Πάμπλο Νερούδα: 3 ποιήματα για τον Αουγούστο Σέσαρ Σαντίνο που δολοφονήθηκε σαν σήμερα (18.5.1895-21.2.1934) – Mετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος Juventud Sandinista

Αουγούστο Σέσαρ Σαντίνο – Augusto César Sandino (Αugusto Nicolás Calderón de Sandino y José de María Sandino): Νικαράγουα. Γεννήθηκε στις 18 Μαΐ. 1895 στο Νικινόμο – Δολοφονήθηκε στις 21 Φεβ. 1934 στη Μανάγουα. Επαναστάτης, ηγέτης της εξέγερσης 1927-1933, ενάντια στην αμερικανική στρατιωτική κατοχή της Νικαράγουας. Εθνικός Ήρωας, «Στρατηγός των Ελεύθερων Ανθρώπων».

(Φωτό: Juventud Sandinista)

*

Είμαι εργάτης της πόλης, τεχνίτης που λέμε σε τούτη τη χώρα, όμως το ιδανικό μου βλασταίνει σε έναν πλατύ διεθνιστικό ορίζοντα, στο δικαίωμα του να είσαι ελεύθερος και να απαιτείς δικαιοσύνη, αν και για να αγγίξεις αυτή την τελειότητα είναι απαραίτητο να χυθεί το δικό σου και το ξένο αίμα.
(Από το Πρώτο Μανιφέστο του Σαντίνο, 1 Ιουλ. 1927)

*

Πάμπλο Νερούδα

Αουγούστο Σέσαρ Σαντίνο

*

3 ποιήματα από τη συλλογή 

Επικό Τραγούδι (1960)

Πρώτη ελληνική έμμετρη μετάφραση

Μπάμπης Ζαφειράτος –Μποτίλια Στον Άνεμο

*

 «Θέλω μια πατρίδα ελεύθερη ή να πεθάνω»

*

Αν οι Αμερικανοί δεν είχαν πωρωμένες συνειδήσεις από τα υλικά αγαθά, δεν θα ξεχνούσαν τόσο εύκολα ότι ένα έθνος, αργά ή γρήγορα, όσο αδύναμο κι αν είναι, κερδίζει την ελευθερία του, και ότι κάθε κατάχρηση εξουσίας επισπεύδει την καταστροφή αυτού που την κατευθύνει.
Τραβάμε για τον ήλιο της ελευθερίας ή για το θάνατο· κι αν πεθάνουμε, δεν έχει καμιά σημασία· ο αγώνας μας θα κρατηθεί ζωντανός. Άλλοι θα μας ακολουθήσουν.

(Ο Σαντίνο στον Βορειοαμερικανό δημοσιογράφο Κάρλτον Μπίαλς, 2 Φεβ. 1928)

 

*

 

Η σημαία του Σαντίνο. (Πηγή φωτό: https://enbatallas.wordpress.com/)

 

Πάμπλο Νερούδα

[X] Εκείνος Ο Φίλος

 

Μετά ο Σαντίνο διάσχισε τη σέλβα
κι άδειασε το αγιασμένο του μπαρούτι
κόντρα στους πεζοναύτες μπαντολέρος,
της Νέας Υόρκης γέννημα και θρέμμα·
αστράφτει η γη, οι φυλλωσιές βροντάνε
κι ούτε που πήρε είδηση ο Γιάνκης.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ερνέστο Καρδενάλ (20.1.1925 – 1.3.2020), 14 Ερωτικά - Πολιτικά - Επαναστατικά Επιγράμματα

1 Αυγ. 2009. Ο Ερνέστο Καρδενάλ διαβάζει τα ποιήματά του στη La Chascona, το σπίτι-μουσείο του Νερούδα, στο Σαντιάγο της Χιλής.
© Foto: Roman Bonnefoy [Πηγή: https://commons.wikimedia]

 

 

Ερνέστο Καρδενάλ

Ernesto Cardenal Martínez

(Νικαράγουα. 20 Ιαν. 1925, Γρανάδα – 1 Μαρ. 2020, Μανάγουα)

Ο μαρξιστής παπάς, ο αντάρτης Σαντινίστα. Ο κομμουνιστής ποιητής που δίδαξε το Ευαγγέλιο της Επανάστασης στους φτωχούς, για να κατακτήσουνε τον επίγειο παράδεισο με το όπλο στο χέρι.

