43ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή»: Το μέλλον δε θα 'ρθει από μονάχο του... αν δεν πάρουμε μέτρα κι εμείς − Κεντρική Έκθεση: Οι Μέρες και οι Γυναίκες που συγκλόνισαν τον κόσμο (21-23 Σεπ 2017)

*

Το Φεστιβάλ στην Αθήνα - Πρόγραμμα - Πούλμαν - Λοιπά (σσ. 10-11)

*
Η έκθεση για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση (σσ. 12-13)

*

Ολόκληρο το πρόγραμμα των τριήμερων εκδηλώσεων στο Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης»

«100 χρόνια από τις μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο - Το μέλλον δε θα 'ρθει από μονάχο του... αν δεν πάρουμε μέτρα κι εμείς (Βλ. Μαγιακόφσκι)», το σύνθημα αυτό θα αντηχεί από την Πέμπτη στο Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» στο Ίλιον, εκεί όπου θα κορυφωθούν οι πολύμορφες εκδηλώσεις του 43ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή», που εδώ και τρεις μήνες μεταφέρει απ' άκρη σ' άκρη, σε χιλιάδες εργαζόμενους και νέους σε όλη την Ελλάδα, την πολιτική πρόταση του ΚΚΕ, την αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού - κομμουνισμού!

Το Φεστιβάλ φέτος τιμά τα 100 χρόνια της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, του κορυφαίου κοσμοϊστορικού γεγονότος κατά τον 20ό αιώνα, που απέδειξε ότι ο καπιταλισμός δεν είναι ανίκητος, ότι μπορούμε να οικοδομήσουμε τη νέα κοινωνία, χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν το Σάββατο 23 Σεπτέμβρη με μεγάλη πολιτική συγκέντρωση στο χώρο του Φεστιβάλ. Στις 20.30 χαιρετισμό θα απευθύνει ο Νίκος Αμπατιέλος, Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ. Στη συνέχεια θα μιλήσει ο Δημήτρης Κουτσούμπας, Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ.

Στο χώρο θα δεσπόζει μεγάλη έκθεση με τίτλο «100 χρόνια, Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση» (βλέπε πιο κάτω). Για το περιεχόμενο της έκθεσης έχει χρησιμοποιηθεί και υλικό από το Αρχείο του ΚΚΕ. Μέσα από εικόνες, χρονοδιαγράμματα και παρουσιάσεις στοιχείων θα ξετυλίγονται η περίοδος από τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, η Επανάσταση, οι τεράστιες κατακτήσεις και προσφορά του σοσιαλιστικού συστήματος, αλλά και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις ανατροπές και τα σημερινά καθήκοντα των κομμουνιστών.

Στο Μαθητικό Στέκι θα λειτουργεί ψηφιακή - διαδραστική έκθεση, αφιερωμένη στα «100 χρόνια από τις μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο...».

Και τις τρεις μέρες, στο Στέκι του Πολιτισμού θα φιλοξενείται εικαστική έκθεση της Ρωσικής Πρωτοπορίας με ψηφιακά αντίτυπα από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης - Συλλογή Κωστάκη.

Στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο για τα παιδιά των μεγαλύτερων τάξεων του Δημοτικού και του Γυμνασίου, στο «Μικρόκοσμο», από τις 19.00 έως τις 22.30 θα λειτουργούν «4 γωνιές» δραστηριοτήτων. Τα προγράμματά τους θα είναι μικρής διάρκειας και θα επαναλαμβάνονται μέσα σε αυτές τις τρεισήμισι ώρες. Οι «γωνιές» που θα λειτουργούν είναι: Αθλητισμού, Ιστορίας, Τέχνης και Επιστήμης.

Στο χώρο των ΑΕΙ - ΤΕΙ, την Πέμπτη και την Παρασκευή οι επισκέπτες θα μπορούν να συμμετάσχουν στο κουίζ ερωτήσεων με θέμα: «Μαθαίνουμε για την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση».

Θα υπάρχει ακόμα χώρος ενάντια στα ναρκωτικά με πλούσιες δραστηριότητες κατά το τριήμερο (ανάμεσά τους κι ένα πολύ ενδιαφέρον escape room), καθώς και περίπτερα θεραπευτικών κοινοτήτων και συλλόγων οικογένειας του ΚΕΘΕΑ.

Αναλυτικά, το πρόγραμμα εκδηλώσεων που θα έχουν οι σκηνές και οι χώροι του Φεστιβάλ είναι το εξής:

Πέμπτη 21 Σεπτέμβρη

• ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

21.00: «Όταν σφίγγουν το χέρι». Αφιέρωμα σε τραγούδια του μεγάλου μας μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος θα παραστεί και θα το παρακολουθήσει με τη Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης». Τραγουδούν: Βασίλης Λέκκας, Κίτρινα Ποδήλατα, Ζωή Παπαδοπούλου.

23.00: Συναυλία με τον Παντελή Θαλασσινό.

• ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ

21.00: Συναυλία με τον Δημήτρη Μυστακίδη.

22.15: Ρεμπέτικο γλέντι, Ο Τζώρτζης και το «Ανηφόρι».

23.30: Γλέντι με τον Κώστα Μακεδόνα.

• ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΤΕΚΙ

20.00: Συναυλία με μαθητικά συγκροτήματα: Faitherhe (8ο ΓΕΛ Αθηνών), NOC (5ο ΓΕΛ Γλυφάδας), Maloo (1ο ΓΕΛ Υμηττού), Final, Αιθεροβάμων και Δύσληπτος (1ο ΓΕΛ Κερατσινίου, 3ο ΓΕΛ Νίκαιας).

20.45: Workshop ενάντια στο φασισμό: «Με πενάκι και με σπρέι κόντρα στο μαύρο του φασισμού». Συμμετέχουν ο Πάνος Ζάχαρης, σκιτσογράφος, και οι Γιώργος Σκουρλής (Atek) και Spent1, καλλιτέχνες γκράφιτι.

21.00: Stand up comedy με τον Χριστόφορο Ζαραλίκο.

22.15: Συναυλίες με τους Rebellion Connexion και Φρανκ, Death South Dealers, Mother of Millions, Pulse R, Sober on Tuxedos.

• ΣΤΕΚΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

19.45: Θεατρική παράσταση «10 μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο», βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Τζον Ριντ, από τη Θεατρική Ομάδα της ΚΝΕ και την Τομεακή Οργάνωση Καλλιτεχνών της Οργάνωσης Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ.

• ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

18.00: Καλλιτεχνικό εργαστήρι, ζωγραφιστό κολάζ «Αθλητισμός για όλους».

19.30: Αθλοπαιδιές. Ομαδικά παιχνίδια για παιδιά και γονείς!

20.00: Μουσικοκινητικά παιχνίδια.

20.15: Αφήγηση λαϊκού παραμυθιού.

20.45: Παράσταση Καραγκιόζη από το θίασο του Γιώργου Ταρουνά.

• ΧΩΡΟΣ ΑΕΙ - ΤΕΙ

19.00: Συζήτηση: «Αντικομμουνισμός, η επίσημη ιδεολογία της ΕΕ. "Πυροβολούν το παρελθόν, για να σκοτώσουν το Μέλλον"». Θα μιλήσει ο Κώστας Παπαδάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ευρωβουλευτής. Συμμετέχουν οι Μπεάτα Καρόν, μέλος της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Πολωνίας, και Μιχαήλ Μπελάγεφ, Γραμματέας της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Ενωσης Νεολαίας (μπολσεβίκοι) - Ρωσία.

• ΣΤΕΚΙ ΝΕΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΕΡΓΩΝ

20.00: Εκδήλωση - Συζήτηση: «Από γενιά της ευελιξίας, της ανεργίας, της εκμετάλλευσης, να γίνουμε η γενιά της Ανατροπής!». Θα μιλήσει ο Γιώργος Στεφανάκης, Πρόεδρος του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής και Συναφών Επαγγελμάτων ν. Αττικής. Θα γίνουν παρεμβάσεις από νέους συνδικαλιστές.

