*
*
100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΧΤΩΒΡΙΑΝΗ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
«Η Πετρούπολη ξύπνησε όλη τη Ρωσία»
Στα τέλη του Φλεβάρη του 1917, παρά την προσπάθεια των μενσεβίκων να περιορίσουν τις αντιδράσεις στα όρια της συνταγματικής τάξης, οι απεργίες ξεσπούν η μία μετά την άλλη. Είναι η κρίσιμη στιγμή. Η Επιτροπή της Πετρούπολης του μπολσεβίκικου κόμματος στις 25 του Φλεβάρη με προκήρυξή της καλεί τους εργάτες και φαντάρους να μετατρέψουν τις εκδηλώσεις των μαζών σε αποφασιστική μάχη κατά του τσαρισμού.
«Η ζωή έγινε αφόρητη. Δεν έχουμε να φάμε. Δεν έχουμε να ντυθούμε. Δεν υπάρχει θέρμανση.Στο μέτωπο αίμα, ανάπηροι, θάνατος. Η επιστράτευση, η μια πίσω απ' την άλλη. Τα τρένα, το ένα μετά τ' άλλο: Σαν κοπάδια ζώων στέλνονται τα παιδιά μας και τα αδέλφια μας στην ανθρωποσφαγή.Το να δίνουμε τα αδέλφια μας και τα παιδιά μας στο σφαγείο, ενώ εμείς οι ίδιοι πεθαίνουμε από το κρύο και την πείνα, και να σωπαίνουμε ατέλειωτα, είναι δειλία παράλογη, εγκληματική, άτιμη.(...) Ηρθε η ώρα της ανοιχτής πάλης. Οι απεργίες, τα συλλαλητήρια, οι διαδηλώσεις δεν θα αποδυναμώσουν την οργάνωση. Θα τη δυναμώσουν παραπέρα. Εκμεταλλευθείτε κάθε περίπτωση, κάθε ημέρα. Πάντοτε και παντού με τις μάζες και τα δικά μας επαναστατικά συνθήματα!(...) Καλέστε τους όλους στην πάλη. Καλύτερα να πεθάνουμε με ένδοξο θάνατο, παλεύοντας για την εργατική υπόθεση, παρά να σκοτωθούμε για το κεφάλαιο στο μέτωπο, ή να χτικιάσουμε από την πείνα και τη βαριά δουλειά».
Στη συνεδρίαση της 25 του Φλεβάρη πάρθηκε η απόφαση να μπουν οι μπολσεβίκοι επικεφαλής της οργάνωσης του Σοβιέτ των εργατών βουλευτών.
Αν και το σχέδιο αυτό, που προτάθηκε από την Επιτροπή της Πετρούπολης, δεν μπόρεσε να πραγματοποιηθεί όπως έπρεπε, οι εκλογές για το Σοβιέτ, που είχαν οργανώσει οι μπολσεβίκοι σε μια σειρά από βιομηχανικές επιχειρήσεις και που συνεχίστηκαν έως τις 27 του Φλεβάρη, αποτέλεσαν σπουδαίο δείκτη της ετοιμότητας των μαζών για επανάσταση και κίνημα υπέρ της δημιουργίας του Σοβιέτ των εργατών βουλευτών.
Αν και το σχέδιο αυτό, που προτάθηκε από την Επιτροπή της Πετρούπολης, δεν μπόρεσε να πραγματοποιηθεί όπως έπρεπε, οι εκλογές για το Σοβιέτ, που είχαν οργανώσει οι μπολσεβίκοι σε μια σειρά από βιομηχανικές επιχειρήσεις και που συνεχίστηκαν έως τις 27 του Φλεβάρη, αποτέλεσαν σπουδαίο δείκτη της ετοιμότητας των μαζών για επανάσταση και κίνημα υπέρ της δημιουργίας του Σοβιέτ των εργατών βουλευτών.
Η δράση των μπολσεβίκων δεν περνούσε απαρατήρητη. Ο μυστικός πράκτορας της Οχράνα με το ψευδώνυμο «Θερμαστής» ενημερώνει την υπηρεσία του στις 25 Φλεβάρη:
«Σήμερα η διαφώτιση πήρε ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, και ήδη είμαστε σε θέση να βλέπουμε το καθοδηγητικό κέντρο απ' όπου δίνονται οι οδηγίες (...) Αν δεν ληφθούν αποφασιστικά μέτρα για την κατάπνιξη της αναρχίας, τη Δευτέρα θα πρέπει να περιμένουμε οδοφράγματα.Πρέπει να τονιστεί ότι ανάμεσα στις στρατιωτικές μονάδες, που κλήθηκαν για την καταστολή των ταραχών, παρατηρείται μια ερωτοτροπία με τους διαδηλωτές, ενώ μερικές μονάδες συμπεριφέρονται ακόμη και προστατευτικά προς το πλήθος, και το ενθαρρύνουν με εκκλήσεις για "μεγαλύτερη πίεση"».
