Μπάμπης Ζαφειράτος: Πάμπλο Νερούδα - Ωδή στον Στάλιν – Άφησε σ’ όλους τους λαούς, κληρονομιά, τη ζήση του

Ιωσήφ Στάλιν (Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι)
21 Δεκεμβρίου 1878, Γκόρι, Γεωργία – 5 Μαρτίου 1953, Μόσχα, Ρωσία
Σχέδιο (2^ο από 2 του Στάλιν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 12.ΧII.2017 (Μολύβι, 29χ21 εκ.)

 

*

Να είμαστε άνθρωποι! Αυτός είναι / ο σταλινικός νόμος! / Δύσκολο να είναι κανείς κομμουνιστής. / Θα πρέπει να το μάθει. / Να είμαστε άνθρωποι κομμουνιστές / είναι ακόμα δυσκολότερο, / και πρέπει να το μάθουμε απ’ τον Στάλιν.

*

Πάμπλο Νερούδα

Ωδή στον Στάλιν

Oda a Stalin

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

 Πρώτη δημοσίευση Κατιούσα, 17/12/2018

Ο Στάλιν μάς οδηγεί στη νίκη! (1943).
Ιρακλί Μοϊσέεβιτς Τόιτζε, 14 Μαρ. 1902, Ρωσική Αυτοκρατορία - 1 Απρ. 1985, Μόσχα.

Πάμπλο Νερούδα

Ωδή στον Στάλιν

V. Στον Θάνατό Του (1953)



Σύντροφε Στάλιν, στεκόμουν πλάι στη θάλασσα στην Ίσλα Νέγρα,
κι αναπαυόμουν από μάχες και ταξίδια,
όταν το νέο του θανάτου σου έφτασε σαν πάταγος του ωκεανού.
 

Έπεσε πρώτα η σιωπή, τα πάντα βουβάθηκανε, κι ύστερα ήρθε από τη θάλασσα ένα μεγάλο κύμα.
Από φύκια, από ανθρώπους κι από μέταλλα, κι από αφρούς και από πέτρες κι από δάκρυα ήταν φτιαγμένο αυτό το κύμα.
Από την ιστορία, το χώρο και το χρόνο συγκέντρωσε την ύλη του
κι υψώθηκε θρηνητικά πάνω απ’ τον κόσμο
ώσπου μπροστά στα μάτια μου σείστηκε η ακτή
και γκρέμισε την πόρτα μου το θλιβερό μαντάτο του
με μια κραυγή υπεράνθρωπη
λες κι άξαφνα συντρίφτηκε η γη.

Ήταν στα 1914.
Στις φάμπρικες στοιβάζονταν ο σπαραγμός και τα σκουπίδια.
Οι πλούσιοι του νέου αιώνα
ξέσκιζαν με δαγκωματιές και μοίραζαν πετρέλαιο και νησιά, κανάλια και χαλκό.
Και ούτε μια σημαία τα χρώματά της δεν ξεδίπλωσε
χωρίς να ’χουν κηλίδες από αίμα.
Απ’ το Χονγκ Κονγκ η αστυνομία ως το Σικάγο
έψαχνε ντοκουμέντα και προβάριζε
τα μυδραλιοβόλα της στη σάρκα του λαού.
Πολεμικά εμβατήρια απ’ τ’ άγρια χαράματα
έστελναν στρατιωτάκους να πεθάνουν.
Ξέφρενος ήτανε των γκρίνγκος ο χορός
σε Παριζιάνικες μπουάτ τίγκα στην κάπνα.
Αιμορραγούσανε οι άνθρωποι.
Μια αιμάτινη βροχή
έπεφτε απ’ τη γη,
λεκιάζοντας τ’ αστέρια.
Και τότε πρεμιέρα έκανε ο θάνατος με σιδερένια πανοπλία.
Η πείνα
στους δρόμους της Ευρώπης
μπήκε σαν παγωμένος άνεμος φύλλα ξερά λιχνίζοντας και κόκαλα σπασμένα.
Σάρωνε το φθινόπωρο κουρέλια.
Σερνότανε ο πόλεμος στους δρόμους.
Μια μυρωδιά από χειμώνα κι από αίμα
ανάδινε η Ευρώπη
σάμπως σφαγείο παρατημένο.
Στο μεταξύ τ’ αφεντικά
του άνθρακα
του σίδερου
του χάλυβα
του καπνού
των τραπεζών
του φυσικού αερίου
του χρυσού
του αλευριού
του νίτρου
της εφημερίδας El Mercurio
οι ιδιοχτήτες των μπουρδέλων
οι Βορειοαμερικάνοι γερουσιαστές
οι πειρατές,
σκασμένοι απ’ το χρυσάφι και το αίμα
όλου του κόσμου,
ήταν μαζί κι αφεντικά
της Ιστορίας.
Απάνω εκεί στρογγυλοκάθονταν
με φράκα, πνιγμένοι στη δουλειά
μοιράζοντας παράσημα,
επιταγές χαρίζοντας στην είσοδο
για να τις κλέψουν πάλι με την έξοδο,
προσφέροντας μετοχές απ’ το χασάπικο
και ξεκολλώντας με δαγκωματιές
κομμάτια του λαού και της γεωγραφίας.