Επιγράμματα (1961)

[14 από τα 51 συνολικά]

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια ΣτονΆνεμο

(Πρώτη δημοσίευση BookSitting, 28 Ιαν. 2024)

 

[..] Φυσικά και δεν υπάρχει ελευθερία όσο υπάρχουνε πλούσιοι
Όσο υπάρχουνε τάξεις ελευθερία δεν υπάρχει.
[..] Kαπιταλισμός· τι άλλο από αγοραπωλησία ανθρώπων;

[..] Κομμουνισμός ή το βασίλειο του Θεού στη γη που είναι το ίδιο.

Ερνέστο Καρδενάλ, Canto Nacional (1972)

 

 

Epigramas

 

 

12.

Πάρε αυτά τα τριαντάφυλλα από την Κόστα Ρίκα

Μύριαμ, με τούτες τις αράδες του έρωτα

αυτές οι αράδες με τους στίχους μου θα σου φέρουνε στο νου πως η μορφή

των ρόδων μοιάζει με τη μορφή σου· τα ρόδα ετούτα

θα σου φέρουνε στο νου πως πρέπει να κοπεί ο έρωτας,

κι ότι η μορφή σου θα παρέλθει όπως η Αρχαία Ελλάδα και η Ρώμη.

Όταν δεν θα υπάρχει έρωτας πια ούτε και τριαντάφυλλα από την Κόστα Ρίκα

φέρ’ το στο νου σου, Μύριαμ, ετούτο το λυπητερό τραγούδι.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Πάμπλο Νερούδα, Η δολοφονία του Σαντίνο (18.5.1895-21.2.1934)

Αουγούστο Σέσαρ Σαντίνο – Augusto César Sandino (Αugusto Nicolás Calderón de Sandino y José de María Sandino): Νικαράγουα. Γεννήθηκε στις 18 Μαΐ. 1895 στο Νικινόμο – Δολοφονήθηκε στις 21 Φεβ. 1934 στη Μανάγουα. Επαναστάτης, ηγέτης της εξέγερσης 1927-1933, ενάντια στην αμερικανική στρατιωτική κατοχή της Νικαράγουας. Εθνικός Ήρωας, «Στρατηγός των Ελεύθερων Ανθρώπων».

Από μικρό παιδί γνωρίζει την αδικία, δουλεύοντας με τη μάνα του στις καφεοφυτείες της χώρας κι έχει δει ήδη τα έργα του στρατού των Γιάνκηδων.

Τα κατορθώματά του τον έκαναν ήρωα σε όλη τη Λατινική Αμερική, όπου έγινε σύμβολο αντίστασης κατά της κυριαρχίας των ΗΠΑ, που τον… τίμησαν με τον τίτλο του «bandolero» (λήσταρχος).

*

Πάμπλο Νερούδα

Αουγούστο Σέσαρ Σαντίνο

Δυο ποιήματα για τη δολοφονία του

*

Από τη συλλογή Επικό Τραγούδι (1960)

Μετάφραση – Σημείωση

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, Κατιούσα, 21/2/2022

Φωτό επανω: Ο Αουγούστο Σέσαρ Σαντίνο (1895-1934) στην πόλη του Μεξικού το 1930. (Πηγή: http://quepasoestamosvivos).

*

«Θέλω μια πατρίδα ελεύθερη ή να πεθάνω»

 

Έλαβα χθες το μήνυμά σας και σας κατανοώ. Δεν θα τα παρατήσω και σας περιμένω εδώ. Θέλω μια πατρίδα ελεύθερη ή να πεθάνω. Δεν σας φοβάμαι. Λογαριάζω στον φλογερό πατριωτισμό των συντρόφων μου.
Patria y Libertad
A. C. Sandino

(12 Ιούλη 1927. Απάντηση του Σαντίνο, όταν ο Διοικητής της αμερικανικής αρμάδας τον κάλεσε να παραδοθεί μαζί με τους άντρες του)

*

Κοπιάστε λοιπόν εσείς, βρομερή γλίτσα των μορφινομανών· κοπιάστε στη δική μας γη να μας δολοφονήσετε, εδώ που σας περιμένω όρθιος, επικεφαλής του στρατού των συμπατριωτών μου, δίχως να νοιάζομαι για το πόσοι είσαστε· αλλά βάλτε το καλά στο μυαλό σας πως όταν αυτό συμβεί, η συντριβή του μεγαλείου σας θα τραντάξει συθέμελα το Καπιτώλιο της Ουάσινγκτον, και το αίμα σας θα βάψει τον τρούλο του περίφημου Λευκού Οίκου σας, αυτού του άντρου όπου σχεδιάζετε τα εγκλήματά σας.

