Κινηματογραφικό «Σκοπευτήριο» Καισαριανής: Αποκάλυψη Τώρα, Redux (2/3/2016)

«Ρίξε τη βόμβα! Εξολόθρευσέ τους όλους!»
«Η φρίκη... Η φρίκη…»

«Εδώ Παντοδύναμος... Με λαμβάνεις;»
(Αποκάλυψη Τώρα, 1979)

*

Σε μια χούφτα σκόνη θα σου δείξω το φόβο.

(Θ. Σ. Έλιοτ, Η Έρημη Χώρα, 1922)

*

Αφιέρωμα
ΠΟΛΕΜΟΣ & ΦΑΣΙΣΜΟΣ

(12 Φεβρουαρίου - 9 Μαρτίου 2016)

Αποκάλυψη Τώρα, Νέα έκδοση (2001)
του Φράνσις Φορντ Κόπολα
(Τετάρτη 2 Μαρτίου 2016)

*

Παρουσίαση της ταινίας
Μπάμπης Ζαφειράτος
«Μποτίλια Στον Άνεμο»

*

Ώρα έναρξης προβολών: 7.30 μ.μ.
Αίθουσα εκδηλώσεων Δημαρχείου Καισαριανής
(Βρυούλων 125 και Κλαζομενών)
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

*

Όλες οι παρουσιάσεις στην Καισαριανή

Μετανάστες – Πρόσφυγες
14/1/2016: Άκι Καουρισμάκι: Ένας Ελληνοφινλανδός στο Λιμάνι της Χάβρης (δημοσίευση, 22/1/2016)
20/1/2016: BIUTIFUL: Η ανορθόγραφη ζωή μας (δημοσίευση, 24/1/2016)

*

Πόλεμος – Φασισμός

17/2/2016: Έλα Να Δεις: Το Κατίν και η Αποκάλυψη του καπιταλισμού από τον Έλεμ Κλίμοφ (VIDEO) (δημοσίευση, 19/2/2016)

*

2/3/2016: Αποκάλυψη Τώρα: Από τον Τζόζεφ Κόνραντ στον Χο Τσι Μινχ (δημοσίευση, 11/3/2016. Το πλήρες κείμενο της παρουσίασης με Σημειώσεις και Παράρτημα)

*

Παρουσίση στην ΟΓΕ Χολαργού - Παπάγου

28/2/2016: Οι Διασταυρούμενες Ζωές μας στην παγίδα του καπιταλισμού - Νέα παρουσίαση της ταινίας, με αφορμή τα 17 χρόνια από το ιμπεριαλιστικό έγκλημα των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, το 1999 (δημοσίευση, 7/3/2016)

  

*

Δυο λόγια πριν από την παρουσίαση της ταινίας

Mistah Kurtz ‒ he dead

(Από τη νουβέλα του Κονραντ, Καρδιά του Σκοταδιού. Μότο στο ποίημα του Τ. Σ. Έλιοτ, Οι Κούφιοι Άνθρωποι, που ακολουθεί).

Ο ήρωας του Κόνραντ, ο Κουρτς, πράκτορας μιας εταιρείας που εμπορεύεται ελεφαντόδοντο, βουλιάζει σιγά σιγά στα βάθη της Κεντρικής Αφρικής και στην καρδιά του ποταμού Κονγκό.

Όπως κι ο Κουρτζ του Μπράντο και του Κόπολα· που έχει γίνει κι αυτός «ένα» με τα σκοτάδια της ζούγκλας του Βιετνάμ· εκεί που θα τον βρούμε και θα τον ακούσουμε να απαγγέλλει το ποίημα του Έλιοτ, σε μια κορυφαία σκηνή της ταινίας.

***

«Χτες ήταν η Κορέα, σήμερα είναι το Βιετνάμ. Αύριο θα είναι η Ταϊλάνδη, οι Φιλιππίνες... Και μετά ίσως η Ευρώπη. Γιατί όχι η Ευρώπη;

Πριν απ' τον Β' Πόλεμο, οι Αμερικανοί ήξεραν τι συμβαίνει. Δε θέλουν να πάρουν την εξουσία αυτοί οι σκατιάδες!

* 
Θα γυρίσεις στην Αμερική μετά τον πόλεμο;

[Όχι]

(Από τη γαλλική φυτεία)

*

Εκπαιδεύουμε νέους να ρίχνουν φωτιά σε ανθρώπους, αλλά οι διοικητές τους δεν τους αφήνουν να γράψουν "Γαμάω" στ' αεροπλάνα τους επειδή είναι άσεμνο.

Ο Κούρτς της Αποκάλυψης

*

Ο Κουρτζ του Κόνραντ είχε πει ότι το μόνο πράμα που ζητούσε ήταν η απόδοση δικαιοσύνης…

Μήπως ζούσε ξανά τη ζωή του με κάθε λεπτομέρεια πόθου, πειρασμού, και υποταγής σε εκείνες τις υπέρτατες στιγμές της πλήρους γνώσης; Φώναξε σαν να ψιθύριζε σε κάποια εικόνα, σε κάποιο όραμα ‒φώναξε δυνατά δύο φορές· μια κραυγή που δεν ήταν τίποτα περισσότερο παρά μια ανάσα.

«Η φρίκη! Η φρίκη!»

Άκουσα τις φοβερές τις τελευταίες του λέξεις…

Το σκοτάδι τις επαναλάμβανε μ’ έναν επίμονο ψίθυρο, που ήταν σαν να διογκωνόταν απειλητικά, όπως ο πρώτος ψίθυρος στην αρχή του ανέμου: Η φρίκη! Η φρίκη!

Σήκωσα το κεφάλι μου. Τα νερά είχαν αποκλειστεί από μια μάζα μαύρα σύννεφα, και ο ήρεμος υδάτινος δρόμος, που πήγαινε ως τα μακρύτερα όρια της γης, κυλούσε σκοτεινός κάτω από ένα μαύρο ουρανό, σαν να οδηγούσε κατευθείαν στην καρδιά ενός απέραντου σκοταδιού.

Ο Μάρλοου  από την Καρδιά του Σκοταδιού του Τζόζεφ κόνραντ 
Μετάφραση, Θανάσης Γεωργιάδης 
Ανοιχτή Γωνία, Θεσσαλονίκη 1982  (σελ. 144, 158, 159)

*

«Η Αποκάλυψη, τώρα! δεν είναι μια ταινία για το Βιετνάμ. Είναι το Βιετνάμ! Νόμιζα πως έφτιαχνα ένα πολεμικό φιλμ και τελικά κατάλαβα ότι το φιλμ έφτιαχνε εμένα. Η ζούγκλα έφτιαχνε την ταινία...»

Φ. Φ. Κόπολα

*

T. S.   E l l i o t

Ο Ι   Κ Ο Υ Φ Ι Ο Ι   Α Ν Θ Ρ Ω Π Ο Ι

«Κύριο Κουρτς – πέθανε»
Μια δεκάρα για τον Γέρο-Γκάη(*)

Α΄

Είμαστε οι κούφιοι άνθρωποι
Είμαστε οι παραγεμισμένοι άνθρωποι
Που σκύβουμε μαζί
Καύκαλα μ’ άχερα γεμάτα. Αλίμονο!
Οι  στεγνές  μας φωνές
Σαν ψιθυρίζουμε μαζί
Είναι ήσυχες και ασήμαντες
Σαν τον αγέρα στο ξερό χορτάρι
Ή σε σπασμένα γυαλικά των ποντικών το ποδάρι
Μες στο ξερό μας το κελάρι.

Μορφή χωρίς σχήμα, σκϊά χωρίς χρώμα,
Παραλυμένη Δύναμη, γνέψιμο χωρίς κίνηση˙

Εκείνοι που ταξίδεψαν
Με ίσιες ματιές στου θανάτου την άλλη Βασιλεία
Μας θυμούνται ‒α! θυμούνται‒ όχι σα να ’μαστε χαμένες
Παράφορες ψυχές, μα μοναχά
Οι κούφιοι ανθρώποι
Οι παραγεμισμένοι ανθρώποι.

