Οικόπεδα με θέα (τον πόλεμο) ή Χαράς (Καφαντάρη) ευαγγέλια − Μάκης Παπαδόπουλος: Εξόρυξη πετρελαίου με τόνους κερδών για το κεφάλαιο και ενεργειακή φτώχεια για το λαό - Στόχοι της αστικής τάξης, επικίνδυνες αντιθέσεις και οργάνωση της λαϊκής αντεπίθεσης

 Χαρά Καφαντάρη, γεωλόγος, βουλευτίνα Β' Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ
Άρθρο της στην Ελευθεροτυπία, 29/10/2014, αναδημοσιευμένο στο επίσημο ιστολόγιό της, με τίτλο Υδρογονάνθρακες: Το νέο success story της κυβέρνησης; Τα επιστημονικά δεδομένα και οι υπερφίαλες εκτιμήσεις.
Τότε "με την εν λόγω κυβέρνηση δεν υπάρχει προστασία του δημόσιου συμφέροντος, προστασία του περιβάλλοντος και των τοπικών κοινωνιών". Κλπ, κλπ για συμβάσεις «ανοικτής πόρτας», σεβασμό τοπικών κοινωνιών και τα ρέστα.
Σήμερα 10/3/2018, στα πρωινά Αυτι(α)στικά του ΣΚΑΙ ορυόταν στον Σταμάτη της ΝΔ, ότι είμαστε ενεργειακός κόμβος σταθερότητας και σταθεροποίησης.
Δηλαδή, σήμερα τηρούνται τα πάντα και πουλάμε σε καλή τιμή.
Κι από σταθερότητα; Βράχονησίδα! ή Χαράς ευαγγέλια!

*

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΤΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ - ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ

«Εξόρυξη πετρελαίου: Τόνοι κερδών για το κεφάλαιο - ενεργειακή φτώχεια για το λαό»

Αποσπάσματα από την ομιλία του Μάκη Παπαδόπουλου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

Κατάμεστη ήταν η αίθουσα και το φουαγιέ του Εργατικού Κέντρου Ιωαννίνων από εργαζόμενους της περιοχής που παρακολούθησαν στις 28/2 την εκδήλωση της ΤΕ Ιωαννίνων - Θεσπρωτίας του ΚΚΕ για το ζήτημα της εξόρυξης υδρογονανθράκων στα Γιάννενα. Στην εκδήλωση μίλησε ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ενώ μετά το τέλος της ομιλίας ακολούθησαν ερωτήσεις και συζήτηση. Ακολουθούν αποσπάσματα από την ομιλία του Μ. Παπαδόπουλου.

***

Ας σκεφτούμε τι πρέπει να περιμένουμε από τις υποσχέσεις της κυβέρνησης και των ενεργειακών ομίλων στον τομέα των υδρογονανθράκων. Πρόκειται πολύ απλά για προσπάθεια πολιτικής εξαπάτησης. Ο στόχος κάθε επιχειρηματικού ομίλου που επενδύει στην έρευνα και στην εξόρυξη υδρογονανθράκων, όπως και σε κάθε άλλο κλάδο της καπιταλιστικής οικονομίας, είναι το καπιταλιστικό κέρδος και όχι η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Ας σκεφτούμε συγκεκριμένα:

Θα υπάρξουν άραγε φθηνά καύσιμα για τη λαϊκή οικογένεια, αν προχωρήσουν τα συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια, οι έρευνες και οι γεωτρήσεις; Γιατί είναι σήμερα ακριβά τα καύσιμα; Διότι έτσι διασφαλίζονται το υψηλό κέρδος των ομίλων του κλάδου, το κέρδος των διυλιστηρίων, των εισαγωγέων, των επιχειρήσεων της χονδρικής και λιανικής εμπορίας και οι υψηλοί έμμεσοι φόροι που επιστρέφουν ως ενίσχυση στους μονοπωλιακούς ομίλους. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει.

Αποτελεί πρόκληση σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, τόσο πλούσια σε ενεργειακές πηγές, να υπάρχουν τέτοια υψηλά ποσοστά ενεργειακής φτώχειας. Πρόσφατη έρευνα στην Αττική, που έχει ηπιότερες κλιματολογικές συνθήκες από τη βόρεια Ελλάδα, ανέδειξε ότι το 60% των ανέργων, το 34% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα και το 43% του πληθυσμού δεν εξασφαλίζουν σήμερα ικανοποιητική θέρμανση. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση περικόπτει κατά 50% τις κρατικές δαπάνες για το επίδομα θέρμανσης και οι εγχώριοι όμιλοι διύλισης βρίσκονται σε σταθερή πορεία κερδοφορίας τα τελευταία χρόνια. Είναι λοιπόν φανερό ποιοι κερδίζουν και σε βάρος ποιων από τη δυναμική ανάπτυξης του κλάδου της Ενέργειας.

