2007. Ποταμός Τίγρης, Τικρίτ. Από έκρηξη βόμβας σε αγωγό, στην πόλη Μπαϊτζί, βόρεια του Τικρίτ. Ο στρατός των ΗΠΑ κατηγόρησε τους αντάρτες (Φωτό) |
της Δέσποινας ΟΡΦΑΝΑΚΗ
Νέα δεδομένα στην ευρύτερη
περιφέρεια της Μέσης Ανατολής δημιουργεί η ραγδαία προέλαση των ισλαμιστών
εξτρεμιστών σουνιτών της οργάνωσης «Ισλαμικό
Κράτος σε Ιράκ και Λεβάντε» μετά την κατάληψη της βόρειας ιρακινής επαρχίας
Νινευή, συμπεριλαμβανομένων της
πρωτεύουσάς της, Μοσούλης, και των
πόλεων Τικρίτ, Σαντίγια και Τζαλούλα της
επαρχίας Ντιγιάλα από την περασμένη Τρίτη έως προχτές το απόγευμα.
Οι καταιγιστικές εξελίξεις, αν μη τι άλλο, πέρα από τους εκατοντάδες
χιλιάδες πρόσφυγες και τους εκατοντάδες νεκρούς που προκάλεσαν μέσα στα
πρώτα 24ωρα, ανοίγουν την όρεξη ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για νέα επέμβαση στο
Ιράκ και ανακάτεμα της τράπουλας στην ευρύτερη περιοχή με στόχο την προώθηση των συμφερόντων τους υπέρ
μονοπωλίων που θεωρούν πως «αδικήθηκαν»
από το μοίρασμα της «πίτας» με τα πετρέλαια και τα κατασκευαστικά έργα στο
βομβαρδισμένο Ιράκ μετά την επέμβαση του 2003.
Οι πιέσεις και οι κινήσεις του Ομπάμα
Πρώτοι από
όλους οι ΗΠΑ βλέπουν τις εξελίξεις
με ιδιαίτερο ενδιαφέρον επιχειρώντας να
αποδείξουν ότι τα «δυσαναπλήρωτα» κενά που δημιουργεί η «πλήρης» αποχώρηση των
αμερικανικών στρατευμάτων κατοχής (π.χ. στο Αφγανιστάν), όπως έγινε
το 2011 στο Ιράκ, μπορεί, σε συνδυασμό με μία κυβέρνηση που την
κατονομάζει ως ανίκανη, να ανατρέψουν τις «ευαίσθητες» ισορροπίες.
Οι τζιχαντιστές της ISIS σκορπούν το θάνατο στο Ιράκ. Tις φωτογραφίες ανέβασαν μέλη των φανατικών μουσουλμάνων (πηγή: tribune). |
Η κατάληψη στρατηγικών πόλεων και η ραγδαία επέλαση
των εξτρεμιστών έως προχτές βράδυ, που μάχονταν με δυνάμεις του ιρακινού
στρατού στα περίχωρα της Μπακούμπα (δηλαδή μερικές δεκάδες χλμ. έξω από τη
Βαγδάτη) αναγκάζουν, κατά τους Αμερικανούς,
την κυβέρνηση του σιϊτη πρωθυπουργού,
Νούρι αλ Μάλικι, να άρει τις αντιστάσεις και να σταματήσει τον παραγκωνισμό των σουνιτών (που η κυβέρνηση του Τζ. Ου. Μπους είχε ενθαρρύνει βετά την επέμβαση
του2003, σε μία προσπάθεια να ξεδοντιάσει όλο τον κρατικό μηχανισμό του
Ιρακινού Προέδρου Σαντάμ Χουσεΐν).