Στην πλευρά του Βίμποργκ οι εργάτες επιτέθηκαν στα γραφεία της αστυνομίας και διέκοψαν την τηλεφωνική επικοινωνία με τις αρχές της Πετρούπολης.
Η περιοχή της Πύλης της Νάρβα πέρασε στην πραγματικότητα κάτω από τον έλεγχο των εξεγερμένων.
Στο εργοστάσιο Πουτίλοφ, οι εργάτες σχημάτισαν προσωρινή επαναστατική επιτροπή, που μπήκε επικεφαλής μαχητικού αποσπάσματος.
Εγιναν οι πρώτες ένοπλες συγκρούσεις με την αστυνομία, με νεκρούς και τραυματίες. Ηρθε η αποφασιστική στιγμή της πάλης.
Η έκβασή της εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από τη στάση του στρατού. Γι' αυτό και οι μπολσεβίκοι έδιναν τις μέρες εκείνες ιδιαίτερη προσοχή στο ζήτημα αυτό.
Η περιοχή της Πύλης της Νάρβα πέρασε στην πραγματικότητα κάτω από τον έλεγχο των εξεγερμένων.
Στο εργοστάσιο Πουτίλοφ, οι εργάτες σχημάτισαν προσωρινή επαναστατική επιτροπή, που μπήκε επικεφαλής μαχητικού αποσπάσματος.
Εγιναν οι πρώτες ένοπλες συγκρούσεις με την αστυνομία, με νεκρούς και τραυματίες. Ηρθε η αποφασιστική στιγμή της πάλης.
Η έκβασή της εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από τη στάση του στρατού. Γι' αυτό και οι μπολσεβίκοι έδιναν τις μέρες εκείνες ιδιαίτερη προσοχή στο ζήτημα αυτό.
Στο μεταξύ, οι κυρίαρχοι κύκλοι δεν ήταν σε θέση να κατανοήσουν και να εκτιμήσουν πραγματικά το νόημα και την ουσία των γεγονότων. Χαρακτηριστική η επιστολή της αυτοκράτειρας Αλεξάνδρας προς τον Νικόλαο Β':
«Ανεκτίμητε, αγαπημένε μου θησαυρέ!8 βαθμοί Κελσίου, ελαφρό χιονάκι - προς το παρόν κοιμάμαι καλά, αλλά είναι απερίγραπτη η νοσταλγία μου για σένα, αγάπη μου. Οι απεργίες και οι ταραχές στην πόλη είναι κάτι παραπάνω από προκλητικές (...) Πρόκειται για κίνημα αλητών. Αγόρια και κορίτσια τρέχουν και φωνάζουν ότι δεν έχουν ψωμί να φάνε, απλά και μόνο για να δημιουργήσουν ένταση. Εργάτες δεν αφήνουν τους άλλους να δουλέψουν. Αν ο καιρός ήταν πολύ ψυχρός, όλοι αυτοί θα καθόντανε, ίσως, στα σπίτια τους. Ομως, όλα αυτά θα περάσουν και θα ηρεμήσουν, αρκεί μόνο η Δούμα να φερθεί όπως πρέπει».
Με τη σειρά του ο τσάρος τηλεγραφεί στον στρατηγό Χαμπάλοφ:
«25 του Φλεβάρη, ώρα 21.00Προς το Γενικό Επιτελείο, για τον ΧαμπάλοφΔιατάσσω αύριο κιόλας να σταματήσουν οι ταραχές στην πρωτεύουσα, που είναι απαράδεχτες στις δύσκολες αυτές ώρες του πολέμου κατά της Γερμανίας και της Αυστρίας».
Αφού συγκέντρωσε τους διευθυντές των τμημάτων της αστυνομίας και τους διοικητές των μονάδων, που βρίσκονταν στην Πετρούπολη, ο Χαμπάλοφ ανακοίνωσε το κείμενο του τηλεγραφήματος του αυτοκράτορα και έδωσε εντολή να πυροβολούν ύστερα από τρίτη προειδοποίηση κατά των διαδηλωτών.
Στις 26 του Φλεβάρη, το πρωί, άρχισαν οι συλλήψεις των εκπροσώπων των επαναστατικών οργανώσεων. Συνολικά είχαν συλληφθεί περίπου 100 άτομα, μεταξύ των οποίων και μέλη της Επιτροπής της Πετρούπολης.
