ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΘΑΝΟ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟ: Σχεδίασε με νότες τον κόσμο που ονειρευόμαστε — Δημήτρης Κουτσούμπας: «Το δικό σου έργο είναι έξω και πάνω από χρόνο και τόπο, είναι ανεξάντλητο, αθάνατο. Αθάνατος, Θάνο, είσαι και εσύ» (VIDEO - ΦΩΤΟ)

Α' ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Ρίγη συγκίνησης στον τελευταίο αποχαιρετισμό στον Θάνο Μικρούτσικο

Δευτέρα 30/12/2019 - 15:27 - Ενημέρωση: Δευτέρα 30/12/2019 - 18:59

Σε κλίμα βαθιάς οδύνης και συγκίνησης, υπό τους ήχους του απέραντου μουσικού του έργου, με την παρουσία πλήθους κόσμου και τους δικούς του ανθρώπους στο πλάι του, δόθηκε ο τελευταίος αποχαιρετισμός στον Θάνο Μικρούτσικο στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.

*

ΚΚΕ – ΚΝΕ: Καλό ταξίδι σύντροφε Θάνο

*

Η τελετή ξεκίνησε με τη φωνή του Θάνου Μικρούτσικου να τραγουδάει «εγώ ο Μπέρτολτ Μπρεχτ» σκορπώντας ρίγη συγκίνησης στο πλήθος κόσμου που ήταν στην πολιτική κηδεία του μεγάλου μουσικού δημιουργού που το έργο του άγγιξε και αγγίζει γενιές ανθρώπων.

Από την αίθουσα πολιτικών τελετών του Α' Νεκροταφείου Αθήνας, τον αποχαιρέτησαν ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ηθοποιός Γιώργος Κιμούλης, ο στιχουργός Οδυσσέας Ιωάννου, η σύζυγος του Μαρία Παπαγιάννη και η κόρη του Αλεξάνδρα. (Τα κείμενα κάτω).

Μετά τους επικήδειους, ακούστηκε και πάλι ο Θάνος Μικρούτσικος να τραγουδάει τους «7 νάνους στο ss Cyrenia» και σιγά σιγά άρχισαν όλοι οι παρευρισκόμενοι να το τραγουδούν και να γίνεται η φωνή τους μια με τη φωνή του Θάνου.

Οι συνεργάτες του τραγούδησαν «την πιο όμορφη θάλασσα», «όσοι με το χάρο γίναν φίλοι (πάντα γελαστοί)» και «Ρόζα». Η φόρτιση ήταν μεγάλη και αποκορύφωμα της ήταν το θερμό χειροκρότημα του κόσμου όταν μεταφερόταν η σορός του, φωνάζοντας «αθάνατος» και «δεν παραδίνομαι» εμπνεόμενοι από το τελευταίο μήνυμα του Θάνου Μικρούτσικου μέσα από το νοσοκομείο, μία εβδομάδα πριν φύγει από τη ζωή. Μεταξύ άλλων έγραψε: «"Το ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος. Το να μην παραδίνεσαι αυτό είναι" που λέει και ο αγαπημένος μου Χικμέτ».

Η πολιτική κηδεία έγινε δημοσία δαπάνη και η σορός του θα αποτεφρωθεί στη Ριτσώνα.

Η σορός του Θάνου Μικρούτσικου είχε εκτεθεί από το πρωί στην αίθουσα πολιτικών τελετών του Α' Νεκροταφείου, με πλήθος κόσμου, συγγενείς, φίλους, συνεργάτες, πολλούς ανθρώπους από τον καλλιτεχνικό χώρο, αλλά και απλούς ανθρώπους,  να συρρέουν για τον στερνό αποχαιρετισμό στον μεγάλο μουσικό δημιουργό. Τα πόδια του σκέπαζε μία κόκκινη σημαία, όπως ο ίδιος είχε ζητήσει πριν φύγει από τη ζωή. Παραστάτες στο πλευρό του, όπως άλλωστε από την πρώτη μέχρι τις τελευταίες στιγμές, η οικογένειά του, η αγαπημένη του σύζυγος Μαρία, τα τέσσερα παιδιά του Σεσίλ, Κωνσταντίνα, Αλεξάνδρα και Στέργιος και ο αδελφός του Ανδρέας.