• ΔΙΕΘΝΟΥΠΟΛΗ

19.00: Συναυλία με τους «The Worksongs project»

20.00: Συζήτηση: «Ο διεθνής αντίκτυπος της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης». Θα μιλήσει ο Κώστας Σκολαρίκος, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ. Θα πραγματοποιηθούν παρεμβάσεις από εκπροσώπους Οργανώσεων Νεολαίας από άλλες χώρες.

• ΣΤΕΚΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

19.00: Τουρνουά πινγκ πονγκ για μικρές ηλικίες.

20.00: Αγώνας σκάκι σιμουλτανέ με τον GM Γιάννη Νικολαΐδη.

Παρασκευή 22 Σεπτέμβρη

Σουλίμο - Σαμουίλο Βσέβολοντ Ανγκέλοβιτς (1903-1965), Απόσπασμα από διακοσμητικό πανό για τον Οίκο Τυπογραφίας του Λένινγκραντ, 1927

• ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

21.30: «Το μέλλον δε θα 'ρθει από μονάχο του...». Αφιέρωμα σε τραγούδια για την επαναστατική αλλαγή του κόσμου. Καλλιτεχνική επιμέλεια: Θάνος Μικρούτσικος, Ενορχήστρωση: Θύμιος Παπαδόπουλος. Τραγουδούν: Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Θωμαΐδης, Πάνος Μπούσαλης.

23.00: Αφιέρωμα στον Δημήτρη Μητροπάνο με τους Μελίνα Ασλανίδου, Δημήτρη Μπάση, Μίλτο Πασχαλίδη, Βασίλη Κορακάκη και Κώστα Τριανταφυλλίδη. Ενορχήστρωση: Γιάννης Παπαζαχαριάκης.

• ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ

20.00: Κεντρική συζήτηση με θέμα «Αλήθειες και ψέματα για τη σοσιαλιστική επανάσταση». Θα μιλήσουν ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, και ο Λουκάς Αναστασόπουλος, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ.

21.30: «Ο Γκάτσος που αγάπησα» με τους Μανώλη Μητσιά και Καρυοφυλλιά Καραμπέτη.

23.15: Ικαριώτικο γλέντι με τον Νίκο Φάκαρο.

• ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΤΕΚΙ

19.00: Συναυλία με μαθητικά συγκροτήματα: V45 (vforfive) (Γλυφάδα), Τρεις και η Κούκου (Μουσικό Ιλίου, 1ο ΓΕΛ Αγίων Αναργύρων, 1ο ΓΕΛ Ιλίου, 1ο ΓΕΛ Καματερού).

19.30: Παιχνίδι «απ' όλα...» με ερωτήσεις γνώσεων, παντομίμα, κρυμμένες λέξεις, τραγούδι κ.ά.

20.00: Αντιπολεμικό μουσικο-αφηγηματικό αφιέρωμα από μαθητές.

20.30: Συναυλία με το συγκρότημα «Υπεραστικοί».

21.00: Συζήτηση: «Αν τρέμεις από αγανάκτηση για κάθε αδικία, είσαι σύντροφός μου...». Θα μιλήσει ο Κώστας Ρήγας, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ.

22.00: Συναυλία με την μπάντα της ΣΤΡΟΦΗΣ (ΚΕΘΕΑ - ΣΤΡΟΦΗ).

22.30: Συναυλία με την Πένυ Μπαλτατζή.

23.15: Συναυλία με τους Ησαΐα Ματιάμπα και Μύρωνα Στρατή.

• ΣΤΕΚΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

19.30: Συναυλία κλασικής μουσικής με έργα Σοβιετικών συνθετών (Σ. Προκόφιεφ, Ντ. Σοστακόβιτς, Α. Χατζατουριάν, Σβιρίντοφ) από νέους μουσικούς.

20.00: Εκδήλωση - Συζήτηση: «Οι κόκκινοι καρποί του Οκτώβρη στην τέχνη και τον πολιτισμό». Θα μιλήσει η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ. Θα ακουστούν κείμενα των Μπρεχτ, Ριντ, Βάρναλη, Καζαντζάκη και Φωτιάδη.

• ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

18.00: Εργαστήρι κατασκευής μουσικών οργάνων. Ζωγραφική με σφουγγάρι και δαχτυλομπογιές.

19.30: Διαδραστικό παιχνίδι «Δώσε μου το χέρι σου!» από ομάδα παιδαγωγών της ΚΝΕ. Με οδηγό τη μουσική τα παιδιά μαθαίνουν για την αλληλεγγύη.

20.30: «Το σύννεφο της Ανατολής». Μουσικοθεατρική παράσταση από την ομάδα Τρομπετίνι.

21.30: «Το μαγικό καραβάκι», με την τεχνική Sand art από το Θέατρο Κούκλας της Ι. Μπόικο «White Puppet Theatre».

• ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ

20.30: Μουσικοχορευτικό αφιέρωμα «Ο κόσμος που θέλουμε υπήρξε... Ελάτε να τον ξαναφτιάξουμε!»

• ΔΙΕΘΝΟΥΠΟΛΗ

19.30: Συζήτηση: «Αλληλεγγύη στην πάλη του λαού της Παλαιστίνης». Θα μιλήσει μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων του ΚΣ της ΚΝΕ, καθώς και εκπρόσωποι της Κομμουνιστικής Νεολαίας Παλαιστίνης και της Γενικής Ένωσης Παλαιστινίων Φοιτητών στην Αθήνα.

• ΣΤΕΚΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

20.00: Τουρνουά σκακιού Μπλιτς

Σάββατο 23 Σεπτέμβρη

• ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

20.30: Μεγάλη πολιτική συγκέντρωση. Θα μιλήσει ο Δημήτρης Κουτσούμπας, Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Νίκος Αμπατιέλος, Γραμματέας του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ.

21.30: Συναυλία - αφιέρωμα στον Μάνο Λοΐζο. Τραγουδούν: Γιώργος Νταλάρας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Μαρία Φαραντούρη και Ασπασία Στρατηγού. Ενορχήστρωση: Γιάννης Παπαζαχαριάκης.

• ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ

21.30: Γλέντι με τις Smyrna.

22.30: Ποντιακό γλέντι. Ηλίας Υφαντίδης (λύρα), Παναγιώτης Κοπαλίδης και Νώντας Κυργιάκης (νταούλι). Συμμετέχουν οι χορευτικοί όμιλοι της Ένωσης Ποντίων Περιστερίου και του Συλλόγου Ποντίων Φοιτητών Αττικής.

23.30: Λαϊκό γλέντι με τη Γλυκερία.

• ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΤΕΚΙ

18.45: Βράβευση νικητριών ομάδων του 4ου Πανελλαδικού Μαθητικού Διαγωνισμού Συλλογικής Ερευνητικής Εργασίας της ΚΝΕ και του «Οδηγητή».

21.30: Συναυλία με τον George Zervos.

23.00: Συναυλία με τους Imam Baildi.

• ΣΤΕΚΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

19.00: «Θεσσαλικός Κύκλος» σε μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου και στίχους του Κώστα Βίρβου, από τις πολιτιστικές ομάδες του ΠΑΜΕ.

• ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

18.00: Εργαστήρι κατασκευών και «Ταξιδεύοντας με το Σπούτνικ!». Διαδραστικό παιχνίδι γνώσεων από ομάδα παιδαγωγών της ΚΝΕ. Φτιάχνουμε τους πυραύλους μας, γινόμαστε οι ίδιοι αστροναύτες και ταξιδεύουμε ανάμεσα στους πλανήτες εξερευνώντας το Διάστημα...

19.30: Παράσταση μαγείας με τον ταχυδακτυλουργό Tristan.

21.30: «Θησέας», Παράσταση κουκλοθεάτρου από το θίασο ΚΟΥ-ΚΛΟ Θέατρο Κρήτης, με την τεχνική black light.

• ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ

19.00: Θεατρική παράσταση «Κοντά στις ράγες» από παιδική θεατρική ομάδα, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Άλκης Ζέη.

902, Κυριακή 17/09/2017 - 10:47

*

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ 43ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΝΕ - «ΟΔΗΓΗΤΗ»

«Η απελευθερωμένη γυναίκα στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού», Σοβιετική αφίσα του 1926

Ξεχωρίζει η ενότητα για τη συμμετοχή των γυναικών στις «μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο»

Η συμβολή τους στη σοσιαλιστική επανάσταση και οικοδόμηση, μέσα από τα ταμπλό της έκθεσης που θα παρουσιαστεί στις κεντρικές εκδηλώσεις στην Αθήνα

Αφιερωμένη στις «μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο», στην Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση του 1917 στη Ρωσία, στην οικοδόμηση του πρώτου εργατικού κράτους και τα επιτεύγματά του, είναι η κεντρική έκθεση που θα λειτουργήσει κατά τη διάρκεια των τριήμερων εκδηλώσεων του 43ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» στην Αθήνα (21, 22 και 23 Σεπτέμβρη).

Η συμβολή των γυναικών στις κορυφαίες στιγμές της ταξικής πάλης τόσο προεπαναστατικά στη Ρωσία, αλλά και κατά τη διάρκεια της σοσιαλιστικής επανάστασης, καθώς και της πορείας της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, θα αποτελέσει μια από τις ξεχωριστές ενότητες της έκθεσης.

Μέσα από αρχειακά υλικά και ντοκουμέντα, δημοσιεύματα εφημερίδων, λογοτεχνικά έργα, έγινε η επιμέλεια των ταμπλό, «φωτογραφίζοντας» ορισμένες μόνο πλευρές από τη γυναικεία συμμετοχή στον ταξικό, πολιτικό αγώνα από την Παρισινή Κομμούνα μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ενα μέρος από το υλικό αυτό παρουσιάζει ο «Ριζοσπάστης» σήμερα.

Από την Κομμούνα στην Οκτωβριανή Επανάσταση

Μέσα από τις διάφορες ενότητες που είναι αφιερωμένες στη συμβολή των γυναικών, φωτίζονται οι οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές προϋποθέσεις που συνέβαλαν ώστε η γυναίκα της εργατικής τάξης, του λαού να βγει από την καρτερικότητα της ήρεμης οικογενειακής ζωής στο προσκήνιο της ταξικής πάλης.

Τα ταμπλό πιάνουν το «νήμα» ξεκινώντας από τη συμβολή των εργατριών στην Παρισινή Κομμούνα το 1871. Μέσα από το Μανιφέστο της Κεντρικής Επιτροπής της «Ενωσης Γυναικών για την Αμυνα του Παρισιού και τη Βοήθεια των Τραυματιών», προβάλλεται το ταξικό κριτήριο στο κάλεσμα της Ενωσης προς τις εργάτριες για τη συμμετοχή τους στην «υπεράσπιση και το θρίαμβο της Κομμούνας».

Ταυτόχρονα, κάθε κρίκος στην αλυσίδα της γυναικείας συμμετοχής στις σκληρές ταξικές μάχες που προηγήθηκαν της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, φανερώνει ότι η πορεία της ανάπτυξης ταξικής, πολιτικής συνείδησης της γυναίκας δεν ήταν μια ευθύγραμμη, ανοδική πορεία.

Καθοριστικός ήταν ο ρόλος μιας πρωτοπορίας επαναστατριών, που δούλευαν σταθερά και υπομονετικά μέσα στα εργοστάσια, αναπτύσσοντας δεσμούς με τις εργάτριες: Ομιλήτριες από το βήμα των συγκεντρώσεων απευθύνονταν σε χιλιάδες εργάτες την περίοδο των απεργιών που ξέσπασαν, κυρίως κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1905, εκλεγμένες στα σοβιέτ των εργαζομένων συμμετείχαν στη συζήτηση και στις αποφάσεις, μαχητικές προπαγανδίστριες διακινούσαν τα τεύχη της «Ισκρα», μεταφέροντάς τα κρυμμένα με ευρηματικούς τρόπους μέσα στα εργοστάσια.

