Non Omnis Moriar: Θα μείνει κάτι από εμένα ‒ Η πολύτιμη παρακαταθήκη των χαλυβουργών για να δεθεί το ατσάλι ‒ Αλκυονίδα - Studio: Ένα ντοκιμαντέρ για να μην πεθάνουμε ολάκεροι (8-14 Ιαν. 2015) ‒ Συνέντευξη της Θεοδοσίας Γραμματικού

Non omnis moriar

"Exegi monumentum aere perennius,

regalique situ pyramidum altius,

quod non imber edax, non Aquilo impotens

possit diruere aut innumerabilis.

annorum series et fuga temporum

Non omnis moriar, multaque pars mei

vitabit Libitinam. Usque ego postera

 crescam laude recens."

"Πιο ανθεκτικό κι από μπρούντζο ένα μνημείο τέλειωσα

Πιο ψηλό κι απ' τον βασιλικό τόπο των πυραμίδων

που ούτε οι μπόρες, ούτε ο βόρειος άνεμος

δεν μπορούν να φθείρουν, ούτε η ατέλειωτη

αλυσίδα των ετών και το φευγιό του χρόνου

Δεν θα πεθάνω ολάκερος, κι ένα μεγάλο μου κομμάτι τον τάφο θα ξεφύγει.

Διαρκώς μες στα μελλούμενα η δόξα μου εκ νέου θα θεριεύει."

Οράτιος, Ωδές, Βιβλίο ΙΙΙ (μτφρ.: LR)

Νοέμβρης 2011. Εργοστάσιο Χαλυβουργίας Ελλάδος. Ο ήχος των μηχανών πλέκεται με τις έντονες συζητήσεις των εργατών. Απολύσεις. Οι μηχανές παγώνουν και οι χαλυβουργοί μαζεύονται για τη γενική τους συνέλευση. 

Δύο προτάσεις τίθενται: Απολύσεις  ή πενθήμερο πεντάωρο με μείωση των αποδοχών;

Επιλέγουν: Τίποτα από τα δυο και αποφασίζουν να κατέβουν σε απεργία. 

Κανείς δε περίμενε να κρατήσει τόσο. 

Κανείς δεν περίμενε τόση αλληλεγγύη από τον κόσμο. 

Κάνεις δε περίμενε ότι θα έβγαινε πιο δυνατός από αυτή τη μάχη. 

Σχεδόν όλοι όμως αισθάνθηκαν απολυμένοι. 

Σχεδόν όλοι συνειδητοποίησαν ότι δεν πάλευαν μόνο για τον εαυτό τους, για τα αιτήματα τους στο εργοστάσιο, αλλά για όλη την εργατική τάξη. 

Και η πύλη της ελληνικής χαλυβουργίας για τους επόμενους εννιά μήνες που θα κράταγε η απεργία τους θα γινόταν φάρος.

Η αλληλεγγύη του κόσμου ήταν αυτή που τους έδινε δύναμη μέχρι το τέλος. 

«NON OMNIS MORIAR», δηλαδή δεν θα πεθάνω ολόκληρος, κάτι θα μείνει από εμένα.

Αυτό θέλει να αναδείξει το ντοκιμαντέρ που ακολουθεί την εξέλιξη της εννιάμηνης απεργίας στην «Χαλυβουργία Ελλάδος». Εννιά μήνες απεργία, εννιά μήνες καταγραφής...

Το ντοκιμαντέρ «NON OMNIS MORIAR» ολοκληρώθηκε μετά από δυο χρόνια προσπάθειας από την κολεκτίβα «Λοκομοτίβα», σε σκηνοθεσία της Θεοδοσίας Γραμματικού.

Το σενάριο υπογράφει ο Φώτης Μιχαλόπουλος.

Την επιμέλεια του σεναρίου έχουν κάνει η Θεοδοσία Γραμματικού ‒ Κώστας Σταματόπουλος.

Διεύθυνση φωτογραφίας: Θεοδοσία Γραμματικού ‒ Χρήστος Γιάννου.

Διεύθυνση παραγωγής: Κώστας Σταματόπουλος. Μοντάζ: Σωτήρης Γκέκας ‒ Γιώργος Διδυμιώτης. 

