Δεκέμβρης 1944 (17)

Ο Φιντέλ θα ζει παντοτινά. Ο Φιντέλ είναι αθάνατος

Έφοδος στις Μονκάδες τ’ Ουρανού!: Fidel vivirá para siempre! Fidel es inmortal! - Ο Φιντέλ θα ζει παντοτινά! Ο Φιντέλ είναι αθάνατος!
Φιδέλ: Ένα σύγγραμμα περί ηθικής και δυο μεγάλα αρχίδια στην υπηρεσία της ανθρωπότητας (Ντανιέλ Τσαβαρία)
* Φιντέλ: Αυτός που τους σκλάβους ανύψωσε στην κορφή της μυρτιάς και της δάφνης
* Πάμπλο Νερούδα: Φιντέλ, Φιντέλ, οι λαοί σ’ ευγνωμονούνε * Νικολάς Γκιγιέν: Φιντέλ, καλημέρα! (3 ποιήματα)
* Ντανιέλ Τσαβαρία: Η Μεγάλη Κουβανική Επανάσταση και τα Ουτοπικά Αρχίδια του Φιδέλ * Ντανιέλ Τσαβαρία: Ο ενεργειακός βαμπιρισμός του Φιδέλ * Ραούλ Τόρες: Καλπάζοντας με τον Φιντέλ − Τραγούδι μεταφρασμένο - Video * Χουάν Χέλμαν: Φιντέλ, το άλογο (video)


Κάρλος Πουέμπλα - Τρία τραγούδια μεταφρασμένα που συνάδουν με τη μελωδία:
* Και τους πρόφτασε ο Φιντέλ (Y en eso llego Fidel) − 4 Video − Aπαγγελία Νερούδα * Δεν έχεις πεθάνει Καμίλο (Canto A Camilo) * Ως τη νίκη Κομαντάντε (Hasta siempre Comandante)
* Τα φρούρια του ιμπεριαλισμού δεν είναι απόρθητα: Μικρή ιστορική αναδρομή στη νικηφόρα Κουβανική Επανάσταση και μέχρι τις μέρες μας ‒ Με αφορμή τα 88α γενέθλια του Φιντέλ ‒ Εκλογικό σύστημα & Εκλογές - Ασφάλεια - Εκπαίδευση - Υγεία (88 ΦΩΤΟ) * Φιντέλ

Τετάρτη 22 Μαρτίου 2017

Μπέλα Ταρ - Λάσλο Κρασναχορκάι: Η μελαγχολία της αρμονίας και η αρμονία της μελαγχολίας − Μια ταινία - Ένα βιβλίο − Αλκυονίς - Πόλις, 23 Μαρ. 2017, 20:00

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Οι ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΛΙΣ και η NEW STAR σας προσκαλούν στη βιβλιοπαρουσίαση «Η μελαγχολία της αντίστασης» του Λάσλο Κρασναχορκάι, μετάφραση Ιωάννα Αβραμίδου
ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema
Πέμπτη 23 Μαρτίου στις 20.00
Ομιλητές:
Θεόδωρος Γρηγοριάδης, συγγραφέας
Χρήστος Μήτσης, κριτικός κινηματογράφου - Αθηνόραμα
Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, συγγραφέας
Βελισσάριος Κοσσυβάκης, NEW STAR, διανομέας ταινιών Μπέλα Ταρ
Αμέσως μετά θα προβληθεί η ταινία
«Οι Αρμονίες του  Werckmeister» του Μπέλα Ταρ, με σενάριο βασισμένο στη «Μελαγχολία της αντίστασης»
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας)
*
Οι Αρμονίες του Werckmeister
*
Μπέλα Ταρ: Οι Αρμονίες του  Werckmeister
Επίσημη συμμετοχή Φεστιβάλ Καννών
(Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών)
Εβδομάδα Ουγγρικού Κινηματογράφου 2001- Μέγα Βράβειο
Βραβείο Κριτικών Κινηματογράφου:  Βραβείο Σκηνοθεσίας, Μπέλα Ταρ - Βραβείο Ερμηνείας, Λαρς Ρούντολφ
Οι Αρμονίες του Werckmeister
Ασπρόμαυρη – 2000 - Διάρκεια 145'
Σκηνοθεσία: Μπέλα Ταρ
Σενάριο: Λάσλο Κρασναχορκάι, Μπέλα Ταρ (βασισμένο στη νουβέλα "Η μελαγχολία της αντίστασης" γραμμένη από τον Λάσλο Κρασναχορκάι, με πρόσθετους διαλόγους από τους : PETER DOBAI, GYURI KISS DOSA, GYOERGY FEHER LARS RUDOLPH.
Πρωταγωνιστούν: Lars Rudolf, Peter Fitz, Hanna Schygulla, Ferenc Kalai
Σύνοψη
Στην κεντρική πλατεία της επαρχιακής πόλης, εκατοντάδες άνθρωποι στέκονται γύρω από μία σκηνή τσίρκου και περιμένουν να δουν την κεντρική ατραξιόν: το βαλσαμωμένο κουφάρι μιας αληθινής φάλαινας. Κόσμος έρχεται απ όλες τις γωνιές της πεδιάδας. Η άφιξη του κτήνους, η ανθρωποπλημμύρα και το τσουχτερό κρύο πυροδοτούν μια αλυσίδα από πάθη, μίση και φιλοδοξίες. Μόνος μέσα στο ανώνυμο, χυδαίο πλήθος, ο Βαλούσκα, ένας αλαφροΐσκιωτος ταχυδρομικός υπάλληλος, φαίνεται να είναι ο μόνος υπερασπιστής μιας ανθρωπότητας που βαίνει προς εξαφάνιση, μαχόμενος κόντρα στον σκοταδισμό που απειλεί τον κόσμο. Ένα ακόμα μετά- Αποκαλυπτικό αριστούργημα του Ταρ, διασκευή του μυθιστορήματος Η μελαγχολία της αντίστασης του Λάζλο Κρασωαχορκαι, η ταινία πραγματεύεται με τρόπο αδυσώπητο το θέμα της αναζήτησης της αρμονίας μέσα στο χάος.
Λίγα λόγια για την ταινία
Ο Μπέλα Ταρ επιχειρεί μια εντελώς μοντέρνα διαχείριση του πρωτόγονου. Το επίκεντρο είναι η μικρή πόλη των Καρπαθίων και πρόκειται για μια φάλαινα – ατραξιόν που φημολογείται ότι σέρνει μαζί της το χάος και την καταστροφή σε κάθε σταθμό της περιοδείας της.
Η ζωή γύρω της προσδιορίζει ακριβώς την μελαγχολία της αντίστασης. Το αίσθημα μιας αφόρητης μοναξιάς απέναντι σε μια μάζα που εκτονώνει τυφλά την καταστροφική της ορμή και προκαλεί την καταδυνάστευσή της, ακολουθεί μια παρένθεση αναρχίας και αποδιάρθρωσης και εντέλει η επιβολή της τάξης, που προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη απελπισία.
Ο πρωταγωνιστής Γιόνας (ίσως όχι τυχαία μοιάζει Ιωνάς) συντρίβεται από την αδυναμία του και εγκαταλείπει τη θεϊκή αποστολή να προειδοποιήσει το πλήθος. Έξω από ηθικολογικούς όρους της Βίβλου, βλέπει την καταστροφή να συντελείται κι αδύναμος μπροστά στην ορμή της μάζας βρίσκεται μέσα στο κήτος που τον έχει ‘’καταπιεί’’ θέτοντάς τον σε σιγή ‘’ιχθύος’’.
Η φάλαινα ένας μεγαλειώδης νεκρός όγκος, που μεγεθύνει ότι έχει απέναντί του σαν γιγάντιος καθρέφτης. Ο φόβος και ο πανικός και τέλος η σιωπή του θεού οδηγούν σε πολιτικούς συνειρμούς. Η κοινωνική αποσταθεροποίηση, ως φυσικός νόμος καταδικάζει στην αέναη αναζήτηση της αρμονίας μιας κοινωνίας, που κρέμεται από μια κλωστή.
Είναι αδύνατο να μην στροβιλιστείς στη δίνει της τέχνης του Ταρ απεικονίζοντας τον άνθρωπο σε όλο το βρώμικο ‘’ανθρώπινο’’ μεγαλείο. Άδειοι δρόμοι, ομιχλώδες νεκρικό τοπίο και η αντίθεση της απομόνωσης και μοναξιάς του καθενός στο μικρόκοσμό του.
Ο σιωπηλός πια πρωταγωνιστής και το τυφλό βλέμμα του κήτους είναι οι τελευταίες συναντήσεις του καθηγητή με τις μουσικολογικές αναζητήσεις. Ο αλλοτριωμένος κόσμος έχει μια ελπίδα να αντισταθεί στο κακό με την αθωότητα του ανθρώπου και την αντίστασή του μέσα από την τέχνη.
Σύμφωνα με τον Ταρ εμείς είμαστε ο Βάλουσκα, δεν εμπιστευόμαστε κανέναν, δεν μπορούμε να πιστέψουμε σε τίποτα, κι όλες οι μεγάλες ιδέες είναι κόλπα για να κοροϊδέψουν τους απελπισμένους.  υπηρετούμε τους ανωτέρους μας με ταπεινότητα και τρομάζουμε κοιτάζοντας το μάτι της φάλαινας, προσδοκώντας την βοήθεια της μητέρας φύσης. Εμείς είμαστε κι ο όχλος. Μέσα στην απελπισία μας θα σπάσουμε όλες τις βιτρίνες που πουλάνε όλα όσα μπορούμε μόνο να ονειρευτούμε και μετά θα στρέψουμε την οργή μας εναντίον των πιο αδύνατων, των πιο απελπισμένων.
*
Από Μποτίλια:
*
Με αφορμή την επαναλειτουργία της Αλκυονίδας και του Studio
Μικρό οδοιπορικό μνήμης μέσα από σινεμά και γεγονότα που σημάδεψαν τα χρόνια μας

***
Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας
και

*
Ο Βελλισσάριος Κοσσυβάκης με τον Μπέλα Ταρ (2012)
Βελισσάριος Κοσσυβάκης: Σοβαρό όσο κι η ζωή σου
«Είναι σαν να ανακαλύπτουμε ένα γοτθικό μεσαιωνικό εύρημα, ταυτόχρονα υπερσύγχρονο, τρομακτικά εξελιγμένο». Ίσως να μην υπάρχει καταλληλότερη μεταφορά για να περιγράψει το σινεμά του Μπέλα Ταρ, από τα λόγια της Τίλντα Σουίντον, που είπε στις Κάννες.
Από το 1977, ο Ταρ διαγράφει μια βασανισμένη πορεία (μια εξελικτική διαδικασία) με αναπάντεχους όσο και απολαυστικούς σταθμούς, προς τη διαμόρφωση μιας νέας κινηματογραφικής γλώσσας, ενός κινηματογράφου αυθεντικά καλλιτεχνικού, ανήσυχου κι απειλητικού, τρομακτικού και θαυμαστού, όσο και η αλήθεια που αποκαλύπτει για τον εαυτό μας και τον κόσμο μας.
Τα μέσα του Ταρ είναι τα στοιχειώδη. Τριανταπεντάρι ασπρόμαυρο φιλμ, κάμερα, ήχος, μουσική, χώροι, ήχοι, βλέμματα, σώματα, χειρονομίες, κινήσεις, ο χρόνος. Τα βασικά του σινεμά, σχεδόν από την ημέρα που το τραίνο ήρθε στο σταθμό.
Άνθρωποι, χώρος, χρόνος, κίνηση, ήχοι, η αλληλεπίδρασή τους, η σύνθεσή τους. Να δεις, να ακούσεις. Να νιώσεις. Τόσο απλά μπαίνεις στο Ταρικό σύμπαν. Στον σκληρό πυρήνα της ανθρώπινης διάστασης. Στο αναπόδραστο της ανθρώπινης φύσης. Ο κόσμος του Ταρ, ένα σύνολο χώρων και σκηνικών, άχρονος, εκτός χάρτη, ένας χώρος που μας εγκλωβίζει, μας απάγει, μας περιέχει.

Στον σημερινό οπτικοακουστικό πολτό της ψηφιακής δυνητικότητας με τις αμέτρητες οθόνες, μετρημένες είναι οι ταινίες που μας αφορούν. Κι όσο για αυτές που καταφέρνουν μια συνολική θεώρηση του κόσμου οπότε και μας περιέχουν, πρέπει να επιστρέψουμε σε δημιουργούς πολύ πίσω στον χρόνο. Και να επιστρέψουμε ξανά και ξανά στον Ταρ. Δεν είναι οι χαρακτήρες, δεν μπορείς να ταυτιστείς με τους ήρωες του Ταρ, χαμένους, τελειωμένους, διαλυμένους ανθρώπους που εντροπικά βυθίζονται στην απελπισία και στον αδειασμένο χρόνο. Δεν είναι η μυθοπλασία, επινοημένα γεγονότα και ανατροπές, δεν είναι μια γραφική, οικεία εικαστικότητα που θα σου κολακέψει τις αισθήσεις και το φίνο γούστο σου, δεν είναι μια εσωτερική αναφορά στην κινηματογραφική μυθολογία που θα ερεθίσει το σινεφίλ υποσυνείδητό σου.
Είναι η τρυφερή, γενναιόδωρη όσο και γενναία χειρονομία του Ταρ προς τον θεατή, που του προσφέρει μια σχεδόν απτή άποψη της άφατης ανθρώπινης αλήθειας, μέσα από σύνθεση εικόνων, ήχων και κινήσεων κάμερας και ανθρώπων, δίπλα σε ταλαίπωρες υπάρξεις που ταλανίζονται στα μικρά ανθρώπινα πάθη και λάθη, στη δολιότητα και στο ψέμα, εγκλωβισμένες στο αδυσώπητο άπειρο του χρόνου. Κάπου εκεί είμαστε κι εμείς.
Και όλοι αυτοί που ένιωσαν πως η ζωή τους άλλαξε με το άγγιγμα του «Κολαστηρίου», του «Santantago», των «Αρμονιών». Πως οι εικόνες του Ταρ φέρνουν πιο κοντά στην αλήθεια του κόσμου αυτού, μια αλήθεια πέρα από στρατηγικές επιβίωσης, συνταγές, ρητορείες, αυταπάτες και μεταφυσικές, μια αλήθεια τρομακτική, μια ανελέητη αλήθεια που δεν μας αφήνει κανένα άλλο διέξοδο από την ελπίδα. Πως οι ταινίες του Ταρ μας βοηθούν να ζήσουμε.
*
21 Ιουλίου 1955, Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας
Μπέλα Ταρ: Γιατί κάνω ταινίες
Απάντηση σε ερώτηση του περιοδικού Liberation (Μάρτιος 1987). Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του Κολαστηρίου
Ακριβώς στο κέντρο ενός φαινομενικά ακατανόητου κόσμου, στην ηλικία των 32 μου χρόνων, η ερώτηση «γιατί κάνω ταινίες» μοιάζει χωρίς απάντηση. Δεν ξέρω.
Το μόνο που ξέρω είναι πως δεν μπορώ να κάνω ταινίες, αν οι άνθρωποι δε μου το επιτρέψουν. Χωρίς την εμπιστοσύνη τους και την οικονομική τους υποστήριξη, νιώθω σα να μην υπάρχω. Τον τελευταίο ενάμιση με δύο χρόνια της ζωής μου βίωσα μια κατάσταση εμφανούς απραξίας – δε μου δόθηκαν ευκαιρίες να πραγματοποιήσω τα σχέδιά μου μέσω των επίσημων διαδικασιών. Δυο επιλογές μου έμεναν: είτε να πεθάνω σταδιακά από ασφυξία είτε να αναζητήσω κάποια εναλλακτική λύση. Ακολούθησε μια εφιαλτική χρονιά, όπου παρακαλούσα για λεφτά και προσπαθούσα να ανακαλύψω αν ήταν δυνατό να κάνω ένα διαφορετικό τύπο ταινιών στην Ουγγαρία, που να μην εξαρτάται από τις καθιερωμένες και παραδοσιακές πηγές χρηματοδότησης.
Και όταν τα λεφτά επιτέλους βρέθηκαν και κατάφερα να δημιουργήσω μια ιδέα  ευκαιρίες ξεγελώντας τον εαυτό μου ότι είμαι πλέον «ανεξάρτητος», τότε ήταν που εμβρόντητος συνειδητοποίησα ότι δεν υπάρχει ούτε ανεξαρτησία ούτε ελευθερία, μόνο λεφτά και πολιτική. Δεν μπορείς ποτέ να ξεφύγεις από αυτά τα δυο. Αυτοί που σε χρηματοδοτούν, σε απειλούν κιόλας. Αυτό που απομένει είναι η υποχρέωση. Η ταινία πρέπει να γίνει. Απελπισμένος γραπώνεσαι από την πατερίτσα σου, την κάμερα, σαν να είναι η τελευταία της κουστωδίας μιας αλήθειας, που νόμιζες ότι υπήρχε. Αλλά τι αποτυπώνεται στο φιλμ, αν όλα είναι ένα ψέμα; Δεν είμαι τίποτα παραπάνω από απολογητής για τα ψέματα, τις προδοσίες και την ανεντιμότητα.
Αλλά σ΄ αυτή την περίπτωση, γιατί να κάνω ταινίες; Οδηγούμαι σε εσωτερικές συγκρούσεις, καθώς η αυτοπεποίθησή μου κλυδωνίζεται, το συνεργείο αραιώνει, γιατί το εγχείρημα μοιάζει αβέβαιο και δεν μπορώ να τους πληρώσω ικανοποιητικά. Και μένω με ένα γενικότερο συναίσθημα ανησυχίας. Έτσι, δραπετεύω από αυτή την κατάσταση απελπισίας σε μια άλλη: τον κινηματογράφο.
Πιθανότατα κάνω ταινίες για να προκαλέσω την τύχη, για να είμαι ταυτόχρονα ο πιο ταπεινωμένος και, για λίγες μόνο στιγμές, ο πιο ελεύθερος άνθρωπος στον κόσμο. Απεχθάνομαι τις ιστορίες, καθώς παραπλανούν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι κάτι έχει συμβεί. Στην πραγματικότητα, τίποτα δε συμβαίνει, καθώς γλιστράμε από τη μια κατάσταση στην άλλη. Γιατί σήμερα υπάρχουν μόνο καταστάσεις, όλες οι ιστορίες έχουν γίνει χυδαίες και μπανάλ. Το μόνο που απομένει είναι ο χρόνος. Αυτό είναι πιθανότατα το μόνο γνήσιο πράγμα – ο χρόνος αυτός καθαυτός: τα χρόνια, οι μέρες, οι ώρες, τα λεπτά και τα δευτερόλεπτα. Και ο φιλμικός χρόνος έπαψε να υπάρχει από τη στιγμή που το ίδιο το φιλμ έπαψε να υπάρχει. Ευτυχώς, δεν υπάρχει αυθεντική φόρμα ή μια κυρίαρχη τάση. Κάποιο είδος μαζικής συνειδητοποίησης, μια αναζήτηση της δικής μας ψυχής, θα μπορούσε να ελαφρύνει την κατάσταση. Ή να μας σκοτώσει.  
