Άγαλμα (από όπου και η λεπτομέρεια της κορυφής) σε φυσικό
μέγεθος του εθνικού ποιητή της Κούβας, Νικολάς Γκιγιέν, στην Αλαμέδα δε Πάουλα,
έναν από τους πιο παλιούς περίπατους με θέα το λιμάνι της Αβάνας. Εδώ του άρεσε
να κάθεται και να κοιτάει αυτή “Τη Μαύρη Θάλασσα”, έτσι όπως την είπε και την
τραγούδησε σε ένα αγαπημένο σον του. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν το 2019, στα 117
χρόνια από το θάνατο του ποιητή και στα 30 από τη γέννησή του. Γλύπτης: Enrique Angulo (Ενρίκε Ανγκούλο, Σάνκτι Σπίριτους 1947). [Πηγή φωτό]
*
Νικολάς Γκιγιέν (10.7.1902-16.7.1989): Ελεγεία για τον
Έμετ Τιλ
Ένα
νεγράκι σκοτωμένο κι ολομόναχο,
γιατί ένα ρόδο αγάπης
πέταξε σ’ ένα λευκό κορίτσι που περνούσε.
*
Εισαγωγή – Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος
Πρώτη δημοσίευση: Μποτίλια Στον Άνεμο, 14 Νοε. 2016
Εδώ και στην Κατιούσα, ξανακοιταγμένο
*
Νικολάς Γκιγιέν: 10 Ιουλίου 1902, Καμαγουέι – 16 Ιουλίου 1989, Αβάνα.
Εθνικός ποιητής της Κούβας.
Το 1953, μετά το Κίνημα της 26 Ιούλη (Μ-26-7),
σε περιοδεία του στο Σαντιάγο της Χιλής (Ηπειρωτική Διάσκεψη για τον
Πολιτισμό), στο Ρίο ντε Τζανέιρο και το Σάο Πάολο τάσσεται με τους επαναστάτες
του Φιντέλ και διοργανώνει συγκεντρώσεις υποστήριξης και
συζητήσεις.
Του απαγγέλλεται η κατηγορία του κομμουνιστή και του απαγορεύεται η
επιστροφή στην πατρίδα.
Το 1954 στο Παρίσι, σε πολλές πόλεις της Ιταλίας
(Ρώμη, Νάπολη, Βενετία, Τορίνο, Μιλάνο, Μπολόνια, Φλωρεντία) και στο Μεξικό,
στη Γουατεμάλα, στην Κεντρική Αμερική εξακολουθεί να διοργανώνει συναυλίες και
συνέδρια μιλώντας για το Κίνημα της 26 Ιουλίου.
Ακολουθούν η Στοκχόλμη, στο Συνέδριο Ειρήνης, η Βαρσοβία
και η Μόσχα όπου θα λάβει μαζί με τον Μπρεχτ το Βραβείο Στάλιν για την Ειρήνη ‒μετέπειτα Λένιν.
Ας σημειωθεί εδώ ότι είχε προταθεί για το Νόμπελ
Λογοτεχνίας και είναι μεταφρασμένος σε πάνω από 30 γλώσσες.
Το 1956 παίρνει μέρος στο Συνέδριο Ειρήνης στο
Βερολίνο, επισκέπτεται όλες τις πόλεις της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της
Γερμανίας και επιστρέφει στο Παρίσι.
Εκεί θα μάθει για την άγρια δολοφονία του 14χρονου Έμετ
Τιλ, στις 28 Αυγούστου
του 1955, και θα γράψει μια από τις οκτώ συνολικά μεγάλες ελεγείες του
(βλ. στο τέλος).
Πρόκειται για μια δολοφονία που συγκλόνισε τον κόσμο και
ήταν ο καταλύτης στο αναδυόμενο κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα των
μαύρων.
*
Ελεγεία για τον Έμετ Τιλ
Νικολας Γκιγιέν
Το ακρωτηριασμένο σώμα του δεκατετράχρονου
Έμετ Τιλ, από το Σικάγο του Ιλινόις, ανασύρθηκε
απ’ τον ποταμό Ταλαχάτσι, κοντά στο Γκρήνγουντ,
στις 31 Αυγούστου, τρεις μέρες μετά την απαγωγή
του από το σπίτι του θείου του, από ομάδα λευκών
οπλισμένων με τουφέκια…
Η Κρίση, Νέα Υόρκη, Οκτώβριος 1955.
Στη Βόρεια Αμερική
το νότιο πέταλο του Ρόδου των Ανέμων
είναι βαμμένο κόκκινο στο αίμα.
Κυλάει ο Μισισιπής,
ω, γεροπόταμε των νέγρων αδερφέ!
Με φλέβες ανοιχτές μες στο νερό,
κυλάει ο Μισισιπής.
Ακούγετ’ ένας στεναγμός απ’ το φαρδύ του στήθος
κι από τον άγριο ήχο της κιθάρας του,
κυλάει ο Μισισιπής
και κλαίει με μαύρο δάκρυ.
