Αύξηση των αυτοκτονιών κατά 35% στην Ελλάδα λόγω κρίσης
Πιο σοβαρές οι συνέπειες της κρίσης για τους άνδρες που έχασαν τη δουλειά τους. Αύξηση αυτοκτονιών υπήρξε και μεταξύ των ηλικιωμένων συνταξιούχων.
Μια ακόμα επιστημονική έρευνα έρχεται να καταδείξει τις συνέπειες της κρίσης στην ψυχική υγεία των Ελλήνων. Ερευνητές από την Ελλάδα και τη Βρετανία ανέλυσαν τα διαθέσιμα στοιχεία και επισημαίνουν ότι κατά τα «μνημονιακά» έτη 2011 - 2012, υπήρξε αύξηση 35% στις αυτοκτονίες, σε σχέση με την περίοδο έως το 2010, κυρίως λόγω της αύξησης της ανεργίας και της απόγνωσης που αυτή προκαλεί. Πιο σοβαρές ήσαν οι συνέπειες για τους εργαζόμενους άνδρες που έχασαν τη δουλειά τους σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ αύξηση αυτοκτονιών υπήρξε και μεταξύ των ηλικιωμένων συνταξιούχων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Γεώργιο Ραχιώτη, επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό "BMJ Open", ανέλυσαν (βλέπε πιο κάτω, επόμενη ενότητα) για την περίοδο 2003 - 2012 και διαπίστωσαν ένα σημαντικό «άλμα» στη θνησιμότητα από αυτοκτονίες μετά το 2010, έτος «ορόσημο» για την εφαρμογή του μνημονίου και των πολιτικών λιτότητας στην χώρα μας.
Ο δείκτης αυτοκτονιών στην Ελλάδα από 3,37 ανά 100.000 κατοίκους το 2010 αυξήθηκε σε 4,56 ανά 100.000 το 2012. Ενώ την περίοδο 2003 - 2010 ο μέσος δείκτης αυτοκτονιών ήταν 3,35 ανά 100.000, αυξήθηκε σε 4,42 ανά 100.000 κατά τη διετία 2011 - 2012.
Μεγαλύτερη η αύξηση των αυτοκτονιών στους άνδρες
Ανάμεσα στα δύο φύλα, χειρότερη αποδείχτηκε η κρίση για τους άνδρες, στους οποίους ο δείκτης αυτοκτονιών από 5,75/100.000 έως το 2010 ανέβηκε στο 7,43/100.000 στη συνέχεια. Στις γυναίκες υπήρξε επίσης αύξηση αυτοκτονιών, αλλά μικρότερη αναλογικά, από 1,17 πριν την κρίση, σε 1,55 μετά.
Οι θάνατοι από αυτοκτονίες αυξήθηκαν σε όλες ουσιαστικά τις ηλικιακές ομάδες (και των δύο φύλων), ιδίως όμως στους άνδρες παραγωγικής ηλικίας 20 έως 59 ετών, όπου η αύξηση ήταν 34% (από 6,58 σε 8,81 ανά 100.000 άτομα). Μικρότερη, περίπου 20%, ήταν η αύξηση στους άνδρες άνω των 60 ετών (από 8,58 σε 10,3). Σταθερές παρέμειναν οι αυτοκτονίες πριν και μετά την κρίση στους νέους έως 19 ετών. Αύξηση υπήρξε και στις γυναίκες 20 έως 59 ετών, από 1,37/100.000 προ κρίσης σε 1,84 κατά την περίοδο 2011 - 2012.
Σύμφωνα με την μελέτη, κάθε πρόσθετη ποσοστιαία μονάδα αύξησης της ανεργίας στην Ελλάδα (η οποία σχεδόν διπλασιάστηκε μεταξύ 2010 - 2012) συσχετιζόταν κατά προσέγγιση με μια αύξηση του δείκτη αυτοκτονιών κατά 0,19 ανά 100.000 κατοίκους ή με 20 περισσότερους θανάτους από αυτοκτονία. Δεν υπήρξε αντίστοιχη συσχέτιση μεταξύ γυναικείας ανεργίας και αύξησης των αυτοκτονιών γυναικών.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ιστορικά τα ποσοστά αυτοκτονιών στην Ελλάδα, προ της κρίσης, υπήρξαν χαμηλά για τα διεθνή δεδομένα. Από την άλλη, οι ερευνητές επεσήμαναν πως έχουν εκφρασθεί ορισμένες αντιρρήσεις, ιδίως στην ίδια την Ελλάδα, αναφορικά με τον βαθμό στον οποίο η κρίση όντως ευθύνεται για την αύξηση των αυτοκτονιών τα τελευταία χρόνια.