Τότε με ντύσιμο απλό
κι εργατικό κασκέτο
μπήκε ο άνεμος,
μπούκαρε του λαού ο άνεμος.
Ήταν ο Λένιν.
Άλλαξε η γη, ο άνθρωπος, η ζήση.
Ο επαναστάτης αέρας της λευτεριάς
σκόρπισε τα χαρτιά
τα λεκιασμένα. Μια χώρα εγεννήθηκε
που δε σταμάτησε ποτέ να μεγαλώνει.
Μεγάλη όσο κι ο κόσμος, αλλά χωράει
ως και στην καρδιά του πιο
μικρού
εργάτη του γραφείου ή της φάμπρικας,
του πλοίου ή του χωραφιού.
Ήταν η Σοβιετική Ένωση.

Δίπλα στον Λένιν
προχώραγε ο Στάλιν
κι έτσι, με άσπρη μπλούζα,
και με το γκρί κασκέτο του εργάτη,
ο Στάλιν,
με το γαλήνιο βήμα του,
μπήκε στην Ιστορία με συνοδιά
τον Λένιν και τον άνεμο.
Ο Στάλιν από τότε
έχτισε. Όλα
τα χρειαζούμενα. Παράλαβε ο Λένιν απ’ τους τσάρους
αράχνες και κουρέλια.
Ο Λένιν άφησε κληρονομιά
για μια πλατιά κι ελεύθερη πατρίδα.
Ο Στάλιν την εγέμισε
σχολεία και αλεύρι,
τυπογραφεία και μήλα.
Ο Στάλιν, απ’ το Βόλγα
μέχρι τα χιόνια
του απροσπέλαστου Βορρά
το χέρι του έβαλε κι εκεί απάνω ένας άνθρωπος
που άρχισε να χτίζει.
Οι πόλεις γεννηθήκανε.
Οι στέπες τραγουδήσαν
πρώτη φορά με του νερού τα λόγια.
Τα ορυκτά
αναδύθηκαν,
βγήκαν
από τα σκοτεινά τους όνειρα,
υψώθηκαν,
κι έγιναν ράγιες και τροχοί,
λοκομοτίβες, σύρματα
που κουβαλάγανε ηλεκτρισμένες συλλαβές
σε όλα τα μήκη και τα πλάτη.

Ο Στάλιν
έχτιζε.
Από τα χέρια του
ξεφύτρωσαν
σιτοβολώνες,
τραχτέρια,
σπουδαστήρια,
δρόμοι,
κι αυτός εκεί,
απλός όπως εσύ κι όπως εγώ,
άμα εσύ κι εγώ μπορούσαμε
να είμαστε απλοί όπως κι εκείνος.
Αλλά θα το μπορέσουμε.
Η απλότητά του κι η σοφία του,
η φτιαξιά του
από γλυκό ψωμί κι από ατσάλι αλύγιστο
μας βοηθάει να είμαστε άνθρωποι την πάσα ημέρα,
την πάσα ημέρα μάς βοηθάει να είμαστε άνθρωποι.
Να είμαστε άνθρωποι! Αυτός είναι
ο νόμος ο σταλινικός!
Δύσκολο να είναι κανείς κομμουνιστής.
Θα πρέπει να το μάθει.
Να είμαστε άνθρωποι κομμουνιστές
είναι ακόμα δυσκολότερο,
και πρέπει να το μάθουμε απ’ τον Στάλιν,
από την ήρεμή του δύναμη,
από την μπετονένια διαύγειά του,
την περιφρόνησή του
για τα φληναφήματα,
για την κούφια αφηρημένη αρθρογραφία.
Αυτός επήγε κατευθείαν
στο ψαχνό
την ίσια δείχνοντας
ξεκάθαρη γραμμή,
μπαίνοντας στα προβλήματα
χωρίς τα λόγια εκείνα που κρύβουν
την κενότητα,
στο αδύναμο το κέντρο ακριβώς,
που θα διορθώσουμε με το δικό μας τον αγώνα,
κλαδεύοντας τ’ αγριόχορτα,
κάνοντας να φανεί το σχήμα των καρπών.

