«Ευελιξία» και εντατικοποίηση πίσω από τα «πέντε αστέρια»
Ρεπορτάζ: Ευτυχία ΧΑΪΝΤΟΥΤΗ
Στο επίκεντρο του «επενδυτικού ενδιαφέροντος» εγχώριων και διεθνών επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στον Τουρισμό, βρίσκεται τα τελευταία χρόνια η περιοχή της Αττικής και ιδιαίτερα το κέντρο της Αθήνας. Η δημιουργία μιας σειράς νέων πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων, η ανακαίνιση υφιστάμενων ξενοδοχείων, οι συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων, οι εξαγορές και οι αλλαγές στην ιδιοκτησία τους, είναι μερικές πλευρές που επιβεβαιώνουν το ενδιαφέρον αυτό.
Την ίδια στιγμή, όμως, που οι μεγαλοεπιχειρηματίες του κλάδου και οι εργοδοτικοί φορείς «αισιοδοξούν» για τη δυναμική παρουσία της Αθήνας στον τουριστικό χάρτη των διεθνών προορισμών, μετρώντας αφίξεις και διανυκτερεύσεις που χρόνο με το χρόνο αυξάνονται, οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία δεν έχουν κανένα λόγο να «πανηγυρίζουν».
Οι αυξημένες αφίξεις και πληρότητες είναι δουλειά που περνά στην κυριολεξία από πάνω τους. Από τους εργαζόμενους στις κουζίνες, που ταΐζουν χιλιάδες άτομα καθημερινά. Από τις καμαριέρες, που καθαρίζουν ακόμα και περισσότερα από 20 δωμάτια στη βάρδιά τους. Από τους εργαζόμενους σε κάθε πόστο και ειδικότητα, που όσο και να τρέχουν ποτέ δεν φτάνουν για να βγάλουν τη δουλειά.
Η εντατικοποίηση τσακίζει κόκαλα για να μεγαλώνουν τα κέρδη του κεφαλαίου. Ο μισθός ενός μήνα αντιστοιχεί σε μια διανυκτέρευση στα πολυτελή ξενοδοχεία που δουλεύουν. Και στο τέλος της σεζόν, τους περιμένει η ανεργία, η υποαπασχόληση, ο αγώνας για επιβίωση με δέκα μεροκάματα το μήνα...
Πληθαίνουν οι αποφάσεις συμμετοχής στην απεργία στις 20 του Ιούλη
Από παλιότερη Γενική Συνέλευση του κλαδικού Συνδικάτου της Αττικής |
Μέχρι στιγμής, ο κατάλογος των αποφάσεων περιλαμβάνει τα εξής κλαδικά συνδικάτα: Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής, Εργατοϋπαλλήλων Τουριστικών και Επισιτιστικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης, Επισιτισμού - Τουρισμού Ιωαννίνων, Υπαλλήλων Ξενοδοχείων - Εστιατορίων Λευκάδας, Ξενοδοχοϋπαλλήλων Κέρκυρας, Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ζακύνθου, Προσωπικού Τουριστικών Επαγγελμάτων Κεφαλονιάς, Επισιτισμού - Τουρισμού Αχαΐας, Ξενοδοχοϋπαλλήλων Κω, Επισιτισμού - Τουρισμού Λέσβου, Εργαζομένων στα Τουριστικά Επαγγέλματα Σάμου, Εργαζομένων στις Τουριστικές και Επισιτιστικές Επιχειρήσεις Λήμνου και Επισιτισμού - Τουρισμού Λάρισας.
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας της απεργίας στις 20 Ιούλη, το Συνδικάτο Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής προχωρά αύριο, Δευτέρα, σε Γενική Συνέλευση, στις 5 μ.μ., στο ξενοδοχείο «Royal Olympic».
«Ηρθε η ώρα να καταλάβουν ότι χωρίς εμάς δε δουλεύει κανένα ξενοδοχείο, κανένα κέτερινγκ, καμία επιχείρηση», τονίζει το Συνδικάτο και απευθύνει στους εργαζόμενους το εξής κάλεσμα: «Να βάλουμε τα δυνατά μας για να βγει στο προσκήνιο η αλήθεια για τον τουρισμό και την ανάπτυξη, που τάχα ωφελεί τους εργαζόμενους. Να βγει στο προσκήνιο ότι πίσω από τα ρεκόρ αφίξεων και τζίρου, πίσω από τη χλιδή των υπερσύγχρονων ξενοδοχείων και κέτερινγκ, κρύβεται η άγρια εκμετάλλευση που δεχόμαστε».