Όμως, οι ερευνητές χαρακτηρίζουν «απροσδόκητες» και χωρίς επαρκή τεκμηρίωση αυτές τις αμφιβολίες. Όπως τονίζουν, μάλιστα, έχει υποτιμηθεί η γενικότερη επίπτωση της κρίσης και της λιτότητας στην ψυχική και σωματική υγεία των Ελλήνων.
Η σχέση ανάμεσα στην κρίση και στις αυτοκτονίες
Υπογραμμίζουν ακόμη ότι στοιχεία και από άλλες χώρες δείχνουν την ίδια συσχέτιση ανάμεσα στην κρίση και στις αυτοκτονίες. Έτσι, μεταξύ 1989 - 1994, στην περίοδο του Μπόρις Γιέλτσιν, αυξήθηκαν κατά 39% οι αυτοκτονίες ανδρών στη Ρωσία μετά την εφαρμογή οικονομικών προγραμμάτων «σοκ» κατά την μετάβαση από την κατευθυνόμενη οικονομία στην ελεύθερη αγορά.
Οι ερευνητές, ανέφεραν επίσης, ότι υπάρχουν και παραδείγματα χωρών (Φινλανδία και Σουηδία) όπου στις αρχές της δεκαετίας του '90 η λήψη των κατάλληλων μέτρων τόνωσης της απασχόλησης περιόρισε αποτελεσματικά τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και έτσι απέτρεψε την αύξηση στις αυτοκτονίες.
Στην έρευνα, συμμετείχαν επίσης, ο καθηγητής του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Ντέηβιντ Στάκλερ, ο καθηγητής της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου Μάρτιν Μακ Κι και ο καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Χρήστος Χατζηχριστοδούλου.
Μια άλλη πρόσφατη έρευνα επιστημόνων από την Ελλάδα, τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, που δημοσιεύθηκε επίσης στο περιοδικό "BMJ Οpen", με επικεφαλής τον καθηγητή επιδημιολογίας Τσαρλς Μπράνας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, μελέτησε την εξέλιξη των αυτοκτονιών σε βάθος 30ετίας, από το 1983 έως το 2012. Στο διάστημα αυτό στην Ελλάδα συνέβησαν συνολικά 11.505 αυτοκτονίες, 9.079 από άνδρες και 2.426 από γυναίκες.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι η υιοθέτηση των νέων μέτρων λιτότητας τον Ιούνιο του 2011 σηματοδότησε μια απότομη αύξηση στις αυτοκτονίες, οι οποίες έφθασαν στο αποκορύφωμά τους μέσα στο 2012 (έτος που υπάρχουν τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία). Η αύξηση άγγιξε το 36%.
Άλλες περίοδοι αύξησης των αυτοκτονιών, ιδίως μεταξύ των ανδρών, ήταν μετά τον Οκτώβριο 2008, όταν άρχισε η ύφεση στην Ελλάδα. Αντίθετα, μετά την εισαγωγή του ευρώ τον Ιανουάριο του 2002 είχε καταγραφεί μια απότομη αλλά παροδική μείωση των αυτοκτονιών στη χώρα μας.
Άλλες πρόσφατες έρευνες προειδοποιούν ότι οι αυτοκτονίες δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου στον τομέα της επιδείνωσης της ψυχικής υγείας λόγω της κρίσης και της λιτότητας. Τα περιστατικά κατάθλιψης και άγχους εμφανίζουν σημαντική αύξηση στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Νότια Ευρώπη.
Πηγή: ΑΜΠΕ
Τα μέτρα που ελήφθησαν με το 2° μνημόνιο το 2011 αύξησαν κατά 35,7% τις αυτοκτονίες, σύμφωνα με επιστημονική έρευνα.
Τα ενισχυμένα μέτρα λιτότητας που ελήφθησαν τον Ιούνιο του 2011 στην Ελλάδα ως απάντηση στην κρίση του δημόσιου χρέους, μεταφράσθηκαν σε μια άνοδο κατά ένα τρίτο των αυτοκτονιών στη χώρα, σύμφωνα με μια μελέτη που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Μια ομάδα Ελλήνων και Αμερικανών ερευνητών μελέτησε τα μηνιαία στατιστικά στοιχεία για τις δολοφονίες στην Ελλάδα από το 1983 ως το 2012 σε συσχετισμό με τα γεγονότα που συνδέονται με τα προγράμματα λιτότητας από το 2008, ή αντίθετα που αντανακλούν την ευημερία των προηγούμενων ετών (για παράδειγμα την ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη το 2002 ή τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004).
"Η ανάλυσή μας δείχνει μια σημαντική άνοδο των αυτοκτονιών στην Ελλάδα έπειτα από γεγονότα που συνδέονται με τη λιτότητα", διαπιστώνεται στη μελέτη αυτή που δημοσιεύεται στη βρετανική ιατρική επιθεώρηση BMJ Open.
Η ανακοίνωση τον Ιούνιο 2011 από την ελληνική κυβέρνηση ενός δεύτερου πακέτου μέτρων λιτότητας που περιλάμβανε μειώσεις των μισθών των δημόσιων υπαλλήλων και μείωση των δαπανών για την κοινωνική προστασία, μοιάζει να είχε την ισχυρότερη επίδραση στην καμπύλη των αυτοκτονιών.
Ο αριθμός των αυτοκτονιών (ανδρών και γυναικών) αυξήθηκε κατά μέσο όρο 35,7% "στους μήνες που ακολούθησαν αυτή την ημερομηνία, σε σχέση με τον μέσο όρο των προηγούμενων μηνών", σύμφωνα με τον κύριο συντάκτη της μελέτης, τον καθηγητή Τσαρλς Μπράνας.
Οι ερευνητές επισημαίνουν επίσης την άνοδο του αριθμού των αυτοκτονιών μεταξύ των ανδρών μετά την έναρξη της ελληνικής ύφεσης τον Οκτώβριο του 2008 (+13,1%), καθώς και τον Απρίλιο του 2012 (+29,7%), μετά την αυτοκτονία ενός συνταξιούχου απελπισμένου από τη λιτότητα σε μια πλατεία της Αθήνας. Η αυτοκτονία αυτή είχε συγκλονίσει τη χώρα.
Τον Μάιο και τον Ιούλιο του 2012 ο μηνιαίος αριθμός των αυτοκτονιών έφθασε στο υψηλότερο σημείο που είχε παρατηρηθεί ποτέ τα 30 τελευταία χρόνια, με 62 και 64 αυτοκτονίες αντιστοίχως γι' αυτούς τους δύο μήνες.
Αντίθετα τα χαμηλότερα επίπεδα στους ετήσιους απολογισμούς των αυτοκτονιών ανάγονται στις πιο ευνοϊκές οικονομικά περιόδους: Φεβρουάριος 1983 και Νοέμβριος 1999 (14 αυτοκτονίες).
Καθηγητής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, ο Τσαρλς Μπράνας εκτιμά ότι δεν είναι μόνον οι οικονομικές πολιτικές που επηρεάζουν την καμπύλη των αυτοκτονιών, αλλά επίσης "τα δημόσια μηνύματα" που συνοδεύουν αυτές τις πολιτικές.
Αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις καθώς και τα μέσα ενημέρωσης οφείλουν να έχουν συνείδηση "του εν δυνάμει αρνητικού αντίκτυπου που έχουν στη δημόσια υγεία, ιδιαίτερα στις αυτοκτονίες", αυτά τα μέτρα λιτότητας, υπογραμμίζει ο καθηγητής μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Ο εν λόγω ειδικός προτείνει να παρουσιάζονται οι πολιτικές λιτότητας στο κοινό με τρόπο "λιγότερο δραματικό" και επίσης να επιλέγονται οι "λιγότερο δραστικές" πολιτικές όταν έχουν την ίδια οικονομική αποτελεσματικότητα.
Πηγή: ΑΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.