Ο Στάλιν είναι το καταμεσήμερο,
είναι η ωριμότητα ανθρώπου και λαών.
Τον είδανε στον πόλεμο
οι γκρεμισμένες πόλεις οι καμένες
να βγάζει μέσα απ’ τα ερείπια
την ελπίδα,
και να την πλάθει απ’ την αρχή
για να την κάνει ατσάλι,
και να ορμάει με τη λάμψη της
συντρίβοντας
τα οχυρά του ερέβους.
 

Βόηθησε ως και της Σιβηρίας
τις μηλιές
να δώσουνε καρπό μέσα στην καταιγίδα.
Στα πάντα έμαθε
να μεγαλώνουν, να ψηλώνουνε,
το ’μαθε στα φυτά, στα μέταλλα,
στα πλάσματα τα ζωντανά και στα ποτάμια
να μεγαλώνουνε τα έμαθε,
καρπό να δίνουν και φωτιά.
Έμαθε σ’ όλους την Ειρήνη
κι έτσι σταμάτησε
με το φαρδύ του στήθος
τους λύκους του πολέμου.

Σταλινικοί. Με περηφάνια κουβαλάμε ετούτο το όνομα.
Σταλινικοί. Αυτή είναι της εποχής μας η ιεράρχηση!
Σταλινικοί εργαζόμενοι, ψαράδες, μουσικοί!
Σταλινικοί χαλυβουργοί και του χαλκού γεννήτορες!
Σταλινικοί γιατροί, ποιητές και νιτρωρύχοι!
Σταλινικοί αγρότες, δικηγόροι, φοιτητές!
Σταλινικοί εργάτες, υπάλληλοι, Σταλινικές γυναίκες,
γεια και χαρά σας σήμερα! Το φως δεν έχει ξεθωριάσει
δεν έχει σβήσει η φωτιά,
όλο και μεγαλώνουνε
το φως και το ψωμί και η φωτιά κι η ελπίδα
της ακατανίκητης σταλινικής μας εποχής!

Στα τελευταία του χρόνια το περιστέρι,
η Ειρήνη, το περιπλανώμενο καταδιωγμένο τριαντάφυλλο,
καθίσανε στους ώμους του κι ο Στάλιν, ο γίγαντας,
το ανέβασε ψηλά ψηλά μεχρι το μέτωπό του.
Έτσι και οι λαοί οι πιο απομακρυσμένοι είδανε την ειρήνη.
Από στέπες και θάλασσες, λιβάδια και συνάξεις,
το βλέμμα των ανθρώπων στράφηκε
σ’ αυτόν τον φάρο με τα περιστέρια,
κι ούτε η έχθρα η ανήμερη ούτε των αιμοβόρων
το αλαζονικό δηλητήριο ούτε το ύφος
του Τσόρτσιλ ή του Αϊζενχάουερ ή του Τρουχίγιο,
ούτε το ραδιενεργό αλύχτισμα των εξαχρειωμένων,
ούτε και τα βραχνά γρυλίσματα του νικημένου τσακαλιού,
μειώσανε στο ελάχιστο το επικό του ανάστημα
και ούτε καν λερώσανε τη δύναμή του τη νηφάλια.

Μπροστά στη θάλασσα της Ίσλα Νέγρα, το πρωί,
ύψωσα τη σημαία της Χιλής μεσίστια.
Ήτανε η ακτή ερημική και μια ασημένια ομίχλη
ένα γινότανε με του ωκεανού το μεγαλόπρεπο αφρό.
Μεσίστιο, μέσα στον κάμπο του γλαυκού,
και το μοναχικό αστέρι της πατρίδας μου,
ανάμεσα ουρανού και γης, έμοιαζε δάκρυ.
Πέρασε κάποιος χωριανός, χαιρέτησε συμπάσχοντας,
κι έβγαλε το καπέλο του.
Ένα παιδί ήρθε και μου άπλωσε το χέρι.

Κι αργότερα αυτός που ψάρευε αχινούς, ο γερο-βουτηχτής
και ποιητής
ο Γονσαλίτο, ήρθε κοντά και με συντρόφεψε κάτω απ’ τη σημαία.
«Ήτανε ο πιο σοφός απ’ όλους τους ανθρώπους», μου είπε
κοιτάζοντας τη θάλασσα μ’ αυτά τα γέρικά του μάτια, με τα αρχαία
μάτια του λαού.
Κι ύστερα, για ώρα πολλή δε βγάλαμε μιλιά.
Ένα κύμα
ταρακούνησε τις πέτρες της στεριάς.
«Αλλά ο Μαλενκόφ θα συνεχίσει τώρα το έργο του», συμπλήρωσε
κι ανασηκώθηκε ο φτωχός ψαράς με το τριμμένο του σακάκι.
Τον κοίταξα κατάπληκτος και σκέφτηκα: Πώς, πώς το ξέρει;
Από πού, σε τούτη εδώ την έρημη ακτή;
Και το κατάλαβα ότι το είχε διδαχτεί απ’ τη θάλασσα.

Κι εκεί, μες στην αγρύπνια μας, ένας ποιητής,
ένας ψαράς κι η θάλασσα, κοιτάζουμε
τον Καπετάνιο απόμακρα, όπου τραβώντας για το θάνατο
άφησε σ’ όλους τους λαούς, κληρονομιά, τη ζήση του.


Τα Σταφύλια κι ο Άνεμος (Las uvas y el viento, Santiago, 1954)
Ενότητα: VI. Είναι Πλατύς Ο Νέος Κόσμος – V. Στον Θάνατό Του
Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 26 Oκτωβρίου 2018.

(Το πρωτότυπο κείμενο πιο κάτω)

Σημειώσεις

Ζήτω το μεγάλο κόμμα των Λένιν -Στάλιν, το μυαλό, η τιμή και η συνείδηση ​​της εποχής μας. Κυκλοφορία 500.000. Μέγεθος 95,5x66 εκ. (1952). Νίνα Νικολάεβνα Βατολίνα (αφίσα Νο 25), 6 Μαρ. 1915, Ρωσική Αυτοκρατορία - 12 Αυγ. 2002, Μόσχα. Ζωγράφος, δημιουργός αφίσας, συγγραφέας.

 

Ίσλα Νέγρα (Isla Negra - Μαύρο Νησί): Παραθαλάσσια πόλη της Χιλής (νότια του Βαλπαραΐσο), αγαπημένος τόπος κατοικίας του Νερούδα.

*

El Mercurio (: Ερμής, ως κερδώος, αγοραίος και αγγελιοφόρος της άρχουσας τάξης· σημαίνει επίσης και υδρ-άργυρος, από τα... αργύρια της προδοCIAς!): Παραδοσιακή, αντιδραστική εφημερίδα της Χιλής, με κυρίαρχη παρουσία στην πολιτική ζωή της χώρας από τον Ιούν. του 1900. Ιδρυτής ο Χιλιανός οικονομολόγος, διπλωμάτης, πολιτικός, δημοσιογράφος, επιχειρηματίας Agustín Edwards Mac-Clure, μεγιστάνας του τύπου, με πολλές εκδοτικές επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα, βασικός στυλοβάτης του Εθνικού Κόμματος.

Σήμερα η εταιρεία El Mercurio διαθέτει δίκτυο με 19 περιφερειακές ημερήσιες εφημερίδες και 32 ραδιοφωνικούς σταθμούς.

Εφημερίδα της χιλιάνικης δεξιάς. Καθοριστικός ήταν ο ρόλος της κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, στα μέσα της δεκαετίας του ’60, όταν άρχισε η Επιχείρηση Condor, η οποία σήμανε την εμφάνιση στρατιωτικών δικτατοριών στη Λατινική Αμερική. Στη συνέχεια πολέμησε άγρια την κυβέρνηση Αγιέντε, με την Οικονομική υποστήριξη των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με αρχεία της CIA, που αποχαρακτηρίστηκαν το 2017, δύο στελέχη του El Mercurio ήταν αξιωματούχοι της Υπηρεσίας:

«...Εκτός από τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων (αντιπάλων του Αγιέντε), όπως αναφέρει η Επιτροπή 40 (το αμερικανικό σώμα των μυστικών υπηρεσιών: United States Secret Service -USSS) έχουν εγκριθεί μεγάλα ποσά για τη στήριξη των μέσων ενημέρωσης της αντιπολίτευσης και για τη διατήρηση μιας αμείλικτης αντιπολιτευτικής εκστρατείας. Η CIA δαπάνησε 1,5 εκ. δολάρια για να υποστηρίξει την El Mercurio, την κύρια εφημερίδα της χώρας και το πιο σημαντικό κανάλι προπαγάνδας εναντίον του Αγιέντε. Σύμφωνα με τα έγγραφα της CIA, οι προσπάθειες αυτές σήμαιναν ένα σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία της πολιτικής σκηνής για το πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1973. [...] Τόσο η κυβέρνηση των ΗΠΑ όσο και η ITT χρημάτισαν άτομα που συνδέονται με την εφημερίδα El Mercurio». (Πηγές: El Mercurio και αλλού).

*

Γκεόργκι Μαξιμιλιάνοβιτς Μαλενκόφ (8 Ιαν. 1902 - 14 Ιαν. 1988). Μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΣΕ (1946 - 1957) και πρωθυπουργός της ΕΣΣΔ (1953 - 1955). Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του ΚΚΣΕ αμέσως μετά το θάνατο του Στάλιν, για 7 μήνες, Μάρτιο - Σεπτέμβριο 1953.

