 |
| Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΝΕΙ |
«Δεν υπάρχει τώρα παρά μια έξοδος. Μέσα από τον καπνό των φουγάρων»
Πέτερ Βάις
«Πίσω από αυτές τις πύλες ξεκινούσε μια κόλαση, την οποία ο φυσιολογικός ανθρώπινος νους δεν μπορεί να διανοηθεί και τα λόγια δεν μπορούν να την περιγράψουν»
Χανς Χοφμάιερ, Προεδρεύων Δικαστής
«Ο φασισμός είναι μια ιστορική φάση όπου μπήκε τώρα ο καπιταλισμός, κι έτσι είναι κάτι το καινούργιο και παλιό μαζί. Ο καπιταλισμός στις φασιστικές χώρες υπάρχει πια μονάχα σαν φασισμός κι ο φασισμός δεν μπορεί να πολεμηθεί παρά σαν καπιταλισμός στην πιο ωμή και καταπιεστική του μορφή, σαν ο πιο θρασύς κι ο πιο δόλιος καπιταλισμός»
Μπέρτολτ Μπρεχτ
Άσμα ασμάτων
Τι ωραία που ειν’ η αγάπη μου
με το καθημερνό της φόρεμα
κι ένα χτενάκι στα μαλλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.
Κοπέλες του Άουσβιτς,
του Νταχάου κοπέλες,
μην είδατε την αγάπη μου;
Την είδαμε σε μακρινό ταξίδι,
δεν είχε πια το φόρεμά της
ούτε χτενάκι στα μαλλιά.
Τι ωραία που ειν’ η αγάπη μου,
η χαϊδεμένη από τη μάνα της
και τ’ αδελφού της τα φιλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.
Κοπέλες του Μαουτχάουζεν,
κοπέλες του Μπέλσεν,
μην είδατε την αγάπη μου;
Την είδαμε στην παγερή πλατεία
μ’ ένα αριθμό στο άσπρο της το χέρι,
με κίτρινο άστρο στην καρδιά.
Τι ωραία που ειν’ η αγάπη μου,
η χαϊδεμένη από τη μάνα της
και τ’ αδελφού της τα φιλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.
*
Η Ανάκριση
Θέατρο ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ
Απόδοση και σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη
«Κανείς δεν μπορεί σήμερα να ισχυριστεί ότι δεν ξέρει. Ή ότι δεν θυμάται»
ΜΑΡΤΥΣ 6: Μας έλεγαν: Βλέπετε τον καπνό εκεί πέρα πίσω απ τα παραπήγματα; Αυτός ο καπνός είναι οι γυναίκες και τα παιδιά σας. Μα και για σας που μπήκατε στο στρατόπεδο, δεν υπάρχει τώρα παρά μια έξοδος. Μέσα από τον καπνό των φουγάρων… Ανάμεσα στους πεθαμένους ήταν ένα κοριτσόπουλο. Το τράβηξα έξω και το ρώτησα: ποια είσαι εσύ; Πόσον καιρό είσαι εδώ; Δεν ξέρω μου είπε. Γιατί είσαι με τους πεθαμένους; το ρώτησα. Τότε μου αποκρίθηκε: Με τους ζωντανούς δεν μπορώ να είμαι. Το βράδυ είχε πεθάνει.
ΜΑΡΤΥΣ 1: Εγώ έπρεπε να φροντίζω να είναι οι σιδηροδρομικές αρτηρίες εντάξει. Να ρυθμίζεται η άφιξη και η αναχώρηση (των κρατουμένων) σύμφωνα με το δρομολόγιο… Εγώ εκτελούσα μόνο οδηγίες.
ΚΑΤΗΓΟΡΟΣ: Κατηγορούμενε Μούλκα, υπασπιστή του διοικητή, είδατε την αγχόνη;
ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ 1: Όχι. Η δουλειά μου ήταν διοικητική. Εγώ κυκλοφορούσα μονάχα στα γραφεία. Κανείς από αυτούς δεν είδε ούτε άκουσε τίποτα. Ήταν απλώς και μόνον νομοταγείς πολίτες που έκαναν τη δουλειά τους. Κάποιοι πάλι κέρδισαν πολλά!
