200 χρόνια αγγελόπουλοι: Φτιάχνουν οι Έλληνες κυκλώματα και την ιστορία οι παρέες

200 χρόνια αγγελόπουλοι

*

Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση Κατιούσα, 24/10/2020

**

«φτιάχνουν οι Έλληνες κυκλώματα και (την) ιστορία οι παρέες».

Δεν είχα καμιά αμφιβολία.

Η Πολεμική Αρετή των πατακοπαπαδόπουλων σε συσκευασία 2004. Ο κορονοϊός τούς τη χάλασε, αλλιώς θα τρίβαμε τα μάτια μας. Aς έχουμε κατά νου ότι με παρόμοιες φιέστες, επί χούντας (1971), γιορτάστηκαν τα 150χρονα. Σήμερα η αστική τάξη θυμάται με νοσταλγία την εποχή της στρατιωτικής της θητείας.

«Κι όποιος δεν (το) καταλαβαίνει δεν ξέρει πού πατά και πού πηγαίνει».
Και θα μνέσκει μάπας «διακοσάχρονος», που θα ’λεγε κι ο μεγάλος αιρετικός της Χαλκίδας (βλ. κάτω).

***

Πλην, πλην και πάλι πλην, η αστική τάξη καραδόκαε...
(Γιάννης Σκαρίμπας, Η Τράπουλα, Κάκτος 1974, σ. 18)

*

Αν ο μόνος σκοπός που αξίζει τον κόπο κανείς να γεννηθεί, είναι η  λευτεριά, και μόλις γεννηθεί του την υποθηκεύσουν τα συμφέροντα, τι άλλο του απομένει αν όχι η επανάσταση;

*

Μεταξύ δουλείας και δουλείας δεν υπάρχει καμιά διαφορά. Με το να κάμεις μιαν επανάσταση κι αποτινάξεις το ζυγό, δεν έκαμες τίποτα. Το ’21 αυτό έκαμε. Το να μην ξαναπέσεις σε ζυγό —αυτό είναι επανάσταση.

*

Το θαύμα του ’21 δεν έγκειται στη στρατιωτική ήττα της Τουρκίας —πράγμα ευκολότερο— αλλά στο (ως εκ θαύματος) σώσιμό του από την εχθρότητα των κοτζαμπάσηδων και των λογίων.

*

Ο κατά μόνον το γένος και το θρήσκευμα διαφέρων είναι ένας άγιος, μπρος στον κατά μόνο το «κατεστημένο» του διαφέροντα.

— Οι Τούρκοι δεν ήσαν οι χειρότεροι… Ο ελληνικός λαός δεν θα ’κανε την επανάσταση για ν’ αποκαταστήσει και πολιτικά τους κοντζαμπάσηδες. Οι λέγοντες ότι η Επανάσταση ήταν μόνον Εθνική, ή είναι αδιάβαστοι, ή δεν μας λένε την αλήθεια. Σκοτώνοντας τους Τούρκους ήξερε ότι σκοτώνει το  σύμμαχο  των κοντζαμπάσηδων. Χωρίς τον αφανισμό πρώτα αυτουνού, δεν μπόραε να ξεπάτωνε τους άλλους. Το ότι η Επανάσταση γελάστηκε, δεν παειναπεί διόλου ότι τους εφείσθη. Θα τους πέρναε εν στόματι μαχαίρας. Το ότι νόμισε ότι για τούτο είχε καιρό, αυτό την έφαγε… Η Επανάσταση απότυχε…

Γιάννης Σκαρίμπας (1893-1984) 
Το 21 και η αλήθεια (Κείμενα, Αθήνα 1971, σσ. 5, 7)

 

*

 
Τα δύο Εικοσιένα

Το Εικοσιένα, όπως το ξέρουμε μέσα από την επίσημη ιστορική παράδοση, μοιάζει με τ’ αναστραμμένο είδωλο που βλέπουμε να καθρεφτίζεται στα θαμπά νερά μιας λίμνης. Είναι βέβαια η ίδια εικόνα, μα δοσμένη από την ανάποδη. Για να γνωρίσει κανείς τ’ αληθινό Εικοσιένα, πρέπει να σκύψει πάνω σ’ άλλα κείμενα, σ’ εκείνα που προετοίμασαν το σηκωμό, σ’ αυτά που γράφτηκαν όσο βρόνταγε το καριοφίλι κι άστραφτε το γιαταγάνι και στ’ απομνημονεύματα των αγωνιστών —του Μακρυγιάννη, του Κασομούλη, του Κολοκοτρώνη, του Φωτάκου, του Σπυρομίλιου, του Περραιβού, του Σπηλιάδη και τόσων άλλων.

Δύο είναι τα Εικοσιένα: Το ένα του λαού και των πιο προοδευτικών ανθρώπων εκείνου τον καιρού, το άλλο των κοντζαμπάσηδων και των πολιτικάντηδων. Του πρώτου οι ρίζες αντλούνε τους χυμούς τους από τα «Δίκαια του ανθρώπου» του Ρήγα Βελεστινλή, πάνω στ’ άλλο πέφτει βαρύς ο ίσκιος της «Πατρικής Διδασκαλίας» του Μακαριωτάτου Πατριάρχη της Αγίας Πόλης Ιερουσαλήμ Κύρ - Ανθίμου  —ή πιο σωστά του Γρηγορίου.

Δημήτρης Φωτιάδης (1898 - 1988)
(ό.π.π., σ. 11)

*

Μια εθνική μόνον επανάσταση,

χωρίς την κοινωνική καταξίωσή της,

είναι μια «φαινομενοφάνεια»

που τα «κατεστητά» την επιτρέπουν.

Τι θάχαναν; Και η ανεξαρτησία δική τους θάταν...

 

Οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου

συνήθιζαν μόνον αναμετάξυ τους την τύφλωση.

Οι λόγιοι της Διασποράς,

αυτοί τύφλωναν ολόκληρο το έθνος.

 

Ο μη έχων —αυτός— αποστολήν

είναι ένας συνάνθρωπος χρήσιμος.

Ο νομίζων (εαυτόν) ότι έχει—

απ' αυτόν να φυλάγεστε...

 

Μια ακόμα σοφία στις υπάρχουσες

είναι ένα ακόμα απομυζητήριο του αίματος.

Η λίμη τους

θα μας μεταβάλει σε αντικείμενα —(res).

 

Περισσότερο από τη βία το ψέμα

είναι εκείνο που σηκώνει σαν Άτλας τα συμφέροντα.

Γιατί ενώ στη βία του άλλου

μπορείς ίσως ν’ αντιτάξεις τη βία τη δική σου,

στο ψέμα μνέσκεις καταευχαριστημένος

και μάπας «εκατονταπενηντάχρονος» *

_____________________________

* =  συνπανηγυριστής των εχατονταπενηντάχρονων του ’21.

(Γιάννης Σκαρίμπας (1893-1984) 
Το 1821 και η αλήθεια (Κάκτος, Αθήνα 1975, σ. 169)

Πρώτη δημοσίευση Κατιούσα,

 

— Μας εγκρίνετε, Τζέφρι;