Ο Ομπάμα,
στη διάρκεια δηλώσεων που έκανε το απόγευμα της Παρασκευής από το Λευκό Οίκο,
ξεκαθάρισε πως δεν προτίθεται άμεσα τουλάχιστον να ξαναστείλει χερσαίες δυνάμεις
στο Ιράκ, με δεδομένο το βαρύ τίμημα των 4.500 νεκρών Αμερικανών στρατιωτών,
ή να προχωρήσει σε σχέδιο στρατιωτικής και πολιτικής δράσης για την ανάσχεση
των εξτρεμιστών εάν προηγουμένως η ιρακινή κυβέρνηση δεν παραμερίσει τις
διαφορές της και δεν τα βρει με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις.
«Δεν
πρόκειται να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να συρθούμε ξανά σε μια κατάσταση
κατά την οποία ενώ ελέγχουμε τα πράγματα όσο είμαστε εκεί με τεράστιες Θυσίες,
στη συνέχεια εν τη απουσία μας, κάποιοι αρχίζουν να ενεργούν με τρόποϋς μη
παραγωγικούς για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ευημερία της χώρας», είπε ο Ομπάμα φωτογραφίζοντας την κυβέρνηση Μάλικι.
Και ενώ
κάποιες πιο συγκεκριμένες αποφάσεις, από αμερικανικής πλευράς, αναμένονται
τουλάχιστον μέσα στις επόμενες μέρες, «μετά από προσεκτική εκτίμηση των
δεδομένων», όπως σημείωσε ο Ομπάμα, και άλλες δυνάμεις παρακολουθούν
τις εξελίξεις με επίσης μεγάλο ενδιαφέρον.
Πόλεις υπό τον έλεγχο του ISIL Washington Post. |
Οι πάντα
«ετοιμοπόλεμοι» Γάλλοι του «Σοσιαλιστή» Προέδρου Φρανσουά Ολάντ έσπευσαν διά του υπουργού Εξωτερικών Λοράν
Φαμπιούς να δηλώσουν, αμέσως μετά την πτώση της Μοσούλης, ότι «οι
"διεθνείς" δυνάμεις πρέπει να δράσουν άμεσα».
Οι
Βρετανοί ξεκαθάρισαν, επίσης διά του υπουργού Εξωτερικών, Γουίλιαμ
Χέιγκ, ότι δεν πρόκειται να στείλουν χερσαίες δυνάμεις στο ιρακινό
«ναρκοπέδιο» πέραν ίσως μιας ανθρωπιστικής βοήθειας. Ο γγ του NATO, Αντερς Φογκ
Ράσμουοεν, την Πέμπτη,
διέγνωσε ότι «δεν υπάρχει κανένας ρόλος» για το NATO στο Ιράκ στο παρόν στάδιο...
Εξυπακούεται
πως οι Ρώσοι, με πρώτο τον υπουργό Εξωτερικών, Σεργκει Λαβρόφ,
διαπίστωναν πικρόχολα πως ό,τι συμβαίνει
σήμερα στο Ιράκ δεν είναι παρά επακόλουθο
της ιμπεριαλιστικής επέμβασης του 2003, σημειώνοντας: «Αυτό που συμβαίνει στο Ιράκ δείχνει την πλήρη αποτυχία της περιπέτειας που
ξεκίνησαν πρώτοι από όλους cm ΗΠΑ και η Βρετανία χάνοντας οριστικά τον
έλεγχο. Διακυβεύεται πλέον η
ενότητα του Ιράκ».
Το ίδιο ανήσυχος για τις εξελίξεις που δρομολογούνται στο Ιράκ μετά
την κατάληψη της Μοσούλης και του Τικρίτ
(της γενέτειρας του Σαντάμ Χουσεΐν) εμφανίστηκε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ - Βάλτερ Σταϊνμάγιερ,
που εκτίμησε πως οι εξτρεμιστές της
οργάνωσης ISIL είναι «υπολογίσιμος παράγοντας ισχύος που βρίσκεται
πλέον πέρα από τις τρομοκρατικές επιθέσεις» και που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί «στο μέλλον όχι μόνο στο Ιράκ, αλλά και σε
όλη την ευρύτερη περιοχή».