902

Από 08 Ιανουαρίου 2015

Αλκυονίς New Star Art Cinema > Πεδίο Άρεως - Πλ. Βικτωρίας
Διεύθυνση: Ιουλιανού 42-46 και Αριστοτέλους Τηλέφωνο: 2108815402 

Πέμπτη, 8 - Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015: 20:00

*

Studio New Star Art Cinema > Πλ. Αμερικής - Πλ. Κολιάτσου
Διεύθυνση: Σπάρτης και Σταυροπούλου 33

Πέμπτη, 8 - Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015: 18:30

«NON OMNIS MORIAR»

Ένα ντοκιμαντέρ για την 9μηνη απεργία στη «Χαλυβουργία Ελλάδος»

Λατινική η έκφραση που συνιστά τον τίτλο τής, χαμηλού προϋπολογισμού, ανεξάρτητης παραγωγής της κολεκτίβας «Λοκομοτίβα». «Non omnis moriar» τιτλοφορείται το ντοκιμαντέρ με την ταξική ματιά στην 9μηνη απεργία των εργαζομένων στην «Χαλυβουργία Ελλάδος», απεργία που ξεκίνησε το Νοέμβρη του 2011.

Η ταινία ολοκληρώθηκε μετά από δύο χρόνια προσπάθειας, με τη σκηνοθεσία να υπογράφεται από την Θεοδοσία Γραμματικού.

Η αξιόλογη πρωτότοκη δουλειά μεγάλου μήκους της Γραμματικού θα αρχίσει να προβάλλεται στους δυο θρυλικούς, νεοανακαινισμένους αθηναϊκούς κινηματογράφους «Αλκυονίς - new star art cinema» και «Στούντιο - new star art cinema», από την Πέμπτη 8 Γενάρη 2015.

Για τους νεότερους αναφέρουμε ότι, στην Ιουλιανού 42 - 46, δίπλα στην πλατεία Βικτωρίας βρίσκεται ο πρώτος κινηματογράφος, ενώ, λίγο πιο πάνω, στην πλατεία Αμερικής ο δεύτερος, στην οδό Σπάρτης και Σταυροπούλου 33.

«Δεν θα πεθάνω ολάκερος» δηλώνει, μεταφρασμένος στα ελληνικά, ο τίτλος της ταινίας, δανεισμένος από τις Ωδές του Οράτιου (Βιβλίο ΙΙΙ).

«Δεν θα πεθάνω ολάκερος», με την έννοια του «κάτι θα μείνει από μένα»... κάτι σαν μαγιά, μια αδιαπραγμάτευτη παρακαταθήκη για τους αυριανούς εργατικούς αγώνες.

Σ' αυτό το τελευταίο, συνοψίζεται το μήνυμα του στρατευμένου στην ταξική αλήθεια ντοκιμαντέρ της Θεοδοσίας Γραμματικού, που ακολούθησε με την κάμερα στο χέρι την εξέλιξη της απεργίας των εργατών με τα σκαμμένα πρόσωπα.

Εννέα μήνες η απεργία, εννέα μήνες βήμα προς βήμα η καταγραφή γεγονότων σε στιλ ρεπορτάζ: Στην πύλη του εργοστασίου που μετουσιώθηκε σε φάρο της, καταγραφή των πολυποίκιλων και πυκνών εκδηλώσεων αλληλεγγύης σε Ελλάδα και εξωτερικό, της μάχης των γυναικών των απεργών και των παιδιών τους, των μεγάλων κινητοποιήσεων στο κέντρο της Αθήνας και έξω από τη βίλα του ιδιοκτήτη της επιχείρησης, καταγραφή των ανυποχώρητων διεκδικήσεων του σωματείου σε υπουργεία με καλοπληρωμένους και κακοπληρωμένους υπαλλήλους του κράτους των αφεντικών για τη βρώμικη δουλειά, καταγραφή της βίαιης καταστολής της.

Η κινηματογράφηση επιτόπου, σε αυθεντική ατμόσφαιρα και ντεκόρ, σε πραγματικό χρόνο, με πραγματικό ήχο - συχνά μη επεξεργασμένο - και με πρωταγωνιστές πραγματικούς ανθρώπους που είναι οι εαυτοί τους. «Δραματοποιημένη αφήγηση» είναι απούσα από τις σκηνές, προκύπτει όμως από τα πραγματικά προ-φιλμικά γεγονότα.

