ΛΙΒΥΗ: Ορατοί οι κίνδυνοι διαμελισμού – Τρία χρόνια από την ιμπεριαλιστική επέμβαση που ανέτρεψε τον Μουαμάρ Καντάφι

Η Αραβική Άνοιξη του 2011

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

Σε τροχιά αποσταθεροποίησης παραμένει εγκλωβισμένη η Λιβύη.

Όσο περνά ο καιρός, μία από τις χώρες του κόσμου με τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου (43,6 δισ. βαρέλια) και φυσικού αερίου (1,6 τρισ. κ.μ.) παγκοσμίως, αντιμετωπίζει ολοένα και πιο έντονα το ενδεχόμενο διαμελισμού και πιθανής τριχοτόμησης κατά τον τρόπο που είχε μοιραστεί από τους πρώην αποικιοκράτες Βρετανίας και Ιταλίας:

Στη βορειοδυτική Τριπολιτάνια, που ελέγχεται ουσιαστικά από την δήθεν «κεντρική» λιβυκή κυβέρνηση και το 194μελές κοινοβουλευτικό Σώμα του «Γενικού Εθνικού Κογκρέσου» (GNC).

Στην ανατολική Κυρηναϊκή Χερσόνησο, που διαθέτει το 80% των πετρελαϊκών κοιτασμάτων, στρατηγικά λιμάνια και τερματικούς σταθμούς εξαγωγής πετρελαίου, που ελέγχονται το τελευταίο οκτάμηνο από τους ένοπλους αυτονομιστές - υποστηριχτές της ομοσπονδοποίησης του Ιμπραχίμ Τζεντράν.

Την (πλούσια σε τεράστιους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες κάτω από την έρημο Σαχάρα) κεντρική και νότια περιοχή Φετζάν (Fezzan), που σπαράσσεται κατά διαστήματα από τις συγκρούσεις νομαδικών φυλετικών κοινοτήτων όπως εκείνες των Tebu και Zwai για τον έλεγχο νερών, στρατηγικών περασμάτων και βοσκότοπων που σημειώθηκαν τον περασμένο Γενάρη και Φλεβάρη, με αποτέλεσμα πολλές δεκάδες νεκρούς και σοβαρά προβλήματα ηλεκτροδότησης, υδροδότησης και τροφοδοσίας κατοικημένων περιοχών με βασικά αγαθά.

Παράλληλα, οι κίνδυνοι επικίνδυνης κλιμάκωσης της κρίσης που πλήττει τη χώρα, εξαιτίας της ιμπεριαλιστικής επέμβασης στις 19 Μάρτη 2011 που ανέτρεψε το καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι, έγιναν ακόμα πιο ορατοί στις αρχές της περασμένης βδομάδας.

Την Τρίτη (11/3/2014) αποφασίστηκε η αποπομπή του πρωθυπουργού Αλί Ζεϊντάν από το Γενικό Εθνικό Συμβούλιο, εξαιτίας της αποτυχίας του να εμποδίσει τους αυτονομιστές της «Κυρηναϊκής» του Ι. Τζεντράν να προχωρήσουν στην παράνομη εξαγωγή 340.000 βαρελιών πετρελαίου από το λιμάνι Ες Σίντερ (στον κόλπο της Σύρτης) μέσω του βορειοκορεατικού δεξαμενόπλοιου «Μόρνινγκ Γκλόρι».

Η αποπομπή του πρωθυπουργού με τις ψήφους 124 «βουλευτών» σε σύνολο 194, οδήγησε στη συγκρότηση υπηρεσιακής κυβέρνησης με εντολοδόχο πρωθυπουργό τον υπουργό Άμυνας Αμπντάλ αλ Θίνι ως το τέλος του μήνα, ενώ συνοδεύτηκε από την απόφαση του Γενικού Εισαγγελέα Τρίπολης να απαγορεύσει την έξοδο του Ζεϊντάν από τη χώρα, κατηγορώντας τον για κατάχρηση δημοσίου χρήματος.

Ο Ζεϊντάν δε χρειάστηκε να περιμένει άλλο. Την Τετάρτη το πρωί (17/3/2014) φυγαδεύτηκε αεροπορικώς με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος έχοντας τελικό προορισμό τη Γερμανία. Κάνοντας στάση για ανεφοδιασμό στη Μάλτα έδωσε συνέντευξη στο γαλλικό τηλεοπτικό σταθμό «France 24», κατηγορώντας το Γενικό Εθνικό Συμβούλιο για «αντικανονική» ψήφιση πρότασης μομφής εναντίον του αρνούμενος τις κατηγορίες περί διαφθοράς.

Τελεσίγραφο ανακατάληψης λιμανιών

Ψηλά σηκώνουν την παντιέρα οι αυτονομιστές της Κυρηναϊκής,
ρίχνοντας νερό στο μύλο των ιμπεριαλιστών
και στα σενάρια ευρύτερης αποσταθεροποίησης

Το κλίμα έντασης συμπληρώθηκε το ίδιο διάστημα από το τελεσίγραφο του Γενικού Εθνικού Κογκρέσου, την περασμένη Δευτέρα, προς τους αυτονομιστές της Κυρηναϊκής για τερματισμό της κατάληψης σε δύο βδομάδες.

Συνοδεύτηκε ακόμη και από την κίνηση ένοπλων ισλαμιστών από τη Μιζράτα προς ανατολικές παράκτιες περιοχές του κόλπου της Σύρτης, με στόχο την προετοιμασία εδάφους για την εξαπόλυση επιχείρησης ανακατάληψης των λιμανιών και τερματικών σταθμών πετρελαίου που έχουν καταλάβει από τον περασμένο Ιούλη οι αυτονομιστές της Κυρηναϊκής του Τζεντράν.

Ο λόγος; Η κατάληψη των λιμανιών και τερματικών σταθμών (σε Σίντρα, Ζουεϊτίνα και Ρας Λανούφ) έχει προκαλέσει την ανάσχεση της παραγωγής και εξαγωγής λιβυκού πετρελαίου με μηνιαίες απώλειες για τη λιβυκή οικονομία της τάξης του ενός δισ. δολαρίων και τη στέρηση σημαντικών εσόδων στον προϋπολογισμό για την ομαλή λειτουργία στοιχειωδών υπηρεσιών...

Οι εξελίξεις αυτές διαμορφώνουν μία ιδιαίτερα ρευστή πολιτική και οικονομική κατάσταση που εντείνει την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα για το μεγαλύτερο μέρος του λιβυκού λαού (περίπου 6.500.000 ατόμων) που βλέπει το βιοτικό του επίπεδο καθημερινά να επιδεινώνεται και τη χώρα του να απειλείται με διαμελισμό καθώς μετατρέπεται σε «βιλαέτια» ένοπλων ομάδων, ισλαμιστών μισθοφόρων και αυτονομιστών που δρουν για λογαριασμό ξένων ιμπεριαλιστικών συμφερόντων και πολυεθνικών ενεργειακών εταιρειών.

Αυτά ενώ την Τετάρτη, 19 Μάρτη, κλείνουν τρία χρόνια από την έναρξη της επέμβασης που πραγματοποίησαν το 2011 δυτικές και αραβικές δυνάμεις με απώτερο στόχο το ξαναμοίρασμα της «τράπουλας» του λιβυκού ενεργειακού πλούτου προς όφελος των μονοπωλίων τους.

 Η ατέλειωτη «Αυγή της Οδύσσειας»

Πρωταγωνιστικό ρόλο στις από αέρος και θαλάσσης επιδρομές στη Λιβύη
έπαιξε το γαλλικό αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ»

Η επέμβαση που πραγματοποιήθηκε στις 19 Μάρτη 2011 από τις ΗΠΑ, ορισμένες αραβικές χώρες (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ, Ιορδανία, Σαουδική Αραβία), τις περισσότερες ΝΑΤΟικές και δυτικές χώρες, πλην Γερμανίας, κράτησε συνολικά επτά μήνες, μία βδομάδα και πέντε μέρες.

Έφερε την κωδική ονομασία «Αυγή της Οδύσσειας» και πραγματοποιήθηκε με τη χρήση της προσχηματικής απόφασης 1973 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που πάρθηκε με 10 ψήφους υπέρ και πέντε αποχές (Κίνα, Ρωσία, Ινδία, Βραζιλία, Γερμανία).

Πέρα από τη συμμετοχή των περισσότερων ΝΑΤΟικών δυνάμεων, σημαντική και διόλου συμβολική υπήρξε και η συνδρομή της Ελλάδας που πρόσφερε «γην και ύδωρ», ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις με ημερήσιο κόστος 1.000.000 δολάρια και βάσεις σε Σούδα, Ανδραβίδα και Άκτιο.