Στην είσοδο της αίθουσας τελετών, δέσποζαν δεξιά και αριστερά, τα στεφάνια της ΚΕ του ΚΚΕ και του ΚΣ της ΚΝΕ.

Στην πολιτική κηδεία παραβρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, ο γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ Νίκος Αμπατιέλος. Νωρίτερα στο χώρο παραβρέθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος. Επίσης, παραβρίσκεται ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης και δημοτικοί σύμβουλοι της πόλης. Στην πολιτική κηδεία παραβρέθηκαν ο Άντρος Κυπριανού, ΓΓ του ΑΚΕΛ, ο Χρήστος Χριστόφιας, γραμματέας της ΕΔΟΝ και η Έλση Χριστόφια. Επίσης, παραβρέθηκαν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρας, ο πρόεδρος του ΜΕΡΑ25 Γ. Βαρουφάκης, η υπουργός Πολιτισμού Λ. Μενδώνη και ο υπουργός Εσωτερικών Π. Θεοδωρικάκος. 

Στεφάνια έχουν στείλει, μεταξύ άλλων, ο Μ. Θεοδωράκης, αναφέροντας: «Στον αγαπημένο φίλο και δημιουργό», η Πρεσβεία του Κράτους της Παλαιστίνης, αναγράφοντας: «Στον φίλο, αγωνιστή και συνοδοιπόρο».

Ακόμα, στεφάνια έχουν στείλει ο Άντρος Κυπριανού, ΓΓ του ΑΚΕΛ, το ΚΣ της ΕΔΟΝ, καθώς και η οικογένεια Δ. Χριστόφια.

Επίσης, στεφάνια απέστειλαν η οικογένεια Μητροπάνου, το Μέγαρο Μουσικής και πολλές δισκογραφικές εταιρείες, ανάμεσά τους και η «Μίνος», με την οποία ο Θ. Μικρούτσικος είχε κάνει πολλές επιτυχίες. Στεφάνι έχει στείλει και η αγαπημένη του ομάδα, ο Παναθηναϊκός.

Υπενθυμίζεται πως παράκληση της οικογένειας είναι αντί στεφάνων, τα χρήματα να διατεθούν για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα της Μόριας στο λογαριασμό: GR 07017 1355 0006 3551 3856 0788 - Τράπεζα Πειραιώς.

Δ. Κουτσούμπας: Θα μας συντροφεύει για πάντα

«Αποχαιρετάμε σήμερα το Θάνο, αλλά ο Θάνος είναι εδώ είναι παρών. Θα μας συντροφεύει για πάντα» δήλωσε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας προσερχόμενος την πολιτική κηδεία του μεγάλου συνθέτη.

Ν. Σοφιανός: Αποχαιρετούμε έναν μεγάλο άνθρωπο, αξέχαστο σύντροφο και φίλο

Σε δήλωση του ο Νίκος Σοφιανός μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωσε: «Αποχαιρετούμε σήμερα ένα μεγάλο άνθρωπο, ένα δημιουργό, ένα αξέχαστο σύντροφο και φίλο. Θα μας συντροφεύουν οι πολλές στιγμές που ζήσαμε μαζί του που θαυμάσαμε τη μουσική του, που ανταλλάξαμε σκέψεις και γνώμες για να μπορέσει να γίνει αυτό που ονειρεύτηκε και που πάντα έλεγε η κοινωνία που ο ποιητής θα ψαρεύει και ο ψαράς θα γράφει ποιήματα».

Για τον Θάνο Μικρούτσικο, τον άνθρωπο και τον καλλιτέχνη, μίλησαν καλλιτέχνες και άνθρωποι των γραμμάτων που συνεργάστηκαν μαζί του στα τόσα χρόνια της μουσικής δημιουργίας του.

Δήλωση του Θύμιου Παπαδόπουλου

Ο μουσικός Θύμιος Παπαδόπουλος μίλησε για τον Θάνο Μικρούτσικο, με τον οποίο συνεργάστηκε πρώτη φορά πριν από 33 χρόνια, σημειώνοντας ότι ήταν ένας αναντικατάστατα σπουδαίος άνθρωπος, πάντα εμπνευσμένος, πολύ δημιουργικός και πολύ γενναιόδωρος, τόσο στο κοινό του και στους συνεργάτες του. «Δεν ξεχνιέται ο Θάνος, θα μας λείψει πάρα πολύ. Ο μουσικός κόσμος είναι πολύ διαφορετικός χωρίς τον Θάνο Μικρούτσικο. Το έργο του όμως είναι αιώνια μαζί μας». 

Δήλωση του Γιάννη Κούτρα

Ο τραγουδιστής Γιάννης Κούτρας, σημείωσε ότι ο άνθρωπος που «επί 43 χρόνια μου χάρισε τη φιλία του, τη γενναιοδωρία του, την ψυχή του τη μεγάλη, ο Θάνος», «έχει περάσει στην αιωνιότητα» και πρόσθεσε: «Ο Θάνος κυλάει στο αίμα μου, δε θα σταματήσει να κυλάει μέχρι να τελειώσει η ζωή μου». 

Δήλωση του Κώστα Θωμαΐδη

Ο τραγουδιστής Κώστας Θωμαΐδης «σήμερα αποχαιρετάμε τον αγαπημένο μας Θάνο που τόσα πολλά μας χάρισε», σημειώνοντας ότι για τον ίδιο σημαίνει «45 χρόνια φιλίας, 45 χρόνια διδαχής σ' αυτό το μεγαλείο που λέγεται μουσική. Μαέστρο, καλό ταξίδι». 

Δήλωση του Κώστα Γεωργουσόπουλου

Ο συγγραφέας και κριτικός θεάτρου Κώστας Γεωργουσόπουλος, σημείωσε ότι ο θάνατος του Θάνου Μικρούτσικου είναι μια μεγάλη απώλεια, τονίζοντας ότι οι μεγάλοι καλλιτέχνες που προσπαθούν να συλλάβουν την ουσία του κόσμου με τη μουσική και με τις λέξεις είναι η παρηγοριά για το μέλλον.

902

* 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΘΑΝΟ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟ

Δημήτρης Κουτσούμπας: «Το δικό σου έργο είναι έξω και πάνω από χρόνο και τόπο, είναι ανεξάντλητο, αθάνατο. Αθάνατος, Θάνο, είσαι και εσύ»

Δευτέρα 30/12/2019 - 15:18 - Ενημέρωση: Δευτέρα 30/12/2019 - 15:40

Στην πολιτική κηδεία του μεγάλου μουσικοσυνθέτη Θάνου Μικρούτσικου, επικήδειο εκφώνησε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας. 

Στην πολιτική κηδεία του Θ. Μικρούτσικου, επικήδειο εκφώνησαν ακόμα ο ηθοποιός Γιώργος Κιμούλης και ο στιχουργός Οδυσσέας Ιωάννου, ενώ επίσης για τον Θάνο Μικρούτσικο μίλησαν η σύντροφος της ζωής του Μαρία Παπαγιάννη και η κόρη του, Αλεξάνδρα.

Στον τελευταίο χαιρετισμό, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ είπε:

«Πολυαγαπημένε μας Θάνο,

Ακριβέ μας σύντροφε,

Είμαστε εδώ όλοι οι άνθρωποί σου.

Είμαστε εδώ όλοι οι άνθρωποι που για μισό αιώνα εμπνέονται, εμψυχώνονται, αισθάνονται, κατανοούν τον κόσμο και αγωνίζονται να τον αλλάξουν, συντροφιά με τη μουσική σου, μέσα από τη μουσική σου.