Θα μπορούσαμε να πεθάνουμε αν δεν ήταν δυνατό να γυρίσουμε ταινίες ή θα μπορούσαμε να πεθάνουμε επειδή κάνουμε ταινίες. Αλλά δεν υπάρχει διαφυγή. Οι ταινίες είναι το μοναδικό μέσα πιστοποίησης της ζωής μας. Τελικά, τίποτα δεν απομένει από μας, εκτός από τα έργα μας – ρολλά σελιλόιντ με τις σκιές μας περιπλανώνται προς αναζήτηση της αλήθειας και της ανθρώπινης φύσης μέχρις εσχάτων. Πραγματικά, δεν ξέρω γιατί κάνω ταινίες. Ίσως για να επιβιώσω, επειδή ακόμα θέλω να ζήσω, τουλάχιστον λίγο περισσότερο…   
*
ΜΠΕΛΑ ΤΑΡ – ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ο Μπέλα Ταρ γεννήθηκε το 1955 στο Πετς της Ουγγαρίας. Από τα 16 του αρχίζει να γυρίζει ερασιτεχνικά super 8. Αργότερα εργάστηκε στο Εθνικό Οίκο Κουλτούρας και Ανάπλασης. Τα ερασιτεχνικά φιλμάκια του τράβηξαν την προσοχή των ανθρώπων του στούντιο Béla Balazs,  που τον βοηθούν να γυρίσει την πρώτη του ταινία. Μετά από μια σειρά έργων που συνδυάζουν τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό με τον ανθρωποκεντρισμό του Κασσαβέτη, συνεργάζεται μόνιμα με τον συγγραφέα Laszlo Krasznahorkai αλλά και με τη σύζυγό του και μοντέρ των έργων του Ágnes Hranitzky σε μια σειρά ταινιών με εντελώς προσωπική αφηγηματική, εικαστική αλλά και φιλοσοφική άποψη.
Το 1997, έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με την ταινία «Οικογενειακή φωλιά». Το σύνολο του έργου του έχει προβληθεί στα μεγαλύτερα φεστιβάλ (Τορόντο, Μόντρεαλ, Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Θεσσαλονίκη), ενώ οι επιφανέστεροι κριτικοί (Susan Sontag, Jonathan Rosenbaum, Roger Ebert) αλλά και πολλοί σημαντικοί σκηνοθέτες (Jim Jarmush, Gas Van Sant), τον κατατάσσουν ανάμεσα στους κορυφαίους δημιουργούς όλων των εποχών. Είναι καθηγητικό μέλος στη Γερμανική Κινηματογραφική Ακαδημία.
*


ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
2011 Το άλογο του Τορίνο (A Torinói ló)
2007 Ο άνθρωπος από το Λονδίνο (A Londoni férfi)
2004 Πρόλογος (Prologus)
2000 Οι αρμονίες του Werckmeister (Werckmeister harmóniák)
1995 Ταξίδι στη μεγάλη ουγγρική πεδιάδα (Utazás az Alföldön)
1990-94 Sátántangó
1989 Το τελευταίο καράβι (Utolsó hajó)
1987 Κολαστήριο (Kárhozat)
1983-4 Φθινοπωρινό Αλμανάκ (Öszi almanach)
1982 Μάκβεθ (Macbeth)
1982 Προκατασκευασμένες σχέσεις (Panelkapcsolat)
1979-80 Αουσάιντερ (Szabadgyalog)
1978 Ξενοδοχείο Μαγκνέζτι (Hotel Magnezit)
1977 Οικογενειακή φωλιά (Családi tüzfészek)
*
«Η μελαγχολία της αντίστασης»
Το βιβλίο που καταξιώνει το χαρισματικό Ούγγρο συγγραφέα Λάσλο Κρασναχορκάι ανάμεσα στους σημαντικότερους μεγαλύτερους συγγραφείς του αιώνα μας. Η γραφή του μοναδική, ξεδιπλώνει το λογοτεχνικό του ταλέντο, με το σφυροκόπημα ενός σαρωτικού μακροπερίοδου λόγου.
«Η μελαγχολία της αντίστασης» το βιβλίο του Λάσλο Κρασναχορκάι μια νωπογραφία της ομιχλώδους πόλης των Καρπαθίων, όπου η ορατότητα των καταστάσεων της πραγματικότητας είναι συγκεχυμένη. Η δυσκολία που κυλά η ζωή στον πάγο, ο κομφορμισμός και η αταραξία κάνουν τη ζωή να μοιάζει ξεχασμένη ακόμη κι από τον Θεό. Ο συγγραφέας καταφέρνει να δημιουργεί με το χειμαρρώδη και απαράμιλλο λογοτεχνικό του λόγο μια πρόζα με γκροτέσκο στοιχεία που δεν αφήνουν τον αναγνώστη να πλήξει, ούτε να ακολουθήσει μια ήσυχη ροή λόγου. Η λογοτεχνικότητά του σαρωτική ανάμεσα στο παρωχημένο παρελθόν και ένα απροσδιόριστο και βασανιστικό μέλλον, δείχνει την κόλαση της ζωής να φοβάται περισσότερο την μπουρλέσκ θεατρική και αστεία πλευρά της ζωής ενός τσίρκου, από την ηθική χρεοκοπία του ανορθόδοξου και ηττμένου κόσμου.