Όσον αφορά τα επιχειρησιακά σωματεία, αποφάσεις έχουν ληφθεί από τα σωματεία στις επιχειρήσεις «Metropolitan», «Royal Olympic», «Zafolia», «Novotel», «Stanley», «Crowne Plaza», «Catering Newrest», «Grand Resort Lagonissi», «Miramare Wonderland» (Ρόδος), «Grand Mediterraneo» (Κέρκυρα), «Sunshine» (Κέρκυρα) και «Aquis» (Κέρκυρα).
Συνεχίζοντας τη θεματολογία του μπροστά στην πανελλαδική απεργία των εργαζομένων του κλάδου, την Πέμπτη 20 Ιούλη, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με συνδικαλιστές από το Συνδικάτο Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής, από επιχειρησιακά σωματεία που συμμετέχουν στην προσπάθεια συντονισμού των συνδικαλιστικών οργανώσεων, με εργαζόμενους που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τι σημαίνει εντατικοποίηση της δουλειάς και ελαστικές εργασιακές σχέσεις, σε μια προσπάθεια να αποτυπώσει πλευρές της πραγματικότητας που διαμορφώνεται πίσω από τα «αστέρια» των πολυτελών ξενοδοχείων της πρωτεύουσας, αλλά και πλευρές της προσπάθειας για οργάνωση των εργαζομένων και της πάλης ενάντια στη σύγχρονη σκλαβιά.
Με βάση τα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου για το 2016, το μέσο μέγεθος των ξενοδοχείων της Αττικής υπολογίζεται σε 48,8 δωμάτια ανά μονάδα.
Η εικόνα όμως αλλάζει δραματικά, αν εστιάσει κανείς την προσοχή του στα ξενοδοχεία των ανώτερων κατηγοριών.
Στην Αττική, μαζί με την Κρήτη, βρίσκονται τα μεγαλύτερα ξενοδοχεία της κατηγορίας «πέντε αστέρων». Σε αυτά, το μέσο μέγεθος διαμορφώνεται περίπου σε 194 δωμάτια ανά μονάδα. Από το σύνολο των ξενοδοχειακών κλινών στην Αττική, το 21,28% βρίσκεται σε ξενοδοχειακές μονάδες «πέντε αστέρων».
Η εικόνα αυτή, μάλιστα, δεν αποτυπώνει τις αλλαγές που σημειώνονται με γρήγορο ρυθμό, με τη δημιουργία νέων ξενοδοχείων, ιδιαίτερα στο κέντρο της Αθήνας.
Η εικόνα όμως αλλάζει δραματικά, αν εστιάσει κανείς την προσοχή του στα ξενοδοχεία των ανώτερων κατηγοριών.
Στην Αττική, μαζί με την Κρήτη, βρίσκονται τα μεγαλύτερα ξενοδοχεία της κατηγορίας «πέντε αστέρων». Σε αυτά, το μέσο μέγεθος διαμορφώνεται περίπου σε 194 δωμάτια ανά μονάδα. Από το σύνολο των ξενοδοχειακών κλινών στην Αττική, το 21,28% βρίσκεται σε ξενοδοχειακές μονάδες «πέντε αστέρων».
Η εικόνα αυτή, μάλιστα, δεν αποτυπώνει τις αλλαγές που σημειώνονται με γρήγορο ρυθμό, με τη δημιουργία νέων ξενοδοχείων, ιδιαίτερα στο κέντρο της Αθήνας.
Το «επενδυτικό ενδιαφέρον» εστιάζει στις πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες μεγάλης δυναμικότητας, όπως επιβεβαιώνουν και μια σειρά εξαγορές τους προηγούμενους μήνες.
Μεταξύ αυτών, οι εξαγορές του «Αστέρα Βουλιαγμένης» από την «Apollo Investment Holdco SARL» και του «Athens Hilton» από τη σύμπραξη των εταιρειών «Τουριστικές Επιχειρήσεις Μεσσηνίας ΑΕ» (Ομιλος Κωνσταντακόπουλου) και «Dogus Holding AS», με κάθε μια από τις προαναφερόμενες μονάδες να αριθμεί περισσότερα από 500 δωμάτια.
