Ελένη Μπέλλου: Ο μόνος δρόμος για την κατάργηση του φασισμού είναι η κοινωνική επανάσταση – Βία, φασισμός, ιμπεριαλισμός: Επιλογές για τα συμφέροντα της αστικής τάξης (VIDEO)

 Aποσπάσματα από την ομιλία της Ελένης Μπέλλου
 
Ελένη Μπέλλου: Ο μόνος δρόμος για την κατάργηση του φασισμού είναι η κοινωνική επανάσταση

Σε εκδήλωση - βιβλιοπαρουσίαση της νέας έκδοσης της «Σύγχρονης Εποχής» με τίτλο «Φασισμός και Κοινωνική Επανάσταση»
 (βλέπε και παρουσίαση από ΡΙΖΟ, 15/12/2013), που διοργάνωσε η ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ, στη Θεσσαλονίκη, μίλησε απόψε η Ελένη Μπέλλου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο «Παναγιωτόπουλος» της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ.

Η Ελένη Μπέλλου, αναφέρθηκε στη γενικότερη χρησιμότητα τέτοιων βιβλίων και συσχέτισε την πολιτική σκέψη του Κόμματος για τα σημερινά προβλήματα με βάση την πείρα από την πολιτική σκέψη και δράση στο παρελθόν.

Όπως είπε, «μελετώντας το βιβλίο "Φασισμός και Κοινωνική Επανάσταση" έχουμε την ευκαιρία να δούμε τι σημαίνει "φασισμός γέννημα του συστήματος", γέννημα σε ποια φάση της εξέλιξής του, ποιος είναι ο μόνος δρόμος για την κατάργηση του φασισμού, η κοινωνική επανάσταση, δηλαδή η σοσιαλιστική.

Γιατί κανένας άλλος δρόμος "διόρθωσης του καπιταλισμού", επαναφοράς του στις ράγες της "Αστικής Δημοκρατίας" δεν μπορεί να εξασφαλίσει την εξάλειψη του φασιστικού φαινομένου, ακόμα κι αν μείνει σε χειμερία νάρκη για δεκαετίες.

Φασιστική ή στρατιωτική ή άλλου τύπου δικτατορία, είναι η άλλη όψη του καπιταλιστικού νομίσματος που πάει μαζί με την αστική δημοκρατική όψη του.

Το βιβλίο του Ντατ μας δίνει την ιστορική αντίληψη όλων των συνθηκών του μεσοπολέμου, όπου αναπτύχθηκε ο φασισμός στην Ιταλία, στη Γερμανία, στην Αυστρία, μας δίνει τη δυνατότητα να αντιληφθούμε καλύτερα τη σχέση οικονομίας-πολιτικής στις σημερινές συνθήκες.

Και για σήμερα έχει αξία να κατανοήσουμε την εξής αλληλουχία παραγόντων:

Α΄ ευρωπαϊκός (ή παγκόσμιος) πόλεμος - επαναστατική άνοδος σε σειρά χωρών, όμως με νίκη μιας εργατικής, σοσιαλιστικής επανάστασης μόνο στη Ρωσία. 

Αντίθετα, η σοσιαλδημοκρατία στη διακυβέρνηση μέσω της αστικής δημοκρατίας έγινε παράγοντας ήττας των επαναστατικών εξεγέρσεων –εμφάνιση γενικευμένης και συγχρονισμένης βαθιάς οικονομικής κρίσης στον αναπτυγμένο καπιταλισμό- άνοδος του φασισμού με στοιχεία λαϊκισμού και αντιδραστικού εγκλωβισμού και οργάνωσης κατεστραμμένων μεσαίων στρωμάτων, πολιτικά καθυστερημένων τμημάτων ανέργων, νεολαίας– στρατιωτικοποίηση της οικονομίας των πιο ανεπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών, με δημοκρατική ή φασιστική μορφή διακυβέρνησης, εγχώρια και διεθνώς απροκάλυπτη ανοχή των αστικών θεσμών και του κεφαλαίου, στην άνοδο του φασισμού - ναζισμού - ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αρχικά με επιμέρους, επικεντρωμένες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της Γερμανίας και των συμμάχων της που δεν καταδικάστηκαν από Γαλλία-Βρετανία-ΗΠΑ.

Ο Ντατ αναλύει τις κοινωνικές - οικονομικές και πολιτικές συνθήκες όπου αναπτύχθηκε και διακυβέρνησε ο φασισμός - ναζισμός, από την 3η προς την 4η δεκαετία του 20ού αιώνα.