*

Στο 19ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (5-14 Οκτωβρίου 1952) έχει ήδη ολοκληρωθεί το πέρασμα στην επτάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Στην Εκθεση της Κεντρικής Επιτροπής από τον Μαλενκόφ, σημειώνονται τα βήματα που είχαν γίνει μεταπολεμικά:

«Στα μεταπολεμικά χρόνια και μόνο, 23.500 σχολεία έχουν κατασκευαστεί (...) Η επτάχρονη και δεκάχρονη εκπαίδευση έχει επεκταθεί. Ο αριθμός των μαθητών στην πέμπτη έως την δέκατη τάξη αυξήθηκε κατά 25% σε αυτό το διάστημα. Ο αριθμός των μαθητών σε τεχνικά και άλλα εξειδικευμένα σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά 40% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και ο αριθμός των φοιτητών στα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα αυξήθηκαν κατά 67%. Το 1952 και μόνο, 221.000 νέοι ειδικοί είχαν αποφοιτήσει από ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης για να εργαστούν σε διάφορους κλάδους της οικονομίας. Κατά το τρέχον έτος, 375.000 φοιτητές έγιναν δεκτοί στα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα. Επί του παρόντος, περίπου 5.500.000 ειδικοί με υψηλότερη ή εξειδικευμένη δευτεροβάθμια εκπαίδευση εργάζονται στη χώρα και είναι 2,2 φορές περισσότεροι σε σχέση με πριν από τον πόλεμο». (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 1/11/2017).

*

29 Ιουνίου 1957: Οι Λαζάρ Καγκανόβιτς, Γκεόργκι Μαλενκόφ, Ντμίτρι Σεπίλοφ και Βιατσεσλάβ Μόλοτοφ καθαιρούνται από το Προεδρείο της ΚΕ και από την ΚΕ του ΚΚΣΕ. Η καθαίρεσή τους υπήρξε απόρροια της εσωκομματικής διαπάλης που οξύνθηκε μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ (1956). Οι παραπάνω είχαν ταχθεί ενάντια στη γραμμή που είχε χαράξει το Συνέδριο σε μια σειρά από ζητήματα της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής. (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ).

*

Μετά την αντεπαναστατική στροφή του 1953 - 1957 διαγράφηκαν ή "πέθαναν φυσικά ή αφύσικα" δεκάδες μπολσεβίκοι ηγέτες (Μολότοφ, Μαλενκόφ, Καγκάνοβιτς, Σαμπούροφ, Σεπίλωφ, Μπέρια, Μπιερούτ, Γκότβαλντ, Ράκοσι, Ν. Ζαχαριάδης, Αζόι Γκος κλπ. κλπ.), ώστε να μπορέσουν οι ανοιχτοί και καλυμμένοι αναθεωρητές να κάνουν τις "μεταρρυθμίσεις" τους φυσικά πάντα στο όνομα του μ-λ, γιατί τότε ακόμα εκατοντάδες εκατομμύρια Σοβιετικοί και άλλοι πίστευαν βαθιά στον μαρξιστικό σοσιαλισμό και δεν ήταν εύκολο να τους σερβίρουν τις γκορμπατσοφικές ατιμίες και αθλιότητες. Αυτό έγινε 30 χρόνια αργότερα, αφού προετοιμάστηκε καλύτερα το έδαφος από εχθρούς και "φίλους"... (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 30/4/1995).

*

Ιωσήφ Στάλιν

Ιωσήφ Στάλιν (Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι)
21 Δεκεμβρίου 1878, Γκόρι, Γεωργία – 5 Μαρτίου 1953, Μόσχα, Ρωσία
Σχέδιο (2^ο από 2 του Στάλιν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 21.ΧII.2015 (Μολύβι, 29χ21 εκ.)

21 Δεκεμβρίου 1878 (*) Γκόρι, Γεωργία – 5 Μαρτίου 1953, Μόσχα, Ρωσία

Ιωσήφ Στάλιν (Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι), ΓΓ της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκων) και ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Ι. Β. Στάλιν εντάχθηκε από νεαρή ηλικία σε παράνομο μαρξιστικό όμιλο στην Υπερκαυκασία, ενώ μετείχε στο Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΣΔΕΚΡ) από την ίδρυσή του το 1898. Μέλος της Επιτροπής του ΣΔΕΚΡ Τιφλίδας, Καυκασιανής Ένωσης και Μπακού, στήριξε τις λενινιστικές ιδέες για το κόμμα, την τακτική και τη στρατηγική του και έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1905 - 1907. Στα 1912 έγραψε το βιβλίο «Ο μαρξισμός και το εθνικό ζήτημα», που είναι από τα πιο σημαντικά μαρξιστικά έργα στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Στην καθοδήγηση της ένοπλης πάλης στη Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση πήρε μέρος σαν μέλος του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος των Μπολσεβίκων, μέλος του Στρατιωτικοεπαναστατικού Κέντρου της Πετρούπολης και της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής. Διετέλεσε λαϊκός επίτροπος των εθνοτήτων στην πρώτη σοβιετική κυβέρνηση, ενώ στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου και της ξένης ιμπεριαλιστικής επέμβασης ήταν μέλος του Επαναστατικού Πολεμικού Συμβουλίου της Σοβιετικής Δημοκρατίας.