Αντίστοιχα, η πρόσφατη εξαγορά του «Athens Ledra» από τον αμερικανικό όμιλο ακίνητης περιουσίας «Hines», με δυναμικότητα 315 δωματίων. Επιπλέον, σε συμφωνία με τη διεθνή αλυσίδα «Marriott International» έχει έρθει το ξενοδοχείο «Μetropolitan», το οποίο πρόκειται να ανακαινιστεί και να λειτουργήσει μέσα στο 2018 με 366 δωμάτια, κάτω από το εμπορικό σήμα της «Marriott».
Μεταξύ αυτών, οι εξαγορές του «Αστέρα Βουλιαγμένης» από την «Apollo Investment Holdco SARL» και του «Athens Hilton» από τη σύμπραξη των εταιρειών «Τουριστικές Επιχειρήσεις Μεσσηνίας ΑΕ» (Ομιλος Κωνσταντακόπουλου) και «Dogus Holding AS», με κάθε μια από τις προαναφερόμενες μονάδες να αριθμεί περισσότερα από 500 δωμάτια.
Αντίστοιχα, η πρόσφατη εξαγορά του «Athens Ledra» από τον αμερικανικό όμιλο ακίνητης περιουσίας «Hines», με δυναμικότητα 315 δωματίων. Επιπλέον, σε συμφωνία με τη διεθνή αλυσίδα «Marriott International» έχει έρθει το ξενοδοχείο «Μetropolitan», το οποίο πρόκειται να ανακαινιστεί και να λειτουργήσει μέσα στο 2018 με 366 δωμάτια, κάτω από το εμπορικό σήμα της «Marriott».
Την ίδια ώρα, οι μισθοί των εργαζομένων στα ξενοδοχεία έχουν υποστεί σημαντικές μειώσεις, με την ίδια την κλαδική Συλλογική Σύμβαση που υπέγραψε η εργοδοτική - κυβερνητική πλειοψηφία της διοίκησης της Ομοσπονδίας το 2012, να προβλέπει ψαλίδισμα της τάξης του 15%. Οι κινητοποιήσεις που οργανώθηκαν τότε και η συμμετοχή των εργαζομένων σε αυτές, έβαλαν σε ορισμένες περιπτώσεις «φρένο» στην κατρακύλα των μειώσεων και περιόρισαν τις απώλειες των εργαζομένων.
Όμως, οι ξενοδόχοι κάθε άλλο παρά έχουν παραιτηθεί: Επιδίωξή τους είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και ταχύτερη προσέγγιση των αποδοχών στο ύψος του κατώτερου μισθού. Στην περιοχή της Αττικής μια σειρά «πεντάστερα» ξενοδοχεία έχουν ήδη επιβάλλει στο προσωπικό τους την αμοιβή με βάση τα ψίχουλα της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το «Wyndham», που ξεκίνησε τη λειτουργία του τον περασμένο Δεκέμβρη. Από τα δεκάδες πανηγυρικά δημοσιεύματα για τη δραστηριοποίηση στη χώρα μας του «μεγαλύτερου ξενοδοχειακού ομίλου στον κόσμο», όμως, δεν μπορεί κανείς να μάθει ότι οι εργαζόμενοι εκεί δουλεύουν με 586 ευρώ μεικτό μηνιαίο μισθό...
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το «Wyndham», που ξεκίνησε τη λειτουργία του τον περασμένο Δεκέμβρη. Από τα δεκάδες πανηγυρικά δημοσιεύματα για τη δραστηριοποίηση στη χώρα μας του «μεγαλύτερου ξενοδοχειακού ομίλου στον κόσμο», όμως, δεν μπορεί κανείς να μάθει ότι οι εργαζόμενοι εκεί δουλεύουν με 586 ευρώ μεικτό μηνιαίο μισθό...
Και στις περιπτώσεις όμως που η κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας δεν έχει πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων, «παρακάμπτεται» στην πράξη από τις πολλές και διάφορες «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις.
Η βεντάλια περιλαμβάνει μια σειρά μορφές: Υπάρχουν εργαζόμενοι που δουλεύουν μέσω των εταιρειών αυτών που οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστές χαρακτηρίζουν «σύγχρονα δουλεμπορικά», με συμβάσεις μιας μέρας. Για παράδειγμα, σε μια σειρά ξενοδοχεία μπορεί κανείς να συναντήσει την εταιρεία «ISS», γνωστή για μια σειρά εργολαβίες που αναλαμβάνει κυρίως στον τομέα της καθαριότητας.
Οι εργαζόμενοι αυτοί σε αρκετές περιπτώσεις πληρώνονται με διαφορετικά, φθηνότερα μεροκάματα από τους συναδέλφους τους. Έτσι, για παράδειγμα, στο ξενοδοχείο «Τιτάνια», αορίστου χρόνου και «ενοικιαζόμενοι» εργάζονται ο ένας δίπλα στον άλλο, κάνουν την ίδια δουλειά, αλλά οι αποδοχές των δεύτερων είναι σαφώς μικρότερες, αφού υπολογίζονται με βάση τον κατώτερο μισθό και το μεροκάματο.
Η βεντάλια περιλαμβάνει μια σειρά μορφές: Υπάρχουν εργαζόμενοι που δουλεύουν μέσω των εταιρειών αυτών που οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστές χαρακτηρίζουν «σύγχρονα δουλεμπορικά», με συμβάσεις μιας μέρας. Για παράδειγμα, σε μια σειρά ξενοδοχεία μπορεί κανείς να συναντήσει την εταιρεία «ISS», γνωστή για μια σειρά εργολαβίες που αναλαμβάνει κυρίως στον τομέα της καθαριότητας.
Οι εργαζόμενοι αυτοί σε αρκετές περιπτώσεις πληρώνονται με διαφορετικά, φθηνότερα μεροκάματα από τους συναδέλφους τους. Έτσι, για παράδειγμα, στο ξενοδοχείο «Τιτάνια», αορίστου χρόνου και «ενοικιαζόμενοι» εργάζονται ο ένας δίπλα στον άλλο, κάνουν την ίδια δουλειά, αλλά οι αποδοχές των δεύτερων είναι σαφώς μικρότερες, αφού υπολογίζονται με βάση τον κατώτερο μισθό και το μεροκάματο.
Εκτός από τους «ενοικιαζόμενους», υπάρχουν οι εργαζόμενοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, 2μηνες, 3μηνες, 4μηνες συμβάσεις, ακόμα και με συμβάσεις διάρκειας 20 ημερών, ανάλογα με το πόσο εκτιμά η εργοδοσία ότι χρειάζεται τη δουλειά τους. Υπάρχουν, ακόμα, οι «εξτρατζήδες», που έχουν ως άμεσο εργοδότη το ξενοδοχείο, αλλά δεν δουλεύουν με πλήρη απασχόληση, γεγονός που συρρικνώνει αντίστοιχα τις αποδοχές τους.
Με όλα τα παραπάνω εργαλεία, οι ξενοδόχοι έχουν τη δυνατότητα να προσαρμόζουν το προσωπικό, τον αριθμό και τη σύνθεση των εργαζομένων, ακόμα και από μέρα σε μέρα. Η ευελιξία «βασιλεύει» στο κέντρο της Αθήνας, στις επιχειρήσεις που δεν είναι εποχικής λειτουργίας, στα χλιδάτα ξενοδοχεία που δουλεύουν 12 μήνες το χρόνο...
Οι ευέλικτες εργασιακές σχέσεις έχουν πάρει κεφάλι έναντι της σταθερής δουλειάς στα ξενοδοχεία - «ναυαρχίδες» του κλάδου στην περιοχή της Αττικής. Για παράδειγμα, στο «Intercontinental», σε ένα σύνολο 715 εργαζομένων, μόνο οι 300 από αυτούς εργάζονται με συμβάσεις αορίστου χρόνου. Ολοι οι υπόλοιποι απασχολούνται με ελαστικές εργασιακές σχέσεις.
Αντίστοιχα, στο «Hilton», οι εργαζόμενοι που δουλεύουν στο ξενοδοχείο με συμβάσεις αορίστου χρόνου υπολογίζονται σε λιγότερα από 300 άτομα, αντιστοιχώντας μόλις και μετά βίας στο μισό προσωπικό. Χαρακτηριστικά, στις καμαριέρες, ο αριθμός των «ενοικιαζόμενων» γίνεται ακόμα και τριπλάσιος από τον αριθμό των εργαζομένων με συμβάσεις αορίστου χρόνου.
