Ναζίμ Χικμέτ: Ο αδερφός μας με τα γαλάζια μάτια

Ναζίμ Χικμέτ
15 Ιανουαρίου 1902, Θεσσαλονίκη - 3 Ιουνίου 1963, Μόσχα

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 5.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

«Είμαι κομμουνιστής

Είμαι αγάπη απ’ την κορυφή ως τα νύχια,

αγάπη θα πει βλέπω, σκέφτομαι, κατανοώ,

αγάπη θα πει το παιδί που γεννιέται, το φως που πλημμυρίζει

αγάπη θα πει να δέσεις μια κούνια στ’ άστρα

αγάπη θα πει να χύνεις το ατσάλι μ’ απέραντο μόχθο

Είμαι κομμουνιστής.

Είμαι αγάπη απ’ την κορυφή ως τα νύχια…»

Ναζίμ Χικμέτ, ΟΙ ΡΟΜΑΝΤΙΚΟΙ

Γράμμα του Ναζίμ στην Πιραγιέ

Γυναίκα μου,

Της λαχτάρα μου είναι ο δωδέκατος χρόνος

ο δωδέκατος χρόνος.

Η καρδιά ξεχείλισε τώρα.

Εσένα μελετάω την Ιστανμπούλ θυμάμαι

Την Ιστανμπούλ μελετάω εσένανε θυμάμαι.

Είσαι όμορφη τόσο όσο κι η πόλη μου

η πόλη μου που κλαίει κι αυτή μαζί σου.

Τίποτ’ άλλο, γυναίκα μου. Κι αν το θέλεις μην απαντάς.

Ο άντρας σου
                                                                 (Απόδοση, Μπ. Ζ.)

Ναζίμ Χικμέτ: Η Πιραγιέ, το παιδί του με τα χρυσά μάτια
(Φυλακές Τσάνγκιρι, 1940, παστέλ σε χαρτί, 25 x 36 εκ)
Piraye Altınoğlu, τρίτη γυναίκα του ποιητή (είχε κάνει δυο ακόμα σύντομους γάμους στη Σοβιετική Ενωση)

*

Σκάλισα τ’ όνομά σου με το νύχι μου

πάνω στου ρολογιού μου το λουράκι.

Το ξέρεις πως εδώ που βρίσκουμαι μήτε ένα φιλντισένιο σουγιαδάκι δεν υπάρχει

«Απαγορεύεται να φέρεις κοφτερά αντικείμενα»

Μήτε ένα ελάτι που το μέτωπό του να περνάει στον ουρανό.

Θα υπάρχει βέβαια κάποιο μικρό δεντράκι στην αυλή

μα απαγορεύεται να ’χεις τα σύγνεφα από πάνω απ’ το κεφάλι σου...

Πόσοι είμαστε πού μένουμε δω μέσα

Μήτε που ξέρω

Είμαι μονάχος μου μακριά τους

Κι αυτοί μαζί, μακριά από μένα.
Μονάχα με τον εαυτό μου μου επιτρέπουν να μιλάω
Κι αυτό κάνω.
[...]
(Επιστολές και Ποιήματα.
Απόδοση, Γιάννης Ρίτσος)

Γυναίκα μου Αγαπημένη,

Το ρολόι μου έσπασε. Έτσι, έβγαλα το μηχανισμό και το ’κανα κορνίζα για τις φωτογραφίες σας. Τώρα δεν νοιάζομαι άλλο για την ώρα, αφού έτσι κι αλλιώς να χάνω άρχισα την αίσθηση του χρόνου. Την ώρα δεν κοιτάζω πια, μόνο το μικροσκοπικό πορτρέτο σου στο χέρι μου κοιτάζω.

Αυτά είναι τα πρώτα λόγια ένός γράμματος που έστειλε στην Πιραγιέ από τις Φυλακές τις Άγκυρας, στις 24 Μαΐου του 1938. (Μτφρ. Μπ. Ζ.)
*

Ναζίμ Χικμέτ Ραν: Ζωγραφική, χειροτεχνήματα και ποίηση από τις φυλακές (Αφιέρωμα - 47 έργα)

*

03/06/1963

Πεθαίνει ο Τούρκος κομμουνιστής ποιητής Ναζίμ Χικμέτ. Ο Ν. Χικμέτ εντάσσεται στο παράνομο Κομμουνιστικό Κόμμα της Τουρκίας το 1923. Διώκεται για τις ιδέες του και το 1938 καταδικάζεται σε 40 χρόνια φυλακή.

Κάτω από την πίεση της διεθνούς κατακραυγής, το καθεστώς αναγκάζεται να τον απελευθερώσει το 1950 και αφού είχε ξεκινήσει απεργία πείνας.

Την ίδια χρονιά τιμάται με το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης. Ωστόσο παρακολουθείται συνεχώς.

Αρχίζει και πάλι να εργάζεται ως σεναριογράφος αλλά οι πιέσεις συνεχίζονται.

Αν και απαλλαγμένος από τη στρατιωτική θητεία, το καθεστώς τον καλεί να καταταγεί!

Το 1951 φεύγει κρυφά στη Ρουμανία και την ίδια χρονιά του αφαιρείται η τουρκική ιθαγένεια, η οποία του δόθηκε και πάλι μόλις το 2001!

Ταξιδεύει σε πολλές χώρες και το 1952 εκλέγεται μέλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ειρήνης.

Μια θρησκεία, ένας νόμος, ένα δίκαιο:

Η δουλειά του εργάτη

(Ναζίμ Χικμέτ)

*
Περισσότερα από Μποτίλια
Χικμέτ
και
Μποτίλια Στον Άνεμο: Πρόσωπα δια χειρός