Ο
Σταϊνμάγιερ ήταν και ο πρώτος δυτικός υπουργός που έθεσε εμμέσως πλην σαφώς
ζήτημα μεσοπρόθεσμης εδαφικής ακεραιότητας του Ιράκ διαπιστώνοντας πως είναι ορατότερος
από ποτέ ο κίνδυνος διαμελισμού της χώρας...
Ο χάρτης του Ιράκ και ενδεικτικά η εθνοθρησκευτική προέλευση του πληθυσμού, στοιχείο που αξιοποιείται για τα σενάρια διαμελισμού της χώρας |
Ενδεχομένως
ο Σταϊνμάγιερ να διέβλεψε υστερόβουλα κίνητρα πίσω, π.χ., από τη σπουδή των
κουρδικών δυνάμεων ασφαλείας (γνωστές ως «Πεσμεργκά»,
που σημαίνει «Οι Γενναίοι») από το αυτόνομο Ιρακινό Κουρδιστάν να «καθαρίσουν» την πετρελαιοφόρα πόλη
Κιρκούκ, που διεκδικούν ιστορικά ως
τμήμα του εδάφους τους.
Όπως φάνηκε,
μερικές εκατοντάδες Κούρδοι των
δυνάμεων ασφαλείας όχι μόνο αναπτύχθηκαν εν ριπή οφθαλμού στο Κιρκούκ
την Τετάρτη αλλά και ήταν αρκετές για να απωθήσουν τους τάχα «πανίσχυρους» 2.000 ισλαμιστές της ISIL που μπήκαν
στην πόλη αναλαμβάνοντας την ασφάλειά της από τον ιρακινό στρατό, που είχε φροντίσει από την πρώτη στιγμή να
το βάλει στα πόδια (είτε σε
συνεννόηση με τους εισβολείς, είτε από ανικανότητα).
Εξυπακούεται
ότι οι Κούρδοι παραμένουν στο Κιρκούκ
και το περιφρουρούν ως κόρη οφθαλμού και ότι δύσκολα θα μπορέσει
κανείς να τους εκτοπίσει στο μέλλον.
Βέβαια, δεν είναι μόνο οι Κούρδοι που παίρνουν θέση,
με αφορμή τη δράση των εξτρεμιστών της ISIL Αμερικανικό ΜΜΕ, που επικαλούνται
πληροφορίες ιδρυμάτων γεωπολιτικής (π.χ-. WASHINGTON INSTITUTE), ανέφεραν ότι
βρίσκονται στο Ιράκ «από τον περασμένο Απρίλη» τουλάχιστον τρία τάγματα των Ιρανών «Φρουρών
της Επανάστασης» πίσω από πολιτοφυλακές «εθελοντών» και οργανώσεις όπως
οι «Kataib
Hezbollah» και η «Asaib Ahl al Haqq».
Άλλωστε, ο
Ιρανός Πρόεδρος, Χασάν Ρουχανί, ήταν
από τους λίγους που έσπευσαν να προσφέρουν βοήθεια στον (επίσης σιιτη) Ιρακινό
πρωθυπουργό έναντι των εισβολέων, διαβεβαιώνοντας ότι η χώρα του «θα
αγωνιστεί εναντίον της βίας και της τρομοκρατίας» της ISIL και των «άγριων
ενεργειών» κατά του πληθυσμού.
Από το παζλ
των τελευταίων δραματικών εξελίξεων στο Ιράκ δεν θα μπορούσε κανείς να παραβλέψει το ρόλο και την ανάμειξη της
Τουρκίας, η κυβέρνηση της οποίας στήριξε κάθε λογής μισθοφόρους και
ακραίους ισλαμιστές, όπως η οργάνωση ISIL. ενάντια στην κυβέρνηση Άσαντ.
Άλλωστε, τον
περασμένο Μάρτη αποκαλύφθηκε πως
σχεδίαζε προβοκάτσια σε βάρος της Συρίας για να δικαιολογήσει μία επέμβαση του
τουρκικού στρατού στη χώρα ώστε να αναβαθμίσει και το ρόλο της στην περιοχή και
την ιμπεριαλιστική επέμβαση.