Στην πράξη, δίπλα στους εργαζόμενους με συμβάσεις αορίστου χρόνου, σε κάθε ειδικότητα, από τις καμαριέρες και το σέρβις μέχρι τη λάντζα, τα πλυντήρια και την κουζίνα, υπάρχουν τουλάχιστον άλλοι τόσοι, συχνά και περισσότεροι, εργαζόμενοι που δουλεύουν με «ελαστικές» εργασιακές σχέσεις.
Από καμία ξενοδοχειακή μονάδα δεν λείπουν οι νέοι που δουλεύουν κάτω από το καθεστώς της μαθητείας και της πρακτικής άσκησης. Πρόκειται για σπουδαστές από τουριστικές σχολές, που πληρώνονται στην καλύτερη περίπτωση με 300 ευρώ και επιστρατεύονται μπροστά στις αυξημένες ανάγκες της σεζόν.
Αρκετοί από αυτούς, μάλιστα, προέρχονται από ιδιωτικές σχολές στις οποίες τα δίδακτρα της χρονιάς ανέρχονται σε αρκετές χιλιάδες ευρώ. Η οικονομική αφαίμαξη από τους σχολάρχες δίνει τη θέση της στο ξεζούμισμα της θερινής σεζόν από τους ξενοδόχους.
Αρκετοί από αυτούς, μάλιστα, προέρχονται από ιδιωτικές σχολές στις οποίες τα δίδακτρα της χρονιάς ανέρχονται σε αρκετές χιλιάδες ευρώ. Η οικονομική αφαίμαξη από τους σχολάρχες δίνει τη θέση της στο ξεζούμισμα της θερινής σεζόν από τους ξενοδόχους.
Τις άθλιες συνθήκες δουλειάς και αμοιβής πίσω από τη «βιτρίνα» των ξενοδοχείων... |
«Δυο χέρια έχω και δουλεύω για δέκα», λένε εργαζόμενοι στη λάντζα «πεντάστερου» ξενοδοχείου. Εκεί τα καρότσια με τα μαγειρικά σκεύη, τα πιάτα και τα ποτήρια καταφτάνουν το ένα πίσω από το άλλο σε γραμμή παραγωγής. Οι εργαζόμενοι δουλεύουν εντατικά μέσα σε ένα χώρο χωρίς καλό κλιματισμό και εξαερισμό, με μηχανήματα που βγάζουν θερμότητα, μέσα σε χημικά και ατμούς.
Αντίστοιχα, οι καμαριέρες πρέπει να εκτελούν καθημερινά δεκάδες εργασίες σε κάθε ένα από τα δωμάτια που τους αντιστοιχούν στη βάρδιά τους. Όπως περιγράφουν εργαζόμενες, τα έπιπλα πρέπει να μετακινούνται καθημερινά, ανεξάρτητα από το πόσο βαριά είναι.
Η καθαριότητα πρέπει να φτάνει μέχρι τις πιο μικρές λεπτομέρειες, όπως τα σοβατεπί και τους αρμούς ανάμεσα στα πλακάκια των μπάνιων. Οσο για τα δωμάτια, ο αριθμός τους μπορεί να φτάνει ή και να ξεπερνά τα 20 στην κάθε βάρδια...
Η καθαριότητα πρέπει να φτάνει μέχρι τις πιο μικρές λεπτομέρειες, όπως τα σοβατεπί και τους αρμούς ανάμεσα στα πλακάκια των μπάνιων. Οσο για τα δωμάτια, ο αριθμός τους μπορεί να φτάνει ή και να ξεπερνά τα 20 στην κάθε βάρδια...
«Ο μισθός μας έχει "ταβάνι" τα 600 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση», λένε εργαζόμενοι που δουλεύουν ως «ενοικιαζόμενοι» μέσα από εργολαβικά συνεργεία.
Η «ευελιξία» συνεπάγεται μια σειρά παρενέργειες στις συνθήκες δουλειάς και ζωής τους. Καταρχάς είναι αναγκασμένοι να περιμένουν να ενημερωθούν τηλεφωνικά για το πότε δουλεύουν.
Η ειδοποίηση πολλές φορές γίνεται το προηγούμενο βράδυ για το επόμενο πρωί. Δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που κάποιος εργαζόμενος πηγαίνει για δουλειά και μαθαίνει επιτόπου ότι τελικά «δεν θα τον χρειαστούν», γιατί για παράδειγμα «ακυρώθηκε ένα γκρουπ».