Μπορούμε αβίαστα να υποστηρίξουμε ότι ισχύουν και σήμερα, φαντάζει σαν να είναι γραμμένη σήμερα η κωδικοποίησή του για τους όρους ανόδου του φασισμού. Λέει:

"Ποιοι είναι οι γενικοί όροι που ευνοούν την άνοδο του φασισμού; Μπορούμε να τους απαριθμήσουμε εν συντομία:

• 1) η ένταση της οικονομικής κρίσης και της ταξικής πάλης,
• 2) η εντεινόμενη απογοήτευση από τον κοινοβουλευτισμό, 
• 3) η ύπαρξη ευρέων μικροαστικών, μεσαίων στρωμάτων, του εξαθλιωμένου προλεταριάτου και των τμημάτων των εργατών υπό καπιταλιστική επιρροή,
• 4) η απουσία αυτοτελούς ταξικά συνειδητής ηγεσίας του κύριου όγκου της εργατικής τάξης".

Στο βιβλίο φαίνεται πεντακάθαρα η πρόβλεψη του Ντατ, σωστότερα η πρόβλεψη της ΚΔ για τον τότε επικείμενο ιμπεριαλιστικό πόλεμο, για την αναμενόμενη επίθεση στην ΕΣΣΔ.

Από όλο το βιβλίο απορρέει το εξής ζήτημα: με ποια γραμμή προετοιμάζεται το εργατικό κίνημα για ν’ αντιμετωπίσει το φασισμό, τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ξεκαθαρίζοντας ότι ο πόλεμος δεν είναι αποκλειστική επιλογή του φασισμού, αλλά συνολικά του καπιταλισμού και με τη δημοκρατική του όψη.

Και σήμερα βλέπουμε ότι ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος κάλλιστα μπορεί να διεξάγεται από τις λεγόμενες δημοκρατικές κυβερνήσεις, όπως της ΕΕ ενάντια στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.

Λέει ο συγγραφέας για τις συμμαχίες στις σελ. 187-188:

• "Η αντίληψη ενός μπλοκ φασιστικών κρατών στη βάση κοινής φασιστικής πολιτικής αποτελεί μύθο. Η συμμαχία μεταξύ τέτοιων κρατών μπορεί να διαμορφωθεί μόνο στην περίπτωση όπου οι άμεσοι στόχοι της εξωτερικής πολιτικής των ενδιαφερόμενων ιμπεριαλιστικών σχηματισμών θα την καθιστούσαν δυνατή σε κάθε περίπτωση, με την όποια πολιτική μορφή. Ωστόσο, εάν το φασιστικό σχήμα αποτελούσε γενικευμένη πολιτική για όλες τις ηγέτιδες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αυτό θα σήμαινε αποκλειστικά άμεση όξυνση των ανταγωνισμών και ταχεία έλευση του πολέμου".

Τι σημαίνει αυτό;

Τα καπιταλιστικά κράτη κάνουν τις μεταξύ τους συμμαχίες ανάλογα με την κοινότητα των στόχων της εξωτερικής τους πολιτικής κι όχι ανάλογα με το πολιτικό ρεύμα και την απόχρωση της αστικής ιδεολογίας του κόμματος που είναι στην κυβέρνηση.

Πρόκειται για μεγάλη αλήθεια πολύ χρήσιμη στο εργατικό κίνημα.

Σκεφτείτε το κουβάρι των συμμαχιών των καπιταλιστικών κρατών σε σχέση με τον πόλεμο στη Συρία.

Σκεφτείτε γιατί δε συμμάχησε το φασιστικό καθεστώς του Μεταξά στην Ελλάδα με το φασιστικό καθεστώς στην Ιταλία, αλλά ήταν αντίπαλα.

Αυτό λέει κάτι, ότι το εργατικό - λαϊκό κίνημα δεν πρέπει να εγκλωβίζεται σε μια αστική συμμαχία.

Αυτό που εμείς βλέπουμε καθαρά σήμερα και με βάση τη μελετημένη πείρα μας, δυστυχώς δεν είναι ακόμα καθαρό συνολικά στο κομμουνιστικό κίνημα π.χ. στη Συρία, στην Αίγυπτο, στην Ουκρανία και βέβαια πολύ περισσότερο δεν ήταν καθαρό στο κομμουνιστικό κίνημα στη δεκαετία του 1940, κατά το ξέσπασμα, την εξέλιξη και τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Αντίθετα, οι αστοί πολιτικοί και διπλωμάτες έχουν πάντα καθαρά τα ζητήματα της ταξικής πάλης».

Η Ελένη Μπέλλου, αναφέρθηκε στο θέμα της ετοιμότητας του κομμουνιστικού κινήματος για την έκβαση της ταξικής πάλης κατά την έξοδο από τον πόλεμο στη χώρα μας αλλά και σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, εξετάζοντας κυρίως τον «προσανατολισμό της πρωτοπορίας του κύριου όγκου της εργατικής τάξης».