Γιατί έγραφες "για ό,τι σε καίει", όπως σε δίδαξε ο Γιάννης Ρίτσος.

Για τον αγώνα ενάντια στη βία και το φασισμό. Για τον έρωτα, τη μοναξιά, την αδικία, την ανάσταση, την επανάσταση.

Έγραφες, γνωρίζοντας βαθιά ότι "αυτό που έχει σημασία είναι το αδιάσπαστο περιεχομένου και φόρμας".

Ότι "κάθε νέο περιεχόμενο, απαιτεί μια νέα φόρμα, γιατί η φόρμα είναι κοινωνική εμπειρία αποκρυσταλλωμένη".

Σεβάστηκες ό,τι γράφτηκε στο παρελθόν, πριν από σένα, αλλά δεν το μιμήθηκες.

Αφήνεις το δικό σου, μοναδικό αποτύπωμα στη μουσική, στον πολιτισμό μας.

Μέσα από τη συνύπαρξη παραδοσιακής και σύγχρονης γλώσσας.

Τη δημιουργική αφομοίωση μιας μεγάλης γκάμας αναφορών, από τη βυζαντινή μουσική και το δημοτικό τραγούδι, ως το ρεμπέτικο, τη τζαζ, τη ροκ, αλλά και κλασικών μνημών και ατονικής μουσικής.

Τη μελοποίηση των πιο μεγάλων ποιητών του 20ού αιώνα, Ελλήνων και ξένων.

Αυτό, όμως, που κάνει την τέχνη σου να ξεχωρίζει αισθητά από προηγούμενους και μεταγενέστερους από σένα, είναι η ικανότητά σου να δημιουργείς πιο βαθιά και σταθερά συναισθήματα που πηγάζουν από τη σκέψη.

Το έργο σου το διαπερνά μια διαλεκτική σχέση έμπνευσης και σκέψης, καρδιάς και μυαλού.

Τέτοια σκέψη που υποχρεώνει να την κινητοποιούμε και στο ιδεολογικό και το αισθητικό επίπεδο, όπου το ένα διεισδύει στο άλλο, προκαλώντας μας να συμμετέχουμε στην προσπάθεια της δημιουργίας του.

Γι' αυτό είσαι και μοναδικός.

Γι' αυτό ξεχωρίζεις.

Γι' αυτό και βρίσκεσαι ανάμεσα στους κορυφαίους Έλληνες με διεθνή εμβέλεια.

Ακριβέ μας σύντροφε,

Πραγματικά μας φαίνεται αβάσταχτο να μάθουμε να ζούμε, να αισθανόμαστε, να τραγουδάμε στις αυριανές συναυλίες μας, στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ, χωρίς εσένα στη σκηνή.

Δεν είσαι μόνο ανεπανάληπτος δημιουργός, δεν υπήρξες μόνο συγκλονιστικός ερμηνευτής του έργου σου, αλλά πάνω απ' όλα ήσουν ένα ιδιοφυές πνεύμα, ανήσυχο, ένας βαθιά καλλιεργημένος διανοητής. Ορκισμένος εχθρός της επανάπαυσης, της ρουτίνας, της παραίτησης.

Ένας γενναίος μαχητής της ζωής, εξεγέρτης, διεκδικητής του ακατόρθωτου, άφοβος χορευτής στο "φτερό του καρχαρία". Ανατροπέας των φθαρμένων αστικών αξιών -ιδεολογικών και αισθητικών-, κινητοποιητής της σκέψης, για να φτάσουμε στην ολοκληρωμένη συγκίνηση και τελικά να προσεγγίσουμε την αλήθεια.

Το έργο σου, αν και πολύ προωθημένο, βαθύ και απαιτητικό, πρωτόγνωρο και ενίοτε παράξενο, είναι έργο γνήσια λαϊκό.