Από την άλλη, όταν η πληρότητα χτυπά «κόκκινο», μπορεί να συμπληρώσουν συνεχόμενες μέρες δουλειάς χωρίς ρεπό. Δεν έχουν δικαίωμα ούτε να αρρωστήσουν, αφού δεν δικαιούνται αναρρωτική άδεια, επομένως πληρώνουν την κάθε απουσία τους με το μεροκάματό τους.
Η «ευελιξία» συνεπάγεται μια σειρά παρενέργειες στις συνθήκες δουλειάς και ζωής τους. Καταρχάς είναι αναγκασμένοι να περιμένουν να ενημερωθούν τηλεφωνικά για το πότε δουλεύουν.
Η ειδοποίηση πολλές φορές γίνεται το προηγούμενο βράδυ για το επόμενο πρωί. Δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που κάποιος εργαζόμενος πηγαίνει για δουλειά και μαθαίνει επιτόπου ότι τελικά «δεν θα τον χρειαστούν», γιατί για παράδειγμα «ακυρώθηκε ένα γκρουπ».
Από την άλλη, όταν η πληρότητα χτυπά «κόκκινο», μπορεί να συμπληρώσουν συνεχόμενες μέρες δουλειάς χωρίς ρεπό. Δεν έχουν δικαίωμα ούτε να αρρωστήσουν, αφού δεν δικαιούνται αναρρωτική άδεια, επομένως πληρώνουν την κάθε απουσία τους με το μεροκάματό τους.
«Άμα αρρωστήσεις ή πάθεις κανένα εργατικό ατύχημα, σου λένε απλά ότι "δεν είχαμε σύμβαση για την επόμενη μέρα" και "όταν γίνεις καλά ξαναέλα"», λένε χαρακτηριστικά οι εργαζόμενοι. Ούτε λόγος να γίνεται, βέβαια, για άδειες εγκυμοσύνης...
«Είμαστε αόρατοι», λένε οι εργολαβικοί σε ξενοδοχεία που οι εργοδοτικοί συνδικαλιστές πλειοψηφούν στα επιχειρησιακά σωματεία. Σε ορισμένα από τα σωματεία αυτά δεν γίνονται δεκτοί ως μέλη, πράγμα που δημιουργεί εμπόδια στην ανάγκη να συζητήσουν, να αποφασίσουν, να δράσουν για τα προβλήματά τους. «Πολλοί συνάδελφοι συμφωνούν ότι χρειάζεται να αντιδράσουμε, να παλέψουμε ενάντια σε αυτό το σύγχρονο σκλαβοπάζαρο. Ομως, φοβούνται για την επόμενη μέρα, για το ενδεχόμενο να βρεθούν χωρίς μεροκάματο», σχολιάζει ένας εργαζόμενος, επιβεβαιώνοντας και με αυτόν τον τρόπο τις «υπηρεσίες» του εργοδοτικού συνδικαλισμού προς τα αφεντικά.
Το τοπίο συμπληρώνεται από την προσπάθεια της εργοδοσίας να καλλιεργεί την ψευδαίσθηση πως όλοι, εργαζόμενοι, προϊστάμενοι και εργοδότες, ανήκουν στην ίδια ομάδα, στη «μεγάλη οικογένεια» της εταιρείας.
Στην προσπάθεια αυτή, χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του «Hilton»: Στον πίνακα ανακοινώσεων έξω από το χώρο που τρώνε οι εργαζόμενοι και παίρνουν μια μικρή ανάσα κατά το διάλειμμά τους, υπάρχουν αναρτημένα δεκάδες μικρά σημειώματα: «Βravo cards» ονομάζονται στην ορολογία της εταιρείας.
Σε κάθε ένα από αυτά επιβραβεύονται οι «καλοί υπάλληλοι». Δηλαδή, αυτός που «εξυπηρέτησε εκτός ωραρίου εργασίας τον τάδε πελάτη στο δωμάτιό του», που «πήρε πρωτοβουλία» να εκπληρώσει καθήκοντα που δεν περιλαμβάνονται στις αρμοδιότητές του και άλλα παρόμοια.
Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, αναδεικνύονται «η καρδιά», «το πρόσωπο», ο υπάλληλος του μήνα και του έτους, με «έπαθλο» μια διανυκτέρευση, μια επίσκεψη στο spa, μια μικρή γεύση από τη χλιδή του ξενοδοχείου...
Σε κάθε ένα από αυτά επιβραβεύονται οι «καλοί υπάλληλοι». Δηλαδή, αυτός που «εξυπηρέτησε εκτός ωραρίου εργασίας τον τάδε πελάτη στο δωμάτιό του», που «πήρε πρωτοβουλία» να εκπληρώσει καθήκοντα που δεν περιλαμβάνονται στις αρμοδιότητές του και άλλα παρόμοια.
Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, αναδεικνύονται «η καρδιά», «το πρόσωπο», ο υπάλληλος του μήνα και του έτους, με «έπαθλο» μια διανυκτέρευση, μια επίσκεψη στο spa, μια μικρή γεύση από τη χλιδή του ξενοδοχείου...
Μάχες των εργαζομένων για σταθερή δουλειά με δικαιώματα
Την τάση αύξησης των ελαστικών εργασιακών σχέσεων τα τελευταία χρόνια επιβεβαιώνουν και οι εργαζόμενοι στο «Metropolitan». Την ίδια στιγμή που η επιχείρηση διαφημίζει στην ιστοσελίδα της την «προγραμματιζόμενη ανακαίνιση των 15 εκατομμυρίων δολαρίων», στο πλαίσιο της συνεργασίας με την αλυσίδα «Marriott», οι «έξτρα» εργαζόμενοι πληθαίνουν, οι συνταξιοδοτήσεις των παλιότερων εργαζομένων δεν συνεπάγονται νέες προσλήψεις, αλλά προσθέτουν ακόμα μια θέση «ευέλικτου» προσωπικού.
Στο συγκεκριμένο, όμως, ξενοδοχείο υπάρχει μια διαφορά: Το επιχειρησιακό σωματείο, στο οποίο πλειοψηφούν οι ταξικές δυνάμεις, έχει σταθερό μέτωπο στις ελαστικές εργασιακές σχέσεις και διεκδικεί το δικαίωμα κάθε εργαζόμενου στη σταθερή δουλειά. Έτσι, έχει βάλει φραγμό στην είσοδο «δουλεμπορικών» στο χώρο. Όσον αφορά τους «έξτρα» εργαζόμενους, όχι απλά τους δέχεται στις γραμμές του, αλλά αναπτύσσει σταθερά δράση και πρωτοβουλίες για τα προβλήματά τους.
Πριν λίγες μέρες, οι εργαζόμενοι έδωσαν μια μικρή αλλά σημαντική μάχη, ενάντια στην εντατικοποίηση, με πρωταγωνίστριες τις καμαριέρες του ξενοδοχείου, οι οποίες αντέδρασαν στην προσπάθεια της διεύθυνσης να τις φορτώσει με περισσότερα δωμάτια στη βάρδιά τους. Ετσι, ένα πρωί, αφού έλαβαν τον κατάλογο με τα δωμάτια που τους αντιστοιχούσαν, αντί να πιάσουν δουλειά, συγκεντρώθηκαν στο εστιατόριο του προσωπικού.
Εκεί μάζεψαν τα χαρτιά με βάση τα οποία καλούνταν να καθαρίσουν 19, 20 και 21 δωμάτια και τα επέστρεψαν στη διεύθυνση, μαζί με το σωματείο. Επέστρεψαν στη δουλειά όταν το πρόγραμμα διαμορφώθηκε με λιγότερα δωμάτια για κάθε εργαζόμενη.
Εκεί μάζεψαν τα χαρτιά με βάση τα οποία καλούνταν να καθαρίσουν 19, 20 και 21 δωμάτια και τα επέστρεψαν στη διεύθυνση, μαζί με το σωματείο. Επέστρεψαν στη δουλειά όταν το πρόγραμμα διαμορφώθηκε με λιγότερα δωμάτια για κάθε εργαζόμενη.
Στο ξενοδοχείο «Royal Olympic», οι εργαζόμενοι εξέλεξαν Επιτροπή Υγιεινής και Ασφάλειας, στη Γενική τους Συνέλευση, πριν λίγες μέρες. Στην ίδια συνέλευση αποφάσισαν τη συμμετοχή τους στην απεργία του κλάδου και επιβεβαίωσαν τη συμμετοχή τους στην προσπάθεια συντονισμού σωματείων στην Αττική.
Το ζήτημα της προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων ιεραρχείται από το επιχειρησιακό σωματείο και αναγνωρίζεται ως ιδιαίτερα σημαντικό από τους ίδιους τους εργαζόμενους. Οπως εξηγούν, στα μεγάλα ξενοδοχεία υπάρχουν μια σειρά παράγοντες επαγγελματικού κίνδυνου.