Οι αξίες και ο πολιτισμός ομοιόμορφα τελματωμένος με τα ερείπια και τον πάγο, διατηρεί θολή τη κρίση, όπου κάθε εννοιολογική σκέψη είναι ο ύπουλος δρόμος του κακού.
Εγκαταλειμμένος ο άνθρωπος στην άκρη της γης, ευάλωτος από το κακό που έρχεται, μεταλλάσσεται στο άλλο άκρο της θλίψης, από ένα ειρηνικό άνθρωπο σε ένα κυνικό και απάνθρωπο θύτη.
Τρομαγμένοι πολίτες νιώθουν πως πρέπει να αντιδράσουν και καταφεύγουν σε οτιδήποτε νομίζουν πως μπορεί να δαμάσει το χάος, από τη μουσική ως τον φασισμό. Ο συγγραφέας περιγράφει την ανθρώπινη κατάσταση στις σύγχρονες κοινωνίες μας, στις οποίες τα άτομα, έρμαια του φόβου και των δεισιδαιμονιών τους, μάταια αγωνίζονται ενάντια στην κατάσταση της διάλυσης και του χάους που, κατά την άποψη του συγγραφέα, "είναι η φυσική κατάσταση του κόσμου".
Ο λόγος του συγγραφέα αγγίζει τα ποιητικά όρια, σε ένα κόσμο που απέτυχε ανάμεσα στο σκοταδισμό την έλλειψη κουλτούρας, το μίσος και τη δίψα για εξουσία που φαίνεται να έχουν συνθλίψει αριστοτεχνικά την ανθρωπιά, και τον αλτρουισμό. Το τέρας της ανθρώπινης ύπαρξης αποκαλύπτεται και μέσα από την θλίψη και το φόβο μεταπηδούν οι δυνάμεις του ερέβους.
Το χάος και την επερχόμενη σήψη μπορεί να ανατρέψουν η μαγευτική απλότητα του πνεύματος και η αισιοδοξία πως η αγνότητα και ο νατουραλισμος θα ξαναχτίσουν ένα πολιτισμό της αρμονίας και  της γαλήνης ενός ανθρώπινου και αναγεννημένου κόσμου.
Ο αλλοτριωμένος κόσμος έχει μια ελπίδα να αντισταθεί στο κακό με την αθωότητα του ανθρώπου και την αντίστασή του μέσα από την τέχνη, αξίες που αντικατοπτρίζονται στους ήρωες.
Η μόνη χαραμάδα φωτός είναι η αποδοχή της ανθρώπινης κατάστασής μας και η αλλαγή στάσης απέναντι στη ζωή και στον συνάνθρωπό μας, παρατηρεί η μεταφράστρια του βιβλίου Ιωάννα Αβραμίδου.
«Το καταπληκτικό και το εξαιρετικό συμβαδίζουν αναπόφευκτα με τη μεγάλη τέχνη» όπως λέει ο ίδιος ο συγγραφέας.
Λάσλο Κρασναχορκάι,
5 Ιαν. 1954, Γκιούλα,Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας
Λάσλο Κρασναχορκάι – Βιογραφία
Ο Λάσλο Κρασναχορκάι (László Krasznahorkai) είναι Ούγγρος μυθιστοριογράφος και σεναριογράφος, γνωστός για τα δύσκολα μυθιστορήματά του, συχνά αναφερόμενα ως μεταμοντέρνα, με δυστοπικά και μελαγχολικά θέματα. Αρκετά από τα έργα του, όπως τα μυθιστορήματα Satantango (1985) και Η μελαγχολία της αντίστασης (1989), έχουν γυριστεί σε ταινίες από τον Ούγγρο σκηνοθέτη του κινηματογράφου Μπέλα Ταρ. Ο Κρασναχορκάι γράφει στην ουγγρική και στη γερμανική γλώσσα.
Ο Λ. Κρασναχορκάι γεννήθηκε στο Γκιούλα της Ουγγαρίας, στις 5 Ιανουαρίου 1954 και ήταν γιος του δικηγόρου Γκυόργκυ Κρασναχορκάι και της εργαζόμενης στην κοινωνική ασφάλιση Γιούλια Παλίνκας (Júlia Pálinkás).
Μετά την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο Erkel Ferenc, σπούδασε νομικά από το 1973 ως το 1976 στο Πανεπιστήμιο του Σέγκεντ και από το 1976 ως το 1978 στο Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης. Στη συνέχεια εγγράφηκε στο Τμήμα Φιλολογίας του δεύτερου πανεπιστημίου και υπέβαλε μία διπλωματική εργασία με θέμα το έργο και τις εμπειρίες του Ούγγρου συγγραφέα Σαντόρ Μαράι (1900–1989) μετά τη διαφυγή του από τη χώρα του το 1948 για να αποφύγει το κομμουνιστικό καθεστώς. Κατά τα έτη της φοιτήσεώς του στη Βουδαπέστη ο Κρασναχορκάι εργαζόταν στην «Gondolat Könyvkiadó», έναν εκδοτικό οίκο. Τελείωσε τις σπουδές του το 1983.