Και το σπουδαίο κείμενο / σχόλιο του ντοκιμαντέρ σε voice over, ρίχνει φως αναλύοντας και σκάβοντας σε βάθος, θεατές και αθέατες πτυχές αυτού του αγώνα, που τον κατέστησαν τόσο ξεχωριστό...

Ας μην ξεχνάμε ότι ο όρος «ντοκιμαντέρ» έχει τις ρίζες του στη λατινική λέξη «docere», που σημαίνει διδάσκω, διαφωτίζω.

Η ταινία ξεκινά με αρχειακό υλικό από τις απεργίες του κλάδου το 1957 και το '62 για να φτάσει στον Νοέμβρη του 2011 στο Εργοστάσιο της «Χαλυβουργίας Ελλάδος» όπου οι στριγκές των μηχανών ωχριούν μπροστά στην ένταση των συζητήσεων των εργαζομένων.

Κυρίαρχη λέξη: Απολύσεις... Οι μηχανές παγώνουν και σιωπούν. Οι χαλυβουργοί συγκεντρώνονται για γενική συνέλευση.

Δυο οι προτάσεις: Πενθήμερο / πεντάωρο - που σημαίνει δραστική μείωση αποδοχών. Εναλλακτική; Απολύσεις...

Τίποτα απ' τα δυο. Απεργία!

Αντιμέτωπος με ένα θέμα ειδικού πολιτικού βάρους σαν κι αυτό της απεργίας, ο «δημιουργός» ενός - ανεξάρτητης και όχι παραγγελμένης παραγωγής - ντοκιμαντέρ, καλείται να επιλέξει τον τρόπο κινηματογράφησης του υλικού του, μια που δεν πρόκειται για απλή καταγραφή αλλά κύρια για επιλογή που θα στηρίξει ανεξίτηλα την πολιτική θέση της ταινίας.

Έτσι ένα τέτοιο θέμα δε θα μπορούσε να αποδοθεί, υιοθετώντας είτε τον αποκαλούμενο «παρατηρητικό τρόπο» κινηματογράφησης είτε τον «αόρατο».

Η όλη διαδικασία κινηματογράφησης και επεξεργασίας ενός τέτοιου ντοκιμαντέρ σχετίζεται ολοσχερώς με τις προθέσεις του σκηνοθέτη, το ήθος, την πολιτική και αισθητική του προσέγγιση, καθώς και τις προσδοκίες του κοινού του, αφού ο ίδιος έχει ξεκάθαρο το σε ποιους αποδέκτες απευθύνεται. Ως εκ τούτου, πρόκειται για κάτι το πολύ υποκειμενικό.

Το ύφος της ταινίας τραχύ, πορτρέτα χαρακτηριστικά των ανθρώπων της δουλειάς, λήψεις γρήγορες να προλάβουν να καδράρουν τα σημαντικά, με ελάχιστες ή καθόλου επεμβάσεις. Μοντάζ με τάση ρητορική και σχολιασμός σπουδαίος, με φωνή voice-over, που σε σημεία διακόπτεται από τους ήχους των τραγουδιών, των συνθημάτων, των μαρτυριών για μια απεργία - ορόσημο των ταξικών αγώνων.

Μια απεργία που κανείς δεν περίμενε να κρατήσει τόσο.

Κανείς δε φανταζόταν τόση αλληλεγγύη από τον κόσμο.

Κάνεις δεν περίμενε ότι θα έβγαινε πιο δυνατός από αυτήν τη μάχη.

Σχεδόν όλοι αισθάνθηκαν απολυμένοι.

Σχεδόν όλοι συνειδητοποίησαν στην πορεία ότι δεν πάλευαν μόνο για τον εαυτό τους, για τα αιτήματά τους στο εργοστάσιο, αλλά για όλη την εργατική τάξη.

Η συγκινητική αλληλεγγύη της τάξης τους ήταν αυτή που τους πυροδοτούσε και τους στήριζε έως το τέλος...

Τζ.Γ.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 21/12/2014

«NON OMNIS MORIAR»

Ένα σημαντικό ντοκιμαντέρ για την απεργία στην «Ελληνική Χαλυβουργία»

Μιλά στο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» η σκηνοθέτρια του ντοκιμαντέρ Θεοδοσία Γραμματικού.

Από τις 8 Γενάρη θα προβάλλεται στους κινηματογράφους ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema και ΣΤΟΥΝΤΙΟ new star art cinema

Μια ιστορία που πρέπει να ειπωθεί. «NON OMNIS MORIAR», λατινική έκφραση, από τις Ωδές του Οράτιου. `Η αλλιώς δε θα πεθάνω ολόκληρος, με την έννοια τού «κάτι θα μείνει από μένα»... κάτι σαν μαγιά, μια αδιαπραγμάτευτη παρακαταθήκη για τους αυριανούς εργατικούς αγώνες...

9 μήνες απεργία, 9 μήνες καταγραφής. Νοέμβρης 2011, Εργοστάσιο Ελληνικής Χαλυβουργίας, ο ήχος των μηχανών μπλέκεται με τις έντονες συζητήσεις των εργατών. Απολύσεις. Οι μηχανές παγώνουν και οι χαλυβουργοί μαζεύονται για τη γενική τους συνέλευση. Δύο προτάσεις τίθενται. Απολύσεις ή πενθήμερο πεντάωρο με μείωση των αποδοχών. Επιλέγουν. Τίποτα από τα δύο και αποφασίζουν να κατέβουν σε απεργία.

Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ συζήτησε με την σκηνοθέτρια του ντοκιμαντέρ, Θεοδοσία Γραμματικού, γι' αυτήν τη δουλειά που θα προβάλλεται από τις 8 Γενάρη στους κινηματογράφους ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema και ΣΤΟΥΝΤΙΟ new star art cinema.

-- Τι ήταν αυτό που σας κέρδισε στον αγώνα των χαλυβουργών και σας ενέπνευσε στο να δημιουργήσετε αυτό το ντοκιμαντέρ;

-- Η απεργία των χαλυβουργών μην ξεχνάμε ότι εκδηλώθηκε σε ένα κομβικό σημείο της οικονομικής κρίσης και ως συνέχεια των πολύμορφων αντιδράσεων που συγκλόνισαν την ελληνική κοινωνία από το 2010. Και μπορεί να ξεκίνησε με αφορμή τις απολύσεις που έγιναν στο εργοστάσιο της «Ελληνικής Χαλυβουργίας» και τα εκβιαστικά διλήμματα της εργοδοσίας, αλλά στην πορεία της απεργίας μπήκε ξεκάθαρα στο επίκεντρό της η γενικότερη πάλη του λαού, σε μια εποχή μάλιστα οξύτατης κρίσης και έντασης της ανεργίας και της εκμετάλλευσης.

Από τη μια, το αφεντικό τους, ο Μάνεσης και το κράτος και από την άλλη οι πεισμωμένοι χαλυβουργοί, οι οικογένειές τους και η τεράστια αλληλεγγύη που δέχτηκαν από την Ελλάδα και παγκοσμίως. Οτι κράτησε εννέα μήνες από μόνο του είναι πολύ σημαντικό και πρωτοφανές.

Ενιωσα την ανάγκη ότι αυτή η ιστορία αυτού του αγώνα πρέπει να ειπωθεί και ο κόσμος να μάθει τι ουσιαστικά διαδραματίστηκε σ' αυτήν την απεργία. Και όταν λέω διαδραματίστηκε δεν εννοώ μόνο τη δράση αυτής της απεργίας, αλλά τα βαθύτερα ζητήματα που διακυβεύονταν μέσα από αυτή.

-- Ποιες είναι οι συνθήκες παραγωγής. Τι συναντήσατε, όσον αφορά τη χρηματοδότηση, τη διαδικασία των γυρισμάτων κ.λπ.

-- Οι παραγωγές της κολεκτίβας «Λοκομοτίβα» είναι ανεξάρτητες. Και όταν λέω ανεξάρτητες εννοώ ότι γίνονται πραγματικά από το υστέρημά μας και με τη βοήθεια συνοδοιπόρων και φίλων σ' αυτήν την προσπάθειά μας.