Το ζήσαμε όλοι και όλες, κυριευμένοι από συγκίνηση, στις μεγάλες αλησμόνητες συναυλίες σου, ιδιαίτερα με τη "Μουσική Πράξη στον Μπρεχτ", την "Καντάτα για τη Μακρόνησο", τη "Σπουδή σε ποιήματα του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι", τις αφιερωμένες στα 100 χρόνια του ΚΚΕ.

Το έργο σου το έχει αγκαλιάσει και θα συνεχίσει να το αγκαλιάζει ένα μεγάλο λαϊκό πλήθος, τραγουδώντας τα τραγούδια σου, στις διαδηλώσεις, στις απεργίες, στα γλέντια και τις χαρές, όπως και στις στιγμές της μοναξιάς και της περισυλλογής.

Μόνο αγάπη και θαυμασμό, μεγάλη ευγνωμοσύνη μπορούμε να σου εκφράσουμε όλοι εμείς.

Πολυαγαπημένε μας Θάνο,

Ξέρουμε ότι δεν σου αρκούν ευχαριστίες εκ μέρους μας, εκ μέρους των παιδιών της ΚΝΕ, εκ μέρους του ΚΚΕ.

Μια υπόσχεση μόνο. Μαζί θα κρατήσουμε ανοιχτό το παράθυρο στο όνειρο, όσο και αν απ' έξω υπάρχει σκοτάδι.

Γιατί, αγωνιζόμενοι μέχρι τέλους "θα καταφέρουμε να φτιάξουμε μια κοινωνία ικανή να μας οδηγήσει στην αυτοπραγμάτωση του ανθρώπου". Δηλαδή, "σε εκείνη την κοινωνία, που ο ψαράς θα γράφει ποιήματα και ο ποιητής θα ψαρεύει", όπως συχνά επαναλάμβανες.

Ακριβέ μας Θάνο,

Δεν μπορούμε να το πιστέψουμε, δεν θέλουμε να το συνειδητοποιήσουμε, ότι στο 45ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ, φέτος το Σεπτέμβρη του 2019, θα έκλεινες την αυλαία των συναυλιών σου.

Εσύ, που μαζί με άλλους μεγάλους δημιουργούς άνοιξες την αυλαία των Φεστιβάλ της ΚΝΕ, συμμετέχοντας μάλιστα και σε Οργανωτικές του Επιτροπές και που για 45 ολόκληρα χρόνια στήριξες το μοναδικό αυτό νεολαιίστικο θεσμό, με όλη σου τη δύναμη και το μεγαλείο.

Κοιμήσου ήσυχος, "όπως εκείνοι που έχουν κάνει το καθήκον τους".

Αγαπημένε μας Θάνο,

Ξέρουμε πως η βαριά και πικρή φυσική απώλειά σου είναι δυσβάστακτη για την άξια σύντροφό σου Μαρία Παπαγιάννη, για τα παιδιά σου, τα εγγόνια σου.

Δεν υπάρχουν λόγια παρηγοριάς. Γιατί, η αλήθεια είναι ότι εσύ το θάνατο τον νίκησες.

Το έργο σου θα συνεχίζει να πορεύεται στο χρόνο, να "σκίζει τις γραμμές των οριζόντων", να περνά στην αιωνιότητα, να εμπνέει όλους εμάς, τα παιδιά μας, τα εγγόνια μας, τις μελλοντικές γενιές.

Αφού "έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη" και αυτά τα παιδιά θα χτίζουν "τις αυριανές μας φάμπρικες, τα λαϊκά μέγαρα, τα κόκκινα στάδια" και το "Μνημείο των Ηρώων της Επανάστασης".

Το έργο σου δεν εκφράζει απλά μια ορισμένη χρονική περίοδο, όπως άλλων δημιουργών.

Το δικό σου έργο είναι έξω και πάνω από χρόνο και τόπο, είναι ανεξάντλητο, αθάνατο.

Αθάνατος, Θάνο, είσαι και εσύ».