Αμέσως μετά, άρχισε να βιοπορίζεται ως συγγραφέας. Το 1985, με την επιτυχία του μυθιστορήματος Sátántangó (= «Το τάγκο του Σατανά»), εκτινάχθηκε στην πρώτη γραμμή της ουγγρικής λογοτεχνικής ζωής. Το δυστοπικό αυτό έργο θεωρείται το διασημότερό του διεθνώς, όντας βραβευμένο στην αγγλική του μετάφραση (Best Translated Book Award 2013).
Ταξίδεψε για πρώτη φορά έξω από την Ουγγαρία (και στον δυτικό κόσμο) το 1987, περνώντας ένα έτος στο τότε Δυτικό Βερολίνο ως κάτοχος μιας υποτροφίας DAAD. Μετά την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη, ο Κρασναχορκάι έζησε σε αρκετές διαφορετικές τοποθεσίες. Το 1990 μπόρεσε να περάσει αρκετό καιρό στην ανατολική Ασία και άντλησε από τις εμπειρίες του στη Μογγολία και στην Κίνα για να γράψει τα Ο αιχμάλωτος της Ούργκα και Καταστροφή και θλίψη κάτω από τους ουρανούς. Από τότε επέστρεψε στην Κίνα αρκετές φορές.
Το 1993 το μυθιστόρημά του Η μελαγχολία της αντίστασης απέσπασε το γερμανικό Bestenliste-Prize για το καλύτερο λογοτεχνικό έργο της χρονιάς. Ολοκληρώνοντας το μυθιστόρημα Πόλεμος και πόλεμος, ταξίδεψε πολύ στην Ευρώπη και αφέθηκε στην επίδραση του Αμερικανού ποιητή Άλλεν Γκίνσμπεργκ, ζώντας για λίγο στο διαμέρισμά του στη Νέα Υόρκη και χαρακτηρίζοντας τις συμβουλές του «πολύτιμες» για την ολοκλήρωση του βιβλίου του.
Το 1996, το 2000 και το 2005 πέρασε 6 μήνες στο Κιότο. Η επαφή του με την αισθητική και τη λογοτεχνική θεωρία της `Απω Ανατολής επέφερε σημαντικές αλλαγές στο ύφος και τη θεματολογία του, αλλά έχει περάσει και μέρες ή εβδομάδες σε αρκετές άλλες χώρες, όπως είναι οι ΗΠΑ, η Ισπανία και η Ελλάδα, εμπειρίες που χρονικογραφεί στο μυθιστόρημά του Seiobo εκεί κάτω (Best Translated Book Award 2014).
Μετά το 1985 ο σκηνοθέτης και φίλος του συγγραφέα Μπέλα Ταρ γύρισε ταινίες βασισμένες σε έργα του Κρασναχορκάι, μεταξύ των οποίων και το Sátántangó.
Ο Κρασναχορκάι έχει δεχθεί διεθνώς καλές κριτικές για το έργο του. Η Σούζαν Σόνταγκ τον περιέγραψε ως «τον σύγχρονο Ούγγρο τεχνίτη της αποκάλυψης που έλκει τη σύγκριση με τον Γκόγκολ και τον Μέλβιλ». Ο Β.Γκ. Ζέμπαλντ έγραψε: «Η παγκοσμιότητα του οράματός του συναγωνίζεται εκείνη των Νεκρών ψυχών του Γκόγκολ και ξεπερνά κατά πολύ όλα τα ελάσσονα ενδιαφέροντα της σύγχρονης συγγραφικής παραγωγής.» Το 2015 ο Κρασναχορκάι τιμήθηκε με το Διεθνές βραβείο Μπούκερ και ήταν ο πρώτος Ούγγρος που το κέρδιζε ποτέ.
Ο Κρασναχορκάι έζησε πολλά χρόνια στο Βερολίνο, όπου και ήταν επί εξάμηνο επισκέπτης καθηγητής στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, ενώ σήμερα ζει απομονωμένος στους λόφους του χωριού Pilisszentlászló, στη βόρεια Ουγγαρία. Το 1990 νυμφεύθηκε την Ανίκο Πελύχε (Anikó Pelyhe), από την οποία πήρε διαζύγιο, και το 1997 νυμφεύθηκε τη σινολόγο και γραφίστρια Ντόρα Κοπσάνυ (Dóra Kopcsányi). Ο Κρασναχορκάι έχει τρία παιδιά: την Κάτα, την Άγκνες και την `Εμμα (Πάννι).
