Αλκυονίδα της ουτοπίας: Ουτοπία 1961

Ένας χάρτης του κόσµου που δεν περιέχει την Ουτοπία δεν αξίζει να τον κοιτάξεις καν, γιατί αφήνει έξω τη µόνη χώρα όπου η ανθρωπότητα πάντα θα προσγειώνεται. Κι όταν προσγειωθεί, κοιτάζει πέρα και, βλέποντας µία καλύτερη χώρα, ξεκινάει για εκεί. Πρόοδος είναι η υλοποίηση της µίας µετά την άλλη Ουτοπίας.
Όσκαρ Ουάιλντ

 
ΚΩΣΤΑΣ ΦΙΛΙΟΥΣΗΣ

Ουτοπία 1961

____________________

Αλκυονίς New Star Art Cinema

Ιουλιανού 42-46, πλ. Βικτωρίας (ΜΕΤΡΟ Βικτώρια)
Τηλ.: 2108220008, 2108220023

Πέμ.-Τρ.: 21.15
___________________

Η New Star προβάλλει από 14 Απρίλη στους κινηματογράφους σε Α' Προβολή, την ταινία «Ουτοπία 1961», του Κώστα Φιλιούση.

Η ταινία γυρνάει το χρόνο πίσω, στην ταραγμένη περίοδο του 1961 και αφηγείται τη μεγαλειώδη απεργία των μεταλλωρύχων του Λαυρίου.

Οι σκηνές καθημερινότητας των κατοίκων της πόλης του Λαυρίου σκιαγραφούν το πολιτικό και κοινωνικό τοπίο της εποχής.
Το σενάριο της ταινίας βασίζεται στο βιβλίο του Κωνσταντίνου Πόγκα, ο οποίος ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της απεργίας. 
Ο συγγραφέας εμφανίζεται περιοδικά στην ταινία για να θυμίζει στο θεατή ότι αυτά που παρακολουθεί συνέβησαν το 1961 στην πραγματικότητα.

Τζία Γιοβάνη

Η ταινία «Ουτοπία 1961» (2016), σε σενάριο και σκηνοθεσία Κώστα Φιλιούση, έρχεται σαν ευχάριστη έκπληξη και φέρνει μαζί της ένα φρέσκο αεράκι. Δεν πρόκειται για έργο τέχνης σίγουρα, ωστόσο πάνω της είναι χαραγμένο το στίγμα της αναγνωρίσιμης αυθεντικότητας ενός φιλμ της εργατικής τάξης, όταν αυτή σηκώνεται όρθια και μιλά για τον εαυτό της χωρίς μεσάζοντες και πάτρονες.

Η «Ουτοπία 1961» αφηγείται την πολύμηνη σύγκρουση των ανθρακωρύχων του Λαυρίου το 1961 με τη «Γαλλική Εταιρεία» για ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς, για δουλειά με δικαιώματα. Καθόλου εύκολο το εγχείρημα. Πολλοί άνθρωποι, μη επαγγελματίες, που χρήζουν καθοδήγησης και διδασκαλίας, προγραμματισμός και πειθαρχία και, κυρίως, δουλειά, πολλή δουλειά. Κι αυτά ξεπροβάλλουν καθαρά ανάμεσα από τις εικόνες.

Οι άξονες της αφήγησης είναι τρεις.

Ο πρώτος αποτυπώνει γραμμικά την εξέλιξη των απεργιακών κινητοποιήσεων και έχει ως υποκείμενο τους ανθρακωρύχους στους εργασιακούς τους χώρους.

Ο δεύτερος καταγράφει τη στάση των κατοίκων της πόλης του Λαυρίου, την αμέριστη αλληλεγγύη της πλειοψηφίας προς τους απεργούς, αλλά και το φαρισαϊσμό των κυριών της εκκλησίας και του σχολείου.

Ο τελευταίος άξονας έχει να κάνει με την αντίδραση της εταιρείας και την ολόπλευρη υποστήριξη του αστικού κράτους προς αυτήν.

Σκωπτικά και ειρωνικά αντιμετωπίζεται αρχικά η τοπική εξουσία, ο γραφικός ενωμοτάρχης και οι δυο χωροφύλακες, μόνιμή του συνοδεία, φιγούρες που λες και βγήκαν από το θέατρο σκιών. Όσο βέβαια η σύγκρουση κλιμακώνεται και σοβαρεύει κι όσο αποκαλύπτονται οι πιο βαθιές και κρυφές πτυχές της εξουσίας, το χιούμορ αρχίζει να γίνεται όλο και πιο ασθενικό μέχρι που σβήνει...

Για την ταινία του Φιλιούση δεν έχουμε να πούμε παρά μόνο θετικά. Υπάρχουν φυσικά και οι αδυναμίες, που εντοπίζονται στο ρυθμό της ταινίας, στην επανάληψη των πλάνων με τα συνθήματα ή ακόμα στη μηχανιστική εκφορά ενός δύσκαμπτου «συνδικαλιστικού» λόγου - ορθότατου στο περιεχόμενό του, αλλά που δεν «ρέει»! Αλλά τα καλά στοιχεία ήταν πολλά και κυρίως αυθεντικά!

Τα βραδινά πλάνα έκαναν εντύπωση, όπως και η επιλογή των πολύχρωμων φυσικών ντεκόρ, των κοστουμιών και της χρωματικής γκάμας, στοιχεία που λειτούργησαν άψογα σκιαγραφώντας μια «καθαρή και μοσχομυριστή» αισθητική της εργατικής τάξης.

Το πολύ σπουδαίο είναι η πρωτοβουλία και η συμμετοχή σε αυτό το πρότζεκτ του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου και της ερασιτεχνικής θεατρικής ομάδας του Λαυρίου «Εξόρυξη», που έδωσε κάποιες καλές ερμηνείες.

Η παραγωγή γίνεται από το «Studio Pixel» με τη βοήθεια του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου και της θεατρικής ομάδας «Εξόρυξη», που εδρεύει στο Λαύριο. Το σενάριο και η σκηνοθεσία είναι του Κώστα Φιλιούση. Συμμετέχουν 30 ηθοποιοί και πεντακόσιοι βοηθητικοί ηθοποιοί. Η μουσική είναι του Άρη Βλάχου και το τραγούδι των τίτλων ερμηνεύει η Αναστασία Έδεν.

Βλέπε και

• «Ουτοπία 1961»

*

Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας