Δημήτρης Κουτσούμπας: Η «Οδύσσεια» του λαού θα τελειώσει όταν απαλλαγεί από αυτό το σάπιο σύστημα - Με το ΚΚΕ, προχωράμε μπροστά
Συνέντευξη παραχώρησε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας στην ιστοσελίδα «Nonpapers»
Φωτό: Eurokinissi
Κύριε Κουτσούμπα να σας ευχαριστήσω για τη συνέντευξη αυτή και να ξεκινήσω από το θέμα των ημερών. Το αγροτικό ζήτημα, και πριν πάμε στα μπλόκα να ρωτήσω το εξής: Όταν μετά από 15 χρόνια κρίσης, λιτότητας και οικονομικής ασφυξίας της αγοράς φαινόμενα σκανδάλων τύπου ΟΠΕΚΕΠΕ συμβαίνουν ξανά στη χώρα αυτό είναι απλώς… ένα ακόμη σκάνδαλο από κάποιους επιτήδειους ή έχει και άλλη διάσταση;
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν είναι το πρώτο ούτε θα είναι το τελευταίο, γιατί δεν αφορά αποκλειστικά κάποιους επιτήδειους, απατεώνες, αλλά στην ίδια τη λειτουργία ενός συστήματος που σαπίζει. Κι επειδή το κέρδος είναι το καύσιμο του, η διαφθορά είναι ένα από τα επακόλουθά του. Η κρίση του απλά οξύνει τις αντιφάσεις του.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ μετατράπηκε σε μηχανισμό εξυπηρέτησης κομματικών συμφερόντων με την υπογραφή της κυβέρνησης της ΝΔ. Ποιος το αμφισβητεί αυτό; Κανείς! Όμως, το σκάνδαλο είναι βαθύτερο. Γιατί τα δήθεν «ευρωπαϊκά κονδύλια» είναι το δόλωμα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της ΕΕ, σχεδιασμένα να συγκεντρώσουν την παραγωγή στους μεγάλους καπιταλιστές, εξασφαλίζοντας κέρδη για τους ομίλους, σε βάρος των βιοπαλαιστών αγροτών. Το σκάνδαλο λοιπόν, έχει και τη σφραγίδα της ΕΕ, ζήτημα για το οποία άχνα δε βγάζουν τα υπόλοιπα κόμματα.
Οι αγρότες σήμερα είναι στους δρόμους ζητώντας κατώτατες εγγυημένες τιμές, αφορολόγητο πετρέλαιο, πλαφόν στο αγροτικό ρεύμα και νέο κανονισμό στον ΕΛΓΑ για πλήρη αποζημίωση προϊόντων. Αρκούν αυτά; Μήπως χρειάζεται επανασύσταση του παραγωγικού μοντέλου στον αγροτικό τομέα και ίσως όχι μόνο σε αυτόν;
Τα αιτήματα των αγροτών είναι δίκαια, γιατί αφορούν την άμεση επιβίωσή τους! Και η κυβέρνηση πρέπει να τα ικανοποιήσει τώρα! Αρκεί όμως αυτό, για να υπάρξει ριζική λύση; Όχι, κι αυτό το ξέρουν και οι ίδιοι οι αγρότες που αγωνίζονται.
Εμείς το λέμε καθαρά: Όσο η παραγωγή ελέγχεται από τα μονοπώλια και την ΚΑΠ της ΕΕ, η καταλήστευση των αγροτών θα συνεχίζεται. Και στη συζήτηση που έχει ανοίξει και στα μπλόκα του αγώνα εμείς καταθέτουμε την πρόταση μας προβάλλοντας πως η ουσιαστική λύση απαιτεί ριζική αλλαγή, όχι μόνο στον αγροτικό τομέα, αλλά σε όλη την οικονομία. Η εργατική εξουσία, που βρίσκεται στον πυρήνα της πρότασης του ΚΚΕ, θα εξασφαλίσει με κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων, αποδέσμευση από την ΕΕ και επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό σταθερό εισόδημα στον αγρότη, προστασία από φυσικές καταστροφές και ζωονόσους, φθηνά μέσα παραγωγής, επίπεδο ζωής στην ύπαιθρο και ταυτόχρονα φτηνά τρόφιμα για το λαό. Θα εξασφαλίσει τη συνολική ικανοποίηση των αναγκών του λαού.
Αναδεικνύεται μέσα από το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ ζήτημα κράτους δικαίου όπως και στην περίπτωση των υποκλοπών και των Τεμπών;
Αυτό που αναδεικνύεται και από τις τρεις περιπτώσεις που αναφέρατε, είναι ότι απέναντί μας έχουμε ένα εχθρικό για τον λαό κράτος, που είναι επιλεκτικά ανίκανο να φτιάξει έναν σύγχρονο και ασφαλή σιδηρόδρομο, να εξασφαλίσει στους βιοπαλαιστές αγρότες και κτηνοτρόφους τους όρους για να μπορέσουν να ζήσουν και να παράξουν στον τόπο τους.
Από την άλλη, όμως, είναι ικανότατο να μοιράζει χρήματα μέσω συμβάσεων σε εργολάβους που παραδίδουν αέρα κοπανιστό, να φτιάχνει πελατειακά δίκτυα που «τρώνε» τα χρήματα των αγροτών, να παρακολουθεί «ό,τι κινείται», πατώντας σε ένα αντιδραστικό εγχώριο και ευρωενωσιακό νομοθετικό πλαίσιο.
Αυτό είναι πρώτα από όλα το κράτος του κεφαλαίου και δεν αλλάζει, όποιον προσδιορισμό κι αν του βάλουμε, όποιος κι αν βρίσκεται στις κυβερνητικές καρέκλες. Και σπέρνουν αυταπάτες όσοι λένε ότι αυτό το κράτος μπορεί να γίνει «δημοκρατικό» και πολύ περισσότερο αυτό να γίνει και με την καθοδήγηση της ΕΕ, του «ιερατείου» των λόμπι.
Γιατί δεν βλέπουμε πρόοδο στην απόδοση ευθυνών και δικαιοσύνης;
Έχουν φροντίσει για αυτό η ΝΔ και τα άλλα κόμματα που κυβέρνησαν και διατήρησαν τον κατάπτυστο νόμο περί ευθύνης υπουργών, την κατάργηση του οποίου πρότεινε το ΚΚΕ και στην τελευταία συνταγματική αναθεώρηση και ο οποίος δίνει τη δυνατότητα στην εκάστοτε κυβερνητική πλειοψηφία της Βουλής να «βγάζει λάδι» τους υπουργούς της.
Το ίδιο ισχύει και για το απαράδεκτο καθεστώς διορισμού της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την εκάστοτε κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να βλέπουμε σήμερα ιδιαίτερη σπουδή για διώξεις των αγροτών που βγαίνουν στα μπλόκα, αλλά μεγάλη δυστοκία σε άλλες υποθέσεις.
Οι μνημονιακές πολιτικές για την αποφυγή της χρεωκοπίας δημιούργησαν όντως συνθήκες αναδιάρθρωσης κι εξυγίανσης της οικονομίας;
Καταρχάς, να διευκρινίσουμε ότι οι λεγόμενες μνημονιακές πολιτικές δεν ήταν ουδέτερες, προώθησαν συγκεκριμένες ταξικές προτεραιότητες. Νόμοι και μέτρα για φθηνότερη εργατική δύναμη, μέσα από μειώσεις μισθών, ευελιξία στην αγορά εργασίας, αποδυνάμωση των συλλογικών συμβάσεων. Μαζί βέβαια με την αυξημένη φορολόγηση στα λαϊκά στρώματα για να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος ο οποίος αξιοποιήθηκε όχι μόνο για τις δανειακές υποχρεώσεις του κράτους, αλλά και για τη στήριξη του κεφαλαίου.
Επιπλέον, προώθησαν κλαδικές προτεραιότητες που επιζητούσε το μεγάλο κεφάλαιο: τον τουρισμό, την ενέργεια, τις ιδιωτικοποιήσεις υποδομών και τη συγκέντρωση της παραγωγικής δραστηριότητας σε τομείς υψηλής κερδοφορίας. Δημόσιοι και ευρωπαϊκοί πόροι κατευθύνθηκαν στην ενίσχυση της καπιταλιστικής ανάπτυξης, δηλαδή σε επενδύσεις που εξασφάλιζαν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρηματικών ομίλων.
Η ανάπτυξη την οποία επικαλείται η κυβέρνηση και αναγνωρίζουν ξένοι οίκοι αξιολόγησης κι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι;
Αντικειμενικά όλα όσα περιέγραψα πριν, συνέβαλαν στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, με αύξηση εξαγωγών, ενίσχυση ορισμένων τομέων και σταθεροποίηση των δημοσιονομικών μεγεθών.
Ωστόσο, το βασικό ερώτημα παραμένει: ανάπτυξη για ποιον;
Η ανάπτυξη αυτή όχι μόνο δεν αφορά το σύνολο της κοινωνίας, αντίθετα αποτελεί ανάπτυξη προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου, αλλά είναι και σε βάρος του λαού, ο οποίος βίωσε ανεργία, ελαστικές μορφές εργασίας και μείωση εισοδημάτων. Σε τελευταία ανάλυση για να απαντήσω στο προηγούμενο ερώτημα ναι, οι λεγόμενες μνημονιακές πολιτικές οδήγησαν στη αναδιάρθρωση της καπιταλιστικής οικονομίας όμως προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου, θυσιάζοντας δικαιώματα των εργαζόμενων.