Πρωταγωνιστικό ρόλο είχαν διαδραματίσει και οι αστικές κυβερνήσεις της Γαλλίας και Βρετανίας και αξιοπρόσεκτη ήταν η συμμετοχή της Σουηδίας σε στρατιωτική επιχείρηση τέτοιου είδους για πρώτη φορά από το 1948, δίχως βεβαίως να λείπουν και εδώ, ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις.

Χαρακτηριστική ήταν η επιλογή της Γερμανίας να μη στηρίξει ενεργά και στρατιωτικά την ιμπεριαλιστική επιχείρηση μολονότι έδειξε πλήρη κατανόηση στην «αναγκαιότητα» αιματοκυλίσματος του λιβυκού λαού προς όφελος των συμφερόντων δυτικών πετρελαϊκών εταιρειών (από Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Καναδά), που, ενώ στο παρελθόν είχαν κάνει μπίζνες με τον Λίβυο Πρόεδρο Μουαμάρ Καντάφι, άρχισαν να αλλάζουν στάση όταν ο τελευταίος αποφάσισε να κάνει στροφή και να εντείνει τη συνεργασία του με ανερχόμενες δυνάμεις στο ιμπεριαλιστικό σύστημα όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία.

Παρά τους φόβους της Γερμανίας για «μακρόχρονο πόλεμο» στη Βόρεια Αφρική η ιμπεριαλιστική επιχείρηση τερματίστηκε επίσημα με απόφαση του ΝΑΤΟ στις 31 Οκτώβρη του 2011, λίγο μετά το λιντσάρισμα του τότε Προέδρου της χώρας, Μουαμάρ Καντάφι, από αντικαθεστωτικούς «δημοκράτες», αυτονομιστές, μισθοφόρους και εξτρεμιστές ισλαμιστές.

Όλα ανοιχτά...

2011: Στο δρόμο της προσφυγιάς

Εξυπακούεται πως από τότε έως σήμερα, τίποτε δεν έχει τελειώσει.

Η ρευστή κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη Λιβύη με ευθύνη των ιμπεριαλιστών, άνοιξε νέες και παλιές εστίες αποσταθεροποίησης.

Τα λιβυκά πετρέλαια και το φυσικό αέριο αυτή τη στιγμή, ουσιαστικά, σήμερα δεν τα εκμεταλλεύεται κανείς, παρά την προσπάθεια των αυτονομιστών της Κυρηναϊκής να τα βάλουν στο χέρι και να ξεκινήσουν λαθραία την εξαγωγή τους, ιδρύοντας τον περασμένο Νοέμβρη την πετρελαϊκή εταιρεία «Libyan Oil and Gas Corporation» και υπογράφοντας το Δεκέμβρη ετήσιο συμβόλαιο έναντι 400.000 δολαρίων με την καναδική εταιρεία λόμπι και δημοσίων σχέσεων «Dickens & Madson» για τον εντοπισμό αγοραστών.

Προ ημερών, ο αρχηγός τους, Ιμπραχίμ Τζεντράν, επιχείρησε «άνοιγμα» στις ΗΠΑ, καλώντας την Ουάσιγκτον «να βοηθήσει στη διαχείριση και την εξαγωγή» πετρελαίων.

Εισέπραξε ωστόσο την ψυχρή απάντηση της Αμερικανίδας πρέσβειρας Ντέμπορα Τζόουνς που δήλωσε ότι η δράση των ένοπλων ομάδων στην ανατολική Λιβύη και οι προσπάθειες εξαγωγής πετρελαίου είναι «αντίθετες με το νόμο και ισοδύναμες με κλοπή».

Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις στη Λιβύη επιβεβαιώνουν, αν μη τι άλλο, στο ακέραιο την εκτίμηση του ΚΚΕ ότι οι λαοί πρέπει να δυναμώσουν την πάλη τους ενάντια στα ιμπεριαλιστικά σχέδια και ταυτόχρονα την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων σε κάθε χώρα για τη δική τους εργατική λαϊκή εξουσία και το σοσιαλισμό.

Μόνο έτσι θα γίνουν αφέντες της τύχης τους και θα θέσουν την οικονομία και τους φυσικούς πόρους στην υπηρεσία των δικών τους αναγκών.

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ - Κυριακή, 16/3/2014