902 

*

  

Αποχαιρετισμός του Θάνου Μικρούτσικου από συγγενείς και φίλους

(VIDEO επάνω)

Δευτέρα 30/12/2019 - 21:09 - Ενημέρωση: Δευτέρα 30/12/2019 - 21:24
 
Με λόγια που σκόρπισαν συγκίνηση αποχαιρέτησαν τον Θάνο Μικρούτσικο συγγενείς και φίλοι στην πολιτική κηδεία του μεγάλου μουσικού δημιουργού. Επικήδειο εκφώνησε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας (επάνω).

Τον αγαπημένο φίλο αποχαιρέτησαν ο ηθοποιός Γιώργος Κιμούλης και ο στιχουργός Οδυσσέας Ιωάννου. Δακρυσμένη τον αποχαιρέτησε η κόρη του Αλεξάνδρα και έπειτα η σύζυγος του Μαρία.

Ο Γιώργος Κιμούλης ανέφερε:

«Φίλε μου. 43 χρόνια δίπλα. 43 ολόκληρα χρόνια μαζί. Κι όμως τώρα νιώθω, πως δεν σου είπα, όσες φορές ήθελα και έπρεπε να σου πω, πόσο σ' αγαπάω. Πόσο σημαντικός ήσουν για μένα! Δε σου είπα, όσες φορές έπρεπε, πως απ' την πρώτη στιγμή, σ' εκείνο το σπίτι στο Πολύγωνο, το 1976, που σε άκουσα στο πιάνο, να τραγουδάς το "Με όλη μου τη φωνή", δε σου είπα, πως τότε ήταν που... "άλλαξε εντός μου ο ρυθμός του κόσμου". Δε σου είπα όσες φορές έπρεπε, πως η δική μου η φωνή κι ο δικός μου ήχος από τότε έως τώρα ήταν δικά σου δώρα. Δώρα που -όσοι ζήσαμε δίπλα σου και περπατήσαμε μαζί σου- βλέπαμε πόσο απλόχερα χάριζες σε όλους. Γιατί αν υπήρχε κάτι που σε χαρακτήριζε πάνω απ' όλα ήταν η αρίφνητη γενναιοδωρία σου. Κι όταν τολμούσε κάποιος να σου πει, πως "οι δωρεές ξεχνιούνται", δε θύμωνες. Χαμογελούσες παιχνιδιάρικα, μ' εκείνο το πατρινό χαμόγελο, και σχεδόν καρναβαλικά απαντούσες: "Τίποτε που δεν έχεις χαρίσει, δεν θα είναι ποτέ πραγματικά δικό σου". Δε σου είπα όσες φορές έπρεπε πόσα μου έχεις μάθει. Ούτε κι εσύ ο ίδιος ήξερες πόσα. Σ' ακολούθησα όμως. Όπου πήγαινες σ' ακολουθούσα κι ένοιωθα πάντα περήφανος γι' αυτό. Ήμουν σίγουρος για το δρόμο που μου έδειχνες. Όταν χάνεις τους γονείς σου νιώθεις, πως φεύγει από πάνω σου η στέγη που είχες. Όταν χάνεις όμως τον καλύτερο σου φίλο, νιώθεις πως είσαι πλέον τελείως ανυπεράσπιστος. Είχαμε ορκιστεί και οι δύο, πως ο στίχος του Κώστα: "Θα σε υπερασπιστώ", θα ήταν -πέρα απ' όλα τ' άλλα- η βάση της προσωπικής μας σχέσης. Και το είχαμε κάνει πράξη. Το είχαμε καταφέρει! Πολλές φορές. Πάρα πολλές φορές! Και εσύ κι εγώ. Βρεθήκαμε απέναντι σε πολλούς υπερασπίζοντας ο ένας τον άλλον μέχρις εσχάτων. Τώρα φίλε; Τώρα νιώθω πως με το φευγιό σου, πέρα απ' τη μοναξιά, τον πόνο και το κενό, φεύγει μαζί σου και μια ολόκληρη εποχή Και η εποχή που έρχεται, είναι πολύ δύσκολη, φίλε, γιατί είναι ακραία θολή. Θολή και να 'ναι σούπα ο κόσμος και ο νους τρύπιο κουτάλι. Τεράστια λοιπόν η ανάγκη απ' το δικό σου φως. Τεράστια η ανάγκη της Δύναμης που έχεις και της Πίστης σου σ' Αυτό που τόσοι και τόσοι πλέον το λένε αστειευόμενοι: Ουτοπία. Τεράστια η ανάγκη ενός ανθρώπου, σαν κι εσένα, που χρησιμοποίησε αμείλικτα τον ίδιο του τον εαυτό, για να καταλάβει και να μάθει. Και να δώσει και σ' εμάς να καταλάβουμε, πως η Συμμετοχή -η συμμετοχή με όλο μας το είναι!- είναι κι η πιο σημαντική αξία της ζωής μας, ιδίως σ' αυτήν την εποχή της φοβισμένης Απόστασης. Είμαι σίγουρος πως αυτή τη συμμετοχή την έχεις μεταλαμπαδεύσει στη Μαρία, τη Σεσίλ, την Κωνσταντίνα, την Αλεξάνδρα και τον Στέργιο. Τυχεροί όσοι έζησαν μαζί σου, φίλε.

Λίγες μέρες πριν, στο νοσοκομείο, σου είχα υποσχεθεί, πως το καλοκαίρι θα πάμε μαζί στα Καπετανιανά της Κρήτης και θα κοιτάμε το πέλαγος, όπου πάνω στα κύματα, καθισμένος στο φτερό ενός καρχαρία, ο Νοπφλερ θα μας τραγουδά: "εκεί κάτω χαμηλά στο νότο". Έκλαιγες. Το ήξερες. Δε θα βρεθούμε εκεί. Σου είχα όμως και κάτι άλλο υποσχεθεί εκείνο το βράδυ: πως δε θα σταματήσω να πιστεύω στην αξία της φράσης, που σου άρεσε και επίμονα επαναλάμβανες: "είμαστε ρεαλιστές, ας κατακτούμε το αδύνατον λοιπόν"! Ναι. Θα το κατακτήσουμε, φίλε μου. Στο υπόσχομαι για άλλη μία φορά, πως θα ακολουθώ αυτή τη φράση, μέχρι να κλείσω κι εγώ τα μάτια μου. Κι αν δεν το καταφέρουμε εμείς, θα το κάνουν οι επόμενοι από εμάς, γιατί δε θα σταματήσουμε να τους το υπενθυμίζουμε εμείς. Κι εκείνοι με τη σειρά τους θα κάνουν το ίδιο στους δικούς τους επόμενους, μέχρι αυτό που θεωρείται αδύνατο, να γίνει πραγματικότητα και να μη νιώθει πια κανείς... λαθρεπιβάτης σ' ένα πλοίο παροπλισμένο.

Μακρόθυμε πρίγκηπα μου, απόλυτε νικητή του διαγωνισμού του Μπλουά, καληνύχτα. Δεν μπορώ να σου πω καλή αντάμωση, γιατί εμείς δεν τα πιστεύουμε αυτά - μπορώ όμως να σου πω πως, μέχρι να φύγω κι εγώ, κάθε στιγμή θα σε συναντώ, θα είσαι εκεί, παρών - θα είσαι δίπλα, μαζί μου, όταν συνέχεια θα μιλάω για σένα. Σ' αγαπάω και θα σ' αγαπάω πάντα, γιατί σου οφείλω τα πάντα».