Θα αξιοποιηθούν μήπως τα εγχώρια κοιτάσματα για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας και τη λαϊκή ευημερία; Το αντίθετο θα συμβεί. Θα κλαπεί οριστικά και αμετάκλητα ένα πολύτιμο ενεργειακό απόθεμα, για να κερδίσουν μια χούφτα μονοπωλιακοί όμιλοι. Η δυνατότητα εξόρυξης των κοιτασμάτων δεν είναι απεριόριστη. Δεν πρόκειται για ΑΠΕ. Χάνεται για τις επόμενες γενιές.

Με το σημερινό πλαίσιο δεν διασφαλίζεται ούτε η ερευνητική συμμετοχή, ούτε ο ουσιαστικός έλεγχος, ούτε καν η δέσμευση μέρους της πιθανής εξόρυξης από το ελληνικό κράτος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συμφωνία της «Energean Oil» να πουλά όλη την εγχώρια παραγωγή από τα κοιτάσματα του Πρίνου στην BP. Στην πραγματικότητα, ο αρμόδιος εθνικός φορέας, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία (ΕΔΕΥ), ισοδυναμεί με ένα γραφείο διανομής του ενεργειακού πλούτου της χώρας, σε μία χούφτα ενεργειακούς ομίλους που θα κερδίσουν τη μερίδα του λέοντος.

Αρκεί να δει κανείς το πλαίσιο αδειοδότησης «fast track», που προωθεί η κυβέρνηση, και το σημερινό υποτυπώδες επίπεδο στελέχωσης της ΕΔΕΥ, σε σχέση με το μεγάλο εύρος καθηκόντων που έχει τυπικά αναλάβει για να βγάλει αυτό το συμπέρασμα.

Η ΕΔΕΥ διαθέτει ελάχιστους υπαλλήλους, με προσωρινές συμβάσεις, και τυπικά καλύπτει μεγάλο φάσμα ευθυνών, από τη διεξαγωγή διαγωνισμών, την αδειοδότηση, την παρακολούθηση και τον έλεγχο σχετικών συμβάσεων με ενεργειακούς ομίλους, μέχρι και τον έλεγχο για την ασφάλεια σε υπεράκτιες εργασίες εξερεύνησης, αφού δεν έχει ακόμη συγκροτηθεί σχετική αρμόδια ελεγκτική αρχή ούτε στα χαρτιά.

Στην πράξη έχει αναθέσει αυτό τον έλεγχο σε μία νορβηγική εταιρεία, την DNV GL, με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης (EBRD). Αν συνυπολογίσουμε και τα χρόνια προβλήματα που οδηγούν στην απαξίωση τις δυνατότητες των εγχώριων ινστιτούτων, όπως του ΙΓΜΕ και του ΕΛΚΕΘΕ, όλοι μπορούμε να αντιληφθούμε την πραγματική κατάσταση.

Όσο για τα κρατικά έσοδα από τη φορολογία των μελλοντικών κερδών, πέρα από την αδυναμία ουσιαστικού κρατικού ελέγχου, ήδη γνωρίζουμε τα ψίχουλα που έφερε τελικά η συμφωνία εξόρυξης του Πρίνου ως κρατικά έσοδα. Γνωρίζουμε τις δυνατότητες των πολυεθνικών να φοροαπαλλάσσονται, μέσω των «off shore» αλλά και με νόμιμες ρυθμίσεις.

Ήδη πυκνώνουν τα δημοσιεύματα και οι ζυμώσεις ώστε να δοθούν ειδικά κίνητρα και να μειωθεί η σημερινή προβλεπόμενη φορολογία των ενεργειακών ομίλων, για να προσελκύσουμε περισσότερες επενδύσεις στην έρευνα και στην εξόρυξη. Εξάλλου, από τα όποια κρατικά φορολογικά έσοδα, η μερίδα του λέοντος αξιοποιείται τελικά για την άμεση ή έμμεση στήριξη των εγχώριων μονοπωλιακών ομίλων και όχι για την αναβάθμιση της ικανοποίησης των κοινωνικών αναγκών.

