλος του αγώνα του ΔΣΕ (1949) σε πρωτόγνωρες συνθήκες στρατιωτικής ήττας, πολιτικής προσφυγιάς της πλειονότητας των μελών και στελεχών του ΚΚΕ και μακρόχρονης εξορίας-φυλάκισης ή παράνομης δράσης όσων παρέμειναν στην Ελλάδα. Συνδεόταν με την οργανωτική συγκρότηση και δράση του ΚΚΕ σε συνθήκες παρανομίας. Ταυτόχρονα, συνδεόταν με στρατηγικές επεξεργασίες του ΚΚΕ (Σχέδιο Προγράμματος 1953), οι οποίες, παρά τις αντιφάσεις τους, αποτελούσαν βήμα προς τα μπρος, αφού προσδιόριζαν την επερχόμενη επανάσταση ως σοσιαλιστική.