(Από Το Πρώτο Μανιφέστο του Σαντίνο, 1 Ιουλ. 1927)

*

Η σημαία του Σαντίνο. (Πηγή φωτό: https://enbatallas.wordpress.com)

 

Πάμπλο Νερούδα

[XI]

Η Προδοσία

 

Μια θλιβερή νυχτιά, για την ειρήνη
τον Στρατηγό Σαντίνο προσκαλέσαν
σε γεύμα, την ανδρεία του να γιορτάσουν,
μαζί με της «Αμερικής» τον Πρέσβη
(για δες που τ’ όνομα όλης της Ηπείρου
καπηλευτήκαν τούτοι οι αγιογδύτες!).

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ερνέστο Καρδενάλ (20.1.1925 – 1.3.2020), 14 Επιγράμματα του Έρωτα και της Επανάστασης

Ερνέστο Καρδενάλ

Ernesto Cardenal Martínez

(Νικαράγουα. 20 Ιαν. 1925, Γρανάδα – 1 Μαρ. 2020, Μανάγουα)

Ο μαρξιστής παπάς, ο αντάρτης Σαντινίστα. Ο κομμουνιστής ποιητής που δίδαξε το Ευαγγέλιο της Επανάστασης στους φτωχούς, για να κατακτήσουνε τον επίγειο παράδεισο με το όπλο στο χέρι.

14 Επιγράμματα

(Epigramas)

*

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση τα 13 (εκτός του 22), Κατιούσα, 20/1/2022

 

*

[..] Φυσικά και δεν υπάρχει ελευθερία όσο υπάρχουνε πλούσιοι
Όσο υπάρχουνε τάξεις ελευθερία δεν υπάρχει.
[..] Kαπιταλισμός· τι άλλο από αγοραπωλησία ανθρώπων;

[..] Κομμουνισμός ή το βασίλειο του Θεού στη γη που είναι το ίδιο.

Ερνέστο Καρδενάλ
Canto Nacional (1972)

*

 

Ερνέστο Καρδενάλ, 20.1.1925-1.3.2020. (Πηγή: web)

 

Ερνέστο Καρδενάλ

Επιγράμματα

 

13.

Μίμηση του Προπέρτιου

Δεν υμνώ την υπεράσπιση του Στάλινγκραντ
ούτε την εκστρατεία της Αιγύπτου
ούτε την απόβαση της Σικελίας
ούτε το πέρασμα του Ρήνου από τον στρατηγό Αϊζενχάουερ

Υμνώ μονάχα μιας κοπέλας την κατάχτηση.

Ούτε με τα κοσμήματα του Οίκου Morlock
ούτε με αρώματα του Dreyfus
ούτε με ορχιδέες μέσα σε κουτιά μαρμαρυγίας
κι ούτε με Cadillac
μονάχα με τα ποιήματά μου την κατάχτησα.

Κι αυτή με προτιμάει, ας είμαι και φτωχός, κι απ’ όλα
             τα εκατομμύρια του Σομόσα.

Εδουάρδο Γκαλεάνο: Το Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν του (η)λιθίου, ο Πόλεμος κατά των ναρκωτικών, οι Αρειανοί του Όρσον Ουέλς και η εισβολή των σοβιετικών... γραμμάτων (4 Κείμενα - Φωτό)

3 Μαΐου

Η ατίμωση

 

Στα τέλη του 1979 ο σοβιετικός στρατός εισέβαλε στο Αφγανιστάν.

Σύμφωνα με την επίσημη εξήγηση, η εισβολή είχε σκοπό να υπερασπιστεί τη λαϊκή κυβέρνηση, που προσπαθούσε να εκσυγχρονίσει τη χώρα.

Το 1981, στη Στοκχόλμη, ήμουν ένα από τα μέλη του διεθνούς δικαστηρίου που ασχολήθηκε με το θέμα.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ το αποκορύφωμα εκείνων των συνεδριάσεων.

Έδινε την κατάθεσή του ένα υψηλά ιστάμενο θρησκευτικό στέλεχος, εκπρόσωπος των ισλαμιστών φονταμενταλιστών, που εκείνη την εποχή τους αποκαλούσαν freedom fighters, μαχητές της ελευθερίας, και τώρα τρομοκράτες.