Η ταινία έγινε με πολύ κόπο και προσπάθεια και αυτός ήταν και ένας λόγος που άργησε να τελειώσει. Η όλη καταγραφή της απεργίας έγινε με αρκετό τρέξιμο και μεράκι, αφού παράλληλα έπρεπε να ψάχνω δουλειά.

Καταφύγαμε στο indiegogo, για να καλύψουμε κομμάτι εξόδων της παραγωγής και από εκεί βρέθηκαν λίγοι που μας βοήθησαν. Στην προσπάθειά μας αυτή βοήθησε και η ΜΚΟ «Αποστόλης Μπερδεμπές», η οποία έχει κάνει και την παραγωγή της ταινίας «Ταξισυνειδησία».

Η ταινία ουσιαστικά τελείωσε με τη βοήθεια αυτών των ανθρώπων, από το υστέρημά μας και από την καλή διάθεση φίλων και γνωστών και τους ευχαριστώ πολύ γι' αυτό.

-- Πείτε μας κάποια πράγματα παραπάνω για την κολεκτίβα «Λοκομοτίβα».

-- Η κινηματογραφική κολεκτίβα «Λοκομοτίβα» δημιουργήθηκε το 2011, από μια παρέα κινηματογραφιστών, που αποτελείται από τους Σήφη Στάμου, Κώστα Σταματόπουλο, Θεοδοσία Γραμματικού και Χρήστο Γιάννου και στην πορεία συναντήθηκε και με άλλους δημιουργούς, οι οποίοι είχαν τις ίδιες αγωνίες και ήθελαν έναν κινηματογράφο που να απαντά στις αγωνίες τους, δηλαδή στο πώς θα χειραφετηθεί η τάξη μας από το φόβο και την καταπίεση, ειδικά σήμερα που ξεδιπλώνεται μία από τις μεγαλύτερες επιθέσεις του κεφαλαίου εναντίον της. Η πρώτη ταινία της κολεκτίβα είναι το «Μάθε εργάτη πώς» (2011) εμπνευσμένη από το έργο του Πολ Λαφάργκ «Η θρησκεία του κεφαλαίου». Ακολουθούν άλλες τρεις παραγωγές μαζί με το «Non omnis Moriar» και σε λίγο καιρό τελειώνει και η ταινία μικρού μήκους «Οι παλαιστές», με τη βοήθεια του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου, μια ταινία για δύο φίλους που εκτίουν τη θητεία τους στη Μακρόνησο.

-- Παίρνοντας και ως αφορμή τα όσα μας είπατε παραπάνω. Πού βρίσκεται η θέση του καλλιτέχνη; Με ποιους πρέπει να συστρατευθεί με το έργο του;

-- Ο κάθε άνθρωπος, ο κάθε καλλιτέχνης αντιλαμβάνεται την αλήθεια ανάλογα με διάφορες κοινωνικοϊστορικές παραμέτρους. Ο καλλιτέχνης έχοντας τα εργαλεία να αποτυπώσει την αλήθεια και να τη μεταδώσει στην κοινωνία που ζει θα πρέπει να επιλέγει να την εκφράσει μέσα από το έργο του.

Ο καλλιτέχνης πρέπει να συστρατευθεί με την αλήθεια. Την ιστορικά χρήσιμη αλήθεια. Αυτήν που βοηθάει τα πλατιά τμήματα του λαού να καταλάβουν τη θέση τους και τους ανοίγει δρόμο να δράσουν για να εξανθρωπίσουν τη ζωή τους.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 1/1/2015

lokomotivagroup

 Μια ομάδα κινηματογραφιστών,
μια κινηματογραφική κολεκτίβα. Στόχος κινηματογραφικά έργα σκέψης, προβληματισμού
για το παρελθόν, το παρόν, το μέλλον. 
Στεκόμαστε απέναντι στη εμπορευματοποίηση
της τέχνης που αγαπάμε.

Ιστοσελίδα:  

Non Omnis Moriar

 ***

Έτσι δένεται το ατσάλι

 

  

Ελληνική Χαλυβουργία
Πρωτομαγιά 2012

Φωτογραφίες: Φτερό στο πέλαγο


Χαλυβουργοί (6)