Συνέβαλε στην ενίσχυση της συμμαχίας της εργατικής τάξης με την αγροτιά, την περίοδο οικοδόμησης του σοσιαλισμού. Υπερασπίστηκε τη λενινιστική πολιτική, ενάντια στην πολιτική του Τρότσκι, του Μπουχάριν και άλλων. Αγωνίστηκε ενάντια στο δεξιό οπορτουνισμό μέσα στο κόμμα και επέμενε στην ιδεολογικοπολιτική ενότητα του κόμματος ως θεμέλιου για την πορεία της επανάστασης και την ανάπτυξη του σοσιαλισμού, υπερασπιζόμενος τις λενινιστικές αρχές για το Κόμμα Νέου Τύπου. Ηταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Γ' Διεθνούς.

Το όνομα και η δράση του Ι. Β. Στάλιν συνδέθηκε, τόσο με τις επιτυχίες των οικοδόμων του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, όσο και με την εγκαθίδρυση της εργατικής εξουσίας σε μια σειρά χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας. Ταυτόχρονα, το όνομα του Στάλιν συνδέεται με την καθοριστική συμβολή της Σοβιετικής Ένωσης στη μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν περίοδος που ο ιμπεριαλισμός δέχτηκε μια μεγάλη ήττα, αφού σ’ ένα μέρος του πλανήτη, αρκετά σημαντικό από πολλές πλευρές, οι λαοί οικοδομούσαν το δικό τους μέλλον, τη νέα κοινωνία, καταργώντας την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και παίρνοντας την τύχη τους στα χέρια τους.

Όλα αυτά αποτέλεσαν βασικό λόγο, που ως ηγέτης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος λοιδορήθηκε και συκοφαντήθηκε όσο κανείς άλλος, τόσο από τον ταξικό αντίπαλο όσο και από τις δυνάμεις του οπορτουνισμού.

(*) Σημείωση Μπ. Ζ.:

Μέχρι την επικράτηση της αντεπανάστασης, ως ημερομηνία γέννησης του Καπετάνιου αναφερόταν η 21 Δεκ. (9 με το Παλιό) 1879. Έκτοτε, δεν θα έμενε τίποτα όρθιο.

Έτσι, με αναφορές της ελληνικής Βίκυ στην «προοδευτική» Britannica, αλλά και κατά τη ρωσική Βίκυ, η οποία, με υποσημείωσή της στηρίζεται στη ρωσική ηλεκτρονική βιβλιοθήκη ΧΡΟΝΟΣ, η ημερομηνία γέννησης «διορθώθηκε» σε 18 Δεκ. 1878, όπως προκύπτει από «έγγραφα της εκκλησίας του Γκόρι, όπου καταγράφονται γεννήσεις και θάνατοι».

Όπως αναφέρει ο ΧΡΟΝΟΣ:

Η ημερομηνία βεβαιώνεται από «πιστοποιητικό που χορηγήθηκε στον Ιωσήφ Τζουγκασβίλι τον Ιούνιο του 1894, κατά την αποφοίτησή του από τη Θεολογική Σχολή του Γκόρι. Φωτοαντίγραφο του πιστοποιητικού βρίσκεται στα αρχεία πρακτικών της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΣΕ (1990. αριθμός 11. Σ. 133): Γεννήθηκε «την έκτη ημέρα [18 παλιό] του μηνός Δεκεμβρίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εβδομηκοστού όγδοου έτους».

[...] Τον Δεκέμβριο του 1920, σε συνέντευξη του Στάλιν στην εφημερίδα της Στοκχόλμης «Folkets Dagblad Politiken» (Λαϊκή Καθημερινή πολιτική εφημερίδα), η χρονιά γέννησης είναι το 1878.

Και καταλήγει ο ΧΡΟΝΟΣ:

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’20, στα έγγραφα με τα βιογραφικά στοιχεία του Ι. Β. Στάλιν, εξαφανίζεται τελικά το 1878 και η επίσημη ημερομηνία γέννησής του είναι το 1879. Αυτή η ημερομηνία εμφανίζεται σε όλες τις εγκυκλοπαίδειες και βιογραφικούς καταλόγους που δημοσιεύτηκαν από εκεί κι έπειτα.