Παράλληλα, ο διοικητής της στρατιωτικής περιοχής της Πετρούπολης, στρατηγός Σ. Χαμπάλοφ, κάλεσε για βοήθεια προς τις μονάδες και τους κοζάκους του 1ου Συντάγματος του Ντον, που, κατά τη γνώμη του, πολύ διστακτικά διέλυαν τους διαδηλωτές, πέντε ίλες του 9ου εφεδρικού Συντάγματος ιππικού από το Κράσνογιε Σελό, μια εκατοντάδα από την αυτοκρατορική φρουρά του ενωμένου κοζάκικου συντάγματος από το Πάβλοφσκ και πέντε ίλες του εφεδρικού συντάγματος φρουράς.
Την ίδια μέρα, ανακοίνωσε την απαγόρευση κάθε «συγκέντρωσης στο δρόμο».
Την ίδια μέρα, ανακοίνωσε την απαγόρευση κάθε «συγκέντρωσης στο δρόμο».
Ο προάγγελος της εξέγερσης
 |
| Εξεγερμένοι στρατιώτες της φρουράς του Συντάγματος του Βολίν |
Στις 4 το απόγευμα οι στρατιώτες του 4ου λόχου του εφεδρικού τάγματος του συντάγματος του Πάβλοφσκ, αγανακτισμένοι από τη συμμετοχή του εκπαιδευτικού αποσπάσματος του συντάγματός τους στον πυροβολισμό κατά των εργατών, βγήκαν στο δρόμο με σκοπό να αναγκάσουν τους συναδέλφους τους να επιστρέψουν στους στρατώνες, και καθ' οδόν άνοιξαν πυρ ενάντια σε τμήμα ιππικού της αστυνομίας.
Ο Χαμπάλοφ διέταξε τον διοικητή του τάγματος και τον ιερέα του συντάγματος να οδηγήσουν το λόχο για ορκωμοσία και να τον κλείσουν στους στρατώνες, αφού τον αφοπλίσουν.
Όταν, μετά την επιστροφή στους στρατώνες, ο λόχος παρέδινε τα όπλα, έγινε γνωστό ότι 21 στρατιώτες μαζί με τα όπλα τους πέρασαν στο πλευρό των διαδηλωτών.
Η διοίκηση του τάγματος συνέλαβε 19 άτομα, που οδηγήθηκαν στο φρούριο του Πέτρου και Παύλου για να περάσουν από στρατοδικείο ως οι κύριοι υποκινητές.
Ο Χαμπάλοφ διέταξε τον διοικητή του τάγματος και τον ιερέα του συντάγματος να οδηγήσουν το λόχο για ορκωμοσία και να τον κλείσουν στους στρατώνες, αφού τον αφοπλίσουν.
Όταν, μετά την επιστροφή στους στρατώνες, ο λόχος παρέδινε τα όπλα, έγινε γνωστό ότι 21 στρατιώτες μαζί με τα όπλα τους πέρασαν στο πλευρό των διαδηλωτών.
Η διοίκηση του τάγματος συνέλαβε 19 άτομα, που οδηγήθηκαν στο φρούριο του Πέτρου και Παύλου για να περάσουν από στρατοδικείο ως οι κύριοι υποκινητές.
Η εκδήλωση των ανδρών του συντάγματος του Πάβλοφσκ ήταν ο προάγγελος της εξέγερσης, όμως όχι και η ίδια η εξέγερση. Ωστόσο, απόδειχνε τη σοβαρότητα της κατάστασης που είχε διαμορφωθεί στη χώρα.
Χαρακτηριστικό το τηλεγράφημα του προέδρου της Κρατικής Δούμας, Μ. Ροντζιάνκο, προς τον Νικόλαο Β':
«26 ΦλεβάρηΜεγαλειότατε!Η κατάσταση είναι σοβαρή. Στην πρωτεύουσα επικρατεί αναρχία. Η κυβέρνηση έχει παραλύσει. Οι μεταφορές, ο ανεφοδιασμός σε τρόφιμα και καύσιμα έχουν παραλύσει τελείως. Μεγαλώνει η δυσαρέσκεια του πληθυσμού. Στους δρόμους ακούγονται άγριοι πυροβολισμοί. Μονάδες του στρατού ανταλλάσσουν πυρά μεταξύ τους. Είναι απαραίτητο, χωρίς καθυστέρηση, να ανατεθεί ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης σε πρόσωπο που να χαίρει της εμπιστοσύνης της χώρας. Δεν πρέπει να αργοπορούμε. Κάθε καθυστέρηση είναι θανατηφόρα. Προσεύχομαι στον Θεό, ώστε την ώρα αυτή η ευθύνη να μην πέσει στον εστεμμένο».
 |
| Κάψιμο τσαρικών εμβλημάτων στη λεωφόρο Νιέφσκι στην Πετρούπολη |
Στις 26 του Φλεβάρη, το βράδυ, στο σταθμό Ουντέλναγια, συνήλθε η αχτιδική επιτροπή του Βίμποργκ του μπολσεβίκικου κόμματος μαζί με τους εκπροσώπους του Ρωσικού Γραφείου της ΚΕ και τα μέλη της Επιτροπής Πετρούπολης που διέφυγαν τη σύλληψη.
Το καθοδηγητικό κέντρο των μπολσεβίκων αποφάσισε να μετατρέψει τη στάση σε ένοπλη εξέγερση. Καταστρώθηκε το εξής σχέδιο: Συναδέλφωση με τους στρατιώτες, αφοπλισμός των αστυνομικών, κατάληψη των οπλοστασίων, εξοπλισμός των εργατών, έκδοση διακήρυξης από την ΚΕ του ΣΔΕΚΡ.
Το καθοδηγητικό κέντρο των μπολσεβίκων αποφάσισε να μετατρέψει τη στάση σε ένοπλη εξέγερση. Καταστρώθηκε το εξής σχέδιο: Συναδέλφωση με τους στρατιώτες, αφοπλισμός των αστυνομικών, κατάληψη των οπλοστασίων, εξοπλισμός των εργατών, έκδοση διακήρυξης από την ΚΕ του ΣΔΕΚΡ.
Τη νύχτα προς την 27 του Φλεβάρη, μερικοί μπολσεβίκοι διείσδυσαν στους στρατώνες του συντάγματος του Βολίν.
Εκεί συναντήθηκαν με τους στρατιώτες, πρώην εργάτες του εργοστασίου Πουτίλοφ, που είχαν φιλικές διαθέσεις προς την επανάσταση.
Οι στρατιώτες ήταν στενοχωρημένοι γιατί τους ανάγκαζαν να πυροβολούν ενάντια στο λαό.
Μετά από πολύωρη συζήτηση, και αφού οι μπολσεβίκοι διαφωτιστές τους εξήγησαν την ουσία των γεγονότων που διαδραματίζονταν, οι στρατιώτες αποφάσισαν να ενωθούν με τους εργάτες.
Νωρίς το πρωί, αφού σκότωσαν τον διοικητή του εκπαιδευτικού αποσπάσματος και πήραν τα όπλα, οι στρατιώτες του εφεδρικού τάγματος ξεσήκωσαν ολόκληρο το σύνταγμα.
Με την εκδήλωση αυτή αρχίζει η ένοπλη εξέγερση.
Εκεί συναντήθηκαν με τους στρατιώτες, πρώην εργάτες του εργοστασίου Πουτίλοφ, που είχαν φιλικές διαθέσεις προς την επανάσταση.
Οι στρατιώτες ήταν στενοχωρημένοι γιατί τους ανάγκαζαν να πυροβολούν ενάντια στο λαό.
Μετά από πολύωρη συζήτηση, και αφού οι μπολσεβίκοι διαφωτιστές τους εξήγησαν την ουσία των γεγονότων που διαδραματίζονταν, οι στρατιώτες αποφάσισαν να ενωθούν με τους εργάτες.
Νωρίς το πρωί, αφού σκότωσαν τον διοικητή του εκπαιδευτικού αποσπάσματος και πήραν τα όπλα, οι στρατιώτες του εφεδρικού τάγματος ξεσήκωσαν ολόκληρο το σύνταγμα.
Με την εκδήλωση αυτή αρχίζει η ένοπλη εξέγερση.
Αφού κατευθύνθηκαν στους στρατώνες των γειτονικών συνταγμάτων της Λιθουανίας και Πρεομπραζένσκι, οι άνδρες του συντάγματος του Βολίν τα έπεισαν κι αυτά να βγουν στο δρόμο.
Μετά ενώθηκαν με τους εξεγερμένους εργάτες του εργοστασίου κατασκευής πυροβόλων, αφόπλισαν το φυλάκιο του συντάγματος της πύλης της Μόσχας (οπότε πέρασε και το σύνταγμα αυτό με το μέρος του εξεγερμένου λαού), και απελευθέρωσαν τους πολιτικούς κρατούμενους που βρίσκονταν στη φυλακή «Κρεστί».
Καταλαμβάνοντας με έφοδο το κεντρικό οπλοστάσιο, οι στρατιώτες βοήθησαν τους προλετάριους της Πετρούπολης να εξοπλιστούν. Πάνω από 40 χιλιάδες τουφέκια και 30 χιλιάδες περίστροφα είχαν διανεμηθεί από το οπλοστάσιο που είχε καταληφθεί.
Μετά ενώθηκαν με τους εξεγερμένους εργάτες του εργοστασίου κατασκευής πυροβόλων, αφόπλισαν το φυλάκιο του συντάγματος της πύλης της Μόσχας (οπότε πέρασε και το σύνταγμα αυτό με το μέρος του εξεγερμένου λαού), και απελευθέρωσαν τους πολιτικούς κρατούμενους που βρίσκονταν στη φυλακή «Κρεστί».
Καταλαμβάνοντας με έφοδο το κεντρικό οπλοστάσιο, οι στρατιώτες βοήθησαν τους προλετάριους της Πετρούπολης να εξοπλιστούν. Πάνω από 40 χιλιάδες τουφέκια και 30 χιλιάδες περίστροφα είχαν διανεμηθεί από το οπλοστάσιο που είχε καταληφθεί.
Το ένα σύνταγμα μετά το άλλο ενώνονταν με τους εργάτες.
Στις 27 του Φλεβάρη, το βράδυ, είχαν περάσει στο πλευρό της επανάστασης πάνω από 66 χιλιάδες στρατιώτες της φρουράς της Πετρούπολης.
Στα χέρια των εξεγερμένων είχαν περάσει όλα τα βασικά ιδρύματα, σταθμοί, γέφυρες, τηλεγραφείο, ταχυδρομείο.
Η προσπάθεια του Χαμπάλοφ να καλέσει στρατεύματα από τα προάστια της Πετρούπολης δεν οδήγησε πουθενά: Παντού οι στρατιώτες περνούσαν στο πλευρό του λαού.
Στις 27 του Φλεβάρη, το βράδυ, είχαν περάσει στο πλευρό της επανάστασης πάνω από 66 χιλιάδες στρατιώτες της φρουράς της Πετρούπολης.
Στα χέρια των εξεγερμένων είχαν περάσει όλα τα βασικά ιδρύματα, σταθμοί, γέφυρες, τηλεγραφείο, ταχυδρομείο.
Η προσπάθεια του Χαμπάλοφ να καλέσει στρατεύματα από τα προάστια της Πετρούπολης δεν οδήγησε πουθενά: Παντού οι στρατιώτες περνούσαν στο πλευρό του λαού.
 |
| Διαδήλωση το Φλεβάρη στη Μόσχα στη δίοδο Τεατράλνι |
Σε διακήρυξή του το Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα της Ρωσίας ανέφερε:
«Πολίτες! Τα στηρίγματα του ρωσικού τσαρισμού έπεσαν. Η ευδαιμονία της τσαρικής κλίκας, που χτίστηκε πάνω στα κόκαλα του λαού, σαρώθηκε. Η πρωτεύουσα βρίσκεται στα χέρια του εξεγερμένου λαού. Μονάδες των επαναστατημένων στρατευμάτων πέρασαν με το μέρος των εξεγερθέντων. Το επαναστατημένο προλεταριάτο και ο επαναστατημένος στρατός πρέπει να σώσουν τη χώρα από την τελική καταστροφή και τη χρεοκοπία που την οδήγησε η τσαρική κυβέρνηση.Υστερα από τεράστιες προσπάθειες, με αίμα και ανθρώπινα θύματα, ο ρωσικός λαός αποτίναξε την πολύχρονη δουλεία.Καθήκον της εργατικής τάξης και του επαναστατημένου στρατού είναι να σχηματίσει Προσωρινή Επαναστατική Κυβέρνηση, που θα μπει επικεφαλής του νεογεννημένου Δημοκρατικού καθεστώτος.(...) Πολίτες, στρατιώτες, σύζυγοι και μάνες! Ολοι στον αγώνα! Στην ανοιχτή πάλη ενάντια στην τσαρική εξουσία και τους λακέδες της!Σε ολόκληρη τη Ρωσία υψώνεται η κόκκινη σημαία της εξέγερσης! Σε ολόκληρη τη Ρωσία πάρτε στα χέρια σας την υπόθεση της ελευθερίας, ανατρέψτε τους υπηρέτες του τσάρου, καλέστε τους στρατιώτες στον αγώνα.Σε ολόκληρη τη Ρωσία, σε πόλεις και χωριά, σχηματίστε την κυβέρνηση του επαναστατημένου λαού.Πολίτες! Με τις αδελφικές, κοινές προσπάθειες των εξεγερμένων, πάνω στα ερείπια της απολυταρχίας, εδραιώσαμε το νεογέννητο καθεστώς της ελευθερίας!Εμπρός! Δεν έχει πίσω! Αγώνας αμείλικτος!Συσπειρωθείτε κάτω από την κόκκινη σημαία της επανάστασης!Ζήτω η λαοκρατική δημοκρατία!».
Κάτω από το βάρος των εξελίξεων με τηλεγράφημά του ο διοικητής της στρατιωτικής περιοχής της Πετρούπολης, στρατηγός Σ. Χαμπάλοφ, προς τον αρχηγό Επιτελείου της ανώτατης διοίκησης, στρατηγό Μ. Αλεξέγιεφ, ανέφερε:
«27 του Φλεβάρη, ώρα 20.10Παρακαλώ να αναφέρετε στην Αυτού Μεγαλειότητα τον Αυτοκράτορα ότι δεν μπόρεσα να εκτελέσω τη διαταγή για την αποκατάσταση της τάξης στην πρωτεύουσα. Η πλειοψηφία των μονάδων, η μια μετά την άλλη, πρόδωσαν τον όρκο τους και αρνήθηκαν να πολεμήσουν ενάντια στους στασιαστές. Αλλες μονάδες συναδελφώθηκαν με τους στασιαστές και έστρεψαν τα όπλα τους ενάντια στα πιστά στην Αυτού Μεγαλειότητα στρατεύματα. Οσοι έμειναν πιστοί στο καθήκον τους ολόκληρη μέρα αγωνίζονταν ενάντια στους στασιαστές με μεγάλες απώλειες. Κατά το βράδυ οι στασιαστές κατέλαβαν το μεγαλύτερο τμήμα της πρωτεύουσας. Πιστές στον όρκο τους μένουν μικρές μονάδες διαφόρων συνταγμάτων, που συγκεντρώθηκαν στα χειμερινά ανάκτορα κάτω από την αρχηγία του υποστράτηγου Ζαγκέβιτς, με τις οποίες και θα συνεχίσω τον αγώνα.Αντιστράτηγος Χαμπάλοφ».
 |
| Διαδήλωση το Φλεβάρη στο Κίεβο |
Η επανάσταση δεν είχε πάρει ακόμα τα προλεταριακά χαρακτηριστικά της. Το γενικό κουμάντο το είχαν ακόμα οι μενσεβίκοι.
Στις 27 του Φλεβάρη το βράδυ, στα ανάκτορα του πρίγκιπα της Ταυρίδας παρουσιάστηκαν οι πρώτοι αντιπρόσωποι που είχαν εκλεγεί στις επιχειρήσεις και στις στρατιωτικές μονάδες για το Σοβιέτ της Πετρούπολης.
Η πλήρης υποστήριξη από μέρους της φρουράς της Πετρούπολης έδινε στο Σοβιέτ απόλυτη εξουσία. Ομως, επικεφαλής του Σοβιέτ δεν μπήκαν, δυστυχώς, οι μπολσεβίκοι, αλλά οι μενσεβίκοι και οι εσέροι.
Στις 27 του Φλεβάρη το βράδυ, στα ανάκτορα του πρίγκιπα της Ταυρίδας παρουσιάστηκαν οι πρώτοι αντιπρόσωποι που είχαν εκλεγεί στις επιχειρήσεις και στις στρατιωτικές μονάδες για το Σοβιέτ της Πετρούπολης.
Η πλήρης υποστήριξη από μέρους της φρουράς της Πετρούπολης έδινε στο Σοβιέτ απόλυτη εξουσία. Ομως, επικεφαλής του Σοβιέτ δεν μπήκαν, δυστυχώς, οι μπολσεβίκοι, αλλά οι μενσεβίκοι και οι εσέροι.
Κι αυτό γιατί οι μπολσεβίκοι ήταν οι πρώτοι που επιστρατεύθηκαν και στάλθηκαν στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Αυτό, ασφαλώς, λιγόστευε τις δυνατότητες για μια συστηματική δουλειά με στόχο την πολιτική διαπαιδαγώγηση των μαζών.
Στη θέση των συνειδητοποιημένων προλετάριων, που έφευγαν για το μέτωπο, έμπαιναν οι αγρότες από τα χωριά που έρχονταν στην πόλη, και που δεν καταλάβαιναν ακόμη την ουσία και τους στόχους της πολιτικής πάλης.
Ακολουθούσαν, βασικά, τους μενσεβίκους και τους εσέρους, των οποίων οι υπερεπαναστατικοί λόγοι και οι υποσχέσεις φαίνονταν από πρώτη ματιά πιο ελκυστικοί.
Ακολουθούσαν, βασικά, τους μενσεβίκους και τους εσέρους, των οποίων οι υπερεπαναστατικοί λόγοι και οι υποσχέσεις φαίνονταν από πρώτη ματιά πιο ελκυστικοί.
Οι περισσότεροι βουλευτές των πρώτων Σοβιέτ δεν ανήκαν σε κανένα κόμμα και δεν είχαν ιδέα για τα προγράμματα των διαφόρων κομμάτων. Από συνήθεια υποστήριζαν υπάκουα την καθοδηγητική ομάδα των εσέρων και των μενσεβίκων.
Οι γενικές θεωρητικές απόψεις των μενσεβίκων και των εσέρων, που είχαν εκτιμήσει την επανάσταση ως αστική και γι' αυτό επέμεναν στην αναγκαιότητα της παράδοσης της εξουσίας στη ρωσική αστική τάξη, ευνοούσαν το σχηματισμό προσωρινής κυβέρνησης από εκπροσώπους των κυρίαρχων τάξεων.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση δούλευε ο κρατικός σύμβουλος Μ. Ροντζιάνκο με στόχο να σώσει τη μοναρχία.
Κατά τις 4 η ώρα σχηματίστηκε η Προσωρινή Επιτροπή.
Η πρόταση για την κατάληψη της εξουσίας απορρίφθηκε από την ανεπίσημη σύσκεψη της Κρατικής Δούμας.
Η πλειοψηφία των παρευρισκομένων έτρεφε ακόμη την ελπίδα ότι θα διατηρηθεί η μοναρχία.
Κατά τις 4 η ώρα σχηματίστηκε η Προσωρινή Επιτροπή.
Η πρόταση για την κατάληψη της εξουσίας απορρίφθηκε από την ανεπίσημη σύσκεψη της Κρατικής Δούμας.
Η πλειοψηφία των παρευρισκομένων έτρεφε ακόμη την ελπίδα ότι θα διατηρηθεί η μοναρχία.
Όταν, τελικά, στις 9 η ώρα μ.μ. στα ανάκτορα του πρίγκιπα της Ταυρίδας άρχισε η συνεδρίαση του Σοβιέτ, η Προσωρινή Επιτροπή της Κρατικής Δούμας έκανε ακόμη μια σύσκεψη όπου αποφάσισε να πάρει στα χέρια της την εξουσία.
Αποφασιστικό περιστατικό, που έδωσε τη δυνατότητα στους βουλευτές της Δούμας να εκτιμήσουν ολόκληρη την έκταση του επαναστατικού κινήματος, αποτέλεσε το πέρασμα στο πλευρό των εξεγερμένων του συντάγματος φρουράς Πρεομπραζένσκι.
Όλο αυτό το διάστημα στο στρατηγείο έφταναν τηλεγραφήματα από τους διοικητές όλων των μετώπων, που δήλωναν ότι δεν μπορούν πια να εγγυηθούν για το στρατό.
Αποφασιστικό περιστατικό, που έδωσε τη δυνατότητα στους βουλευτές της Δούμας να εκτιμήσουν ολόκληρη την έκταση του επαναστατικού κινήματος, αποτέλεσε το πέρασμα στο πλευρό των εξεγερμένων του συντάγματος φρουράς Πρεομπραζένσκι.
Όλο αυτό το διάστημα στο στρατηγείο έφταναν τηλεγραφήματα από τους διοικητές όλων των μετώπων, που δήλωναν ότι δεν μπορούν πια να εγγυηθούν για το στρατό.
Έσπασαν τις αλυσίδες
 |
| Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν (Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοφ) Ρωσία, 22 Απριλίου 1870, Ουλιάνοφσκ - 21 Ιανουαρίου 1924, Γκόρκι Σχέδιο (1ο από 3 του Λένιν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 6.XI.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)
Τώρα πια κάθε καθυστέρηση της εξέγερσης ισοδυναμεί με θάνατο.
Λένιν: Η καθυστέρηση της δράσης ισοδυναμεί με θάνατο |
Ο εξεγερμένος λαός έσπασε τις αλυσίδες της μοναρχίας των Ρομανόφ σε λιγότερο από μια βδομάδα.
Ως υπενθύμιση για τα πρόσφατα γεγονότα στην πρωτεύουσα υψώνονταν μαύροι στύλοι από καπνό.
Καίγονταν τα αστυνομικά τμήματα, η φυλακή στην προκυμαία του καναλιού Κριούκοφ, το περιφερειακό δικαστήριο στη λεωφόρο Λιτέινι και μερικά άλλα δημόσια κτίρια, ένα μέρος από τα οποία πυρπολήθηκε από εκείνους που επιδίωκαν να εξαλείψουν τα έγγραφα που δεν έπρεπε να πέσουν στα χέρια του λαού.
Καίγονταν τα αστυνομικά τμήματα, η φυλακή στην προκυμαία του καναλιού Κριούκοφ, το περιφερειακό δικαστήριο στη λεωφόρο Λιτέινι και μερικά άλλα δημόσια κτίρια, ένα μέρος από τα οποία πυρπολήθηκε από εκείνους που επιδίωκαν να εξαλείψουν τα έγγραφα που δεν έπρεπε να πέσουν στα χέρια του λαού.
Σε πολλούς δρόμους οι εργάτες, οι στρατιώτες, τα παιδιά της Πετρούπολης έριχναν κάτω τα τσαρικά εμβλήματα - τον δικέφαλο αετό με τις τρεις κορόνες, το σκήπτρο με το σπήλαιο και τα διακριτικά που συμβόλιζαν τη μοναρχική εξουσία. Τα σώριαζαν στο λιθόστρωτο και τους έβαζαν φωτιά, ενώ γύρω τους συγκεντρώνονταν μάζες ανθρώπων.