Γυναίκες πιλότοι στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Ακόμα και μετά το 1905, που οι συνέπειες της ήττας της επανάστασης υπήρξαν βαριές για το εργατικό κίνημα και το Κόμμα των Μπολσεβίκων, το οποίο τέθηκε στην παρανομία, η ασίγαστη προσπάθεια για την άνοδο της γυναικείας συμμετοχής στον ταξικό αγώνα συνεχιζόταν. «Πολύ καιρό περάσατε δεμένες με της σκλαβιάς τις αλυσίδες. Πολύ καιρό, νικημένες, σκύβατε το κεφάλι. Πολύ καιρό στης αμάθειας το σκοτάδι μέσα ζήσατε. Πολύ καιρό σας περιγελούν τ' αφεντικά, στην αδυναμία σας πατώντας...».

Οι παραπάνω στίχοι που δημοσιεύτηκαν στις σελίδες της εφημερίδας «Εργάτρια» (Ραμπότνιτσα), έχουν τη δική τους θέση στα ταμπλό της έκθεσης. Το ίδιο ποίημα, αφιερωμένο στη Μέρα της Γυναίκας, καλούσε την εργάτρια να βγει μπροστά και τη διαβεβαίωνε: «Να ξέρεις! Σ' αυτόν το σκληρό, το δίκαιο αγώνα, ο εργάτης στέκεται στο πλάι σου!». Για τη δημοσίευση του ποιήματος το συγκεκριμένο τεύχος της εφημερίδας (Νο 3, 1914) κατασχέθηκε από τις αρχές.

Στις διαδηλώσεις του Φλεβάρη και την εξέγερση του Οκτώβρη

«Είναι δική μας επέτειος. Εμείς θα κουβαλήσουμε τα λάβαρα». Τα ταμπλό της έκθεσης υπενθυμίζουν πως η έναρξη της Επανάστασης του Φλεβάρη συνέπεσε με την Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας και οι εργάτριες διεκδίκησαν να υψώσουν τα δικά τους χέρια τις κόκκινες σημαίες.

Στις διαδηλώσεις, κυριαρχούσαν τα συνθήματα των εργατριών διεκδικώντας επιστροφή των στρατιωτών από το μέτωπο, «Ειρήνη και Ψωμί». Στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, οι εργάτριες δούλευαν στα μηχανήματα, έχοντας πάρει τη θέση των συζύγων τους που βρίσκονταν στα μέτωπα του πολέμου. Αντίστοιχα, οι γυναίκες των αγροτών είχαν πάρει τις θέσεις τους στο άροτρο.

Η συμμετοχή των γυναικών στις φρουρές των εργοστασίων, στα συνεργεία ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, στην προπαγανδιστική δουλειά τον Οκτώβρη του 1917 αποτελεί ένα από τα ξεχωριστά στιγμιότυπα της επαναστατημένης δράσης των μαζών. Η δράση αυτή συνοψίζεται μέσα από γυναικείες φιγούρες που βρέθηκαν στο επίκεντρο των εξελίξεων ως μέλη του Κόμματος των Μπολσεβίκων, ακόμα και μέσα από τις γραμμές του Κόκκινου Στρατού.

Στην κοινωνική παραγωγή και τον εργατικό έλεγχο

Οι γυναίκες κατέθεσαν σημαντική συμβολή στην υπόθεση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, ιδιαίτερα την περίοδο 1918 έως 1920, κατά την οποία αγωνίστηκαν σκληρά ενάντια στην εσωτερική αντεπανάσταση και την εξωτερική επέμβαση. Αναγνώρισαν στην επανάσταση το μεγαλύτερο σύμμαχο στην πάλη ώστε να απαλλαγούν από τη διπλή καταπίεση και την ταξική εκμετάλλευση.