Δυστυχώς −ολοκληρώνει με νόημα ο ΧΡΟΝΟΣ−, τα διαθέσιμα στοιχεία δεν μας επιτρέπουν να δηλώσουμε με βεβαιότητα εάν ο Ι. Β. Στάλιν άλλαξε συνειδητά την ημερομηνία γέννησής του και, εάν ναι, για ποιο σκοπό. Ίσως οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις βρεθούν αργότερα (αν υπάρχουν τέτοιες απαντήσεις). [!!]

─ Ο 902 στο χρονολόγιό του (Σαν Σήμερα) κρατάει το διορθωμένο 1878, αλλά με την αρχική ημερομηνία της 21 Δεκ., στοιχεία τα οποία διατηρώ και παραθέτω κάτω από το πορτρέτο του Στάλιν.

*

Πάμπλο Νερούδα – Ρικάρδο Ελιέσερ Νεφταλί Ρέγιες Μπασοάλτο
(Pablo Neruda – Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto)
Παράλ, Χιλή, 12 Ιουλίου 1904 – Σαντιάγο, Χιλή, 23 Σεπτεμβρίου 1973
Σχέδιο (2^ο από 2 του Νερούδα), Μπάμπης Ζαφειράτος, 23.IX.2016 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

Pablo Neruda

 

Oda a Stalin

En Su Muerte (1953)

 

 

Camarada Stalin, yo estaba junto al mar en la Isla Negra,
descansando de luchas y de viajes,
cuando la noticia de tu muerte llegó como un golpe de océano.
 

Fue primero el silencio, el estupor de las cosas, y luego llegó del mar una ola grande.
De algas, metales y hombres, piedras, espuma y lágrimas estaba hecha esta ola.
De historia, espacio y tiempo recogió su materia
y se elevó llorando sobre el mundo
hasta que frente a mí vino a golpear la costa
y derribó a mis puertas su mensaje de luto
con un grito gigante
como si de repente se quebrara la tierra.

Era en 1914.
En las fábricas se acumulaban basuras y dolores.
Los ricos del nuevo siglo
se repartían a dentelladas el petróleo y las islas, el cobre y los canales.
Ni una sola bandera levantó sus colores
sin las salpicaduras de la sangre.
Desde Hong Kong a Chicago la policía
buscaba documentos y ensayaba
las ametralladoras en la carne del pueblo.
Las marchas militares desde el alba
mandaban soldaditos a morir.
Frenético era el baile de los gringos
en las boîtes de París llenas de humo.
Se desangraba el hombre.
Una lluvia de sangre
caía del planeta,
manchaba las estrellas.
La muerte estrenó entonces armaduras de acero.
El hambre
en los caminos de Europa
fue como un viento helado aventando hojas secas y quebrantando huesos.
El otoño soplaba los harapos.
La guerra había erizado los caminos.
Olor a invierno y sangre
emanaba de Europa
como de un matadero abandonado.
Mientras tanto los dueños
del carbón,
del hierro,
del acero,
del humo,
de los bancos,
del gas,
del oro,
de la harina,
del salitre,
del diario El Mercurio,
los dueños de burdeles,
los senadores norteamericanos,
los filibusteros
cargados de oro y sangre
de todos los países,
eran también los dueños
de la Historia.
Allí estaban sentados
de frac, ocupadísimos
en dispensar condecoraciones,
en regalarse cheques a la entrada
y robárselos a la salida,
en regalarse acciones de la carnicería
y repartirse a dentelladas
trozos de pueblo y de geografía.

Entonces con modesto
vestido y gorra obrera,
entró el viento,
entró el viento del pueblo.
Era Lenin.
Cambió la tierra, el hombre, la vida.
El aire libre revolucionario
trastornó los papeles
manchados. Nació una patria
que no ha dejado de crecer.
Es grande como el mundo, pero cabe
hasta en el corazón del más
pequeño
trabajador de usina o de oficina,
de agricultura o barco.
Era la Unión Soviética.

Junto a Lenin
Stalin avanzaba
y así, con blusa blanca,
con gorra gris de obrero,
Stalin,
con su paso tranquilo,
entró en la Historia acompañado
de Lenin y del viento.
Stalin desde entonces
fue construyendo. Todo
hacía falta. Lenin recibió de los zares
telarañas y harapos.
Lenin dejó una herencia
de patria libre y ancha.
Stalin la pobló
con escuelas y harina,
imprentas y manzanas.
Stalin desde el Volga
hasta la nieve
del Norte inaccesible
puso su mano y en su mano un hombre
comenzó a construir.
Las ciudades nacieron.
Los desiertos cantaron
por primera vez con la voz del agua.
Los minerales
acudieron,
salieron
de sus sueños oscuros,
se levantaron,
se hicieron rieles, ruedas,
locomotoras, hilos
que llevaron las sílabas eléctricas
por toda la extensión y la distancia.