ΚΑΤΗΓΟΡΟΣ: Τι σκόπευαν να κάνουν αυτούς τους ανθρώπους;
ΜΑΡΤΥΣ 1: Τους προόριζαν για τα τάγματα εργασίας. Εκεί ήταν οι εγκαταστάσεις των εργοστασίων Κρουπς και Ζίμενς.
ΜΑΡΤΥΣ 2: Με μια σφραγίδα όλο βελόνες τρύπαγαν το δέρμα. Εχυναν σινική μελάνη. Τυπωνόταν το χάραγμα. Ανεξίτηλοι αριθμοί. Μετά μας κούρεψαν, όλα τα μαλλιά. Μας έβαλαν κάτω από το κρύο ντους. Τέλος, μας πέταξαν κάτι ριγωτές φόρμες να ντυθούμε. Με φωνές πήγαμε τροχάδην στα μπλοκ.
ΑΝΑΚΡΙΤΗΣ: Πώς ήταν τα μπλοκ.
ΜΑΡΤΥΣ 4: Ενα ξύλινο κτίσμα χωρίς παράθυρα, κάπου σαράντα μέτρα μήκος. Μπροστά και πίσω είχε πόρτες. Λίγα φώτα καρφωμένα στη λοξή στέγη. Δεξιά κι αριστερά τριπλά ξυλοκρέβατα τοποθετημένα πάνω σε σκαλωσιές. Το κάτω κρεβάτι ακούμπαγε στη γη. Μας έβαζαν να σκάβουμε λάκκους. Βουλιάζαμε ως τη μέση στο νερό. Οι φρουροί κοιτούσαν. Ηταν όλοι νέα παιδιά. Τότε μια γυναίκα φώναξε στον επικεφαλής της φρουράς. Κύριε λοχαγέ, δεν μπορώ να συνεχίσω. Είμαι έγκυος. Αυτοί γέλασαν τρανταχτά κι ο ένας τους την κράτησε με το φτυάρι κάτω απ' το νερό. Ωσπου πνίγηκε.
ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ: Κύριε μάρτυς, μήπως έτσι ομολογείτε, ότι υπήρχε κάποια κατανόηση ανάμεσα στη διοίκηση και στον ευνοούμενο κρατούμενο;
ΜΑΡΤΥΣ 1: Κάθε άλλο. Όταν εμείς μιλάμε σήμερα για αυτές τις εμπειρίες μας σε ανθρώπους που δεν έζησαν σε στρατόπεδο μένει πάντα κάτι το ακατανόητο. «Ηθική του στρατοπέδου» λέτε. Σ' αυτό ευθύνεται ότι δεν αναλογίζεστε πως είσαστε οι ίδιοι άνθρωποι σαν κι αυτούς που ήταν και κρατούμενοι και φύλακες. Θα πρέπει ν' απαλλαγείτε απ' αυτήν την υπεροπτική στάση και τότε ο κόσμος του στρατοπέδου θα πάψει να σας είναι ακατανόητος. Ολοι γνωρίζουμε την κοινωνία απ' όπου βγήκε το καθεστώς που εγκαθίδρυσε τέτοια στρατόπεδα. Η πολιτική παράταξη που κυριαρχούσε τότε μας ήταν και μας είναι και τώρα γνώριμη αλλά και οι μέθοδοί της που μας οδήγησαν να υποταχθούμε όλοι ακόμη κι όταν έδειξε το πιο απάνθρωπο πρόσωπό της, όπου ο εκμεταλλευτής ασκεί την κυριαρχία του σε βαθμό ανατριχιαστικό που δεν ξαναείδαμε μέχρι σήμερα, κι ο εκμεταλλευόμενος δεν έχει άλλο δρόμο από την ένοχη ανοχή για να μην αναγκαστεί να παραδώσει αλεσμένα ακόμα και τα ίδια του τα κόκαλα.
Ή ετικέτα: Πέτερ Βάις
___________________
Για την Ανάκριση βλέπε
- Ριζοσπάστης, 15/12/2013
Ή ετικέτα: Πέτερ Βάις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.