Αξίζει να
σημειωθεί πως λίγο μετά την κατάληψη της δεύτερης μεγαλύτερης ιρακινής πόλης,
της Μοσούλης, οι ισλαμιστές της ISIL
επέλεξαν στις 11/6/14 να καταλάβουν από όλα τα προξενεία ξένων χωρών της πόλης
το τουρκικό, θέτοντας σε κατάσταση
ομηρίας 49 άτομα, ανάμεσά τους τον
Τούρκο γενικό πρόξενο, Οζτούρκ Γιλμάζ,
πρώην στενό σύμβουλο του πρωθυπουργού
Ερντογάν.
Όμηροι πιάστηκαν και 31 Τούρκοι φορτηγατζήδες.
Συνολικά 80 όμηροι...
Αυτά ενώ Τούρκοι
διπλωμάτες είχαν αγνοήσει τις από 6/6 (δηλαδή πέντε μέρες πριν την κατάληψη
της Μοσούλης...) προειδοποιήσεις του
κυβερνήτη της Μοσούλης, Αθίλ αλ Νουτζαΐφι,
για τον κίνδυνο που αντιμετώπιζε η πόλη από τους ισλαμιστές της ISIL.
Παράλληλα ο
πολύξερος Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, δήλωνε
στις 10/6 ότι δεν υπάρχει καμία απειλή για το τουρκικό προξενείο, «ξεχνώντας»
ότι ο πρόξενος είχε γίνει δύο φορές
στόχος επίθεσης (μία τον περασμένο Μάη και άλλη μία το Σεπτέμβρη του 2013).
Βέβαια, ο
Ντοβούτογλου άλλαξε στη συνέχεια
τροπάριο δηλώνοντας στις 12/6 ότι, δεδομένων των συνθηκών, ήταν «ανέφικτη»
η εκκένωση του τουρκικού προξενείου όταν η αντιπολίτευση άρχισε να τον
κατηγορεί και να τον καλεί σε παραίτηση.
«ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ
ΣΕ ΙΡΑΚ ΚΑΙ ΛΕΒΑΝΤΕ»
Ο αρχηγός της ISIL, Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, στην επαρχία Ανμπάρ |
Ο Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι
(πραγματικό όνομα Αουάντ Iμπραχίμ Αλί αλ Μπάντρι αλ Σαμάρι) ισχυρίζεται ότι είναι γνήσιος απόγονος του Προφήτη Μωάμεθ και παρουσιάζεται
ως ο ηγέτης του «Ισλαμικού Κράτους σε Ιράκ και Λεβάντε» (Λεβάντε σημαίνει Ανατολή και συντομευμένα η
οργάνωση αναφέρεται συχνά ως ISIL ή ISIS), που μπήκε στο διεθνές
προσκήνιο ορμητικά στις αρχές της βδομάδας καταλαμβάνοντας τη Μοσούλη στο
Βόρειο Ιράκ.
Σύμφωνα με πληροφορίες διεθνών ΜΜΕ, ο
Μπαγκντάντι γεννήθηκε το 1971 στη Σαμάρα και διαθέτει ντοκτορά ισλαμικών
σπουδών από το πανεπιστήμιο της Βαγδάτης.
Τον καιρό της επέμβασης των
Αμερικανών το 2003 είχε επιφανή θέση στην ισλαμική
κοινότητα και λίγο καιρό μετά συμμετείχε σε επιχειρήσεις κατά των δυνάμεων
κατοχής στην επαρχία Άνμπαρ.
Το 2006 ο Μπαγκντάντι συνελήφθη
από τους Αμερικανούς και κρατήθηκε στο Στρατόπεδο Μπούκα όπου εκεί απέκτησε τις
πρώτες του γνωριμίες με την «Αλ Κάιντα» (που
βέβαια αρχικά ήταν σύμμαχος των ιμπεριαλιστών), στην οποία εντάχθηκε αμέσως
μετά την απελευθέρωσή του, φθάνοντας να
γίνει «εμίρης» ως το 2010.