Αντίστοιχα τα όσα πιθανά κρατικά έσοδα διοχετευθούν μέσω κάποιου ειδικού ταμείου στο ασφαλιστικό σύστημα, δεν θα αυξήσουν ανάλογα τη συνολική κρατική χρηματοδότηση, αφού οι σχετικές κατευθύνσεις της ΕΕ και οι δεσμεύσεις της ελληνικής δημοσιονομικής πολιτικής είναι δεδομένες για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Μήπως όμως θα δημιουργήσουν θέσεις καλοπληρωμένης σταθερής εργασίας, με προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων; Θα πάψει άραγε ποτέ το κεφάλαιο να επιδιώκει όλο και φθηνότερη εργατική δύναμη, με ελάχιστες εργασιακές σχέσεις και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας για να αυξήσει τα κέρδη του;

Όποιος το πιστεύει, δεν έχει παρά να δει τα στοιχεία για τα θανατηφόρα εργασιακά «ατυχήματα» στους ομίλους, τα πολύνεκρα «ατυχήματα» στην «Πετρόλα» το 1992 και στα ΕΛΠΕ το 2015, τις μειώσεις μισθών και τις απολύσεις τα τελευταία χρόνια. Να δει τα εξαντλητικά ωράρια, τις απλήρωτες υπερωρίες, την μη καταβολή επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας και οικοδομικών ενσήμων σε όλους όσοι δούλευαν προσωρινά για την κατασκευή του αγωγού ΤΑΠ στη Θράκη.

Να δει τις προσλήψεις μέσω «δουλεμπορικών» γραφείων, με ατομικές συμβάσεις στην περιοχή της Ηπείρου. Τις προσλήψεις εργαζομένων που στην πρώτη φάση των τοπικών επεμβάσεων αποψίλωσης της βλάστησης δεν γνώριζαν ουσιαστικά για ποιον εργοδότη και ποιο έργο εργάζονται.

Καμιά εμπιστοσύνη δεν μπορεί επίσης να υπάρξει στις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης και των ενεργειακών ομίλων για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.

Η συζήτηση στην Περιφέρεια του Ιονίου σχετικά με τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την έρευνα και την εξόρυξη στο Ιόνιο ενίσχυε την ανησυχία μας σχετικά με την πληρότητα των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, των σχεδίων περιβαλλοντικής παρακολούθησης, πρόληψης και περιορισμού των συνεπειών των πιθανών ατυχημάτων.

Στη Μελέτη δεν υπήρξαν αναφορές για γνωστά ζητήματα που αφορούν στη διαρροή τοξικών αποβλήτων, καθώς και βομβών απεμπλουτισμένου ουρανίου από την εποχή των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών της Γιουγκοσλαβίας.

Δεν υπήρξε επίσης επίσημη δέσμευση ότι θα γίνει λεπτομερής καταγραφή και αποτύπωση μικροζωνικών μελετών για τις περιοχές που πρόκειται να εμπλακούν στις εξορύξεις.

Σκεφτείτε ότι μιλάμε για μια περιοχή υψηλής σεισμικότητας, με σημαντική τουριστική και αλιευτική δραστηριότητα, υδατοκαλλιέργειες, ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά και προστατευμένες φυσικές περιοχές.

Γενικότερα η ύπαρξη νομοθετικού πλαισίου και σύγχρονης τεχνογνωσίας των ομίλων δεν εμπόδισε την εκδήλωση διεθνώς ατυχημάτων μεγάλης έκτασης, με διαρροή πετρελαιοειδών που προκάλεσε θανάτους, μεγάλη οικολογική καταστροφή και μακροπρόθεσμες συνέπειες στην οικονομία των κατοίκων, όπως οι πυρκαγιές, εκρήξεις σε πλατφόρμες - εξόρυξης στον Κόλπο του Μεξικού το 2010 και στη Βόρεια Θάλασσα το 1998, ή στα ατυχήματα πετρελαιοφόρων στις ακτές της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Νότιας Κορέας και της Ισπανίας τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Φανταστείτε ότι όσα προαναφέραμε αφορούν υπεράκτιες εργασίες έρευνας και εκμετάλλευσης, για τις οποίες υπάρχει σχετικό πλαίσιο ασφάλειας, ενώ για τις χερσαίες εργασίες δεν έχει ούτε καν θεσμοθετηθεί αντίστοιχο ειδικό πλαίσιο. Ολοι ξέρουμε τι συμβαίνει στον καπιταλισμό, όπου τα όποια μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης κινδύνων περιορίζονται στο πλαίσιο του «κόστους - οφέλους» για το κεφάλαιο.

