Μπάμπης Ζαφειράτος: Χουάν Χέλμαν, Ο Καμίλο οι Εκατό Φωτιές − Κάρλος Πουέμπλα: Τραγούδι για τον Καμίλο

Καμίλο Σιενφουέγος
(Camilo Cienfuegos)
Αβάνα, 6 Φεβρουαρίου 1932 - 28 Οκτωβρίου 1959
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 6.ΙI.2017 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)

Πρώτη ελληνική μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος - Μποτίλια Στον Άνεμο

Καμίλο Σιενφουέγος

Χουάν Χέλμαν

άγρυπνος ζωντανός μες στις ριπές της θάλασσας περνάει ο καμίλο

μες στα κοράλλια και στα τέρατα με τη γενειάδα του

και σε μαζώξεις αλλόκοτων πλασμάτων

μιλάει για την Κούβα ο κομαντάντε

φωτιές ανάβει στα τρίσβαθα η φωνή του

συνάζει τους πνιγμένους φουκαράδες

τους τσακισμένους τους χαμένους μέσα στα συντρίμμια

ορμάει ο καμίλο τους στρατώνες του βασιλιά της θάλασσας χωρίς σταματημό

τον είχα δει εκεί στην αγορά του Κουάτρο Καμίνος λόγου χάρη

στο έμπα της πόλης με μια κιθάρα έφευγε

τράβαγε ο καμίλο για τη θάλασσα

ο ράφτης με του περιστεριού το πρόσωπο πέταξε δίχως κουβέντα να μου πει

κι από τη μαλεκόν μες στην Αβάνα είδαμε ένα βράδυ να ξεπηδάνε
από τη θάλασσα φώτα σαν τουφεκιές

ο ράφτης ο γλυκός ρετάλια ράβει της θλίψης και του έρωτα

τον στέλνει το καθήκον του μακριά

μια μέρα θα γυρίσει

και μονομιάς οι άνθρωποι θα σμίξουν με φιλιά μπροστά στο έρμο λείψανό μου

Γκοτάν (1962)
Πρώτη ελληνική μετάφραση, Μπάμπης Ζαφειράτος,
5 Φεβρουαρίου 2017


CAMILO CIENFUEGOS
Juan Gelman

despierto vivo entre las ráfagas del mar anda camilo
entre madréporas y monstruos con su barba
y asambleas de extrañas criaturas
habla de Cuba el comandante
su voz enciende fuegos en las profundidades
convoca a los ahogados pobrecitos
castigados perdidos en medio del naufragio
asalta los cuarteles del rey del mar camilo no termina
lo vi junto al mercado de los Cuatro Caminos por ejemplo
en la boca del pueblo al salir de una guitarra
camilo se fue al mar
el sastre el cara de paloma se me fue sin decirme nada
del malecón la Habana lo vimos una noche que
subían del mar luces como disparos
el sastre dulce cose los retazos del dolor y el amor
su tarea está lejos
un dia volverá
la gente se besará de pronto contra la soledad de mis huesos

Gotán, Ediciones Horizonte, Buenos Aires 1962, σελ. 35

Από Μποτίλια επίσης

Χουάν Χέλμαν: Φιντέλ, το άλογο (video)

Χουάν Χέλμαν
3 Μαΐ. 1930, Μπουένος Άιρες, Αργεντινή - 14 Ιαν. 2014, Πόλη του Μεξικού, Μεξικό

__________________________ 

Ο Τσε θα πει για το θάνατο του φίλου του:
«Ο Καμίλο δεν λογάριαζε τον κίνδυνο, έπαιζε μαζί του, τον προκαλούσε, τον έλκυε και τον χειριζόταν. Για την αντάρτικη νοοτροπία του δεν μπορούσε ένα σύννεφο ν’ αλλάξει πορεία σε μια χαραγμένη γραμμή».
Ο Ανταρτοπόλεμος του Τσε είναι αφιερωμένος στον Καμίλο

Ο Καμίλο Σιενφουέγος Γορριαράν (Camilo Cienfuegos Gorriarán, 6 Φεβρουαρίου 1932 – 28 Οκτωβρίου 1959) ήταν Κουβανός επαναστάτης, γιος αναρχικών γονιών. Γεννήθηκε στην Αβάνα. Ο πατέρας του ήταν ράφτης.

Το 1949, 17 ετών, τελειώνοντας το σχολείο, γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Σαν Αλεχάντρο. Παρακολούθησε το πρώτο εξάμηνο, εργαζόμενος ταυτόχρονα σαν μαθητευόμενος ράφτης, αλλά οικονομικά προβλήματα τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει τις σπουδές του.