Πολέμησε σε διάφορες ομάδες της «Αλ Κάιντα» στο Ιράκ τουλάχιστον μέχρι το 2012.
Όμως, η ιστορία του ως αρχηγού της οργάνωσης ISIL ξεκίνησε πριν την επίσημη
ίδρυσή της τον Απρίλη του 2013.
Το 2011 ο Μπανγκάντι έστειλε τον
υπαρχηγό-βοηθό του, Αμπού Μοχάμαντ αλ
Γκολάνι, στη Συρία, διαισθανόμενος από νωρίς
τις «προοπτικές» και τις «δυνατότητες» της επέμβασης στη Συρία.
Ο Γκολάνι έστησε
το «Μέτωπο Νούσρα», που δραστηριοποιήθηκε στη Βόρεια Συρία,
εξαπολύοντας μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων, αποκτώντας τη φήμη «του
αποτελεσματικού» ανάμεσα σε όσους πολεμούσαν τη συριακή κυβέρνηση.
Στη συνέχεια ο Γκολάνι άρχισε να
παίρνει αποστάσεις από τον Μπαγκντάντι και να αγνοεί την εντολή του αρχηγού
του για συγχώνευση με το «Ισλαμικό
Κράτος».
Αγνοώντας την έκκληση του αρχηγού της «Αλ Κάιντα», Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, να
αφήσει τη Συρία στο «Μέτωπο Νούσρα» ο Μπαγκντάντι διεύρυνε τις επιχειρήσεις στη
Βόρεια και Ανατολική Συρία το 2012, πολεμώντας αρχικά ενάντια στο συριακό
στρατό.
Στις αρχές του 2013 ο Μπαγκντάντι πήγε στη Συρία, προσπαθώντας να πείσει τον
Γκολάνι να συμμετάσχει στο «Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Λεβάντε»
που ίδρυσε επίσημα τον Απρίλη ίου 2013.
Η άρνηση του Γκολάνι έκανε τον Μπαγκντάντι να ξεκινήσει πόλεμο
κατά του «Μετώπου Νούσρα» και να πάρει «διαζύγιο» από τον αρχηγό της «Αλ Κάιντα».
Σε κάθε περίπτωση, η βαρβαρότητα των
επιθέσεων της ISIL σε όσους Σύρους είχαν την ατυχία να ζουν στις περιοχές
δράσης της οργάνωσης, την έκαναν
ανεπιθύμητη, πολλαπλασιάζοντας τους εχθρούς.
Σύντομα ο Μπαγκντάντι αναγκάστηκε σε στρατηγική «οπισθοχώρηση» στις
πετρελαιοφόρες ερήμους της Ανατολικής Συρίας, αλλά και σε συσπείρωση των
δυνάμεών του στη συριακή μεθοριακή πόλη Ράκα, το καλοκαίρι - φθινόπωρο του 2013,
όπου επέβαλε αυστηρό ισλαμικό νόμο «σαρία».
Σύντομα στην παρακείμενη επαρχία Ντέιρ
αλ Ζορ οι ένοπλοι της ISIL ξεκίνησαν πολύνεκρες επιθέσεις κατά των πρώην
συμπολεμιστών τους από το «Μέτωπο Νούσρα», με εκατοντάδες
νεκρούς (μέσα στους πρώτους μήνες του 2014), κατάληψη πετρελαιοπηγών και πόλεων στις βορειοανατολικές όχθες του
Ευφράτη, σε απόσταση 100 χλμ. από τα ιρακινά σύνορα.
Χάρτης |
Η πώληση συριακού πετρελαίου στη μαύρη αγορά από τους άνδρες του
Μπαγκντάντι, αλλά και οι κατά καιρούς απαγωγές αμάχων (ντόπιοι και ξένοι) απέφερε στα ταμεία της ISIL εκατομμύρια
δολάρια.
