Τα χημικά της Συρίας: Το σχεδιαζόμενο έγκλημα και η απάντηση του λαϊκού κινήματος

ΧΗΜΙΚΑ ΤΗΣ ΣΥΡΙΑΣ

Ο λαός να ακυρώσει το σχεδιαζόμενο έγκλημα στη Μεσόγειο

Της Εύης ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ
(Μέλος της Ομάδας Περιβάλλοντος και του Τμήματος Υγείας της ΚΕ του ΚΚΕ)

Στο αμέσως επόμενο διάστημα, με τη συνενοχή της ελληνικής κυβέρνησης, δρομολογείται η καταστροφή των επικίνδυνων χημικών από τη Συρία στη Μεσόγειο με ανυπολόγιστες συνέπειες.

Το δανέζικο πλοίο «Ark Futura» ξεκίνησε στις 23 Ιούνη για το ιταλικό λιμάνι Gioia Tauro, μεταφέροντας τα πιο επικίνδυνα χημικά, όπως αέρια μουστάρδας και DF, από το οποίο παράγεται το σαρίν, τα οποία χαρακτηρίζονται «1ης προτεραιότητας» από τον Οργανισμό για την Απαγόρευση Χημικών Οπλων (ΟΑΧΟ) και τον ΟΗΕ, που συντονίζουν την επιχείρηση καταστροφής των χημικών όπλων της Συρίας.

Σύμφωνα με το σχεδιασμό, τα χημικά αυτά (της τάξης των 560 τόνων) θα μεταφορτωθούν στο πλοίο του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού «Cape Ray» που έχει υποστεί σχετικές μετατροπές ώστε να πραγματοποιηθεί υδρόλυσή τους εν πλω (πιθανό σημείο μεταξύ Μάλτας και Κρήτης).

Το πλοίο στις 25 Ιούνη ξεκίνησε από το ισπανικό λιμάνι Rota για την Ιταλία.

Τα απόβλητα που θα προκύψουν από αυτή τη φάση δεν θα είναι αδρανή αλλά επικίνδυνα ενώ μπορεί να φτάσουν σε όγκο από 5 έως 14 φορές πολλαπλάσια των αρχικών, τα οποία προβλέπεται να μεταφερθούν στη Γερμανία για καταστροφή τους σε κρατική μονάδα θερμικής επεξεργασίας.

Ορισμένα χημικά «1ης προτεραιότητας» προβλέπεται να μεταφερθούν στο Ην. Βασίλειο για καταστροφή τους σε μονάδα θερμικής επεξεργασίας, ενώ τα υπόλοιπα χημικά («2ης προτεραιότητας») προβλέπεται να καταστραφούν από τη «Veolia Environmental Services Technical Solutions LLC», στις ΗΠΑ, την «Ekokem OY AB» στη Φινλανδία και την προαναφερόμενη μονάδα θερμικής επεξεργασίας στη Γερμανία.

Τεράστιος ο κίνδυνος

Οι εμπλεκόμενοι (ΟΑΧΟ, ΟΗΕ, ΗΠΑ, ΕΕ, ελληνική κυβέρνηση κ.λπ.) ισχυρίζονται ότι τάχα έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα ασφάλειας, δεν μπορούν, ωστόσο, να αποκρύψουν την αλήθεια.

Ο κίνδυνος ενός ατυχήματος κατά τη διάρκεια της μεταφοράς ή της διαδικασίας υδρόλυσης εν πλω είναι πιθανός.

Μπορεί να σχετίζεται με τις καιρικές συνθήκες, πιθανή σεισμική δόνηση, αστοχία κάποιου συστήματος κανονικής λειτουργίας ή ασφάλειας, οργανωτικά προβλήματα, ανθρώπινο λάθος, σαμποτάζ κ.λπ.

Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται πλήθος ναυτικών ατυχημάτων με τέτοιου είδους αιτίες, με θύματα και τραγικές συνέπειες στο περιβάλλον.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Ασφάλεια των Μεταφορών (2001), τα θαλάσσια ατυχήματα στην Ευρώπη ήταν υπεύθυνα για 140 θανάτους το χρόνο και ζημιές της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο αντιστοιχούσαν σε 0,33 θανάτους ανά 100 εκατ. χιλιόμετρα, δηλαδή σε 4 φορές μεγαλύτερη επικινδυνότητα σε σχέση με τα ατυχήματα κατά την εναέρια μεταφορά.

Άλλωστε, η πρόσφατη απαγόρευση ορισμένων τύπων αλιείας σε περιοχή νότια της Κρήτης, πιθανότατα αντανακλά μέτρα διαχείρισης του κινδύνου αυτού απ' τις κρατικές αρχές.

Παράγοντες όπως η αντοχή, η ηλικία και το επίπεδο ασφάλειας των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού, η εμπειρία και εκπαίδευση του προσωπικού, οι διαδικασίες ασφάλειας που ακολουθούνται κ.λπ., επηρεάζουν σημαντικά την πιθανότητα ενός εναρκτήριου γεγονότος που θα οδηγήσει σε ατύχημα.