Έχει όντως αφήσει πίσω της η χώρα, τις μνημονιακές πολιτικές;
Απαντώ ευθέως: Όχι, οι μνημονιακές πολιτικές δεν αποτελούν παρελθόν, ακόμη κι αν η χώρα τυπικά έχει εξέλθει από τα προγράμματα προσαρμογής. Εμείς από τότε επιμέναμε πως τα μνημόνια δεν ήταν μια προσωρινή «παρένθεση», αλλά ένας συγκεκριμένος τρόπος άσκησης ταξικής επίθεσης σε βάρος του λαού. Συνδέθηκαν με τη διατήρηση χαμηλού εισοδήματος, μέσα από πιέσεις σε μισθούς και εργασιακά δικαιώματα. Συνοδεύτηκαν από φοροληστεία και γενικευμένη επιβάρυνση των λαϊκών στρωμάτων, με έμφαση στη διεύρυνση έμμεσων φόρων, που πλήττουν ιδιαίτερα το λαό και την εργατική τάξη. Παράλληλα, προώθησαν την αξιοποίηση κρατικών υποδομών και δημόσιων πόρων προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου, είτε μέσω ιδιωτικοποιήσεων είτε μέσω συμπράξεων που διασφαλίζουν ιδιωτικά κέρδη με δημόσια χρηματοδότηση.
Με δυο λόγια, οι μνημονιακές πολιτικές δεν ήταν παρά η έκφραση των βαθύτερων αναγκών και στόχων του κεφαλαίου και της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Άρα αποτελούν διαχρονικό φαινόμενο και όχι «παρέκκλιση». Το γεγονός ότι εφαρμόστηκαν από διαφορετικές κυβερνήσεις —είτε ΣΥΡΙΖΑ είτε ΝΔ— αποδεικνύει τη συνέχεια αυτής της στρατηγικής, παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις.
Δηλαδή πως εκδηλώνονται τώρα οι μνημονιακές πολιτικές;
Δείτε, αυτό που άλλαξε είναι κυρίως η μορφή. Την περίοδο των μνημονίων (με ΝΔ και με ΣΥΡΙΖΑ) η πίεση στο εισόδημα εκδηλώθηκε κυρίως με άμεσες μειώσεις μισθών και περικοπές. Αντίθετα, η ΝΔ υιοθέτησε μια πιο «επεκτατική» διαχείριση, όπου η επίθεση στο λαϊκό εισόδημα περνά μέσα από τα τεράστια πακέτα χρηματοδότησης για τους ομίλους, τον πληθωρισμό, τις αυξήσεις τιμών και την εμπορευματοποίηση βασικών υπηρεσιών. Ωστόσο, το αποτέλεσμα για τον λαό παραμένει ουσιαστικά το ίδιο: επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου για το λαό, ενίσχυση της κερδοφορίας για τους επιχειρηματικούς ομίλους.
Σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά, υπάρχει τρόπος να ελέγξεις την ακρίβεια και τον πληθωρισμό;
Το ζήτημα του πληθωρισμού και της ακρίβειας δεν είναι τεχνικό ή ουδέτερο, αλλά βαθιά πολιτικό. Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να διευκρινίσουμε τι σημαίνει «ακρίβεια», με την έννοια ότι δεν αφορά μόνο τις υψηλές τιμές, αλλά επί της ουσίας τη σχέση των τιμών με τους μισθούς. Όταν οι μισθοί είναι χαμηλοί, τότε ακόμη και μέτριες αυξήσεις τιμών δημιουργούν συνθήκες ασφυκτικής ακρίβειας. Θυμίζω πως στην Ελλάδα, οι μισθοί παραμένουν πολύ χαμηλότεροι σε σχέση με την προ κρίσης περίοδο. Ενώ το ΑΕΠ έχει επιστρέψει περίπου στα επίπεδα του 2008, οι μισθοί βρίσκονται 30%, 40% κάτω, γεγονός που οξύνει την πίεση στα λαϊκά στρώματα.
Άρα λοιπόν, το πρώτο ζήτημα για την ανακούφιση των εργαζόμενων από την ακρίβεια είναι η ουσιαστική ενίσχυση του εισοδήματος τους, η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων. Τα εργατικά σωματεία έχουν καταθέσει δέσμη αιτημάτων ανακούφισης από την ακρίβεια, τα οποία έχουμε με διάφορες παρεμβάσεις μας προωθήσει στη Βουλή.
Και με τον πληθωρισμό τι ακριβώς συμβαίνει;
Από εκεί και πέρα, ο πληθωρισμός δεν είναι «φυσικό φαινόμενο» έξω από την πολιτική. Έχει πολλαπλές πηγές. Πηγάζει από τον νομισματικό πληθωρισμό που σχετίζεται με τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, από την ενεργειακή ακρίβεια που οξύνθηκε από την «πράσινη μετάβαση» και τον πόλεμο του ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας σττην Ουκρανία που οδηγεί σε αύξηση των εισαγωγών πανάκριβου αμερικάνικου LNG σε βάρος του πολύ φθηνότερου ρωσικού φυσικού αερίου που χρησιμοποιούσε η χώρα, καθώς και από την επιρροή μονοπωλίων για παράδειγμα στην ενέργεια, τις μεταφορές και τα σούπερ μάρκετ.
Εδώ βέβαια προστίθενται και οι συνέπειες της ΚΑΠ της ΕΕ και της κρατικής αγροτικής πολιτικής, που επηρεάζει άμεσα τις τιμές τροφίμων. Ας σκεφτούμε μόνο τι αντίκτυπο θα έχει η καταστροφή των βιοπαλαιστών αγροτών που τώρα βρίσκονται στους δρόμους, τόσο στη ποιότητα όσο και στις τιμές διατροφής το επόμενο διάστημα. Προσπαθώ να εξηγήσω ότι ο πληθωρισμός δεν προκύπτει γενικά, είναι συνυφασμένος με την κυβερνητική πολιτική, την πολιτική της ΕΕ.
Ε, και όπως και να το κάνουμε δεν χάνουν όλοι από την ακρίβεια!
Μετά από 12 χρόνια δημοσιονομικής προσαρμογής γιατί εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε προβληματικά οικονομικά μεγέθη στον τομέα των πάγιων κρατικών δαπανών;
Το «προβληματικό» στον τομέα των πάγιων κρατικών δαπανών δεν αφορά μόνο στο «ύψος» τους, αλλά στον προσανατολισμό και τους στόχους του κρατικού προϋπολογισμού, δηλαδή στο ποιος πραγματικά τον χρηματοδοτεί και ποιος ωφελείται από αυτόν. Το ζήτημα, λοιπόν, δεν είναι λογιστικό, αλλά βαθύτατα πολιτικό και ταξικό.
Όσο για το ποιος πληρώνει τον προϋπολογισμό, η εικόνα είναι ξεκάθαρη! Περίπου το 95% των φορολογικών εσόδων προέρχεται από τον λαό, μέσω άμεσων και κυρίως έμμεσων φόρων που είναι κατανοητό πως επιβαρύνουν δυσανάλογα τα χαμηλότερα στρώματα.
Αντίθετα, κλάδοι όπως η ναυτιλία απολαμβάνουν μόνιμη φοροαπαλλαγή. Γενικότερα, το μεγάλο κεφάλαιο αξιοποιεί θεσμοθετημένες μορφές φοροαποφυγής, ενώ επωφελείται κι από πάνω από τους αναπτυξιακούς νόμους που μειώνουν ουσιαστικά τη συμμετοχή του στα δημόσια έσοδα. Σημαντικό μέρος των πόρων του, το κράτος το κατευθύνει στη στήριξη του κεφαλαίου. Έχουμε και λέμε: χρηματοδότηση επιχειρηματικών ομίλων μέσω επιδοτήσεων, προγραμμάτων «καινοτομίας», αλλά και της λεγόμενης πράσινης μετάβασης, όπου οι επιδοτήσεις καταλήγουν κυρίως σε ενεργειακούς κολοσσούς. Την ίδια ώρα η χώρα συμμετέχει σε μια ολοένα και πιο δαπανηρή πολεμική οικονομία, με συνεχείς εξοπλισμούς και στρατιωτικές δεσμεύσεις που απορροφούν τεράστια κονδύλια τα οποία προφανώς και θα λείψουν από την παιδεία, την υγεία, την πρόνοια κ.α
Συνεπώς τα «προβληματικά μεγέθη» δεν είναι αποτέλεσμα υπερβολικών κοινωνικών δαπανών, αλλά της ίδιας της ταξικής φύσης του προϋπολογισμού που επιβαρύνει τους πολλούς και ενισχύει τους λίγους, τους καπιταλιστές.
Η Γερμανία και η Γαλλία βρίσκονται πλέον σε εξίσου δύσκολη θέση με την κρίση χρέους να αποτελεί κυρίαρχο ζήτημα. Το πρόβλημα είναι απλό και ευρωπαϊκό; Σχετίζεται με το Γερμανικό οικονομικό μοντέλο ή είναι ευρύτερο;
Το πρόβλημα του χρέους που σήμερα εμφανίζεται έντονα στην Ευρώπη –με χαρακτηριστικά παραδείγματα τη Γερμανία και τη Γαλλία, όπως σωστά επισημάνετε – δεν είναι ούτε απλό ούτε αποκλειστικά ευρωπαϊκό. Πρόκειται για φαινόμενο βαθύτερο και συνολικότερο, που διατρέχει το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα. Δείτε τις ΗΠΑ, όπου το κρατικό χρέος έχει φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ή το γεγονός ότι το συνολικό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος του πλανήτη διογκώνεται συνεχώς, παρά τις διαρκείς προσπάθειες «προσαρμογής». Θέλω να πω, πως το χρέος δεν αποτελεί μια απλή λογιστική ανισορροπία, αλλά την έκφραση πολύ βαθύτερων αντιφάσεων.
Στην ουσία, το χρέος αντανακλά το βασικό πρόβλημα του καπιταλισμού: την υπερσυσσώρευση κεφαλαίου, δηλαδή τη συσσώρευση τεράστιων κεφαλαίων που δεν μπορούν να επενδυθούν με ικανοποιητική κερδοφορία. Είναι μια «μάστιγα» που ο καπιταλισμός δεν μπορεί να αποφύγει, ανεξάρτητα από το ποια διαχείριση του επιλέγεται. Σε άλλες οικονομίες η αντίφαση εμφανίζεται ως πρόβλημα υπερβολικής κατανάλωσης και ελλειμμάτων, ενώ σε άλλες ως υπερβολικές επενδύσεις και πλεονάσματα. Η μορφή αλλάζει, το υπόβαθρο παραμένει κοινό.
Μετά το 2020, η ΕΕ και άλλες μεγάλες οικονομίες στράφηκαν σε επεκτατική διαχείριση και στην «πράσινη ανάπτυξη», ελπίζοντας ότι μέσω μεγάλων επιδοτήσεων και κρατικών παρεμβάσεων θα απορροφήσουν μέρος της υπερσυσσώρευσης. Ωστόσο, αυτή η πολιτική απέτυχε να δώσει σταθερή διέξοδο, ενώ αύξησε και τον πληθωρισμό. Σήμερα βλέπουμε όλο και πιο έντονα τη στροφή προς μια μορφή πολεμικής οικονομίας: εξοπλισμοί, γεωπολιτικές συγκρούσεις, αναδιάταξη αγορών ενέργειας.
Η ιστορική πείρα και η θεωρητική ανάλυση δείχνουν πως η υπερσυσσώρευση οδηγεί αναπόφευκτα σε κρίσεις και ότι πολλές φορές οι κρίσεις αυτές καταλήγουν σε πολέμους, ως μέσο «αναδιάρθρωσης» του συστήματος. Έτσι, το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό, ούτε καν ευρωπαϊκό, αλλά παγκόσμιο και τελικά δομικό του ίδιου του καπιταλισμού.
Εμείς ως ΚΚΕ ήδη από το 2010 είχαμε επισημάνει το είδος του προβλήματος, το γεγονός πως το χρέος δεν αποτελεί ελληνικό ή πρόβλημα του Νότου, αλλά γενικό, δομικό πρόβλημα του καπιταλισμού, και σήμερα επιβεβαιωθήκαμε.
Η ακροδεξιά κερδίζει έδαφος η αριστερά συρρικνώνεται, γιατί;
Καταρχάς, σηκώνει πολλή συζήτηση ποιος εκπροσωπεί την «Αριστερά». Γιατί αν αναφέρεστε στα κόμματα της σοσιαλδημοκρατίας και της συστημικής «αριστεράς», είναι αυτά που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια, στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι «ντουντούκες» των πολιτικών της σάπιας ΕΕ των μονοπωλίων, τους έδωσαν «πιστοποιητικά» προοδευτικότητας, τις υπηρέτησαν και τις υπηρετούν σήμερα, συμμετέχοντας στις κυβερνήσεις της πολεμικής προετοιμασίας.
Αυτό αφήνει το περιθώριο σε λαϊκιστικές δυνάμεις, που εκφράζουν και υπαρκτές αντιθέσεις στο εσωτερικό της αστικής τάξης κάθε χώρας, να δημαγωγούν και να εμφανίζονται ως «αντισυστημικές», ενώ είναι τα καλύτερα παιδιά του συστήματος. Εδώ συμβάλει και η απουσία ή η οπισθοχώρηση του κομμουνιστικού κινήματος στις περισσότερες χώρες, κάτι που ευτυχώς δεν ισχύει στην Ελλάδα και αυτό κατά τη γνώμη μας αποτελεί ισχυρό ανάχωμα στην ακροδεξιά.
Πίσω στα δικά μας... Ο Ευάγγελος Βενιζέλος δήλωσε πρόσφατα ό,τι «Η χώρα είναι μη διακυβερνήσιμη και αυτό πιστοποιείται και από τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό προγραμματισμό που ενέκρινε το υπουργικό Συμβούλιο, διότι δεν επιτρέπει στη χώρα να νιώθει ασφαλής και βιώσιμη εντός των σημερινών συνθηκών και της πρόγνωσης της παγκόσμιας οικονομίας που κάνουν όλοι δια γυμνού οφθαλμού, η χώρα υπνοβατεί» είπε χαρακτηριστικά. Άρα; Το παραγωγικό μοντέλο στο προσκήνιο;
Η συζήτηση για το «παραγωγικό μοντέλο» της Ελλάδας –και ευρύτερα της ΕΕ– τίθεται ολοένα και πιο συχνά στο δημόσιο διάλογο. Στην ουσία, όμως, αφορά κυρίως τις κλαδικές προτεραιότητες που διαμορφώνει η ίδια η καπιταλιστική οικονομία με δεδομένο ότι την Ελλάδα έχουμε υπερσυγκέντρωση στον τουρισμό και σχετικά περιορισμένη ανάπτυξη βαριάς βιομηχανίας.
Βέβαια η εκρηκτική ανάπτυξη του τουρισμού δεν είναι τυχαία. Πρόκειται για κλάδο υψηλής κερδοφορίας, γι’ αυτό και τα τελευταία περίπου δεκαπέντε χρόνια όλες οι κυβερνήσεις, ανεξαρτήτως χρώματος προώθησαν με τον ίδιο τρόπο αυτή την κατεύθυνση. Η επικέντρωση στον τουρισμό, μαζί με τις διεθνείς μεταφορές και την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, έγιναν οι κλάδοι προτεραιότητας με μεγάλο όγκο επενδύσεων και υποδομών να κατευθύνονται προς τα εκεί.
Την ίδια στιγμή, όμως, τα προβλήματα των εργαζομένων δεν περιορίζονται στην Ελλάδα ούτε σχετίζονται μόνο με την «εσφαλμένη» επιλογή κλάδων. Αρκεί να δει κανείς πως σε όλη την ΕΕ παρατηρείται συμπίεση μισθών, ελαστικοποίηση εργασίας, αύξηση χρέους και διεύρυνση ανισοτήτων.
Απόδειξη ότι τα προβλήματα για το λαό δεν σχετίζονται με «παραγωγικό μοντέλο» και τελικά δεν είναι απλώς αποτέλεσμα κυβερνητικών επιλογών, αλλά προϊόν του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο οργανώνει την παραγωγή με μοναδικό κριτήριο την κερδοφορία. Ακριβώς αυτή η λογική είναι που παράγει τα προβλήματα: περιορισμό των εργασιακών δικαιωμάτων, εστίαση σε κλάδους με υψηλά κέρδη αλλά χαμηλή κοινωνική ανταπόδοση, αστάθεια και κυκλικές κρίσεις. Γι’ αυτό, στο προσκήνιο πρέπει να τεθεί όχι μόνο το «ποιοι κλάδοι θα αναπτυχθούν», αλλά το πραγματικό ερώτημα: ποιος παράγει τον πλούτο και ποιος τον καρπώνεται. Η αντιπαράθεση, τελικά, δεν είναι τεχνική, αλλά κοινωνική και πολιτική.
Έτσι, πράγματι το ερώτημα για το παραγωγικό μοντέλο έρχεται στο προσκήνιο. Μόνο που το πραγματικό του περιεχόμενο είναι: καπιταλιστική παραγωγή και ανάπτυξη για την κερδοφορία του κεφαλαίου ή παραγωγή και ανάπτυξη για τις λαϊκές ανάγκες που γίνεται από τον επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό της κοινωνικής ιδιοκτησίας του ριζικά διαφορετικού κοινωνικοοικονομικού συστήματος, του σοσιαλισμού.
Αν σας ζητούσα τους πυλώνες του δικού σας οικονομικού προγράμματος αυτοί είναι ποιοι;
Οι πυλώνες του οικονομικού προγράμματος του ΚΚΕ συγκροτούν μια συνολική πρόταση σοσιαλιστικής ανάπτυξης, που διαφοροποιείται ριζικά από τη λογική της καπιταλιστικής ανάπτυξης και κερδοφορίας. Πρώτο και θεμελιακό στοιχείο είναι η κοινωνική ιδιοκτησία στο σύνολο των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, η κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και του καπιταλιστικού κέρδους, σε συνδυασμό με τον επιστημονικό, κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας. Αυτό σημαίνει ότι οι συγκεντρωμένοι παραγωγικοί πόροι, η ενέργεια, οι μεταφορές, οι μεγάλες βιομηχανικές μονάδες, οι υποδομές, η γη και τα ορυχεία, θα σταματήσουν να αποτελούν καπιταλιστική ιδιοκτησία και να λειτουργούν ως πεδίο κερδοφορίας ιδιωτικών ομίλων, αλλά ως κοινωνική ιδιοκτησία.
Σε αυτό το πλαίσιο, η παραγωγή οργανώνεται με αποκλειστικό κριτήριο τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες, όχι το κέρδος. Η συνδυασμένη ικανοποίηση αυτών των αναγκών γίνεται ο κεντρικός στόχος, διασφαλίζοντας ισόρροπη ανάπτυξη περιοχών και κλάδων και αποδέσμευση από τις αντιφάσεις της αγοράς. Η κάθετη και οριζόντια διασύνδεση των κλάδων –η καθετοποίηση της παραγωγής– δημιουργεί πολλαπλασιαστικά οφέλη σε όλους τους τομείς, εξαλείφοντας τις σπατάλες, τις αλληλοεπικαλύψεις και τις κρίσεις υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου.
Με κοινωνική ιδιοκτησία και κεντρικό σχεδιασμό, η παραγωγή μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, ακριβώς επειδή απελευθερώνεται από τα εμπόδια της κερδοφορίας και καθοδηγείται με κριτήριο την διευρυμένη κάλυψη των κοινωνικών αναγκών. Αυτό οδηγεί σε διεύρυνση της παραγωγής καταναλωτικών αγαθών και συνεπακόλουθη άνοδο του βιοτικού επιπέδου του λαού. Κομβικό στοιχείο αποτελεί ο εργατικός έλεγχος, δηλαδή η ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων στην οργάνωση, επίβλεψη και βελτίωση της παραγωγικής διαδικασίας.
Μέσα από όλα αυτά αναδεικνύεται ότι ο σοσιαλισμός αποτελεί τον μοναδικό πραγματικά ελπιδοφόρο δρόμο κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης. Για να ανοίξει αυτή η προοπτική σήμερα, το ΚΚΕ μπαίνει μπροστά στους αγώνες της εργατικής τάξης, των φτωχών αγροτών και αυτοαπασχολούμενων, του λαού γενικότερα όχι μόνο για να αναχαιτιστεί η επίθεση, αλλά και για να αποσπαστούν μέτρα ουσιαστικής ανακούφισης των εργαζομένων.
Σε μια χώρα που οι γεννήσεις μειώνονται ολοένα και περισσότερο, το δημογραφικό μπορεί να αντιμετωπιστεί δίχως την αξιοποίηση μεταναστών και προσφύγων;
Δυστυχώς, η συζήτηση που έχει ανοίξει για το λεγόμενο δημογραφικό πρόβλημα και την αξιοποίηση μεταναστών και προσφύγων, δεν αφορά την προστασία αυτών των βασανισμένων ανθρώπων. Στην πραγματικότητα γίνεται το όχημα για την ένταση της εκμετάλλευσής τους και την προώθηση διακρατικών συμφωνιών με τρίτες φτωχές χώρες για την εισαγωγή εργατικού δυναμικού.
Για να λέμε όμως τα πράγματα με το όνομά τους οι συμφωνίες αυτές έχουν "δουλεμπορικό" χαρακτήρα και στοχεύουν στην εξασφάλιση φθηνού και ευέλικτου εργατικού δυναμικού χωρίς δικαιώματα για λογαριασμό των μεγάλων ομίλων, όπως για παράδειγμα στον κλάδο του τουρισμού, των κατασκευών, για φθηνούς εργάτες γης. Και εννοείται πως δεν υπάρχει καμία εξασφάλιση ούτε για τις συνθήκες διαβίωσής αυτών των ανθρώπων, ούτε φυσικά για τα εργασιακά και ασφαλιστικά τους δικαιώματα. Θυμόμαστε όλοι την πρόσφατη άθλια διαφήμιση ενός δουλεμπορικού γραφείου που είχε αναδείξει η ΚΝΕ την περίοδο της ψήφισης της 13ωρης δουλειάς: "Προσφέρουμε εργάτες, χριστιανούς, γεροδεμένους, με χαμηλά μεροκάματα".
Στην Παιδεία τώρα. Η παράλληλη επιλογή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της ιδιωτικής φοίτησης αποτελεί μια ικανή απάντηση σε όσες οικογένειες αδυνατούν ενδεχομένως να ανταπεξέλθουν στο κόστος των σπουδών των παιδιών τους στην επαρχία;
Όχι! Δεν είναι λύση η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης. Για την τριτοβάθμια που ρωτάτε, λέμε καθαρά ότι η κυβέρνηση πρέπει να καταργήσει τον νόμο για ιδιωτικά πανεπιστήμια, που καταδίκασε όλος ο ακαδημαϊκός κόσμος, και σήμερα, οι επιστημονικοί σύλλογοι μιλούν για Προγράμματα Σπουδών που μόνο πανεπιστημιακού επιπέδου δεν είναι…
Εμείς βέβαια το λέγαμε από την αρχή ότι τα δήθεν αυστηρά κριτήρια στην πραγματικότητα αφορούν το μέγεθος της τσέπης του φοιτητή - πελάτη. Λύση είναι να αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα της φοιτητικής στέγης, να φτιαχτούν δημόσιες και δωρεάν φοιτητικές εστίες, γενικά να χρηματοδοτηθεί η φοιτητική μέριμνα με βάση τις ανάγκες, αντί να δίνονται τα λεφτά του ελληνικού λαού στα πολεμικά σφαγεία.
Το μοντέλο που περιέγραψε ο Π/Θ για κατάργηση των πανελληνίων εξετάσεων και είσοδο των μαθητών στην Τριτοβάθμια με το συνολικό βαθμό απόδοσης και όχι με την αποτύπωση της στιγμής των εξετάσεων είναι βήμα σε θετική κατεύθυνση;
Φυσικά είναι πρόβλημα το «εξετασιοκεντρικό σύστημα» του σχολείου, που οδηγεί στη μεγάλη επιβάρυνση της οικογένειας με παράλληλα ιδιωτικά φροντιστήρια, που βλέπουμε όλο και να «κατεβαίνουν τάξη» για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν οι μαθήτριες κι οι μαθητές. Το πρόβλημα αυτό όχι μόνο δε λύνεται, αντίθετα θα χειροτερεύσει αν εφαρμοστούν οι εξαγγελίες που, ως τώρα έχουμε ακούσει, για το «εθνικό απολυτήριο». Γιατί στην πράξη δεν θα έχουμε κατάργηση των πανελλαδικών, αλλά τριπλές πανελλαδικές. Άρα, ακόμα περισσότερα χρήματα σε φροντιστήρια, γιατί η προετοιμασία θα ξεκινάει από ακόμα πιο μικρές τάξεις για τις πανελλαδικού τύπου εξετάσεις που θα επεκταθούν σε όλο το Λύκειο. Ακόμα μεγαλύτερο άγχος και νωρίτερα για τους μαθητές, μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση για τους γονείς.
Στην υγεία θέλω να πάμε. Στην περίοδο της πανδημίας έπεσαν στην Υγεία περισσότερα από 60 δις ευρώ. Γιατί εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε ένα προβληματικό, αναντίστοιχο των αναγκών των πολιτών δημόσιο σύστημα υγείας;
Έπεσαν 60 δισ, αλλά το μεγαλύτερο μέρος τους μπήκε στις τσέπες των ιδιωτικών ομίλων υγείας. Άλλος όμιλος έβαλε στη τσέπη από τα διαγνωστικά τεστ, άλλος από τα χειρουργεία που του πάσαρε το δημόσιο, επειδή έγινε σύστημα μίας νόσου, άλλος από τα διπλά νοσήλια που πλήρωνε το κράτος στον ιδιωτικό τομέα για ένα κρεβάτι. Τα υπόλοιπα προφανώς δεν έφτασαν για να καλύψουν τις ελλείψεις που έχουν δημιουργηθεί από τις διαχρονικές πολιτικές όλων των κυβερνήσεων.
Στην πανδημία βγήκαν συμπεράσματα, γιατί τραβήχτηκε η κουρτίνα και κατάλαβε όλος ο πλανήτης γιατί η υγεία δεν πρέπει να είναι εμπόρευμα. Αποδείχτηκε ο παρασιτικός ρόλος του ιδιωτικού τομέα υγείας που η κυβέρνηση συνεχίζει να στηρίζει. Αποδείχτηκε ο κρισιμότατος ρόλος των υγειονομικών του δημόσιου συστήματος που συνεχίζουν και τους έχουν υποαμοιβόμενους και εξαντλημένους, αποδείχτηκε η ανάγκη ενίσχυσης του ΕΣΥ και συνεχίζουν να αποθεώνουν την ατομική ευθύνη. Η κυβέρνηση αναποδογύρισε τα συμπεράσματα της πανδημίας με το κεφάλι κάτω και τα πόδια πάνω.