Έγινε το 82^ο μέλος της ομάδας των 82 ανταρτών που υπό την ηγεσία του Φιντέλ Κάστρο σαλπάρησαν τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου του 1956 από το λιμάνι του Τούξπαν στο Μεξικό με το θρυλικό πλοιάριο «Γκράνμα» και αποβιβάστηκαν στις ακτές της Κούβας το ξημέρωμα της 2 Δεκεμβρίου, για να ξεκινήσει η τελική φάση της Κουβανικής Επανάστασης.

Από τις εμβληματικές μορφές του Αγώνα, μαζί με τον Φιδέλ Κάστρο, τον Τσε Γκεβάρα, τον Ραούλ Κάστρο και τον Χουάν Αλμέιδα. Ήταν γνωστός σαν Ο κομαντάντε του λαού και Ο Ήρωας του Γιαγουαχάι.

Τα αίτια του θανάτου του είναι άγνωστα, καθώς στις 28 Οκτωβρίου 1959, το ελαφρύ αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε χάθηκε πάνω από τον ωκεανό και η σορός του δεν βρέθηκε ποτέ. Ο Καμίλο o Εκατοφωτιές (cien fuegos) ήταν τότε 27 χρονών.

 

*

 

Canto A Camilo Carlos Puebla   Te canto, porque no es cierto Que te hayas muerto, Camilo. Te canto, porque estás vivo Y no porque te hayas muerto Porque estás vivo en el alma Del pueblo de tu cariño En la risa de los niños Y en el verde de las palmas Te canto, porque estás vivo, Camilo Y no porque te hayas muerto (bis) Porque vives, justiciero, En el hierro bravo y fino Del machete campesino, Y del fusil del obrero Porque vive tu presencia En el pueblo que te estudia, Porque estás vivo en la lucha Y vivo en la independencia Te canto, porque estás vivo, Camilo Y no porque te hayas muerto (bis) Porque estás vivo soldado Por la patria siempre en vela Porque estás vivo en la escuela, En la tierra y el arado Vivo tu rostro de miel en la estrella solitaria Vivo en la reforma agraria Y en en el sueño de Fidel Te canto, porque estás vivo, Camilo Y no porque te hayas muerto (bis) Vivo estará en la pelea Tu brazo de guerrillero Si por el patrio sendero Asoma una mala idea Y después noble y tranquilo Como en el momento aquél Oirás de nuevo a Fidel Preguntar ¿voy bien, Camilo?

Σε τραγουδάω Καμίλο Κάρλος Πουέμπλα Μετάφραση στα μέτρα της μελωδίας: Μπάμπης Ζαφειράτος Τραγούδι σου λέω κι αλήθεια Δεν έχεις πεθάνει Καμίλο Τραγούδι που ’σαι κοντά μας Κι όχι γιατ’ έχεις πεθάνει Γιατί είσαι μες στην ψυχή μας Στου λαού μας τη λαχτάρα Μέσα στων παιδιών το γέλιο Και στης φοινικιάς τα φύλλα Τραγούδι, που ’σαι κοντά μας, Καμίλο Κι όχι γιατί έχεις πεθάνει Γιατί ζεις, μας παραστέκεις Στο σκληρό και φίνο ατσάλι Στη ματσέτα του αγρότη Και στο όπλο του εργάτη Γιατί βλέπω τη θωριά σου Σαν σε μελετά ο λαός μας Γιατί ζεις μες στον αγώνα Κι έτσι ζει κι η λευτεριά μας Τραγούδι, που ’σαι κοντά μας, Καμίλο Κι όχι γιατί έχεις πεθάνει Γιατί είσαι πάντα στρατιώτης Άγρυπνος για την πατρίδα Γιατί ζεις μες στα σχολειά μας Μες στη γη μας και στο αλέτρι Το μελένιο πρόσωπό σου Ζει στο μακρινό τ’ αστέρι Ζει στη νέα αγροτιά μας Στ’ όραμα είναι του Φιντέλ Τραγούδι, που ’σαι κοντά μας, Καμίλο Κι όχι γιατί έχεις πεθάνει Ζωντανό θα ’ναι στη μάχη Το αντάρτικό σου μπράτσο Αν στον πατρικό μας δρόμο Πάει κάτι να στραβώσει Kι ύστερα όμορφα κι ωραία Σαν και τότε καλή ώρα Τον Φιντέλ θα ξανακούσεις Να ρωτά: Καλά πάω, Καμίλο;(*) (Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 6 Φεβρουαρίου 2016)

*

Από Μποτίλια ακόμη
Πουέμπλα
*
Τα φρούρια του ιμπεριαλισμού δεν είναι απόρθητα: Μικρή ιστορική αναδρομή στη νικηφόρα Κουβανική Επανάσταση ‒ Με αφορμή τα 88α γενέθλια του Φιντέλ ‒ Επίμετρο: Εκλογικό σύστημα & Εκλογές - Ασφάλεια - Εκπαίδευση - Υγεία (88 ΦΩΤΟ)
και
Όλα τα Πρόσωπα της Μποτίλιας

***