*

 

Για τον Θάνο «της σπουδαίας τέχνης», μίλησε στη συνέχεια ο Οδυσσέας Ιωάννου και σημείωσε μεταξύ άλλων: «Αγάπησε πολύ τους ποιητές, τα ταξίδια και τα παιδιά. Όλα τα παιδιά, ολονών μας. Ήταν τόσο γοητευτικός στα μάτια τους. Η φύση τον προίκισε και με αυτά τα μάτια της καλοσύνης, αυτά τα μούσια, αυτό το γέλιο και αυτά τα παραπάνω κιλάκια, που τον έκαναν να είναι όλον τον χρόνο ένας Άγιος Βασίλης με πολιτικά. Έζησε ωραία, νοιάστηκε πολύ, έφυγε μέσα σε μια φάτνη αγάπης όπως είχε μετατραπεί το δωμάτιο του νοσοκομείου τις τελευταίες εβδομάδες». Πρόσθεσε ότι «η πιο βαριά ευθύνη που άφησε ο Θάνος σε όλους μας είναι "Μην αφήσετε κανέναν να σας πείσει πως ο κόσμος δεν μπορεί να γίνει ομορφότερος"."Και να ζείτε, την κάθε μέρα σας, το κάθε λεπτό σας, τρυφερά και γενναία". Όπως ήταν κι ο ίδιος ακόμα και στις τελευταίες του στιγμές».

Ενώ κλείνοντας τον αποχαιρετισμό του σε πιο προσωπικό τόνο, πρόσθεσε: «Η οικογένειά μου έχασε μία από τις βασικές σταθερές της. Η Σοφούλα μας έχασε τον νονό της, και κάποτε Θα καταλάβει πόσο περήφανη πρέπει να νιώθει, που τον κέρδισε για όλη τη ζωή της. Θα συνεχίσω να τον συμβουλεύομαι για τη ζωή μου, για τα όνειρά μου. Μου έχει αφήσει όλες τις απαντήσεις. Φρόντισε και γι αυτό. Έχει αφήσει απαντήσεις για όλους. Ψάξτε τις. Όσο μεγαλώνουμε αποχαιρετούμε φίλους. Μετά το αρχικό κάταγμα, το αποδεχόμαστε και συνεχίζουμε τη ζωή μας. Θα τη συνεχίσω κι εγώ, αλλά αυτόν το Θάνατο δεν πρόκειται να τον αποδεχτώ ποτέ».

*

Η κόρη του Αλεξάνδρα με δάκρυα στα μάτια αποχαιρέτησε τον πατέρα της, τον «καπετάνιο» της όπως τον αποκάλεσε. «Και αν αυτή τη στιγμή βρίσκεσαι σε ένα παράλληλο σύμπαν, κάπου στο Σταυρό του Νότου κράτησέ μου ζεστό το πιάνο, για όταν ξανασυναντηθούμε»...

*

Η Μαρία του θυμήθηκε τότε που πρωτοσυναντήθηκαν, για τις ευτυχισμένες και τις γεμάτες αγάπη στιγμές που έζησαν. Και μετά για τα τελευταία 2,5 χρόνια, τα πιο δύσκολα, τα πιο πονεμένα. Οι δύσκολοι μήνες στο νοσοκομείο...

«Ο γύρος του κόσμου έγινε μια εκδρομή στη θάλασσα. Μια βόλτα στο διάδρομο... Ύστερα... Το μυαλό σου να τρέχει, η καρδιά σου να χτυπά, καθηλωμένος στο κρεβάτι. Τότε μου έβαλες το χέρι στην καρδιά μου. Κάποτε μου λες θα χτυπά και για τους δυο μας. Μην τρομάξεις τότε, μην κάνεις πίσω, μόνο μπροστά. Να κυνηγάς την ουτοπία. Και εκείνη την κόκκινη πολιτεία που όλοι θα τα μοιραζόμαστε με όλους. Δεν ξέρω αν θα γιατρέψω ποτέ την πληγή μου, ξέρω όμως ότι με μπόλιασες με τη χαρά της ζωής και της δημιουργίας - αντίδοτο σε κάθε μιζέρια, κάθε μικρότητα, κάθε αναβολή.
Σου ζητώ συγνώμη που λύγισα και ευχήθηκα να γίνεις αετός και να πετάξεις. Το μόνο που σου υπόσχομαι είναι ότι πάντα θα πορεύομαι στο δρόμο σου. Και θα ονειρεύομαι ότι κάποτε θα πετάξω».

902