Έκθεση της ΕΕ αναφέρει έξι μεγάλα ατυχήματα σε χερσαίες εγκαταστάσεις μεταξύ 2003 και 2010, ενώ ένα μόνο αντίστοιχο ατύχημα είχε 200 νεκρούς στην Κίνα. Μόνο στην ιστοσελίδα της «Repsol» αναγράφονταν παλιότερα 6.995 περιστατικά διαρροών παγκοσμίως, την περίοδο 2006 - 2010.

Ομως, ας δούμε πιο συγκεκριμένα τη χερσαία περιοχή της Ηπείρου. Η γεωμορφολογία της περιοχής χαρακτηρίζεται από το ορεινό ανάγλυφο, την αφθονία επιφανειακών υδάτων, τα πλούσια δάση, τη μοναδική χλωρίδα και πανίδα, τους υδροβιότοπους και τα οικοσυστήματα μεγάλης αξίας. Να συμπληρώσουμε την πλούσια ιστορική και πολιτιστική παράδοση.

Ολα αυτά δεν κινδυνεύουν μόνο από ατυχήματα μεγάλης έκτασης, από έκρηξη και πυρκαγιά. Οι περιβαλλοντικές πιέσεις ξεκινούν ήδη από τις προβλεπόμενες σεισμικές έρευνες, τις διαδοχικές πολλαπλές γεωτρήσεις, την κατασκευή εγκαταστάσεων, τη διαπλάτυνση και διάνοιξη νέων δρόμων, τις τοπικές επεμβάσεις αποψίλωσης της βλάστησης κ.α.

Με βάση το σημερινό πλαίσιο, η ίδια η εταιρεία που αναλαμβάνει την έρευνα έχει την αποκλειστική ευθύνη για την οργάνωση και λειτουργία της Μονάδας Περιβάλλοντος που θα μεριμνά για τα σχετικά ζητήματα.

Οι υποχρεώσεις ουσιαστικής αποκατάστασης του περιβάλλοντος αν διακόψει τις εργασίες της δεν είναι σαφείς. Λόγω του ανάγλυφου του εδάφους, η «Energean Oil» έχει δηλώσει ότι μπορεί να επιλέξει οριζόντιες γεωτρήσεις από μεγαλύτερη απόσταση, που όμως είναι πιο ακριβές. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα περιορίσει εθελοντικά τα κέρδη της.

Ο πραγματικός αντίπαλος

Στα χέρια του κεφαλαίου καμιά ενεργειακή πηγή, ακόμη και η πιο φιλική στο περιβάλλον, δεν μπορεί να αξιοποιηθεί προς όφελος των λαϊκών αναγκών. Το καλοκαίρι, στη Νότια Εύβοια, στην Κάρυστο, είχαμε διαμαρτυρίες των κατοίκων για τον υπερκορεσμό της περιοχής από αιολικά πάρκα και νέα σχετικά «επενδυτικά σχέδια».

Διαμαρτυρίες για την εκτεταμένη κατάληψη δασικής γης για τα σχέδια διάνοιξης δρόμων μεγάλου πλάτους σε απόκρημνες δασικές πλαγιές, με κινδύνους κατολισθήσεων, για τους κινδύνους για τα υπόγεια και τα επιφανειακά ύδατα από τα νέα μπαζώματα και τις εκσκαφές. Διαμαρτυρίες για τις 16 πυρκαγιές που ξέσπασαν το προηγούμενο καλοκαίρι από τον ελλιπή καθαρισμό πυλώνων.

• Ο πραγματικός αντίπαλός μας δεν είναι, ούτε μπορεί να είναι οι εγχώριες ενεργειακές πηγές, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στην Ηπειρο και το αιολικό δυναμικό στην Εύβοια.
• Ο πραγματικός αντίπαλος είναι οι μονοπωλιακοί όμιλοι που κατέχουν και αξιοποιούν τις ενεργειακές πηγές με γνώμονα το κέρδος τους, σε βάρος των λαϊκών αναγκών.

Αυτόν τον αντίπαλο σημαδεύει το ΚΚΕ, το μόνο κόμμα που καταψηφίζει τις σχετικές απαράδεκτες συμβάσεις οι οποίες εγκρίνονται σήμερα στη Βουλή για την έρευνα υδρογονανθράκων.

Οι στόχοι της αστικής τάξης

Οι μόνοι που έχουν λόγο να είναι ικανοποιημένοι από την ενεργειακή πολιτική που ακολουθεί η σημερινή κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες, είναι οι μεγαλομέτοχοι εγχώριων και ξένων μονοπωλιακών ομίλων.

Οι βασικοί στόχοι της ενεργειακής πολιτικής της κυβέρνησης είναι ενταγμένοι και υπηρετούν το συνολικό σχέδιο αναβάθμισης της θέσης της εγχώριας αστικής τάξης στην ευρύτερη περιοχή. Ποιοι είναι οι κυριότεροι στόχοι:

• Η ολοκλήρωση της «απελευθέρωσης» του ενεργειακού τομέα, με την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων στον ΔΕΣΦΑ, στη ΔΕΗ, στα ΕΛΠΕ. Ετσι, προετοιμάζεται ο δεύτερος γύρος προσφορών για τον έλεγχο του ΔΕΣΦΑ, που σχετίζεται άμεσα με τον αμερικανορωσικό ενεργειακό ανταγωνισμό στην περιοχή.
• Η συνεκμετάλλευση των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων υπό τη σκέπη του αμερικανικού και γαλλικού παράγοντα που διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος για τους ενεργειακούς ομίλους - κολοσσούς όπως η «ExxonMobil» και η «Total», καθώς και η αύξηση της εγχώριας παραγωγής από ΑΠΕ. Το τελευταίο διάστημα, η «ExxonMobil» δίνει ιδιαίτερο βάρος στην αξιοποίηση κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Κύπρο και στην Κρήτη, καθώς φαίνεται να εγκαταλείπει ορισμένα παλαιότερα σχέδια συνεργασίας με τη Ρωσία στα κοιτάσματα της Αρκτικής.
• Η συμμετοχή της Ελλάδας στα ευρωατλαντικά σχέδια του Νότιου Ενεργειακού Διαδρόμου της ΕΕ για μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο και την περιοχή της Κασπίας προς τα Βαλκάνια και την ΕΕ, με αγωγούς όπως ο ΤΑP, σύνδεσης Ελλάδας - Αλβανίας - Ιταλίας, ο οποίος συνδέεται με τον TANAP που μεταφέρει αζέρικο αέριο στο έδαφος της Τουρκίας, ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB) και ο υποθαλάσσιος αγωγός «East Med», που μπορεί να μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της Κύπρου και του Ισραήλ προς την ΕΕ. Ο TAP είναι θεωρητικά ένα από τα σημαντικά ενεργειακά έργα της ΕΕ σε εξέλιξη. Ο «East Med» προσφέρει στην ΕΕ τη δυνατότητα ενεργειακής μεταφοράς χωρίς διέλευση από το έδαφος της Τουρκίας. Παράλληλα, μπορούν να δημιουργηθούν νέοι κάθετοι αγωγοί από τον TAP προς την ΠΓΔΜ, το Μαυροβούνιο και την Κροατία.
• Η δημιουργία νέων πυλών εισόδου φυσικού αερίου στα Βαλκάνια και την ΕΕ, ιδιαίτερα με τη μεταφορά αμερικανικού υγροποιημένου LNG, όπου θα πρωταγωνιστεί το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο και θα αξιοποιηθούν σχετικά τερματικοί σταθμοί αποθήκευσης και επαναεριοποίησης στην Αλεξανδρούπολη και στην Καβάλα.

Το σχέδιο γεωπολιτικής αναβάθμισης της ελληνικής αστικής τάξης περιλαμβάνει και άλλους οικονομικούς στόχους, όπως η ενίσχυση της εξαγωγής κεφαλαίου, η αύξηση των επενδύσεων εγχώριων ομίλων στα Βαλκάνια, οι οποίοι κατέχουν ήδη σημαντικές θέσεις στην Αλβανία και στην ΠΓΔΜ, καθώς και η αναβάθμιση της σιδηροδρομικής μεταφοράς εμπορευμάτων προς την ΕΕ, μέσω των βαλκανικών χωρών.

Θα ωφεληθεί άραγε ο λαός από την κυβερνητική προσπάθεια αναβάθμισης της γεωπολιτικής θέσης της ελληνικής αστικής τάξης; Δυστυχώς συμβαίνει το αντίθετο. Εκτός από όσα αρνητικά ήδη προαναφέραμε, η κυβέρνηση παίζει κυριολεκτικά με τη φωτιά σε μια περίοδο που αυξάνεται η ένταση στη σκακιέρα του διεθνούς ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού.

Για να πετύχει τους στόχους της εγχώριας αστικής τάξης, αναλαμβάνει ρόλο σημαιοφόρου στην προώθηση των σχεδίων του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτήν τη στρατηγική επιλογή υπάρχει πλήρης συμφωνία της ΝΔ και των άλλων αστικών κομμάτων.

Με μια επίμονη προπαγανδιστική εκστρατεία, η κυβέρνηση του Αλ. Τσίπρα προσπαθεί να συγκαλύψει τον επικίνδυνο ρόλο της σε βάρος των βαλκανικών λαών. Ισχυρίζεται ότι συμβάλλει στην εμπέδωση της σταθερότητας, της δημοκρατίας και της ειρήνης στην περιοχή.

Στην πραγματικότητα, πρωταγωνιστεί για να ισχυροποιηθεί η δικτατορία του κεφαλαίου σε όλες τις βαλκανικές χώρες και για να εμπλακούν οι Βαλκάνιοι λαοί ακόμη περισσότερο στο επιθετικά πολεμικά σχέδια του ΝΑΤΟ.

Για αυτό και ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, χαρακτήρισε την Ελλάδα κατάλληλο γεωπολιτικό κρίκο μεταξύ ΝΑΤΟ, ΕΕ και ευρύτερης περιοχής.

Επικίνδυνες αντιθέσεις

Το «κουβάρι» των αντιθέσεων στην περιοχή περιπλέκεται μετά την επιδείνωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, λόγω της υποστήριξης των ΗΠΑ στα σχέδια αυτονόμησης κουρδικών περιοχών και της στάσης τους στο πραξικόπημα κατά της κυβέρνησης Ερντογάν.

Η Τουρκία διεξάγει μια σύνθετη διαπραγμάτευση, κυρίως με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, με βασικούς στόχους την αποτροπή δημιουργίας ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στον άξονα Β. Ιράκ - Συρίας, τον έλεγχο των πετρελαίων Κιρκούκ - Μοσούλης και μέρους των εγχώριων κοιτασμάτων της Κύπρου, καθώς και τη διεύρυνση της τουρκικής ΑΟΖ σε βάρος των ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου.

Παράλληλα, αναβαθμίζει τις σχέσεις της με τη Ρωσία στους τομείς της Ενέργειας, των στρατιωτικών εξοπλισμών και των διαπραγματεύσεων για το μέλλον της Συρίας. Γι' αυτό οι ΗΠΑ επιταχύνουν την ενίσχυση των θέσεών τους στην ευρύτερη περιοχή.

Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο, αφού προστίθενται και οι ανταγωνισμοί των αστικών τάξεων της περιοχής για το ποια θα αποκτήσει το προβάδισμα στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων και γενικότερα ποια θα αναβαθμίσει τη θέση της την επόμενη μέρα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα το σχέδιο για τη «Μεγάλη Αλβανία» που εκτείνεται από το Κόσσοβο και τμήματα της ΠΓΔΜ μέχρι την αμφισβήτηση μέρους της ελληνικής επικρατείας, με την ανακίνηση του ανύπαρκτου θέματος της «Τσαμουριάς». Καθόλου τυχαία, η στόχευση αφορά χερσαίες ελληνικές περιοχές με πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων.

Πρόσφατα, ο ίδιος ο ΥΠΕΞ Αλβανίας, κ. Μπουσάτι, αναφέρθηκε στην ανάγκη καλύτερου καθορισμού γραμμής των χερσαίων ελληνοαλβανικών συνόρων. Φυσικά, τα ιμπεριαλιστικά κέντρα αξιοποιούν το εθνικιστικό ρεύμα, τις αλυτρωτικές φωνές και τα όποια μειονοτικά ζητήματα σε κάθε βαλκανικό κράτος, για να προωθήσουν τα σχέδιά τους, εφαρμόζοντας συχνά την πολιτική του «διαίρει και βασίλευε».

Προωθούν σχέδια αποσταθεροποίησης και επαναχάραξης συνόρων όταν αυτό εξυπηρετεί τα σχέδιά τους, όπως στην περίπτωση της απόσπασης του Κοσσόβου από τη Σερβία.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ προχωρά επίσης σε συμβάσεις παραχώρησης και ξεκινά τις διαδικασίες για νέες έρευνες πιθανών κοιτασμάτων, χωρίς να προχωρά η διαδικασία ανακήρυξης ΑΟΖ σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Ακολουθεί στην πράξη τη γνωστή σχετική αμερικανική υπόδειξη, την ώρα που κλιμακώνεται η επιθετικότητα της Τουρκίας και ο ίδιος ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα δηλώνει ότι φοβάται «πολεμικό ατύχημα» μεταξύ των δύο χωρών.

Υπάρχει άμεσος κίνδυνος όξυνσης της αντιπαράθεσης στο Αιγαίο, ακόμη και θερμού πολεμικού επεισοδίου, αφού κλιμακώνονται οι τουρκικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων.

Η τουρκική κυβέρνηση κλιμακώνει τις στρατιωτικές και διπλωματικές προκλήσεις ώστε να δημιουργήσει τετελεσμένα, με πρότυπο την ιστορία των λεγόμενων «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο.

Ο Ερντογάν ήρθε στην Ελλάδα, αμφισβήτησε από το ελληνικό έδαφος τη συνθήκη της Λοζάνης και έθεσε το σύνολο των τουρκικών διεκδικήσεων. Στη συνέχεια, η τουρκική κυβέρνηση δήλωσε ότι τα Ιμια ανήκουν στην Τουρκία και ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.

Στην ίδια περίοδο, ο Τούρκος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ διακήρυξε την ικανότητα της Τουρκίας να διεξάγει ταυτόχρονα 2,5 πολέμους, για να ακολουθήσει ο διεμβολισμός ελληνικού σκάφους στην περιοχή των Ιμίων και η τουρκική στρατιωτική παρεμπόδιση της γεώτρησης στο «οικόπεδο 3» της ΑΟΖ της Κύπρου, που ισοδυναμεί με αμφισβήτηση στην πράξη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Ολα τα πρόσφατα περιστατικά προμηνύουν ότι η επικίνδυνη κατάσταση θα κλιμακωθεί παραπέρα.

Την ίδια ώρα κλιμακώνεται στο εσωτερικό της Αλβανίας η αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης, αντιπολίτευσης και Προέδρου της Αλβανίας σχετικά με το θέμα της διευθέτησης των ΑΟΖ Ελλάδας και Αλβανίας. Η αρχική διμερής συμφωνία του 2009 έχει ακυρωθεί στην πράξη, αφού κρίθηκε αντισυνταγματική από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας το 2010.

Τότε είχε προσφύγει εναντίον της ως αντιπολίτευση ο σημερινός πρωθυπουργός Εντι Ράμα. Μέτα αντιστράφηκαν οι ρόλοι. Παράλληλα, το εθνικιστικό ρεύμα κρατά συστηματικά στην επιφάνεια το θέμα των «Τσάμηδων», στο πλαίσιο των σχεδίων για «Μεγάλη Αλβανία». Ανοιχτή στήριξη στη σημερινή εξωτερική πολιτική της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ προσφέρει η Τουρκία.

Τι λέει για όλα αυτά η ελληνική κυβέρνηση; Πρώτα απ' όλα αναζητά λύσεις στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, που θέλει να μας πείσει ότι παρέχει τάχα ασφάλεια και σταθερότητα για τους λαούς. Εμφανίζει δηλαδή το μαύρο ως άσπρο, αφού οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και τα σχέδιά τους για τον έλεγχο του ενεργειακού πλούτου της περιοχής και την αντιμετώπιση της Ρωσίας είναι βασικός παράγοντας αποσταθεροποίησης. Θέλει να ξεχάσουμε τον γνωστό ρόλο του ΝΑΤΟ στην τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο και στη δικτατορία 1967 - 1974.

Να ξεχάσουμε το ρόλο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ για την επιβολή του σχεδίου Ανάν στην Κύπρο. Αλλά ακόμα και αν ξεχάσουμε όλα τα ιστορικά γεγονότα, ποια είναι σήμερα η στάση των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ μπροστά στην καταπάτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου;

Όλοι βλέπουμε τι σημαίνει στην πράξη η θέση του ΝΑΤΟ ότι το Αιγαίο αποτελεί ενιαίο επιχειρησιακό χώρο. Από την επόμενη μέρα του θερμού επεισοδίου στα Ιμια το 1996, οι ΗΠΑ διακήρυξαν ότι γι' αυτές η περιοχή δεν είναι ούτε τουρκική ούτε ελληνική αλλά ΝΑΤΟική.

Αντίστοιχα, σήμερα, οι στρατιωτικές και διπλωματικές κινήσεις τους υπηρετούν τα συμφέροντα των ομίλων τους στην περιοχή.