Το χρήμα διευκόλυνε τη
στρατολόγηση μισθοφόρων όχι μόνο στο Ιράκ
(κυρίως μεταξύ πρώην στελεχών του κόμματος Μπάαθ, του σουνίτη πρώην προέδρου
του Ιράκ Σαντάμ Χουσεΐν και υψηλόβαθμων στρατιωτικών αξιωματούχων που
παραμερίστηκαν από την κυβέρνηση του σιίτη πρωθυπουργού Νούρι αλ Μάλικι), αλλά και σε ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία.
Αμέσως μετά την κατάληψη της Μοσούλης, την περασμένη Τρίτη, η ISIL φέρεται να έκλεψε 420 εκατομμύρια
δολάρια και μεγάλες ποσότητες χρυσού από το εκεί παράρτημα της Κεντρικής
Ιρακινής Τράπεζας, πράγμα που, αν
ισχύει, της δίνει τεράστιες δυνατότητες.
Από το Δεκέμβρη του 2013 οι
Αμερικανοί (όπως αποκάλυψαν πρόσφατα στελέχη του Πενταγώνου) είχαν ξεκινήσει και πτήσεις κατασκοπευτικών
μη επανδρωμένων αεροπλάνων, παρακολουθώντας και με αυτόν τον τρόπο (πέρα
από τα ηλεκτρονικά κατασκοπευτικά συστήματα της τελευταίας λέξης της
τεχνολογίας) τις κινήσεις του Μπαγκντάντι.
Οι Αμερικανοί είχαν μάλιστα ενημερώσει από τις αρχές της άνοιξης για τα
σχέδια πιθανής μαζικής επίθεσης στο Βόρειο Ιράκ, αλλά η κυβέρνηση του Μάλικι
προτίμησε να τα αγνοήσει, υποτιμώντας τους αντιπάλους της.
Ο Μπαγκντάντι, που δρούσε στο
παρασκήνιο το μεγαλύτερο μέρος της «θητείας» του στην «Αλ Κάιντα», θεωρείται από φίλους και πολέμιους
στρατηγικό μυαλό, που δρα στο σκοτάδι, αιφνιδιάζοντας τους αντιπάλους του.
Θεωρούν ότι ήδη έχει αναδειχθεί
σε ηγετική μορφή των ακραίων ισλαμικών ένοπλων οργανώσεων τζιχάντ («ιερού πολέμου») και
ότι η επιρροή του πλέον ξεπερνά τα σύνορα της Συρίας και του Ιράκ,
μετατρέποντάς τον σήμερα σε έναν δύσκολο
και διόλου ευκαταφρόνητο αντίπαλο για τις ιρακινές και δυτικές ιμπεριαλιστικές
δυνάμεις, μολονότι αμφότερες
χρησιμοποιούν ως άλλοθι τη δράση του για να προωθήσουν
τα συμφέροντά τους.
Η συμβολική κίνησή του να ξεκινήσει το άνοιγμα δρόμου ανάμεσα στα σύνορα
Συρίας - Ιράκ είναι δηλωτική του στόχου του για τη διάσπαση εδαφών και από τις δύο
χώρες, με στόχο ένα α νέο ισλαμικό χαλιφάτο που θα ενώνει βορειο-ανατολικές
περιοχές της Συρίας με σουνιτικές περιοχές του Δυτικού Ιράκ όχι βεβαίως για
χάρη του... Προφήτη Μωάμεθ, αλλά για
να αποσπάσει σημαντικές πετρελαιοφόρες περιοχές και πλουτοπαραγωγικές πηγές
που θα πολλαπλασιάσουν την επιρροή του και τη δύναμη του στην ευρύτερη
περιοχή, διαμορφώνοντας ένα νέο γεωπολιτικό σκηνικό στην ευρύτερη περιφέρεια
που θα τον φέρει και σε καλύτερη θέση διαπραγμάτευσης με μονοπωλιακούς ομίλους
ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Δ.Ο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.