Β΄

Μάτια που δεν μπορώ ν’ αντικρίσω στα όνειρα
Στου θανάτου τη βασιλεία των ονείρων
Αυτά δεν φανερώνονται:
Εκεί, τα μάτια είναι
Ήλιος σε σπασμένη στήλη
Εκεί, ένα δέντρο σείεται
Και οι φωνές είναι
Στου αγέρα το τραγούδισμα
Πιο απόμακρες πιο επίσημες
Από τ’ άστρο που σβήνει.

Ας μην έρθω κοντύτερα
Στου θανάτου τη βασιλεία των ονείρων
Κι αν φορέσω ακόμη
Τέτοια μελετημένα μασκαρέματα
Ποντικού, τομάρι, κόρακα πετσί, σταυρωτά ραβδιά
Σ’ ένα χωράφι
Κάνοντας όπως κάνει ο άνεμος
Όχι κοντύτερα‒

Όχι το τελευταίο τούτο συναπάντημα
Στη δειλινή βασιλεία

Γ΄

Τούτη είναι η πεθαμένη χώρα
Τούτη είναι του κάκτου η χώρα
Εδώ τα πέτρινα ομοιώματα
Υψώνονται, εδώ είναι που δέχουνται
Την ικεσία του χεριού ενός πεθαμένου
Κάτω από το παίξιμο του άστρου που σβήνει.

Έτσι είναι τα πράγματα
Στου θανάτου την άλλη βασιλεία
Ξυπνάς μοναχός
Την ώρα εκείνη
που τρέμεις τρυφερός
Χείλια που θα φιλούσαν
Λεν προσευχές στη σπασμένη πέτρα.

Δ΄

Δεν είναι εδώ τα μάτια
Εδώ δεν είναι μάτια
Στο λαγκάδι των άστρων που πεθαίνουν
Στο κούφιο αυτό λαγκάδι
Τούτη η σπασμένη σιαγών απ’ τις χαμένες βασιλείες μας

Στο τελευταίο τούτο συναπάντημα
Μαζί ψηλαφούμε
Και αποφεύγουμε τα λόγια
Μαζεμένοι στην άκρη του φουσκωμένου ποταμού

Χωρίς βλέμμα, εκτός
Αν ξαναφανούν τα μάτια
Σαν τ’ άστρο το αιώνιο
Το εκατόφυλλο ρόδο
Της δειλινής βασιλείας του θανάτου
Η ελπίδα μόνο
Άδειων ανθρώπων.

Ε΄

Γύρω-γύρω όλοι
Στη μέση το φραγκόσυκο φραγκόσυκο
Γύρω-γύρω όλοι
Στις πέντε την αυγή.

Ανάμεσα στην ιδέα
Και στο γεγονός
Ανάμεσα στην κίνηση
Και στη πράξη
Η Σκϊά πέφτει
                        Ότι Σου εστίν η Βασιλεία

Ανάμεσα στη Σύλληψη
Και στη δημιουργία
Ανάμεσα στη Συγκίνηση
Και στην ανταπόκριση
Η  Σκϊά πέφτει
                         Είναι η ζωή μακριά πολύ

Ανάμεσα στον πόθο
και στον σπασμό
Ανάμεσα στη δύναμη
και στην ύπαρξη
Ανάμεσα στην ουσία
και στην κάθοδο
Η  Σκϊά πέφτει
                        Ότι Σου εστίν η Βασιλεία

Ότι Σού εστίν
Είναι η ζωή
Ότι Σού εστίν η

Έτσι τελειώνει ο κόσμος
Έτσι τελειώνει ο κόσμος
Έτσι τελειώνει ο κόσμος
Όχι με έναν βρόντο μα μ’ ένα λυγμό.

