53 χρόνια από τη δολοφονία του Επαναστάτη Ποιητή (9 Οκτ.
1967)
47 χρόνια από το θάνατο του Ποιητή της Επαναστάσης (23 Σεπ. 1973)
*
Ερνέστο Γκεβάρα δε λα Σέρνα, γνωστός και ως «Τσε» (Che Guevara – Ernesto Guevara de la Serna). Γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1928 στο Ροσάριο της Αργεντινής – Δολοφονήθηκε από τη CIA, στις 9 Οκτωβρίου 1967, στη Λα Ιγέρα της Βολιβίας.
Πάμπλο Νερούδα – Ρικάρδο Ελιέσερ Νεφταλί Ρέγιες Μπασοάλτο (Pablo Neruda – Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto, Χιλή. 12 Ιουλίου 1904, Παράλ – 23 Σεπτεμβρίου 1973, Σαντιάγο.
*
Η κριτική του Τσε για το Κάντο Χενεράλ μπορεί να είναι σύντομη, αλλά ταυτοχρόνως ουσιαστική, περιεκτική, απέριττη, βαθιά, αυστηρή και αμερόληπτη, ξεφεύγει από τις απλές επισημάνσεις στα «περιθώρια» ενός βιβλίου ή από την πιο επιμελημένη μορφή των σημειώσεων και μας παραδίδει το καλύτερο ίσως κείμενο που έχει γραφτεί ποτέ γι’ αυτό το μεγαλειώδες έργο των 450 σελίδων –από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας– προδιαγράφοντας, με την πρώτη κιόλας παράγραφο, την μελλοντική του απήχηση:
Όταν με το πέρασμα του χρόνου θα έχει ξεκαθαρίσει λίγο το πολιτικό σκηνικό και συνάμα θα έχει αποδοθεί –αμετάκλητα– στον λαό η οριστική του νίκη, αυτό το βιβλίο του Νερούδα θα αναδειχθεί ως το μεγαλύτερο συμφωνικό ποίημα της Αμερικής.
*
Πρόλογος – Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης
Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο
Πρώτη δημοσίευση Κατιούσα, 9/10/2020
*
Ο Νερούδα του Τσε και ο Τσε του Νερούδα
(Για τις σημ. [α–δ] βλέπε στο τέλος)
 |
| 1943. Ο Τσε 15 χρονών σε διακοπές στο Μαρ δελ Πλάτα. |
Η ποίηση για τον Τσε ήταν πάντα μια μεγάλη αγάπη. Αλλά ο Νερούδα είναι ο ποιητής που τον έχει συνεπάρει από τα εφηβικά του χρόνια. Οι στίχοι του Χιλιανού κυλάνε στις φλέβες του, απ’ όταν, 15 χρονών, νιώθει τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα για την κατά δύο χρόνια μικρότερη πρώτη του εξαδέλφη (από την αδελφή της μητέρας του). Είναι η Κάρμεν Κόρδοβα δε λα Σέρνα, La Negrita (1929-2011), ένα πολυτάλαντο πλάσμα που εξελίχθηκε σε μια σπουδαία αρχιτεκτόνισσα και μια από τις μεγάλες φυσιογνωμίες της Αργεντινής.
Η Κάρμεν μάθαινε στον Ερνέστο να χορεύει, κι αυτός απομνημόνευε τα βήματα, για να μπορέσει μετά, ρωτώντας την, να σύρει τα πόδια του, αφού όπως γράφει ένας από του πολλούς βιογράφους του, ο Άλντο Ισιδρόν ντελ Βάγιε (Aldo Isidrón del Valle):
Η μουσική ανικανότητα του Τσε ήταν τέτοια που δεν μπορούσε να ξεχωρίσει ούτε ένα ταγκό.
Αυτή του, όμως, την αδεξιότητά στο χορό την αντισταθμίζει με την ποίηση, που την επιστρατεύει για να γοητεύσει τη Νεγρίτα. Και αυτός που θα οδηγήσει το βηματισμό της καρδιάς του νεαρού Τσε είναι ο Νερούδα με τη δεύτερη ποιητική του συλλογή, Είκοσι ερωτικά ποιήματα και ένα τραγούδι απελπισμένο (1924).