*
Κριτικές
Για τη Μελαγχολία της αντίστασης (1989)
«...η αφηγηματική φωνή και εστίαση του βιβλίου μεταβάλλονται χωρίς προειδοποίηση, μετατοπιζόμενες από το ένα πρόσωπο στον άλλο, κάποτε και στο μέσο μιας πρότασης. Ο Κρασναχορκάι φλερτάρει με τον σουρεαλισμό, αλλά χωρίς ποτέ να ολοκληρώνει τη σχέση. Το στιλ του είναι πυκνό και η ιστορία αλλάζει κατευθύνσεις στον ρυθμό της κοινωνικής αλλαγής, επιταχυνόμενη μόνο από τη δύναμη της ίδιας της της βαρύτητας. Η κάθε παράγραφος διαρκεί δεκάδες σελίδες, αντιδρώντας στη συντόμευση...» Ervin, Andrew (18 Ιανουαρίου 2001). «Hungary for More: Let The Melancholy of Resistance be your introduction to Hungarian literature». Philadelphia City Paper
*
Για το Πόλεμος και πόλεμος (1999)
«...Οι ατελείωτες προτάσεις, που καταλαμβάνουν ολόκληρες σελίδες ή ακόμα και κεφάλαια, οι επαναλήψεις, οι συχνές εναλλαγές στον χρόνο και στην οπτική γωνία της αφήγησης, οι υπερβολικά λεπτομερείς περιγραφές και η συνεχής υπέρβαση του ορίου ανάμεσα στη λογική και την τρέλα, καθιστούν το «Πόλεμος και πόλεμος» ένα όχι ακριβώς εύκολο ανάγνωσμα — τουλάχιστον μέχρι ο αναγνώστης να εξοικειωθεί με τη γραφή του συγγραφέα και να παρασυρθεί στη ροή μιας παράδοξης, βαθιά συγκινητικής ιστορίας, που πραγματεύεται την ίδια τη φύση του ανθρώπου και τη μοίρα κάθε δημιουργήματός του.» Χριστίνα Σανούδου: «Συγκινητικό, βαθύ παραλήρημα», Η Καθημερινή, ένθετο «ΖΩΗ», Σάββατο 16 Μαΐου 2015
Το έργο του
1985: Sátántangó, μυθιστόρημα
1986: Kegyelmi viszonyok (= «Σχέσεις χάριτος»), διηγήματα
1989: Az ellenállás melankóliája (= «Η μελαγχολία της αντίστασης»), μυθιστόρημα
1992: Az urgai fogoly (= «Ο αιχμάλωτος της Ούργκα»), μυθιστόρημα
1993: A Théseus-általános (= «Ο παγκόσμιος Θησέας»), τρεις φανταστικές διαλέξεις
1998: Megjött Ézsaiás (= «Η έλευση του Ησαΐα»), διήγημα
1999: Háború és háború (= «Πόλεμος και πόλεμος»), μυθιστόρημα
2001: Este hat; néhány szabad megnyitás (= «Το απόγευμα στις 6: Κάποιοι ελεύθεροι λόγοι για εγκαίνια εκθέσεων»), δοκίμια
2003: Krasznahorkai Beszélgetések (= «Συζητήσεις με τον Κρασναχορκάι), συνεντεύξεις
2003: Északról hegy, Délről tó, Nyugatról utak, Keletről folyó (= «Από τον βορρά δια των λόφων, από τον νότο δια της λίμνης, από τη δύση οδικώς, από την ανατολή δια του ποταμού»), μυθιστόρημα
2004: Rombolás és bánat az Ég alatt (= «Καταστροφή και θλίψη κάτω από τους ουρανούς»), μυθιστόρημα
2008: Seiobo járt odalent (= «Seiobo εκεί κάτω»), μυθιστόρημα
2009: Az utolsó farkas (= «Ο τελευταίος λύκος»), διήγημα
2010: Állatvanbent (= «Το-ζώο-μέσα»), με τον Max Neumann, «κολάζ» πεζού και εικόνων
2012: Nem kérdez, nem válaszol. Huszonöt beszélgetés ugyanarról (= «Ούτε απαντά, ούτε ρωτά: 25 συζητήσεις πάνω στο ίδιο θέμα»), συνεντεύξεις
2013: Megy a világ (= «Ο κόσμος συνεχίζει»), διηγήματα
*
Ελληνικές μεταφράσεις
Πόλεμος και πόλεμος, μετάφραση Ιωάννα Αβραμίδου, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2015, 376 σελ., ISBN 978-960-435-475-7
Η μελαγχολία της αντίστασης, μετάφραση Ιωάννα Αβραμίδου, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2016
*
Σενάρια (όλες οι ταινίες είναι του Μπέλα Ταρ)
1988: Kárhozat
1994: Sátántangó
1997–2001: Werckmeister harmóniák
2007: A Londoni férfi (= «Ο άνθρωπος από το Λονδίνο»)
2011: A torinói ló (= «Το άλογο του Τορίνου»)
Ο Λάσλο Κρασναχορκάι έχει τιμηθεί με πολυάριθμα λογοτεχνικά βραβεία και διακρίσεις, ανάμεσά τους με το ανώτατο πολιτιστικό βραβείο του ουγγρικού κράτους, το Βραβείο Κόσουθ, και με το Διεθνές βραβείο Μπούκερ.

*
Από Μποτίλια:
*
Με αφορμή την επαναλειτουργία της Αλκυονίδας και του Studio
Μικρό οδοιπορικό μνήμης μέσα από σινεμά και γεγονότα που σημάδεψαν τα χρόνια μας

***
Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας
και

*
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.