Η διάλυση της ΕΣΣΔ και η «εποχή
των τεράτων»
*
Αποστόλης Χαρίσης
(Μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ)
*
Ο διεξαγόμενος πόλεμος στην
Ουκρανία, ένας ακόμη στη μακριά σειρά των πολέμων στον μετασοβιετικό χώρο, που
ακολούθησαν την ανατροπή του σοσιαλισμού και τη διάλυση της ΕΣΣΔ και,
πιθανότατα ο πιο σημαντικός και επίφοβος εξ αυτών έως τώρα για την ανθρωπότητα,
αποτελεί τη συνέχεια της κλιμάκωσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανακατατάξεων και
ανταγωνισμών των τελευταίων δεκαετιών και την, μέχρι στιγμής, κορύφωσή τους.
Ο αντικομμουνισμός και αντισοβιετισμός, στις πιο χυδαίες του μορφές, έχει
την τιμητική του αυτές τις μέρες, τόσο από την πλευρά της επιτιθέμενης
καπιταλιστικής Ρωσίας, όσο και από την πλευρά της αμυνόμενης καπιταλιστικής
Ουκρανίας, καθώς και των ΗΠΑ, της ΕΕ, του ΝΑΤΟ - πατρόνων της τελευταίας.
Ένα απ' τα μεγάλα θύματα της αντικομμουνιστικής εκστρατείας παραπληροφόρησης
είναι και η αντικειμενική αλήθεια για την ιστορία και τη σημασία της
διευθέτησης και λύσης του εθνικού ζητήματος στην ΕΣΣΔ κατά την περίοδο της
σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Το ερώτημα, ωστόσο, είναι αμείλικτο:
- Γιατί, επί εβδομήντα χρόνια, ένα τεράστιο πλήθος εθνών, λαοτήτων, εθνοτικών
ομάδων, μειονοτήτων συμβίωνε ειρηνικά στο έδαφος της ΕΣΣΔ;
- Και γιατί, αμέσως μετά τη διάλυσή της και την ανατροπή του σοσιαλιστικού
οικονομικού, πολιτικού, νομικού και πνευματικού υποβάθρου της, ξεκίνησαν οι
εκτεταμένες εθνοκαθάρσεις, συγκρούσεις και αλληλοσφαγές των λαών της;
Ας τα πούμε όσο γίνεται πιο συνοπτικά και σύντομα (άρα και ελλειπτικά),
λόγω του περιορισμένου χώρου.
Η διάλυση των πολυεθνικών κρατών
- αυτοκρατοριών στις αρχές του 20ού αιώνα
Μικρασιατική Καταστροφή -
Ανταλλαγές πληθυσμών
Στις αρχές του 20ού αιώνα, υπήρχαν τρεις μεγάλες αυτοκρατορίες, τρία μεγάλα
πολυεθνικά κράτη στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και την Εγγύς Ανατολή: