Δεκέμβρης 1944 (17)

Ο Φιντέλ θα ζει παντοτινά. Ο Φιντέλ είναι αθάνατος

Έφοδος στις Μονκάδες τ’ Ουρανού!: Fidel vivirá para siempre! Fidel es inmortal! - Ο Φιντέλ θα ζει παντοτινά! Ο Φιντέλ είναι αθάνατος!
Φιδέλ: Ένα σύγγραμμα περί ηθικής και δυο μεγάλα αρχίδια στην υπηρεσία της ανθρωπότητας (Ντανιέλ Τσαβαρία)
* Φιντέλ: Αυτός που τους σκλάβους ανύψωσε στην κορφή της μυρτιάς και της δάφνης
* Πάμπλο Νερούδα: Φιντέλ, Φιντέλ, οι λαοί σ’ ευγνωμονούνε * Νικολάς Γκιγιέν: Φιντέλ, καλημέρα! (3 ποιήματα)
* Ντανιέλ Τσαβαρία: Η Μεγάλη Κουβανική Επανάσταση και τα Ουτοπικά Αρχίδια του Φιδέλ * Ντανιέλ Τσαβαρία: Ο ενεργειακός βαμπιρισμός του Φιδέλ * Ραούλ Τόρες: Καλπάζοντας με τον Φιντέλ − Τραγούδι μεταφρασμένο - Video * Χουάν Χέλμαν: Φιντέλ, το άλογο (video)


Κάρλος Πουέμπλα - Τρία τραγούδια μεταφρασμένα που συνάδουν με τη μελωδία:
* Και τους πρόφτασε ο Φιντέλ (Y en eso llego Fidel) − 4 Video − Aπαγγελία Νερούδα * Δεν έχεις πεθάνει Καμίλο (Canto A Camilo) * Ως τη νίκη Κομαντάντε (Hasta siempre Comandante)
* Τα φρούρια του ιμπεριαλισμού δεν είναι απόρθητα: Μικρή ιστορική αναδρομή στη νικηφόρα Κουβανική Επανάσταση και μέχρι τις μέρες μας ‒ Με αφορμή τα 88α γενέθλια του Φιντέλ ‒ Εκλογικό σύστημα & Εκλογές - Ασφάλεια - Εκπαίδευση - Υγεία (88 ΦΩΤΟ) * Φιντέλ
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Γκιγιέν. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Γκιγιέν. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 26 Ιουλίου 2021

Μπάμπης Ζαφειράτος: Νικολάς Γκιγιέν - Τέρμα πια!

Το Ιστορικό Μουσείο στο Πάρκο Χοσέ Μαρτί, Σιενφουέγος, Κούβα

 
*
 
Νικολάς Γκιγιέν

Τέρμα πια!

(Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος)
 
Για Μ-26-7 ή 26-7 βλέπε: 
 
 
*
 
SE ACABÓ
Nicolás, Guillén
(Son)


TE lo prometió Martí
y Fidel te lo cumplió;
ay Cuba, ya se acabó
se acabó por siempre aquí,
se acabó.

AY Cuba, que sí, que sí,
se acabó
el cuero del manatí
con que el yankee te pegó.
Se acabó.
Te lo prometió Martí
y Fidel te lo cumplió.
Se acabó.

GARRA de los garroteros,
uñas de yankees ladrones
de ingenios azucareros:
¡a devolver los millones
que son para los obreros!

LA nube en rayo bajó,
ay, Cuba, que yo lo vi;
el águila se espantó,
yo lo vi;
la coyunda se rompió
yo lo vi;
el pueblo canta, cantó,
cantando esta el pueblo así:
Vino Fidel y cumplió
lo que prometió Martí:
Se acabó.

¡AY que linda mi bandera,
mi banderita Cubana,
sin que la manden de afuera,
ni venga un rufián cualquiera,
a pisotear en la Habana!

SE acabó.
Yo lo vi
te lo prometió Martí
y Fidel te lo cumplió.
Se acabó.
 
 
Tengo (ενότητα Romancero), 1984
ΤΕΡΜΑ ΠΙΑ!
 Νικολάς Γκιγιέν
(Σε ρυθμό «Σον»)


ΣΤΟ ’χε τάξει ο Μαρτί,
κι ο Φιντέλ στο ’χε ορκιστεί·
Κούβα μου, πάει, τέρμα πια,
τέρμα και ποτέ ξανά,
τέρμα πια.

ΚΟΥΒΑ μου, ω, ναι, γλυκιά,
τέρμα πια
κνούτο από μανάτου δέρμα
που ’χε ο γιάνκης να χτυπά.
Τέρμα πια.
Στο ’χε τάξει ο Μαρτί
κι ο Φιντέλ στο
χε ορκιστεί.
Τέρμα πια!

ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ με νύχια γύπα,
μας αρπάζουν τα τραχτέρια:
Κλέφτες που ήρθατε απ’ τις ΗΠΑ,
φέρτε πίσω τα λεφτά μας
που είν’ των εργατών τα χέρια!

ΤΟ σύγνεφο φτύνει αστραπή,
αχ, Κούβα, κι εκεί το ’χα δει·
σκιαγμένο γυμνό τον αετό
είχα δει·
σπασμένο το μαύρο ζυγό
είχα δει·
τραγούδι ο λαός τραγουδά
τραγούδι ξανά αρχινά:
‒Είχε ο Φιντέλ ορκιστεί
αυτό που ’χε τάξει ο Μαρτί:
Τέρμα πια!

ΑΧ, η όμορφή μου η παντιέρα,
η παντιερούλα μου η Κουβάνα,
καμιά δεν την διατάζει λέρα
απ’ έξω, και καμιά ρουφιάνα
δεν την τσαλαπατάει μες στην Αβάνα!

ΤΕΡΜΑ πια.
Το είδα, γιατί,
στο ’χε τάξει ο Μαρτί
κι ο Φιντέλ στο ’χε ορκιστεί.
Τέρμα πια!
 
 
Μετάφραση:
Μπάμπης Ζαφειράτος, Σεπ. 2015

 

Από το βιβλίο

Αηδόνια και Μπαζούκας

Μετάφραση • Σχολιασμός • Σχέδια

Μπάμπης Ζαφειράτος

Β΄ έκδοση αναθεωρημένη, Δίαυλος, Ιούλ. 2018

 __________________________________________



Κυριακή 25 Ιουλίου 2021

Μπάμπης Ζαφειράτος: Μπομπ Ντύλαν, Η δολοφονία του Έμετ Τιλ — Μετάφραση στα μέτρα της μελωδίας

Σικάγο, 6 Σεπ. 1955. Η μάνα του Έμετ Τιλ στην κηδεία. (Πηγή φωτό: https://abcnews.go.com)

*

Μπομπ Ντύλαν: Η δολοφονία του Έμετ Τιλ – Μετάφραση στα μέτρα της μελωδίας

Τo άψυχο έπειτα παιδάκι, κι έβρεχε βροχή από αίμα,
Στο ποτάμι το βουλιάξαν, να του πνίξουνε τον πόνο
Κι όλο αυτό το φονικό έγινε –δεν είναι ψέμα–
Για να δουν ν’ αργοπεθαίνει, για την πλάκα τους και μόνο

*

Πρόλογος – Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος

Πρώτη δημοσίευση: Μποτίλια Στον Άνεμο, 14 Νοε. 2016.

 Σε τούτη τη δημοσίευση, της 25/7/2021, όπως και στην Κατιούσα την ίδια μέρα, έχουν προστεθεί κείμενα, φωτό και βίνετο.

*

Έμετ Τιλ: Γεννήθηκε στις 25 Ιουλ. 1941 και είχε μόλις κλείσει τα 14 όταν δολοφονήθηκε άγρια στις 28 Αυγ. 1955.

Οι φωτογραφίες του φριχτά παραμορφωμένου πτώματος προκάλεσαν τεράστια ααίσθηση σε όλο τον κόσμο, μετά και την απόφαση της μητέρας να μείνει το φέρετρο ανοιχτό κατά τη διάρκεια της κηδείας, ώστε να γίνει γνωστή η βαρβαρότητα των γεγονότων.

Αυτή η σκοτεινή στιγμή συγκλονίζει και σηματοδοτεί την «αυγή» του αναδυόμενου κινήματος των μαύρων.

Τη 1 Δεκέμβρη του ίδιου έτους, σε μία από τις πιο εμβληματικές στιγμές στον αγώνα κατά του ρατσισμού στη χώρα, η μαύρη μοδίστρα Ρόζα Παρκς αρνείται να σηκωθεί στο λεωφορείο για να καθίσει ένας λευκός.

[Βλ. και κάτω: Έμετ Τιλ]

*

Bob Dylan, The Death of Emmett Till, 1962, Finjan Club, Montreal

 

Ο Θάνατος του Έμετ Τιλ

Μπομπ Ντύλαν

Μεγάλο Λευκό Θαύμα (1969)

[Μετάφραση στα μέτρα της μελωδίας]

 

ΉTANE στο Μισισίπι, κι όχι πριν πολύ καιρό
Ένα αγόρι απ’ το Σικάγο πέρασε απ’ τη Νότια πύλη μοναχό
Τέτοια άγρια τραγωδία δεν μπορεί να ξεχαστεί
Το παιδί είχε μαύρο δέρμα και το λέγαν Έμετ Τιλ [1]

Κάποιοι, μέσα σ’ έναν στάβλο το έσυραν και το χτυπούν
Είπανε πως είχε φταίξει, δεν θυμάμαι όμως για τι
Του ’καναν φριχτά μαρτύρια, δύσκολο να ειπωθούν
Μες στο στάβλο κραυγές πόνου, έξω γέλια και γιορτή

Παρασκευή 16 Ιουλίου 2021

Μπάμπης Ζαφειράτος: Νικολάς Γκιγιέν (10.7.1902 - 16.7.1989) - La Bodeguita del Medio - Ένα σονέτο για το Μαγαζάκι στη Μέση της Αβάνας — Η ιστορία του θρυλικού μπαρ, το ματωμένο μοχίτο της τρομοκρατίας και το προδοτικό νταϊκιρί του Χέμινγουεϊ (39 φωτό - 4 video)

Το Μαγαζάκι στη Μέση με κορνιζαρισμένο το σονέτο του Νικολάς Γκιγιέν: Μικρό εστιατόριο-μπαρ της Αβάνας στη μέση ενός δρομάκου, σημείο αναφοράς στη μουσικοποιητική… γαστρονομία της Λατινικής Αμερικής και της Αμερικής των γκρίνγκος, μα και στην τρομοκρατική κουζίνα των ΗΠΑ. (Φωτό, Μπάμπης Ζαφειράτος, 10.7.2015)
*
La Bodeguita del MedioΤο Μαγαζάκι στη Μέση. Με αφορμή το θρυλικό σονέτο του Εθνικού Ποιητή της Κούβας Νικολάς Γκιγιέν, για το μυθικό στέκι στην καρδιά της Αβάνας, δυο λόγια ακόμη για τον Κάρλος Πουέμπλα και ένα επίμετρο για τα στέκια του Κουβανού Γέρου της Θάλασσας και την εξόντωσή του από τη CIA και το FBI.
*
Μετάφραση – Σημειώσεις – Κείμενα και Μεταφράσεις Κειμένων – Επιμέλεια Φωτό και Βίντεο
Πρώτη δημοσίευση Κατιούσα, 29/9/2018
*
Το Μαγαζάκι στη Μέση, στις 13.7.2011. Επάνω 4 χρόνια μετά (10.7.2015) με τον τοίχο φρεσκαρισμένο. (Φωτο, Μπάμπης Ζαφειράτος)

Στο Μαγαζάκι
Νικολάς Γκιγιέν
                                 Για τον Άνχελ Μαρτίνες, που ίδρυσε
                                 Το Μαγαζάκι στη Μέση
ΤΟ ΜΑΓΑΖΑΚΙ είν’ ήδη μαγαζάρα,
φίρμα που θριαμβικά πλέει στ’ αεράκι,
μα ή μαγαζάρα είναι ή μαγαζάκι
καύχημα το
 ’χει η Αβάνα, εμείς λαχτάρα.
Καλοπερνάς εκεί με καμιά δυάρα,
φράγκο, μαλλί, ψιλό, ή παραδάκι
μ’ αν δεν έχεις, κι η πείνα σου σαράκι
σε τρώει, θα φας· θα σε φροντίσουν άρα.
Γεια μας! Τα ωραία του παίζει στην κιθάρα
ο Πουέμπλα, κι ο Μαρτίνες το κρασάκι,
άφθονο κι εκλεκτό, σπρώχνει στη μπάρα.
Ας πιούμε, αφού η ιστορία στο δρομάκι
ξαναρχινά κι αφού πια η μαγαζάρα
πάντα θα ’ναι για μας Το Μαγαζάκι.
 
Περιλαμβάνεται στη συλλογή: Ο Οδοντωτός Τροχός, 1972
(Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 9 Σεπτεμβρίου 2018)

*
Σημειώσεις

Το Μαγαζάκι στη Μέση. Φωτό, Μπάμπης Ζαφειράτος, 13.7.2011

Μια πρόποση από καρδιάς − Ιστορικό πλαίσιο
La Bodeguita del Medio –Λα Μποδεγκίτα δελ Μέδιο: Σε προηγούμενα κείμενα [1] έγιναν αναφορές στο (αμετάφραστο ακόμη) ποίημα, με περισσότερα στοιχεία για τον Τροβαδούρο της Επανάστασης.
Ο τίτλος του σονέτου (πιο κάτω το ισπανικό πρωτότυπο), όπως αυτός εμφανίζεται στο κορνιζαρισμένο κείμενο (φωτό), διαφοροποιείται από τον αντίστοιχο της συλλογής Ο Οδοντωτός Τροχός: La Bodeguita (Tο Μαγαζάκι) αντί A la Bodeguita (Στο Μαγαζάκι).
Στη συλλογή δεν υπάρχουν, επίσης:
Ο υπέρτιτλος, Un brindis lejano (Μια διαρκής πρόποση / μια εγκάρδια πρόποση / μια πρόποση από καρδιάς).
Η ένδειξη κάτω από την υπογραφή του ποιητή, Desde Santa Clara rumbo a Sagua la Grande (Από Σάντα Κλάρα προς Σάγουα λα Γκράντε).
Η ημερομηνία, 26 Απριλίου 1959.

Σάββατο 10 Ιουλίου 2021

Μπάμπης Ζαφειράτος: Νικολάς Γκιγιέν (10.7.1902-16.7.1989) - Ελεγεία για τον Έμετ Τιλ

Άγαλμα (από όπου και η λεπτομέρεια της κορυφής) σε φυσικό μέγεθος του εθνικού ποιητή της Κούβας, Νικολάς Γκιγιέν, στην Αλαμέδα δε Πάουλα, έναν από τους πιο παλιούς περίπατους με θέα το λιμάνι της Αβάνας. Εδώ του άρεσε να κάθεται και να κοιτάει αυτή “Τη Μαύρη Θάλασσα”, έτσι όπως την είπε και την τραγούδησε σε ένα αγαπημένο σον του. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν το 2019, στα 117 χρόνια από το θάνατο του ποιητή και στα 30 από τη γέννησή του. Γλύπτης: Enrique Angulo (Ενρίκε Ανγκούλο, Σάνκτι Σπίριτους 1947). [Πηγή φωτό]

*

Νικολάς Γκιγιέν (10.7.1902-16.7.1989): Ελεγεία για τον Έμετ Τιλ

Ένα νεγράκι σκοτωμένο κι ολομόναχο,
γιατί ένα ρόδο αγάπης
πέταξε σ’ ένα λευκό κορίτσι που περνούσε.

*

Εισαγωγή – Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος

Πρώτη δημοσίευση: Μποτίλια Στον Άνεμο, 14 Νοε. 2016

Εδώ και στην Κατιούσα, ξανακοιταγμένο

*

Νικολάς Γκιγιέν: 10 Ιουλίου 1902, Καμαγουέι – 16 Ιουλίου 1989, Αβάνα. Εθνικός ποιητής της Κούβας.

Το 1953, μετά το Κίνημα της 26 Ιούλη (Μ-26-7), σε περιοδεία του στο Σαντιάγο της Χιλής (Ηπειρωτική Διάσκεψη για τον Πολιτισμό), στο Ρίο ντε Τζανέιρο και το Σάο Πάολο τάσσεται με τους επαναστάτες του Φιντέλ και  διοργανώνει συγκεντρώσεις υποστήριξης και συζητήσεις.

Του απαγγέλλεται η κατηγορία του κομμουνιστή και του απαγορεύεται η επιστροφή στην πατρίδα.

Το 1954 στο Παρίσι, σε πολλές πόλεις της Ιταλίας (Ρώμη, Νάπολη, Βενετία, Τορίνο, Μιλάνο, Μπολόνια, Φλωρεντία) και στο Μεξικό, στη Γουατεμάλα, στην Κεντρική Αμερική εξακολουθεί να διοργανώνει συναυλίες και συνέδρια μιλώντας για το Κίνημα της 26 Ιουλίου.

Ακολουθούν η Στοκχόλμη, στο Συνέδριο Ειρήνης, η Βαρσοβία και η Μόσχα όπου θα λάβει μαζί με τον Μπρεχτ το Βραβείο Στάλιν για την Ειρήνη ‒μετέπειτα Λένιν.

Ας σημειωθεί εδώ ότι είχε προταθεί για το Νόμπελ Λογοτεχνίας και είναι μεταφρασμένος σε πάνω από 30 γλώσσες.

Το 1956 παίρνει μέρος στο Συνέδριο Ειρήνης στο Βερολίνο, επισκέπτεται όλες τις πόλεις της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας και επιστρέφει στο Παρίσι.

Εκεί θα μάθει για την άγρια δολοφονία του 14χρονου Έμετ Τιλ, στις 28 Αυγούστου του 1955, και θα γράψει μια από τις οκτώ συνολικά μεγάλες ελεγείες του (βλ. στο τέλος).

Πρόκειται για μια δολοφονία που συγκλόνισε τον κόσμο και ήταν ο καταλύτης στο αναδυόμενο κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων.

 

*

 

Ελεγεία για τον Έμετ Τιλ

Νικολας Γκιγιέν

 

Το ακρωτηριασμένο σώμα του δεκατετράχρονου
Έμετ Τιλ, από το Σικάγο του Ιλινόις, ανασύρθηκε
απ’ τον ποταμό Ταλαχάτσι, κοντά στο Γκρήνγουντ,
στις 31 Αυγούστου, τρεις μέρες μετά την απαγωγή
του από το σπίτι του θείου του, από ομάδα λευκών
οπλισμένων με τουφέκια…

Η Κρίση, Νέα Υόρκη, Οκτώβριος 1955.

 

Στη Βόρεια Αμερική
το νότιο πέταλο του Ρόδου των Ανέμων
είναι βαμμένο κόκκινο στο αίμα.

Κυλάει ο Μισισιπής,
ω, γεροπόταμε των νέγρων αδερφέ!
Με φλέβες ανοιχτές μες στο νερό,
κυλάει ο Μισισιπής.
Ακούγετ’ ένας στεναγμός απ’ το φαρδύ του στήθος
κι από τον άγριο ήχο της κιθάρας του,
κυλάει ο Μισισιπής
και κλαίει με μαύρο δάκρυ.