Μετάφραση,  Γιώργος Σεφέρης

Η ΕΡΗΜΗ ΧΩΡΑ
Ίκαρος, 1973 (σελ. 107-111)

(*) Ο Guy Fawkes είχε αποπειραθεί να ανατινάξει το αγγλικό κοινοβούλιο (5 Νοέμβρη 1605). Τις παραμονές της 5ης Νοεμβρίου, τα παιδιά γυρεύουν από τους διαβάτες «A penny for the old Guy» για ν' αγοράσουν πυροτεχνήματα και υλικά προκειμένου να κάψουν το ομοίωμα του Φωκς, παραγεμίζοντάς το με άχυρα, όπως κάνουμε κι εμείς εδώ με τον δικό μας τον Ιούδα.
Βλέπε και: Lenin Reloaded: Αινίγματα για μελλοντικούς ιστορικούς ‒ Η εξαφάνιση συλλαλητηρίων και οι Κούφιοι Άνθρωποι 

***

Βλέπε επισης
Μάρλον Μπράντο (3 Απριλίου 1924 - 1 Ιουλίου 2004): Καρδιά Του Σκοταδιού
και
Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας
 
***

Από το δελτίο Τύπου της Λέσχης

Αποκάλυψη Τώρα, Redux

Αντιπολεμική 2001 l Διάρκεια: 202'

Με τους:
Μάρτιν Σιν, Μάρλον Μπράντο, Ρόμπερτ Ντιβάλ, Ντένις Χόπερ, Φρέντερικ Φόρεστ, Λόρενς Φίσμπερν, Ορόρ Κλεμάν, Κριστιάν Μαρκάν, Σαμ Μπότομς, Χάρισον Φορντ, Άλμπερτ Χολ

Η έσχατη κατάβαση στα σκοτάδια της ψυχής, η απόλυτη καταγραφή μιας ανθρώπινης φύσης εξίσου ικανής για το «καλό» και το «κακό». Μία ατμοσφαιρική και στέρεα δομημένη ταινία με αφετηρία τη γνωστή αποικιοκρατική νουβέλα του Τζόζεφ Κόνραντ «Η καρδιά του σκότους», στο σύνορο μεταξύ ρομαντισμού και μοντερνισμού, που χρησιμοποιεί τον πόλεμο στο Βιετνάμ ως πρόσχημα για να καταδείξει το διαχρονικό και πανανθρώπινο περιεχόμενό της. Ένα φιλμ πέρα από το φως και το σκοτάδι, πέρα από τον πόλεμο, με πολλαπλές και συμπληρωματικές ερμηνείες.

Η εκπληκτική εισαγωγή, με τα ελικόπτερα να βομβαρδίζουν τη ζούγκλα, το πλάνο που ουσιαστικά δεν κινείται αλλά απλώς διευρύνεται, τη διπλοτυπία που παραλληλίζει τον ανεμιστήρα του δωματίου του πρωταγωνιστή με τις έλικες και με ηχητική υπόκρουση – πέρα από τον ήχο των τελευταίων – το απαγορευμένο τραγούδι «The End» των Doors, όχι μόνο επιδεικνύει τη μαεστρία του σκηνοθέτη και μας εισάγει στο κλίμα της ταινίας, αλλά απεικονίζει αμέσως τον βασικό πυρήνα της: τα όρια μεταξύ του ενδότερου και του εξωτερικού κόσμου αναιρούνται, η πραγματική μάχη δίνεται μέσα μας, ανάμεσα στους δύο εαυτούς μας, «αυτόν που σκοτώνει και αυτόν που αγαπά» όπως λέγεται στη συνέχεια. Όλο το φιλμ είναι μια επική ψυχολογική αλληγορία. Εξίσου εντυπωσιακή μοιάζει η εφόρμηση στο χωριό με τα ελικόπτερα υπό τον ήχο των Βαλκυριών του Βάγκνερ. Εξαιρετική σύλληψη την οποία διαδέχεται ο αποκαλυπτικός και αληθοφανέστατος βομβαρδισμός με ναπάλμ, ικανός να αφήσει άναυδο τον θεατή.

concrete reviews

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016
 
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΠΟΛΕΜΟΣ & ΦΑΣΙΣΜΟΣ

Κινηματογραφική Λέσχη Καισαριανής – «Σκοπευτήριο»

Ώρα έναρξης προβολών: 7.00μ.μ.

Αίθουσα εκδηλώσεων Δημαρχείου Καισαριανής

(Βρυούλων 125 και Κλαζομενών)

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

e-mail: klskopeythrio@gmail.com
τηλ. Επικοινωνίας: 6973 999219 - 6979 119018