Οργάνωση της λαϊκής αντεπίθεσης

Η στάση της κυβέρνησης Τσίπρα σε όλα τα θέματα στις σχέσεις με την Τουρκία, τη FYROM, την Αλβανία, επιβεβαιώνει ότι κάθε αστική κυβέρνηση διαπραγματεύεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας με γνώμονα τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Αυτό συμβαίνει και όταν διεκδικεί με εθνικιστικές κορόνες και όταν συμβιβάζεται με κοσμοπολίτικη νηφαλιότητα.

Πάντα κριτήριο είναι η βελτίωση της θέσης της εγχώριας αστικής τάξης στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα. Αυτό συνέβη και όταν συμβιβάστηκε η κυβέρνηση Σημίτη με τις συμφωνίες της Μαδρίτης το 1997 και του Ελσίνκι το 1999, που άνοιξαν το δρόμο για τις προκλητικές διεκδικήσεις της Τουρκίας.

Γι' αυτό και σήμερα η κυβέρνηση ανοίγει στην πράξη το δρόμο της συνεκμετάλλευσης των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Γι' αυτό επίσης η κυβέρνηση Τσίπρα τα δίνει όλα, στεριά, θάλασσα, αέρα, λιμάνια και αεροδρόμια, για τα σχέδια στρατιωτικών επεμβάσεων του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή.

Με την ευκαιρία, ξεκαθαρίζουμε για ακόμη μία φορά ότι τα σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες έχουν οριστικά διαμορφωθεί με διεθνείς συμβάσεις. Οι αμφισβητήσεις συνόρων υπονομεύουν τα λαϊκά συμφέροντα, από όπου κι αν προέρχονται.

Οι λαοί της περιοχής δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα. Εχουν συμφέρον να πολεμήσουν ενάντια στον κοινό εχθρό τους, τον ιμπεριαλισμό, ενάντια στην εξουσία του κεφαλαίου.

Γενικότερα, μέσα στη ζούγκλα του καπιταλισμού, όπου μεγάλοι όμιλοι ανταγωνίζονται για να αυξήσουν τα κέρδη τους και τα μερίδιά τους στην αγορά, δεν υπάρχει δρόμος που να οδηγεί στη λαϊκή ευημερία.

Για να υπάρξει διέξοδος προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων χρειάζεται ριζική αλλαγή πορείας. Χρειάζεται η εργατική τάξη, ο λαός να πάρει στα χέρια του το τιμόνι της εξουσίας και τα κλειδιά της οικονομίας.

Μέσα σε αυτό το ιδιοκτησιακό και πολιτικό καθεστώς, όπου οι εγχώριες ενεργειακές πηγές, οι πρώτες ύλες, τα μέσα παραγωγής, μεταφοράς, διανομής της Ενέργειας θα αποτελούν κοινωνική - κρατική ιδιοκτησία, ο ενεργειακός σχεδιασμός θα μπορεί να αναπτύξει την παραγωγή και να ικανοποιεί συνδυασμένα το σύνολο των λαϊκών αναγκών. Ο ενεργειακός σχεδιασμός θα διασφαλίζει:

• Τη μείωση του βαθμού ενεργειακής εξάρτησης της χώρας.
• Την εξασφάλιση επαρκούς λαϊκής κατανάλωσης.
• Την ασφάλεια των εργαζομένων του κλάδου και των οικιστικών ζωνών και γενικότερα την ισόρροπη παρέμβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον.

Πάνω απ' όλα, θα κατοχυρώνει ότι το ενεργειακό προϊόν θα είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα. Πάνω σε αυτό το έδαφος του νέου τρόπου παραγωγής, ο ενιαίος, αποκλειστικά κρατικός φορέας Ενέργειας θα μπορεί να επεξεργάζεται τη βελτίωση του ενεργειακού μείγματος, τη συνδυασμένη αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εγχώριων πηγών και τεχνολογικών λύσεων, με στόχο τη συνδυασμένη ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Ασφαλώς δεν περιμένουμε παθητικά κάποια μεγάλη μέρα, που θα αρχίσουν να λύνονται τα προβλήματά μας στο σοσιαλιστικό μέλλον. Παλεύουμε σήμερα για να ανοίξει αυτός ο ελπιδοφόρος δρόμος.

Πρέπει και μπορούμε σήμερα να οργανώσουμε την αντεπίθεσή μας.

Να σημαδέψουμε τον πραγματικό εχθρό, την άρχουσα τάξη των καπιταλιστών, που κλέβει τον ιδρώτα μας σε συνθήκες ειρήνης και στηρίζει ενεργά τα πολεμικά σχέδια του ΝΑΤΟ.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 10-11/3/2018