Στα εθνικά να πάμε τώρα. Ξεπαγώνει ο διάλογος και ο Π/Θ δήλωσε πως κρίνει πως το έδαφος είναι ώριμο για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας. Ισχύει; Δρομολογεί εξελίξεις η κυβέρνηση στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο (Τουρκία, Αίγυπτος, Γάζα, Λιβύη);
Από τον «πάγο» του «ψυγείου» στη «θερμότητα» του «φούρνου», των ευρωατλαντικών «μαγειρείων». Δεν είμαστε δα πρώτη φορά θεατές σ’ αυτό το έργο. Να εναλλάσσεται δηλαδή η διάθεση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ως «ανεμολόγιο», αλλά πάντα στη βάση συγκεκριμένων συμφερόντων. Μιλάμε για τα συμφέροντα, που σκοπεύουν να δέσουν πιο γερά τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, δηλαδή Ελλάδα και Τουρκία, απομακρύνοντας την Τουρκία από την «κακόβουλη επιρροή», όπως λένε της Ρωσίας, αλλά και με στόχο να αρχίσει το «φαγοπότι» των ενεργειακών μονοπωλίων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Ο «παρανομαστής» λέγεται «συνδιαχείριση», κι εκεί οδεύει η κυβέρνηση, τρέμοντας, όμως, για τις λαϊκές αντιδράσεις από τις επώδυνες συνέπειες που αυτή θα έχει για τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.
Ανάγκη για νέα μεταπολίτευση; Άλλαξαν οι καιροί, άλλαξαν οι ανάγκες και τα συνθήματα; Το ‘74 ήταν ψωμί παιδεία ελευθερία, σήμερα;
Το «ψωμί-παιδεία-ελευθερία» είναι απολύτως επίκαιρο σήμερα, γιατί καμία από αυτές τις λαϊκές ανάγκες δεν ικανοποιείται στο παρόν σύστημα στον βαθμό που επιτρέπει η εποχή, αντίθετα υπονομεύονται διαρκώς.
Επίσης, στις σημερινές συνθήκες της πολεμικής προετοιμασίας, είναι πιο επίκαιρο από ποτέ και το «Έξω οι ΗΠΑ, έξω το ΝΑΤΟ», που κυριαρχούσε επίσης στους αγώνες της εποχής, όσο κι αν κάποιοι που μιλάνε σήμερα για «νέα μεταπολίτευση», δηλώνουν περήφανοι που γέμισαν τη χώρα με αμερικάνικες βάσεις, για τη συνεργασία τους με τον Τραμπ και που έβαλαν χώρες στη φυλακή του ΝΑΤΟ.
Τα συνθήματα και οι αγώνες του παρελθόντος μας δίνουν πείρα, έμπνευση και ορμή για να συνεχίσουμε στις σημερινές συνθήκες, μέχρι την οριστική δικαίωσή τους.
Ποιο είναι το πολιτικό μοντέλο που αποτελεί την απάντηση στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί;
Είναι μόνο η εργατική – λαϊκή εξουσία, δηλαδή ο τρόπος διακυβέρνησης που βασίζεται στη συμμετοχή των ίδιων των εργαζομένων στη λήψη των αποφάσεων, ξεκινώντας από τον τόπο εργασίας και φτάνοντας μέχρι το ανώτατο, πανεθνικό επίπεδο, με δικαίωμα εκλογής και ανάκλησης των αντιπροσώπων τους, που δεν θα έχουν κανένα ιδιαίτερο προνόμιο.
Φυσικά, αυτό το μοντέλο για να λειτουργήσει, απαιτεί και ένα άλλο μοντέλο στην οικονομία, με κοινωνικοποιημένα τα μέσα παραγωγής του πλούτου, με κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό της οικονομίας για να καλύπτονται οι ανάγκες της κοινωνίας και όχι για το κέρδος των λίγων, όπως σήμερα.
Μιλάμε βέβαια για τον σοσιαλισμό, που προτείνει το ΚΚΕ στο Πρόγραμμά του και για τον οποίο παλεύουμε.
Το ΚΚΕ γιατί δεν κερδίζει από την υποχώρηση της απήχησης και της δυσαρέσκειας που εμφανίζει η κοινωνία στα συστημικά πολιτικά κόμματα;
Δεν προκύπτει αυτό από τα πραγματικά δεδομένα. Είχαμε διαδοχικές ανόδους στις βουλευτικές εκλογές του 2023, άνοδο στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές που ακολούθησαν και νέα άνοδο στις ευρωεκλογές του 2024, όπου φτάσαμε στο 9,3%, ποσοστό που διατηρούμε ή και αυξάνουμε στις περισσότερες δημοσκοπήσεις.
Ξέρετε, όμως, ότι το ΚΚΕ δεν είναι κόμμα – ασανσέρ, να «φουσκώνει» με μια πρόσκαιρη υπερπροβολή από τα ΜΜΕ του συστήματος και μετά να «ξεφουσκώνει» το ίδιο εύκολα. Είμαστε, μάλιστα, το πιο «ριγμένο» κόμμα με βάση τα στοιχεία του ΕΣΡ, σε σχέση με την εκλογική μας δύναμη.
Εμείς έχουμε στο επίκεντρό μας τις πραγματικές διεργασίες στο εργατικό-λαϊκό κίνημα, στους αγώνες, εκεί που πραγματικά αλλάζουν τα πράγματα και οι συνειδήσεις και το ΚΚΕ είναι πάντα παρόν, στην πρώτη γραμμή. Για παράδειγμα, μόλις πριν λίγες μέρες, η παράταξη που στηρίζει το ΚΚΕ αναδείχθηκε πρώτη δύναμη στην ΑΔΕΔΥ, για πρώτη φορά στα 100 της χρόνια, γκρεμίζοντας την παράταξη της ΝΔ, όπως έχει γίνει και σε πολλές άλλες περιπτώσεις.
Αν, το ό,τι ένας πρώην πρωθυπουργός όπως ο Αλέξης Τσίπρας που έχει κριθεί αυστηρά από εσάς αλλά και από μέρος της κοινωνίας για την απομάκρυνση του, από τις αρχικές προγραμματικές θέσεις του 2015, εμφανίζεται στο υποθετικό σενάριο της επιστροφής του, να έχει απήχηση στο 15-17% των πολιτών, αποτελεί αυτό καμπανάκι και σημείο προβληματισμού για τις δικές σας προτάσεις και τον τρόπο που πολιτεύεστε;
Το 17% ήταν το ποσοστό που πήρε ως αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ το 2023, από 36% που είχε φτάσει κάποτε, και τότε προβληματίστηκε ο ίδιος και παραιτήθηκε. Τώρα επιστρέφει - και μάλιστα με οφθαλμοφανή στήριξη από μεγάλα συμφέροντα - για να ξαναμαζέψει, στην καλύτερη περίπτωση, ένα αντίστοιχο ποσοστό που έχει σκορπιστεί σε 5-6 κόμματα που έχουν προκύψει από τις συνεχείς διασπάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν αντιλαμβάνομαι τι από τα παραπάνω πρέπει να προβληματίσει το ΚΚΕ…
Από το βιβλίο του, την Ιθάκη, τι ξεχωρίσατε;
Δεν μας λέει και τίποτα που δεν ξέραμε... Εδώ ήμασταν, άλλωστε, το 2015 και αντιπαλεύαμε την επιχείρηση εξαπάτησης του λαού που έστησε μαζί με εκείνους που «αδειάζει» στο βιβλίο του. Αλλά και αργότερα, ενάντια στο βάρβαρο μνημόνιο και τους εφαρμοστικούς νόμους που έφερνε για το χρηματιστήριο ενέργειας, για την παράδοση των σπιτιών του λαού στα funds, για τον ΦΠΑ στο 24% κ.ο.κ. Και βέβαια το 2019-2023, που κάναμε πραγματική αντιπολίτευση στην πρώτη κυβέρνηση Μητσοτάκη, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ του κ. Τσίπρα ήταν στην γραμμή «θα λογαριαστούμε μετά» και ψήφιζε το 50% των κυβερνητικών νομοσχεδίων.
Αυτό που «βγάζει μάτι» και στο βιβλίο είναι η προσπάθεια του κ. Τσίπρα να «πουλήσει» τον εαυτό του στο σύστημα ως αφοσιωμένο και πιο συνειδητό από ποτέ υπηρέτη του, απαλλαγμένο από «βαρίδια» του παρελθόντος, μήπως και πειστεί να του αναθέσει άλλη μια φορά τη «βρώμικη δουλειά», να συνεχίσει δηλαδή το έργο του κ. Μητσοτάκη.
Το 2026 είναι εκλογική χρονιά;
Αυτό θα το αποφασίσει ο πρωθυπουργός και όσοι μέχρι σήμερα τον στηρίζουν για να μένει στη θέση του, τόσο στη Βουλή όσο κυρίως απ’ έξω. Θα εξαρτηθεί, επίσης, και από το πότε θα είναι έτοιμος ένας εναλλακτικός πόλος που έχει ανάγκη το ίδιο το σύστημα για την αποκατάσταση της «ισορροπίας» του, δηλαδή για τον εγκλωβισμό της δυσαρέσκειας του λαού, που δυναμώνει. Εμείς είμαστε έτοιμοι, είτε γίνουν το 2026 είτε το 2027, να δώσουμε τη μάχη για να τους χαλάσει ο λαός τα σχέδια.
Για το ΚΚΕ ποιος είναι ο εκλογικός στόχος;
Να επιβεβαιωθεί η πορεία ισχυροποίησης του Κόμματος. Να εκλέξουμε περισσότερους κομμουνιστές βουλευτές, που θα αποτελούν την πραγματική αντιπολίτευση στην αντιλαϊκή πολιτική της όποιας κυβέρνησης μέσα στη Βουλή και θα δίνουν κάθε μέρα το «παρών» στους αγώνες του λαού μας, όπως, άλλωστε, κάνουμε κάθε μέρα, χωρίς να περιμένουμε τις εκλογές. Για να ανοίξει τελικά ένας ριζικά διαφορετικός δρόμος για τη χώρα.
Και αριθμητικά;
Δεν συνηθίζουμε να βάζουμε αριθμητικούς στόχους, γιατί αυτό έχει να κάνει και με το ποσοστό της συμμετοχής και με άλλους απρόβλεπτους παράγοντες. Όσο πιο ψηλά γίνεται και σαφώς πιο ψηλά από εκεί που είμαστε σήμερα.
Η δική σας Ιθάκη (όχι προσωπική, συλλογική) ποια είναι;
Η «Οδύσσεια» του λαού μας θα τελειώσει όταν απαλλαγεί από αυτό το σάπιο σύστημα, που γεννά μόνο φτώχεια, εκμετάλλευση, κρίσεις και πολέμους. Για να συμβεί αυτό χρειάζεται να το πάρει αλλιώς. Να απορρίψει τη λογική της αναζήτησης του μικρότερου κακού ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη, να κλείσει τα αυτιά του στις Σειρήνες της υποταγής και της αναμονής, να γυρίσει την πλάτη σε όσους τον θεωρούν Λωτοφάγο και του ξανασερβίρουν συνεχώς το ίδιο μπαγιάτικο προϊόν με νέο περιτύλιγμα. Με το ΚΚΕ, προχωράμε μπροστά.
Κύριε Κουτσούμπα, το μοντέλο ειρηνευτικής συμφωνίας που έφερε ο Αμερικανός πρόεδρος για την Ουκρανία, δημιουργεί προβληματισμό για τα ελληνοτουρκικά και το κυπριακό;
Σαφώς και είναι ανησυχητικό, αλλά δεν ήρθε κι από «παρθενογένεση». Εμείς τουλάχιστον δεν είμαστε «πεφτοσυννεφάκηδες». Είχε προηγηθεί η εισβολή και κατοχή της Κύπρου, από τη «σύμμαχο» Τουρκία, η απόσχιση του Κοσόβου με τους Νατοϊκούς βομβαρδισμούς, η διάλυση της Λιβύης επίσης με την επέμβαση του ΝΑΤΟ, το Αφγανιστάν, η Συρία και τόσα άλλα, που δείχνουν πως οι πρώτοι διδάξαντες του «αναθεωρητισμού» του διεθνούς δικαίου είναι οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, αυτούς και το «έργο» τους στη διάλυση του διεθνούς δικαίου, αντέγραψε η ηγεσία της καπιταλιστικής Ρωσίας. Είναι λες και πήρε το «σκονάκι της αντιγραφής» ακόμη και στα επιχειρήματα που αξιοποίησε, προσθέτοντας και ολίγη αντιφασιστική «σάλτσα».
Ο Π/Θ αναφέρει πως προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η διαρκής ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, τονίζοντας ότι η χώρα μπορεί να δαπανά πάνω από 3% του ΑΕΠ για την άμυνα και να επιστρέφει στους πολίτες μέρισμα της ανάπτυξης, πετυχαίνοντας πλεονάσματα.
Δύο τα ερωτήματα: Υπάρχει όντως αυτή η δυνατότητα βάσει των οικονομικών δεδομένων; Ο τρόπος με τον οποίο εξοπλίζονται σήμερα οι ένοπλες δυνάμεις απαντά στις ανάγκες της χώρας;
Δεν επιτρέπεται αφέλεια. Τα γεγονότα έχουν τεκμηριώσει πως η κυβέρνηση δαπανά δισεκατομμύρια ευρώ, όχι για την άμυνα, την ασφάλεια της χώρας, αλλά για τις ανάγκες της αστικής τάξης, π.χ. των εφοπλιστών, που θέλουν πολεμικό στόλο εκεί που διαφεντεύονται τα συμφέροντά τους και βέβαια των συμμάχων τους, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ, των ΗΠΑ. Ετσι κατέληξε η ελληνική πυροβολαρχία «πάτριοτ» στη Σαουδική Αραβία, ενώ πάνω από τα Βαλκάνια, σπαταλούνται ετησίως δεκάδες εκατομμύρια σε καύσιμα περιπολίας των ελληνικών μαχητικών, δήθεν για «προστασία» των γειτονικών χωρών από τη Ρωσία. Κι αυτά την ώρα, που η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως δεν έχει για την Υγεία, την Παιδεία, τις συντάξεις και τους μισθούς. Αυτή η ταξική πολιτική είναι «ο ελέφαντας στο δωμάτιο». Κι οι νέες φρεγάτες, κι αυτές για τα μέτωπα της σύγκρουσης του ευρωατλαντικού μπλοκ με τους ανταγωνιστές του στη θάλασσα της Νότιας Κίνας τις έχουν.
Η Ελλάδα σύμφωνα με τη νέα πρέσβη των ΗΠΑ αλλά και την κυβέρνηση, μετατρέπεται σε ενεργειακό κόμβο με τον αγωγό αερίου της Ρεβυθούσας. Πόσο σημαντικός είναι αυτός ο αγωγός -σήμερα και σε βάθος χρόνου; Ποια τα οφέλη για τη χώρα μας – εισπράττουμε κάτι στα εθνικά θέματα;
Σαφώς ο αγωγός είναι σημαντικός, αλλά για συγκεκριμένα συμφέροντα. Σε μια βαθιά διαιρεμένη κοινωνία σε τάξεις, όπως είναι η ελληνική, τα όποια οικονομικά οφέλη θα κατευθυνθούν στα λίγα μεγάλα μονοπωλιακά συμφέροντα, που θα μπούνε στο «ψητό». Οι υπόλοιποι θα πρέπει να αρκεστούν στη … «μυρωδιά», δηλαδή στις υποσχέσεις, σε μεγαλοστομίες, σε εθνικά οράματα και τα σχετικά από τη σφαίρα της προπαγάνδας του εθνικού πατριωτισμού. Κι όσον αφορά τα εθνικά θέματα, εδώ η κυβέρνηση καλλιεργεί ηθελημένα μια πλαστή εικόνα, ότι έχει καταφέρει να είναι η “αγαπημένη” του κ. Τραμπ, κι αυτό δήθεν θα ωφελήσει τα εθνικά συμφέροντα. Η προσγείωση θα είναι ανώμαλη. Μάλιστα, θα έλεγα πως η εξέλιξη μας βάζει σε επικίνδυνους ατραπούς...
Έχετε παρακολουθήσει το ζήτημα που έχει ανακύψει με την Cosco και το λιμάνι του Πειραιά; Μπορούν κατόπιν συμφωνιών να εγείρονται τέτοια ζητήματα και να μπαίνουμε ανάμεσα στην κόντρα ΗΠΑ-Κίνας; Κερδίζουμε κάτι από αυτό; Υπάρχει λογική στη σκέψη για αναβάθμιση του λιμανιού της Ελευσίνας;
Καλά, όχι μόνο η κυβέρνηση, αλλά και τα άλλα κόμματα υποστηρίζουν τη λογική της μετατροπής της χώρας σε “κόμβο” ενεργειακό και διαμετακομιστικό, προσδοκώντας την αύξηση της κερδοφορίας μεγάλων ελληνικών μονοπωλίων, όπως λένε για να αυξηθεί η “πίτα” της οικονομίας, μπας και πέσει και κανένα ψιχουλάκι παρακάτω. Αυτός ο σχεδιασμός “κουμπώνει” κάθε φορά και με τα σχέδια της ΕΕ, των ΗΠΑ, του Ισραήλ, της Κίνας κ.ά., που μεταξύ τους βρίσκονται σε ανταγωνισμό. Είπα πριν, ότι μπαίνουμε σε επικίνδυνους ατραπούς. Γιατί πράγματι η χώρα και ο λαός μας μπαίνει στις μυλόπετρες των ανταγωνισμών μεγάλων δυνάμεων όπως είναι οι ΗΠΑ, η Κίνα, η ΕΕ, Ρωσία.
Να βάλω όμως και μια άλλη πλευρά. Η Ουκρανία πριν τον πόλεμο ήταν κόμβος ενεργειακός, είχε δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα δικτύου φυσικού αερίου και πετρελαίου και από το λιμάνι της Οδησσού γινόταν το 20-25% του εμπορίου στη Μαύρη Θάλασσα. Σήμερα ο λαός της ματώνει! Γιατί “κόμβος” σημαίνει κέρδη για τους λίγους, αιματοχυσία για τους πολλούς. Ούτε, βέβαια, τους έσωσαν οι σύμμαχοί τους, οι ευρω-αμερικάνοι, κι ας μας τους παρουσιάζουν εδώ ως “εγγύηση” ασφάλειας και ειρήνης.
Καλή ή κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της Μόσχας, η πρόταση Τράμπ για ειρήνευση στην Ουκρανία;
Η αµερικανική προεδρία Τραµπ κοιτάει να στρώσει το έδαφος για την κερδοφορία των αμερικάνικων μονοπωλίων, που θα συμμετέχουν στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, στην εκμετάλλευση του ορυκτού της πλούτου, αλλά και με την πολιτικό-οικονομική συνεργασία με τη Ρωσία, την προσπάθεια να την τραβήξουν ή να την ουδετεροποιήσουν στη μεγάλη αναμέτρηση με την Κίνα. Εκεί στοχεύουν και βέβαια η όποια συμφωνία θα είναι προσωρινή, γιατί δεν θα επιλύει τις πραγματικές αιτίες αυτής της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης, απλώς θα τις κρύψει “κάτω από το χαλί”.
Κερδίζει κάποιος από τον πόλεμο στην Ουκρανία;
Το σίγουρο είναι ότι αιματοκυλούν δύο λαούς που έζησαν και μεγαλούργησαν μαζί στα χρόνια του σοσιαλισμού. Κερδίζουν βεβαίως τα μονοπώλια της πολεμικής οικονομίας, οι αστικές τάξεις, που πατάνε πάνω στο μίσος για να εδραιώσουν την εξουσία τους και την εκμετάλλευση των λαών, κερδίζουν τα ενεργειακά μονοπώλια της “πράσινης” ανάπτυξης, κερδίζουν διάφοροι μεσάζοντες, που αξιοποιούν την κατάσταση με τις κυρώσεις και πάει λέγοντας.
Πόσο ρεαλιστικές είναι οι τοποθετήσεις των Ευρωπαίων απέναντι στο σχέδιο Τράμπ;
Οι κυρίαρχοι κύκλοι της ΕΕ θεωρούν πως στους σχεδιασμούς του Τραμπ δεν υπολογίζονται τα δικά τους συμφέροντα, γι’ αυτό και αντιδρούν. Όμως κι οι ευρωπαίοι δεν είναι ενιαίοι. Υπάρχουν μονοπώλια και μεγάλα συμφέροντα στην ΕΕ, που χάνουν από τον πόλεμο, όταν άλλα μονοπώλια και μεγάλα συμφέροντα κερδίζουν και ενισχύονται. Γι’ αυτό βλέπουμε και σοβαρές πολιτικές διεργασίες στο εσωτερικό των χωρών της ΕΕ. Είναι φανερό πως μεγαλώνει η φαγωμάρα τους.
Πρέπει η Μόσχα να πληρώσει για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας;
Αυτό που ονομάζεται ανοικοδόμηση, είναι ένα μεγάλο “φαγοπότι”, που θα στρώσουν οι κατασκευαστικές εταιρείες σε βάρος των λαών της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Θα είναι η βάση για το παραπέρα ξεζούμισμά τους, υποθηκεύοντας το μέλλον πολλών γενεών. Έχει πρόσημο και η ανοικοδόμηση, πρόσημο αντιλαϊκό, φιλομονοπωλιακό, καπιταλιστικό.
Μπορεί η Ευρώπη δίχως τις ΗΠΑ να ξεφύγει από το μοντέλο της δεδομένης και φτηνής ασφάλειας από το ΝΑΤΟ εξοπλιζόμενη, δημιουργώντας έναν σύγχρονο στρατό; Υπάρχει ανάγκη; Απειλείται όντως από τη Ρωσία;
Να έχουμε υπόψη μας πως αυτό που ονομάζεται Ευρώπη, δηλαδή η ΕΕ είναι μόλις το 42% των ευρωπαϊκών εδαφών, ενώ το 58% ανήκει σε ευρωπαϊκά κράτη, που δεν είναι ενταγμένα στην ΕΕ. Η ίδια η ΕΕ είναι ένα αντιδραστικό δημιούργημα, που έχει σκοπό να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών μονοπωλίων. Μόνον βάσανα έχουν να μετρούν οι λαοί της Ευρώπης από αυτήν την ΕΕ. Τώρα, αυτό το αντιδραστικό δημιούργημα επιδιώκει να αποκτήσει και πολεμικά “μπράτσα”, ώστε να ανταποκρίνεται στις συνθήκες του ανταγωνισμού με τους ανταγωνιστές του, που δεν είναι μόνον η Ρωσία, αλλά και οι ΗΠΑ, η Κίνα κ.ά., με τις οποίες συνεργάζεται και ανταγωνίζεται.
Η οικονομία του πολέμου αποτελεί απάντηση ή πρόβλημα στη στασιμότητα των ευρωπαϊκών οικονομιών; Ποιοι ωφελούνται από αυτό το οικονομικό μοντέλο;
Η πολεμική οικονομία έχει πολλαπλές προεκτάσεις, με την έννοια πως εκτός από τη ροή πόρων, που αντί να δοθούν για κοινωνικές ανάγκες θα δοθούν στις πολεμικές βιομηχανίες και άλλου, εκτός από την επιδίωξη της ΕΕ να συμμετέχει και στρατιωτικά πιο ενεργά στους ανταγωνισμούς με άλλες δυνάμεις στην Αφρική, στη Μέση Ανατολή, σε άλλες περιοχές, αιματοκυλώντας λαούς, αξιοποιείται από τους κυρίαρχους κύκλους και για να επιβάλλουν στους λαούς “σιγή νεκροταφείου” στις κοινωνικές διαμαρτυρίες, στους αγώνες. Σου λένε, με άλλα λόγια, τώρα μη μιλάς, μη διεκδικείς, γιατί προετοιμαζόμαστε για πόλεμο. Όλο αυτό είναι απόρροια της παραπέρα αντιδραστικοποίησης της ιμπεριαλιστικής ΕΕ και δεν έχει καμία σχέση με τις ανάγκες των λαών της.
Η Συμφωνία των 20 σημείων για την ειρήνευση στη Γάζα, αποτελεί μια χαραμάδα ελπίδας για παύση του πολέμου κι επίλυση των διαφορών μεταξύ Ισραήλ-Παλαιστίνης;
Μα η σφαγή συνεχίζεται, κατοχικά στρατεύματα παραμένουν στη Γάζα ενώ το σχέδιο μετατροπής της σε προτεκτοράτο των ΗΠΑ και του Ισραήλ είναι σε εξέλιξη. Θα το πω πολύ απλά: τίποτα δεν μπορεί να λυθεί χωρίς τη λευτεριά του λαού της Παλαιστίνης, χωρίς την ίδρυση του κράτους του, στα σύνορα πριν το 1967, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, χωρίς κατοχικές δυνάμεις, εποικισμούς και εποίκους, την απελευθέρωση των δεκάδων χιλιάδων πολιτικών κρατουμένων, την επιστροφή των προσφύγων.
Γιατί οι Ευρωπαίοι χειροκρότησαν τη Συμφωνία αυτή παρά το γεγονός ότι δεν είχε χρονοδιαγράμματα και ξεκάθαρη περιγραφή των σταδίων εφαρμογής και των εμπλεκόμενων, ενώ στην περίπτωση της Ουκρανίας μια αντίστοιχη συμφωνία μίλησαν για ανάγκη δίκαιης συμφωνίας. Για τους παλαιστίνιους είναι δίκαιη η Συμφωνία;
Γιατί η ΕΕ, όπως και οι ΗΠΑ, το Ισραήλ πιστεύουν πως με τη συμφωνία αυτή μπορούν να αδυνατίσουν την απελευθερωτική πάλη του λαού της Παλαιστίνης, να δυσκολέψουν έως και να εξαφανίσουν τη λύση των δύο κρατών. Σαφώς και είναι άδικη συμφωνία, όπως άλλωστε και τόσες άλλες που “μαγειρεύτηκαν” και “σερβιρίστηκαν” από τα επιτελεία των ιμπεριαλιστών.
Το Ισραήλ θα πρέπει να λογοδοτήσει για όσα διεπράχθησαν στη Γάζα; Θα πρέπει να πληρώσει για την ανοικοδόμησή της;
Σαφώς και το έγκλημα, που διέπραξε το Ισραήλ στη Γάζα δεν πρέπει να ξεχαστεί. Ο Νετανιάχου όπως και οι άλλοι υπεύθυνοι θα πρέπει να λογοδοτήσουν. Το κύριο, ωστόσο, ζήτημα δεν είναι στενά οικονομικό, με την έννοια της απομάκρυνσης των συντριμμιών και της ανοικοδόμησης όσων διέλυσε η πολεμική μηχανή του Ισραήλ, και βέβαια των σορών δεκάδων χιλιάδων αθώων. Είναι πολιτικό. Έχει να κάνει με την κατοχή, τη γενοκτονία σε βάρος του λαού της Παλαιστίνης, του απαρτχάιντ, που έχει επιβληθεί σε βάρος του από το Ισραήλ, με τις πλάτες της λεγόμενης “διεθνούς κοινότητας” και παρά την κατακραυγή εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλον τον κόσμο.
Η επίθεση της Χαμάς την 7η του Οκτώβρη ήταν τρομοκρατία;
Η έννοια της τρομοκρατίας έχει γίνει στις μέρες μια έννοια “λάστιχο”, που αξιοποιείται από τις ΗΠΑ, την ΕΕ, τη Ρωσία, την Τουρκία, όλα τα αστικά κράτη στον ένα ή άλλο βαθμό διφορούμενα, όπως λέμε κατά πως τον καθένα βολεύει. Γνωρίζετε, πως το ΚΚΕ το χωρίζει χάσμα από τις ιδεολογικές, φιλοσοφικές, πολιτικές προσεγγίσεις και πρακτικές της συγκεκριμένης οργάνωσης, αλλά σε κανένα δεν θα κάνουμε τη χάρη να χαρακτηρίσουμε τρομοκρατία την πάλη ενός λαού, που βιώνει την κατοχή εδώ και 7 δεκαετίες. Άλλωστε, δε δίνουμε καμία βάση στα κατασκευασμένα από τις ισραηλινές αρχές πειστήρια για τις «αγριότητες της Χαμάς», με πολλά από αυτά τα fakenews να έχουν καταπέσει μετά τα πρώτα 24ωρα, μεταξύ άλλων και σε παρουσιάσεις αποδεικτικών στοιχείων στις οποίες προχώρησαν Έλληνες δημοσιογράφοι, σε δημόσιες εκδηλώσεις που πραγματοποίησαν. Το έχουμε πει πολλές φορές. Πραγματικός τρομοκράτης είναι ο κατακτητής, το κράτος-δολοφόνος, του Ισραήλ και ο παλαιστινιακός λαός, όπως κάθε λαός έχει το δικαίωμα να οργανώσει τον αγώνα του με τα μέσα που αυτός κρίνει.
Το παλαιστινιακό θα λυθεί κάποτε ή οι σημερινές ενέργειες του Ισραήλ αποτελούν την ταφόπλακα σε όποια πιθανότητα λύσης των δύο κρατών;
Δεν υπάρχει περίπτωση να μην καταφέρει ο λαός της Παλαιστίνης, που έχει κερδίσει το σεβασμό όλης της αγωνιζόμενης ανθρωπότητας, να μην αποκτήσει τη δική του πατρίδα. Θα το κατακτήσει μέσα από πολύ σκληρό αγώνα και τη αλληλεγγύη των λαών όλους του κόσμου, ανάμεσά τους και του ελληνικού. Όσα εμπόδια κι αν του βάλουν, όσες “ταφόπλακες” κι αν εφεύρουν.
Ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα στην περιοχή;
Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή, με αιχμή τη βαρβαρότητα του ισραηλινού κατοχικού κράτους σε βάρος του λαού της Παλαιστίνης, σχετίζεται με την επιδίωξη της αστικής τάξης του Ισραήλ να επιβάλει έναν τέτοιο σχεδιασμό, που θα την αναδείξει σε βασική δύναμη σε όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, είτε με το «καρότο» των οικονομικών συμφωνιών, τύπου «Αβραάμ», είτε με το «μαστίγιο» της στρατιωτικής επιθετικότητας, της εισβολής και κατοχής ξένων εδαφών και της στρατιωτικής αποδυνάμωσης άλλων ανταγωνιστικών αστικών καθεστώτων της περιοχής, όπως, για παράδειγμα του Ιράν. Αυτή η αναβάθμιση του ρόλου του Ισραήλ, μεταξύ άλλων και ως διαμετακομιστικού «κόμβου» Ασίας - Ευρώπης, αξιοποιώντας και τα εδάφη του παραλιακού «φιλέτου» της Λωρίδας της Γάζας, την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο, προσπαθούν να αξιοποιήσουν για τους δικούς τους στόχους οι ΗΠΑ και η ΕΕ.
Πως ερμηνεύεται την αποδοχή του σημερινού προέδρου της Συρίας Αλ Σαράα από τη διεθνή κοινότητα και τους οργανισμούς με δεδομένο ότι το παρελθόν του δεν το λες και συνώνυμο του διεθνούς δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων… Έχει κλείσει το κεφάλαιο του εμφυλίου στη Συρία;
Εδώ κι αν φαίνεται η υποκρισία τους για την τρομοκρατία. Οι τρομοκράτες μπήκαν στο ευρωατλαντικό ιμπεριαλιστικό “πλυντήριο” και βγήκαν “αγγελούδια”, μιας και τους πήγε “γάντι” με τον σχεδιασμό συρρίκνωσης της ρωσικής επιρροής στη Μέση Ανατολή. Μιλάμε για ένα αντιλαϊκό καθεστώς, που αναδείχτηκε με τις “πλάτες” της Τουρκίας και ήδη έχει δώσει αρνητικά δείγματα γραφής στον έναν χρόνο ύπαρξής του. Τίποτα δεν έχει τελειώσει, τα πάντα είναι πάνω σε μια κινούμενη άμμο των ανταγωνισμών των αστικών τάξεων και ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στη Συρία και στην ευρύτερη περιοχή, όπου οι φυλετικές και θρησκευτικές διαφορές, όπως και οι μεγάλες κοινωνικές αντιθέσεις μπορούν να δώσουν νέες διεργασίες.
Απέτυχε το Σοσιαλιστικό μοντέλο Τσάβεζ ή οι εναλλακτικές προτάσεις είναι ανίσχυρες απέναντι στους μηχανισμούς ελέγχου της παγκόσμιας οικονομίας;
Η ουσία βρίσκεται στο ότι ο καπιταλισμός, όπως και κάθε κοινωνικοοικονομικό σύστημα έχει ατσάλινους νόμους. Ακόμη κι αν βαφτίσεις τον καπιταλισμό “Σοσιαλισμό του 21ου αιώνα” και δώσεις και 5 ψίχουλα παραπάνω σε κάποιες μερίδες εργαζομένων, δεν μπορείς να ξεφύγεις από την αδυσώπητη κι εκμεταλλευτική φύση του. Ο Τσάβες και, βέβαια πιο φανερά ο Μαδούρο στη συνέχεια, μπορεί να έλεγαν μεγάλα λόγια περί “επανάστασης” και “σοσιαλισμού”, αλλά από την εποχή του Μαρξ και του Λένιν είναι γνωστό, πως η επανάσταση προϋποθέτει βαθιές κοινωνικό-πολιτικές αλλαγές, που ποτέ δεν έγιναν στη Βενεζουέλα. Είναι σαν να θες να κάνεις ομελέτα, χωρίς να σπάσεις τα αυγά. Γίνεται; Έπειτα, από τη στιγμή που η χώρα και η οικονομία της δουλεύει με βάση το κέρδος, όταν η εργατική δύναμη εξακολουθεί να είναι εμπόρευμα, όταν η χώρα είναι τόσο διασυνδεδεμένη με την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία και γίνεται “μπαλάκι” στους ανταγωνισμούς των ισχυρότερων παικτών, όσες φορές κι αν κλείνεις τη λέξη “αντιιμπεριαλισμός” δεν θα υπάρξει όφελος...
Γιατί ο Τράμπ απειλεί το Καράκας και γιατί βάζει στο στόχαστρο και τον Πέδρο στην Κολομβία; Ποιο είναι το διακύβευμα;
Μια ματιά στην πρόσφατη «Εθνική Στρατηγική Ασφαλείας» των ΗΠΑ, μας δίνει την απάντηση, που βρίσκεται στη λεγόμενη “επανεγκαθίδρυση” της αμερικανικής κυριαρχίας στο δυτικό ημισφαίριο. Από ποιόν κλονίστηκε αυτή η κυριαρχία; Τα στοιχεία δείχνουν πως η Κίνα ενισχύει ραγδαία το εμπορικό της αποτύπωμα, ειδικά στη Νότια Αμερική. Είναι πλέον ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος της Νότιας Αμερικής και δεύτερος - μετά τις ΗΠΑ - συνολικά στην Κεντρική Αμερική, στη Νότια Αμερική και στην Καραϊβική. Ετσι η «Στρατηγική Ασφαλείας των ΗΠΑ» σηματοδοτεί και για την αμερικάνικη ήπειρο το πέρασμα σε μια ακόμα πιο επικίνδυνη για τους λαούς φάση του ανταγωνισμού για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Για τον Πέδρο, τον σοσιαλδημοκράτη πρόεδρο, να πω, πως έχει λάβει το μήνυμα, εάν κρίνω από τις τελευταίες δηλώσεις του, που συστήνει “μεταβατική δημοκρατική κυβέρνηση” στη Βενεζουέλα, για να μην περάσει, όπως λέει η κρίση και στη χώρα του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.