Σημείωσε ότι «σε όλο το βιβλίο, ο Ντάτ πραγματεύεται αυτό το θέμα, όχι μόνο το φασισμό, αλλά τη στρατηγική του επαναστατικού εργατικού κινήματος απέναντι στο φασισμό, δεν είναι τυχαίος ο τίτλος του βιβλίου του "Φασισμός και κοινωνική επανάσταση".

Ο Ντάτ βάζει το ζήτημα της πάλης του επαναστατικού εργατικού κινήματος απέναντι σε δυο διαφορετικά ιδεολογικοπολιτικά ρεύματα, μπορεί κανείς να πει και εκ διαμέτρου αντίθετα: το οπορτουνιστικό - ρεφορμιστικό και το φασιστικό - ναζιστικό.

Όπως ξέρετε, συνήθως
το οπορτουνιστικό ρεφορμιστικό ρεύμα καλεί σε ένα μέτωπο για τη σωτηρία του καπιταλιστικού συστήματος από τη φασιστική εκδοχή του.

Όμως
πότε ο φασισμός έρχεται πιο κοντά στο ενδεχόμενο να κυβερνήσει;

• Όταν η σοσιαλδημοκρατική πολιτική αδυνατεί να διαφοροποιηθεί από τη φθαρμένη στις λαϊκές συνειδήσεις φιλελεύθερη διαχείριση.

• Όταν η σοσιαλδημοκρατία υπόσχεται ρυθμίσεις που τελικά αδυνατεί να πραγματοποιήσει, γιατί σε συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες δεν τις χρειάζεται, δεν τις θέλει το κεφάλαιο.

Τότε η απογοήτευση κατεστραμμένων λαϊκών στρωμάτων, αυτοαπασχολούμενων, αγροτών, ανέργων, ανώριμων τμημάτων της εργατικής τάξης, κυρίως νέων, στρέφονται στο φασισμό.

Δηλαδή τμήμα λαϊκών μαζών αντιδραστικοποιείται σε συνθήκες αδυναμίας της αστικής εξουσίας, κρίσης στα κόμματά της με τη φιλελεύθερη ή σοσιαλδημοκρατική εκδοχή τους, αδυναμίας στη λειτουργία του αστικού κοινοβουλευτισμού, δηλαδή σε συνθήκες όξυνσης όχι μόνο της αντίθεσης κεφαλαίου - εργασίας, αλλά και των ενδοαστικών και ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων.

Σε αυτές τις συνθήκες η πρωτοπορία του εργατικού κινήματος, του κύριου όγκου της εργατικής τάξης, πρέπει να κρατήσει καλά το τιμόνι, να μην τα διπλώνει, να μην υποχωρήσει στις πιέσεις και τις ταλαντεύσεις των μαζών, με σταθερότητα να τις οδηγήσει στην επαναστατική γραμμή.

Με αυτά τα συμπεράσματα από το παρελθόν ας σκεφτούμε τις εξελίξεις στη χώρα μας, από τις εκλογές του 2012 έως σήμερα.

Τι έχουμε σήμερα ως τάσεις:

• Εκλογική συντριβή του κυβερνητικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, του ΠΑΣΟΚ.
• Εμφάνιση νέου σοσιαλδημοκρατικού κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ που προέκυψε από ένα περιορισμένης εμβέλειας οπορτουνιστικό πυρήνα, το ΣΥΝ και κάποιες άλλες ομάδες του οπορτουνισμού και της σοσιαλδημοκρατίας.
• Μετακίνηση του οπορτουνισμού σε μέχρι πρότινος περιθωριακά σχήματα, διάφορα, που συσπειρώθηκαν στο ΝΑΡ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΣΕΚ κλπ.
• Απόσχιση ορισμένων αστικών εθνικιστικών δυνάμεων (ΑΝΕΛ) αλλά και μοναρχικών - φασιστικών/ναζιστικών και απότομη άνοδο της «Χρυσής Αυγής», μέσω της σχέσης της με δυνάμεις του κρατικού μηχανισμού.
• Δηλαδή έχουμε μετακινήσεις από κυβερνητικά φθαρμένα σε νέα κόμματα και με ενίσχυση του φασισμού - ναζισμού.
• Έχουμε καταδίκη αστικών κομμάτων, χωρίς καταδίκη της αστικής πολιτικής και μάλιστα εν μέρει εγκατάλειψη του κόμματος που ανοιχτά, απερίφραστα καταδικάζει την οικονομική κυριαρχία και πολιτική εξουσία του κεφαλαίου. Τέτοια ήταν η μετακίνηση από ΚΚΕ προς ΣΥΡΙΖΑ ή άλλο κόμμα ή αποχή.

Αυτή η αντιδραστικοποίηση δεν έχει ανατραπεί παρά την οξύτητα των προβλημάτων».