Stalin
construía.
Nacieron
de sus manos
cereales,
tractores,
enseñanzas,
caminos,
y él allí,
sencillo como tú y como yo,
si tú y yo consiguiéramos
ser sencillos como él.
Pero lo aprenderemos.
Su sencillez y su sabiduría,
su estructura
de bondadoso pan y de acero inflexible
nos ayuda a ser hombres cada día,
cada día nos ayuda a ser hombres.
¡Ser hombres! ¡Es ésta
la ley staliniana!
Ser comunista es difícil.
Hay que aprender a serlo.
Ser hombres comunistas
es aún más difícil,
y hay que aprender de Stalin
su intensidad serena,
su claridad concreta,
su desprecio
al oropel vacío,
a la hueca abstracción editorial.
Él fue directamente
desentrañando el nudo
y mostrando la recta
claridad de la línea,
entrando en los problemas
sin las frases que ocultan
el vacío,
derecho al centro débil
que en nuestra lucha rectificaremos
podando los follajes
y mostrando el designio de los frutos.

Stalin es el mediodía,
la madurez del hombre y de los pueblos.
En la guerra lo vieron
las ciudades quebradas
extraer del escombro
la esperanza,
refundirla de nuevo,
hacerla acero,
y atacar con sus rayos
destruyendo
la fortificación de las tinieblas.
Pero también ayudó a los manzanos
de Siberia
a dar sus frutas bajo la tormenta.
Enseñó a todos
a crecer, a crecer,
a plantas y metales,
a criaturas y ríos
les enseñó a crecer,
a dar frutos y fuego.
Les enseñó la Paz
y así detuvo
con su pecho extendido
los lobos de la guerra.

Stalinianos. Llevamos este nombre con orgullo.
Stalinianos. Es ésta la jerarquía de nuestro tiempo!
Trabajadores, pescadores, músicos Stalinianos!
Forjadores de acero, padres del cobre, Stalinianos!
Médicos, calicheros, poetas Stalinianos!
Letrados, estudiantes, campesinos Stalinianos!
Obreros, empleados, mujeres stalinianas,
salud en este día! No ha desaparecido la luz,
no ha desaparecido el fuego,
sino que se acrecienta
la luz, el pan, el fuego y la esperanza
del invencible tiempo staliniano!

En sus últimos años la paloma,
la Paz, la errante rosa perseguida,
se detuvo en sus hombros y Stalin, el gigante,
la levantò a la altura de su frente.
Así vieron la paz pueblos distantes.
Desde estepas y mares, praderas, reuniones, los ojos de los hombres dirigieron
su mirada a este faro con palomas,
y ni el salvaje encono ni el veneno arrogante
de los encarnizados, ni la mueca
de Churchill o Eisenhower o Trujillo,
ni el ladrido radial de los vendidos,
ni el gutural gruñido del chacal derrotado,
disminuyeron su épica estatura
ni salpicaron su sencilla fuerza.

Frente al mar de la Isla Negra, en la mañana,
icé a media asta la bandera de Chile.
Estaba solitaria la costa y una niebla de plata
se mezclaba a la espuma solemne del océano.
A mitad de su mástil, en el campo de azul,
la estrella solitaria de mi patria
parecía una lágrima entre el cielo y la tierra.
Pasó un hombre del pueblo, saludó comprendiendo,
y se sacó el sombrero.
Vino un muchacho y me estrechó la mano.
 

Más tarde el pescador de erizos, el viejo buzo
y poeta,
Gonzalito, se acercó a acompañarme bajo la bandera.
«Era más sabio que todos los hombres juntos», me dijo
mirando el mar con sus viejos ojos, con los viejos
ojos del pueblo.
Y luego por largo rato no dijimos nada.
Una ola
estremeció las piedras de la orilla.
«Pero Malenkov ahora continuará su obra», prosiguió
levantándose el pobre pescador de chaqueta raída.
Yo lo miré sorprendido pensando: ¿Cómo, cómo lo sabe?
¿De dónde, en esta costa solitaria?
Y comprendí que el mar se lo había enseñado.

Y allí velamos juntos, un poeta,
un pescador y el mar
al Capitán lejano que al entrar en la muerte
dejó a todos los pueblos, como herencia, su vida.


Las uvas y el viento, 1950-1953 (Santiago, 1954)
Ενότητα: VI. Es ancho el nuevo mundo – V. En su muerte

*

ΕΣΣΔ Λένιν Μπάμπης Ζαφειράτος Πάμπλο Νερούδα Ποίηση Στάλιν

Facebook Twitter

***