Τέτοιου είδους παράγοντες που αυξάνουν την επικινδυνότητα είναι υπαρκτοί.

Ενδεικτικά αναφέρουμε το γεγονός ότι η μέθοδος της υδρόλυσης εφαρμόζεται για πρώτη φορά εν πλω, στην πράξη δεν έχει γίνει προσομοίωση της διαδικασίας σε πραγματικές συνθήκες, δεν υπάρχει σχετική εμπειρία από έκτακτες καταστάσεις, υπάρχει πίεση χρόνου για την υλοποίηση της επιχείρησης, ενώ είναι γνωστές οι αναφορές που έχουν δει το φως της δημοσιότητας σχετικά με τα σοβαρά προβλήματα ασφάλειας του «Cape Ray».

Η ύπαρξη πολύ επικίνδυνων φορτίων αποτελεί παράγοντα που πολλαπλασιάζει την επικινδυνότητα και όσον αφορά στην πιθανότητα ατυχήματος και ως προς τις δυνατότητες ουσιαστικής αντιμετώπισης μιας έκτακτης κατάστασης.

Είναι ενδεικτικό ότι οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι αναγνωρίζουν τη δυσκολία και επικινδυνότητα του εγχειρήματος, ιδιαίτερα λόγω καιρικών συνθηκών (π.χ. σχετική συνέντευξη Τύπου στις 2/1/2014 των υπευθύνων της Ομάδας που θα υλοποιήσει το πρόγραμμα).

Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Raymond Zilinskas, διευθυντής αμερικανικού κέντρου έρευνας για τα χημικά και βιολογικά όπλα, επιθεωρητής του ΟΗΕ για τα βιολογικά όπλα στο Ιράκ το 1994, είχε δηλώσει ότι «δεν υπάρχει εμπειρία, όλοι μαντεύουμε, όλοι κάνουμε υποθέσεις»! (δημοσίευμα «The Washington Τimes», 10/12/2013).

Οι κίνδυνοι από ένα ατύχημα θα είναι καταστροφικοί. Οι επιπτώσεις εξαρτώνται από το είδος των χημικών που μπορεί να διαρρεύσουν στο περιβάλλον.

• Για παράδειγμα, το αέριο μουστάρδας μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα, αναπνευστικά προβλήματα, τύφλωση, προβλήματα στο αίμα, καρκινογένεση και θάνατο.
• Οι άνθρωποι μπορεί να εκτεθούν στις τοξικές ουσίες μέσω της αναπνοής, του δέρματος, της επαφής με τα μάτια, μέσω της κατάποσης μολυσμένου νερού ή της κατανάλωσης μολυσμένων τροφών, μέσω της επαφής με μολυσμένα ρούχα κ.λπ.
• Καταστροφικές είναι και οι επιπτώσεις για τους θαλάσσιους οργανισμούς και το περιβάλλον.

Μεταξύ άλλων, επιστημονικές μελέτες που επιβεβαιώνουν αυτές τις επιπτώσεις έχουν πραγματοποιηθεί στις περιοχές που είχαν απορριφθεί χημικά όπλα (π.χ. με αέρια μουστάρδας) στη Βαλτική κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η επικινδυνότητα ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος είναι αυξημένη και λόγω του γεγονότος ότι η Μεσόγειος είναι κλειστή θάλασσα.

Η διεθνής εμπειρία από ανάλυση εργατικών και ναυτικών ατυχημάτων, ατυχημάτων μεγάλης έκτασης με καταστροφικές επιπτώσεις (θαλάσσιων, εναέριων, χερσαίων) και επιδημιολογικών μελετών δείχνει ότι η ύπαρξη σχετικών κανονισμών πρόληψης και αντιμετώπισης των κινδύνων και δηλώσεις των υπευθύνων δεν διασφαλίζουν την προστασία της δημόσιας υγείας και ασφάλειας και την προστασία του περιβάλλοντος.

Αντίστοιχα, οι δηλώσεις των αρμοδίων και η ύπαρξη διεθνών συνθηκών για την απαγόρευση ρίψης στη θάλασσα επικίνδυνων υλικών δεν αποκλείουν φυσικά αυτή τη δυνατότητα.

Όσον αφορά στην επιλογή της μεθόδου της υδρόλυσης υπάρχουν ενστάσεις από ειδικούς επιστήμονες για το αν αποτελεί την ενδεδειγμένη μέθοδο (μεγάλες ποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων, βαθμός αποτελεσματικότητας ανάλογα με την καθαρότητα των χημικών κ.ά.).

Από τους εμπλεκόμενους στο θέμα δεν προηγήθηκε καμία μελέτη εκτίμησης των κινδύνων για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, πριν την επιλογή μεταξύ των διαφορετικών διαδικασιών που μπορούσαν να ακολουθηθούν.

• Η υλοποίηση ήδη της μεταφοράς μέρους των χημικών προς καταστροφή στις ΗΠΑ και άλλες χώρες, η τεχνογνωσία σε χερσαίες μεθόδους καταστροφής των χημικών που επικαλούνται οι εμπλεκόμενοι, οι τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα αναδεικνύουν, μεταξύ άλλων, ότι δεν είναι τεχνικό το ζήτημα αλλά πολιτικό.

Ωστόσο, ακόμη και αν η ενδεδειγμένη μέθοδος ήταν η συγκεκριμένη, δεν υπάρχει πειστική απάντηση, από τη σκοπιά της προστασίας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, στο ερώτημα, γιατί να πραγματοποιηθεί εν πλω, χωρίς προηγούμενη εμπειρία με τόσο μεγάλο κίνδυνο;

Η απάντηση είναι προφανής, βέβαια, από τη σκοπιά των συμφερόντων των μονοπωλιακών ομίλων και των ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Η επιλογή της διαδικασίας για την καταστροφή των χημικών «1ης προτεραιότητας», αλλά και των υπολοίπων, δεν πραγματοποιήθηκε με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες.

Τα πραγματικά συμφέροντα των λαών της περιοχής δεν έχουν καμία σχέση με κριτήρια όπως η προώθηση επιχειρηματικών σχεδίων στον τομέα της επεξεργασίας επικίνδυνων αποβλήτων και ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς στην περιοχή (παρουσία πολεμικών πλοίων, ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις με πρόσχημα την ύπαρξη χημικών όπλων κ.λπ.).

Ο ΟΑΧΟ δηλώνει ότι δεν φέρει καμία ευθύνη σε περίπτωση ατυχήματος και ότι η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ!

Με την πρόφαση ότι πρόκειται για απόρρητη πολεμική επιχείρηση που θα πραγματοποιηθεί σε διεθνή ύδατα, παρά τους σοβαρούς κινδύνους που εγκυμονεί η διαδικασία, φαίνεται ότι μεθοδεύεται η υλοποίησή της, χωρίς καμία ουσιαστική ενημέρωση για το ακριβές σημείο και τις συνθήκες, χωρίς διασφάλιση της προστασίας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.

Η μεθόδευση αυτή διευκολύνεται και από το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει ανακηρύξει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).

Σύμφωνα με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας, στο πλαίσιο της ΑΟΖ «το παράκτιο κράτος είναι υπεύθυνο για την προστασία και διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος».

Η απάντηση του λαϊκού κινήματος

Από κινητοποίηση στην Καλαμάτα

Η απάντηση του λαϊκού κινήματος για να μην προχωρήσει το σχεδιαζόμενο έγκλημα και για την ουσιαστική προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, για την ειρήνη και την ευημερία, για το σύνολο των κοινωνικών αναγκών, πρέπει να σημαδεύει τον πραγματικό αντίπαλο, την άρχουσα τάξη σε κάθε χώρα και τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, που την στηρίζουν.

Η απόσπαση του θέματος από την πάλη ενάντια στον πραγματικό αντίπαλο, όπως κάνουν διάφορες πολιτικές δυνάμεις και ιδιαίτερα ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν εντάσσει τις κινητοποιήσεις σε προοπτική νίκης.

Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή αντιτάχτηκε στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και την επιχείρηση καταστροφής των χημικών στην περιοχή της Μεσογείου παίρνοντας σχετικές πρωτοβουλίες στη Βουλή και την Ευρωβουλή, αναδεικνύοντας τον πραγματικό αντίπαλο και την πραγματική διέξοδο για τους λαούς. Το ΠΑΜΕ, η ΕΕΔΥΕ, η ΟΓΕ και η «Λαϊκή Συσπείρωση» οργάνωσαν κινητοποιήσεις σε αυτή την κατεύθυνση.

Πρόσφατα το ΚΚΕ με το ΚΚ των Λαών της Ισπανίας και το ΚΚ Ιταλίας πήραν πρωτοβουλία με υπογραφή κοινής ανακοίνωσης καταδίκης της συγκεκριμένης εξέλιξης, την οποία ήδη έχουν υπογράψει και άλλα Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα.

Ο αγώνας για την ακύρωση του συγκεκριμένου σχεδιαζόμενου εγκλήματος στη Μεσόγειο δεν πρέπει να είναι αποσπασματικός.

• Μπορεί να αποτελέσει έναν ακόμα κρίκο στη πάλη του κινήματος ενάντια στον πραγματικό αντίπαλο, που απειλεί το περιβάλλον, την υγεία, την ειρήνη, τα δικαιώματα των λαών της περιοχής.
• Πρέπει και μπορεί να συνδεθεί με τις αγωνιστικές πρωτοβουλίες για να κλείσει η βάση της Σούδας και όλες οι στρατιωτικές βάσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, για την απεμπλοκή της χώρας απ' τα ιμπεριαλιστικά πολεμικά σχέδια.

Για να έχει συνέχεια και διάρκεια ο αγώνας πρέπει να αναδεικνύει τη μόνη ελπιδοφόρα προοπτική, την κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων, την αποδέσμευση απ' το ΝΑΤΟ και την ΕΕ με το λαό στην εξουσία.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 29/6/2014

Από Μποτίλια και:

• ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΚΚΕ: Παρέμβαση ενάντια στην καταστροφή χημικών όπλων στη Μεσόγειο