Ολοκληρώνοντας την ομιλία της η Ελένη Μπέλλου σημείωσε:

• «Αν το εργατικό-λαϊκό κίνημα δε γίνει αμείλικτο απέναντι στο ρεφορμισμό-οπορτουνισμό, στην παλιά ή νέα σοσιαλδημοκρατία είτε λέγεται "Αριστερά" είτε "Αριστερά του δημοκρατικού σοσιαλισμού" είτε "Κομμουνιστική Αναγέννηση", τότε ο ρεφορμισμός - οπορτουνισμός θα εξελιχθεί σε δύναμη αναχαίτισης, ακόμα και προδοσίας και αιματοκυλίσματος του εργατικού κινήματος.

Κάποιος καλοπροαίρετος μπορεί να σκεφτεί: Το εργατικό κίνημα πρέπει να είναι αμείλικτο απέναντι στην αστική τάξη, στο δεξιό, ακροδεξιό, φασιστικό ιδεολογικό ρεύμα της. Γιατί να γίνει αμείλικτο με την "Αριστερά" αφού κλασικά η σοσιαλδημοκρατία υπόσχεται κάτι καλύτερο στη ζωή των εργατών-υπαλλήλων, ένα συμβιβασμό, συνεννόηση μεταξύ κεφαλαίου – εργατών, από τον οποίο σταδιακά, εξελικτικά μπορεί να έρθει και ο λεγόμενος δημοκρατικός σοσιαλισμός;

Απαντάμε: 

• Γιατί αυτή η αντίληψη είναι που από τα μέσα παραλύει το κίνημα που το οδηγεί στον εκφυλισμό και στη διάλυση, ακόμα και στο αιματοκύλισμα επαναστατικά εξεγερμένων μαζών, στην ανοιχτή προδοσία τους.

Αυτό θα το δείτε στο βιβλίο που αναλύει τα γεγονότα της περιόδου 1918-1923 στη Γερμανία, στην Ουγγαρία, στην Ιταλία, τις συνθήκες που εξέθρεψαν το φασισμό.

Θα προσθέσω και έναν ακόμα λόγο για να σκεφτούμε με βάση τα κριτήρια που μας δίνει η ανάλυση του Ντάτ.

Στα τελευταία 5 χρόνια, σε σειρά χωρών, π.χ. στην Αίγυπτο, στη Συρία, στην Τουρκία, στη Βραζιλία, στην Αργεντινή, σήμερα στην Ουκρανία βλέπουμε ότι οξύνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις παίρνουν τη μορφή της ανοιχτής σύγκρουσης.

Βλέπουμε να συμμετέχουν λαϊκές δυνάμεις "κάτω από ξένη σημαία" σε σύγκρουση για ξένα προς τα δικά τους συμφέροντα, 
ενώ θα έπρεπε να συγκροτήσουν το δικό τους αγώνα ενάντια σε κάθε τμήμα της αστικής τάξης, φιλο-ρωσικής ή φιλο-γερμανικής/φιλο-ευρωενωσιακής.

Η στάση της ΕΕ δείχνει πως όλα υποτάσσονται στην πάλη για τη μοιρασιά των αγορών κι όλα τ' άλλα που λέγονται είναι ψέματα - προσχήματα - παγίδες για να εγκλωβίζονται οι εργατικές και λαϊκές μάζες.

• Η ΕΕ ενώ χαρακτηρίζει ως «ολοκληρωτισμό» οποιαδήποτε κυβερνητική αλλαγή που δε στηρίζεται στις αστικές επιλογές, ενώ καταδικάζει τη βία, δε διστάζει ν’ αξιοποιήσει και τη βία και την ανατροπή κυβερνήσεων όταν αυτή εξυπηρετεί τα συμφέροντά της, όπως έγινε στην Ουκρανία.

• Δε διστάζει ν’ αξιοποιήσει τη δράση ακραία εθνικιστικών-φασιστικών, αντικομμουνιστικών στοιχείων που δρουν ως μονάδες κρούσης.

Επικροτεί ουσιαστικά τους νοσταλγούς του Χίτλερ, τις σβάστικες στους δρόμους του Κιέβου και βέβαια την καταστροφή των αγαλμάτων του Λένιν.

Τα παραπάνω αποτελούν άλλη μία απόδειξη ότι
ο φασισμός μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο στο βαθμό που καταπολεμάται ο καπιταλισμός.

Το βιβλίο του Ντατ είναι χρήσιμο και στην αποκάλυψη της τακτικής του φασισμού-ναζισμού, του τρόπου που αιχμαλωτίζει μικροαστικές και λαϊκές δυνάμεις, γενικότερα είναι πολύ πλούσιο σε διδάγματα γι’ αυτό επίκαιρο και χρήσιμο, αναγκαίο για κάθε ριζοσπαστικά σκεπτόμενο, πολύ περισσότερο για κάθε ΚΝίτη - ΚΝίτισσα, κάθε κομμουνιστή, κάθε αγωνιστή».

902