Οι κατώτεροι αξιωματούχοι της αστυνομίας της πόλης, οι χωροφύλακες, μεταμφιεσμένοι, προσπαθούσαν να κρυφτούν από την οργή του λαού. Ενα μέρος τους έστηνε ενέδρες, πυροβολώντας τους άοπλους ανθρώπους που είχαν βγει στους δρόμους.
Στα λιθόστρωτα της Πετρούπολης εμφανίστηκαν και πάλι τραυματίες και σκοτωμένοι. Τους μεταμφιεσμένους χωροφύλακες που συνελάμβαναν, τους έστελναν με συνοδεία στο ανάκτορο της Ταυρίδας ή στο φρούριο Πετροπαβλόφσκ. Οσους συνελάμβαναν με τα όπλα στα χέρια, τους εκτελούσαν επιτόπου.
Στα λιθόστρωτα της Πετρούπολης εμφανίστηκαν και πάλι τραυματίες και σκοτωμένοι. Τους μεταμφιεσμένους χωροφύλακες που συνελάμβαναν, τους έστελναν με συνοδεία στο ανάκτορο της Ταυρίδας ή στο φρούριο Πετροπαβλόφσκ. Οσους συνελάμβαναν με τα όπλα στα χέρια, τους εκτελούσαν επιτόπου.
Τη μέρα που οι τσαρικές αρχές παρέδωσαν τα τελευταία τους στηρίγματα στην πρωτεύουσα, στη Μόσχα άρχισαν συνεδριάσεις και συλλαλητήρια στα εργοστάσια και τις φάμπρικες.
Η αλήθεια για την επανάσταση διαδόθηκε παρ' όλη τη σκληρή λογοκρισία. Η προκήρυξη της επιτροπής των μπολσεβίκων της Μόσχας έγραφε:
Η αλήθεια για την επανάσταση διαδόθηκε παρ' όλη τη σκληρή λογοκρισία. Η προκήρυξη της επιτροπής των μπολσεβίκων της Μόσχας έγραφε:
«Σύντροφοι! Στην Πετρούπολη έγινε επανάσταση. Οι στρατιώτες ενώθηκαν με τους εργάτες (...) Το προλεταριάτο της Ρωσίας πρέπει να υποστηρίξει την εξέγερση της Πετρούπολης. Αλλιώς οι χείμαρροι του χυμένου εκεί αίματος θα μείνουν άκαρποι».
Στις 28 του Φλεβάρη, γενική απεργία ξέσπασε στις επιχειρήσεις της Μόσχας.
Οι πολυπληθείς διαδηλώσεις κατευθύνθηκαν στο κέντρο της πόλης. Κοντά στην Κόκκινη Πλατεία, από την πλευρά του Ζαμοσκβορέτσιγιε, οι αστυνομικοί πυροβόλησαν τους διαδηλωτές.
Εδώ σκοτώθηκε ο εργάτης του εργοστασίου «Γκουζόν» Ιλαριόν Αστάχοφ, που απαίτησε από τον υπαστυνόμο να επιτρέψει την είσοδο στους διαδηλωτές.
Αντί γι' απάντηση αυτός πυροβόλησε εξ επαφής τον Αστάχοφ, προκαλώντας την οργή των παρευρισκομένων.
Εδώ σκοτώθηκε ο εργάτης του εργοστασίου «Γκουζόν» Ιλαριόν Αστάχοφ, που απαίτησε από τον υπαστυνόμο να επιτρέψει την είσοδο στους διαδηλωτές.
Αντί γι' απάντηση αυτός πυροβόλησε εξ επαφής τον Αστάχοφ, προκαλώντας την οργή των παρευρισκομένων.
Με την υποστήριξη των στρατιωτών, οι εργάτες έσπρωξαν τους αστυφύλακες, ανοίγοντας το δρόμο προς τις κεντρικές πλατείες της Μόσχας.
Οι εξεγερμένοι έπιασαν το τηλεγραφείο, τον τηλεφωνικό σταθμό, το ταχυδρομείο, τα αστυνομικά τμήματα, απελευθέρωσαν από τις φυλακές τους πολιτικούς κρατούμενους.
Ο κυβερνήτης, ο διοικητής της πόλης και ο διοικητής της στρατιωτικής περιοχής συνελήφθησαν.
Οι εξεγερμένοι έπιασαν το τηλεγραφείο, τον τηλεφωνικό σταθμό, το ταχυδρομείο, τα αστυνομικά τμήματα, απελευθέρωσαν από τις φυλακές τους πολιτικούς κρατούμενους.
Ο κυβερνήτης, ο διοικητής της πόλης και ο διοικητής της στρατιωτικής περιοχής συνελήφθησαν.
«Η Πετρούπολη ξύπνησε όλη τη Ρωσία», έγραφε αργότερα ο Β. Ι. Λένιν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.