Πρόκειται για χώρους στους οποίους συγκεντρώνονται εκατοντάδες εργαζόμενοι και πολλοί περισσότεροι ένοικοι και επισκέπτες και παράλληλα στεγάζουν μια σειρά εγκαταστάσεις. Ολα τα παραπάνω κάνουν επιτακτική ανάγκη την τήρηση μέτρων για την υγιεινή και την ασφάλεια. «Οι κουζίνες των ξενοδοχείων που δουλεύουμε είναι εργοστάσια, ταΐζουν χίλια άτομα», λένε εργαζόμενοι, φέρνοντας ένα συγκεκριμένο παράδειγμα.
Η εντατικοποίηση, ο φόρτος της δουλειάς, η πίεση, το άγχος και η κούραση, όλα είναι παράγοντες που πολλαπλασιάζουν τους κινδύνους για ατυχήματα. Δίπλα στα ατυχήματα, επισημαίνουν, υπάρχει και η φθορά της υγείας των εργαζομένων. Τενοντίτιδες, αυχενικό, κήλες, προβλήματα στα χέρια, στη μέση, στα γόνατα είναι συχνά προβλήματα υγείας για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους.
Πρόκειται για χώρους στους οποίους συγκεντρώνονται εκατοντάδες εργαζόμενοι και πολλοί περισσότεροι ένοικοι και επισκέπτες και παράλληλα στεγάζουν μια σειρά εγκαταστάσεις. Ολα τα παραπάνω κάνουν επιτακτική ανάγκη την τήρηση μέτρων για την υγιεινή και την ασφάλεια. «Οι κουζίνες των ξενοδοχείων που δουλεύουμε είναι εργοστάσια, ταΐζουν χίλια άτομα», λένε εργαζόμενοι, φέρνοντας ένα συγκεκριμένο παράδειγμα.
Η εντατικοποίηση, ο φόρτος της δουλειάς, η πίεση, το άγχος και η κούραση, όλα είναι παράγοντες που πολλαπλασιάζουν τους κινδύνους για ατυχήματα. Δίπλα στα ατυχήματα, επισημαίνουν, υπάρχει και η φθορά της υγείας των εργαζομένων. Τενοντίτιδες, αυχενικό, κήλες, προβλήματα στα χέρια, στη μέση, στα γόνατα είναι συχνά προβλήματα υγείας για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους.
Παράλληλα, οι εργαζόμενοι εξηγούν πως οι συνάδελφοί τους που εργάζονται με «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις, όπως η διαλείπουσα εργασία, είναι πιο ευάλωτοι στις πιέσεις που δημιουργεί ο φόρτος εργασίας.
Με το άγχος να φανούν αρκετά αποδοτικοί και να εξασφαλίσουν το μεροκάματο της επόμενης μέρας, είναι π.χ. πιο πιθανό να τρέξουν μέσα στην κουζίνα ρισκάροντας να γλιστρήσουν, είναι πιο πιθανό να μεταφέρουν βάρη, μαγειρικά σκεύη και εξοπλισμό, με τα χέρια και όχι με τα καροτσάκια.
Στο φόντο αυτό, το σωματείο επιδιώκει να είναι το αποκούμπι κάθε εργαζόμενου, η φωνή που θα υπερασπιστεί τα δικαιώματά του, ο οργανωτής της κοινής δράσης όλων των εργαζομένων ανεξάρτητα από σχέση εργασίας.
Με το άγχος να φανούν αρκετά αποδοτικοί και να εξασφαλίσουν το μεροκάματο της επόμενης μέρας, είναι π.χ. πιο πιθανό να τρέξουν μέσα στην κουζίνα ρισκάροντας να γλιστρήσουν, είναι πιο πιθανό να μεταφέρουν βάρη, μαγειρικά σκεύη και εξοπλισμό, με τα χέρια και όχι με τα καροτσάκια.
Στο φόντο αυτό, το σωματείο επιδιώκει να είναι το αποκούμπι κάθε εργαζόμενου, η φωνή που θα υπερασπιστεί τα δικαιώματά του, ο οργανωτής της κοινής δράσης όλων των εργαζομένων ανεξάρτητα από σχέση εργασίας.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 2/7/2017
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.