Εκείνος ο γέροντας βροντοφώναξε:

«Οι κομμουνιστές ατίμωσαν τα κορίτσια μας! Τους έμαθαν γραφή και ανάγνωση!»

 

Πηγή φωτό: Εκπληκτικές εικόνες του Αφγανιστάν από πριν από τους πολέμους

 

*

 

12 Ιουνίου

Η διαλεύκανση του μυστηρίου

 

Το 2010 ομολογήθηκε γιατί έγινε ο πόλεμος στο Αφγανιστάν: το Πεντάγωνο αποκάλυψε ότι στη χώρα υπήρχαν κοιτάσματα αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

Τα κοιτάσματα δεν περιείχαν Ταλιμπάν.

Περιείχαν χρυσό, κοβάλτιο, χαλκό, σίδηρο, αλλά κυρίως λίθιο, απαραίτητο στα κινητά τηλέφωνα και τους φορητούς υπολογιστές.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ο Πάμπλο Νερούδα για τον Σαντίνο (18.5.1895-21.2.1934) - 3 VIDEO

Ο Σαντίνο στο Μεξικό, 1930. (Πηγή: http://www.mediateca.inah.gob.mx)

*

Είμαι εργάτης της πόλης, τεχνίτης που λέμε σε τούτη τη χώρα, όμως το ιδανικό μου βλασταίνει σε έναν πλατύ διεθνιστικό ορίζοντα, στο δικαίωμα του να είσαι ελεύθερος και να απαιτείς δικαιοσύνη, αν και για να αγγίξεις αυτή την τελειότητα είναι απαραίτητο να χυθεί το δικό σου και το ξένο αίμα.
(Από το Πρώτο Μανιφέστο του Σαντίνο, 1 Ιουλ. 1927)

*

Augusto César Sandino (Αugusto Nicolás Calderón de Sandino y José de María Sandino): Νικαράγουα. Γεννήθηκε στις 18 Μαΐ. 1895 στο Νικινόμο – Δολοφονήθηκε στις 21 Φεβ. 1934 στη Μανάγουα. Ο Στρατηγός των Ελεύθερων Ανδρών και Γυναικών.

*

Πάμπλο Νερούδα

Αουγούστο Σέσαρ Σαντίνο

*

Από την ποιητική συλλογή Επικό Τραγούδι (1960)

Πρώτη ελληνική έμμετρη μετάφραση – Σημείωση – Επίμετρο

(3 VIDEO)

Μπάμπης Ζαφειράτος –Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση: Κατιούσα, 21/2/2021

 

*

 

«Θέλω μια πατρίδα ελεύθερη ή να πεθάνω»

 

Ο Σαντίνο από τον Περουβιανό Ever Arrascue Arévalo (2.4.1962). Πηγή

*

Αν οι Αμερικανοί δεν είχαν πωρωμένες συνειδήσεις από τα υλικά αγαθά, δεν θα ξεχνούσαν τόσο εύκολα ότι ένα έθνος, αργά ή γρήγορα, όσο αδύναμο κι αν είναι, κερδίζει την ελευθερία του, και ότι κάθε κατάχρηση εξουσίας επισπεύδει την καταστροφή αυτού που την κατευθύνει.
Τραβάμε για τον ήλιο της ελευθερίας ή για το θάνατο· κι αν πεθάνουμε, δεν έχει καμιά σημασία· ο αγώνας μας θα κρατηθεί ζωντανός. Άλλοι θα μας ακολουθήσουν.

(Ο Σαντίνο στον Βορειοαμερικανό δημοσιογράφο Κάρλτον Μπίαλς, 2 Φεβ. 1928)[*]

 

*

 

Η σημαία του Σαντίνο. (Πηγή φωτό: https://enbatallas.wordpress.com/)

 

[X]

Εκείνος Ο Φίλος

Πάμπλο Νερούδα

Μετά ο Σαντίνο διάσχισε τη σέλβα
κι άδειασε το αγιασμένο του μπαρούτι
κόντρα στους πεζοναύτες μπαντολέρος,
της Νέας Υόρκης γέννημα και θρέμμα·
αστράφτει η γη, οι φυλλωσιές βροντάνε
κι ούτε που πήρε είδηση ο Γιάνκης.