Και το αντίστροφο: Η σοβιετική εξουσία έστρεψε την προσοχή της στις γυναίκες. Στο έδαφος των νέων σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής, δόθηκε η δυνατότητα στη γυναίκα να συμμετέχει στην κοινωνική παραγωγή, αξιοποιώντας με παραγωγικό τρόπο την ατομική της εργασία, με αντίστοιχα μέτρα κοινωνικής προστασίας της μητρότητας, του γυναικείου οργανισμού.

Ενοπλη πολιτοφυλακή εργατών και εργατριών στα πρώτα χρόνια της ΕΣΣΔ

Το νεαρό εργατικό κράτος, από τους πρώτους κιόλας μήνες, κατάργησε όλους τους νόμους που διαιώνιζαν την ανισότητα των δύο φύλων. Κατέβαλε διαρκή και επίμονη προσπάθεια, ώστε η ισότητα απέναντι στο νόμο να μην είναι μόνο τυπική, αλλά να γίνει και ουσιαστική ισότητα, ισότητα στη ζωή.

Η μάχη ενάντια στον αναλφαβητισμό ήταν μια από τις μεγαλύτερες μάχες των πρώτων χρόνων της σοβιετικής εξουσίας. Από το 1917 έως το 1920 έμαθαν γραφή και ανάγνωση 7 εκατομμύρια άνθρωποι, ανάμεσά τους 4 εκατομμύρια γυναίκες.

Τα βήματα αυτά δείχνουν πως μέσα σε λίγα μόλις χρόνια οι γυναίκες, από το περιθώριο όπου βρίσκονταν, έγιναν πρωταγωνίστριες με τη συμμετοχή τους στην κοινωνική εργασία και τον εργατικό έλεγχο.

Η πορεία αυτή δεν ήταν χωρίς δυσκολίες. Αντιθέτως, κάθε βήμα της έπρεπε να γίνει μέσα σε αντίξοες συνθήκες, με τις αναχρονιστικές αντιλήψεις για τη θέση και το ρόλο γυναικών να είναι σε πολλές περιπτώσεις κυρίαρχες. Την ίδια στιγμή, δόθηκε ξεχωριστή σημασία στην ιδιαίτερη δουλειά του Κόμματος των Μπολσεβίκων στις εργάτριες και τις αγρότισσες, όπως και στις μορφές που αυτή έπαιρνε σε κάθε περίοδο.

Σε αυτήν την προσπάθεια εντάχθηκε και η έκδοση της εφημερίδας «Εργάτρια» (Ραμπότνιτσα, 1914), αλλά και η πρώτη συνδιάσκεψη Εργατριών στην Πετρούπολη, που οργανώθηκε το Νοέμβρη του 1917. Ακολούθησε το πρώτο Πανρωσικό Συνέδριο Εργατριών, το Νοέμβρη του 1918, που η συμμετοχή των αντιπροσώπων εργατριών και αγροτισσών ξεπέρασε τις προσδοκίες.

Με το όπλο στο χέρι

Ξεχωριστό κομμάτι της έκθεσης αποτελεί η συμβολή των Σοβιετικών γυναικών την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Σε αυτό οι επισκέπτες μπορούν να μάθουν περισσότερα για τις ονομαζόμενες «Μάγισσες της Νύχτας», τις γυναίκες του «46ου Συντάγματος Εθνοφρουράς», της μοναδικής στον κόσμο αεροπορικής γυναικείας μονάδας βομβαρδιστικών νυχτερινών αποστολών και τη δράση που ανέπτυξαν στη διάρκεια του πολέμου.

Μπορούν ακόμα να διαβάσουν τα τελευταία λόγια της 17χρονης Ζόγια Κοσμοντεμιάνσκαγια, μέλους της Κομσομόλ και παρτιζάνας του Κόκκινου Στρατού, λίγο πριν οδηγηθεί από τους Γερμανούς δήμιους της στην κρεμάλα: «Σύντροφοι! Δε φοβάμαι να πεθάνω! Είμαι ευτυχισμένη που πεθαίνω για το λαό μας!».

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 17/9/2017