 |
| Οι τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό (Queen of the Gypsies, 1976) (Μαξίμ Γκόρκι - Εμίλ Λοτιάνου) |
Μην παραπονεθείς ποτέ ότι είναι σύντομη η ζωή,
Μην παραπονεθείς ποτέ ότι οι πληγές είναι βαθιές.
Ζωή σημαίνει αγώνας. Έτσι πήγαινε να πολεμήσεις,
Γι’ αυτό είσαι άνθρωπος, για να νικήσεις!
Ποτέ να μην πιστέψεις στο θηρίο,
να μην πιστέψεις ποτέ στο θάνατο
Μόνο στα μάτια της αγαπημένης, κάτω από την σκιά των Καρπαθίων, στην πατρίδα σου.
Να είναι το τραγούδι σου αστραπή τη νύχτα
Και οι άνθρωποι δεν θα το ξεχάσουν.
Γλυκιά σαν μέλι η καταιγίδα τον Μάη νεαρό κλαδί,
Όλα τα καλά που διαθέτεις, στον κόσμο κάνε τα δώρο.
Και ρίχνοντας τα μπουμπούκια που φέρνεις πάνω στο έμβλημα,
Να ξέρεις: Μάταια δεν έζησες!
Ποτέ μην φοβηθείς την καταιγίδα, την ομίχλη –
Μόνο το χορτάρι βρίσκεται κάτω από τη λεπίδα της σκαπάνης.
Να διαβείς από τον κόσμο, ερωτευμένος με τη ζωή
Μέχρι των οστών τον μυελό!
Εκείνου για τον οποίο γράφω, Eμίλ Λοτιάνου 1956
*
EBΔΟΜΑΔΑ ΜΟΛΔΑΒΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
ΑΛΚΥΟΝΙΣ 10-16 ΜΑΪΟΥ
Θα προβληθούν έξι από τις σπουδαιότερες ταινίες του Εμιλ Λοτιάνου, του σημαντικότερου εκπροσώπου του Mολδαβικού κινηματογράφου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πέντε από τις έξι αυτές ταινίες έχουν προβληθεί με μεγάλη επιτυχία για πρώτη φορά στο Ελληνικό κοινό στην ΑΛΚΥΟΝΙΔΑ την περίοδο μεταξύ 1969 – 1985, όπου οι Έλληνες σινεφίλ γνώρισαν και αγάπησαν τον Εμίλ Λοτιάνου. Η έκτη ταινία προβάλλεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και έχει σα θέμα τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο.
Επιπλέον, δύο σημαντικοί Μολδαβοί κινηματογραφιστές, ο Valeriu Jereghi και ο Vasile Graur θα βρίσκονται στην Ελλάδα καλεσμένοι της new star για να μας μιλήσουν για την προσωπικότητα και το έργο του Λοτιάνου και να μας συστήσουν το νεότερο Μολδαβικό κινηματογράφο.
O Valeriu Jereghi, σκηνοθέτης και διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Κινηματογράφου της Μολδαβίας, θα προλογίσει την προβολή δύο δικών του ταινιών την Πέμπτη 10 Μαΐου και θα μιλήσει για το έργο του Λοτιάνου την Παρασκευή 11 Μαΐου.
Από την Παρασκευή 11 Μαΐου μέχρι την Τετάρτη 16 Μαΐου θα πραγματοποιηθεί το αφιέρωμα στον Εμίλ Λοτιάνου. Το έργο του σημαντικού Μολδαβού σκηνοθέτη, ποιητή και συγγραφέα κατάφερε να εγγραφεί στα μητρώα και στον πυρήνα της σύστασης του Μολδαβικού έθνους. Ξεκίνησε τη δημιουργική του καριέρα με την ταινία «Θα συναντηθούμε την αυγή» και ακολούθησαν περισσότερες από 20 ταινίες μέχρι τον θάνατό του το 2003, σε ηλικία 66 χρόνων. Αρχικά, υπηρέτησε το είδος του ποιητικού ντοκιμαντέρ με το οποίο προσέγγισε τις παραδόσεις του τόπου του. Σύντομα έγινε διεθνώς γνωστός με τα «Lautarii - Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη» και «Οι τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό», όπως και με την τηλεταινία "Anna Pavlova", όπου πρωταγωνιστούσε η μετέπειτα σύζυγός του Galina Belyaeva. Τα έργα του κατορθώνουν να εκφράσουν την τρυφερότητα μέσα στην σκληρότητα και τον ρεαλισμό. Το συναίσθημα και η νοσταλγία για το παρελθόν είναι διάχυτα στο νεορομαντικό του ύφος, στα φολκλορικά αλλά και στα ιστορικά θέματά του, όχι όμως ως στείρα ανάμνηση αλλά ως προσπάθεια εξήγησης των αποφάσεων που σμίλεψαν το παρόν. Μελέτησε και αφηγήθηκε τον τσιγγάνικο πολιτισμό μετά από επιτόπιες έρευνες στην ευρύτερη Σοβιετική επικράτεια, με έμφαση στη μουσική και τα τραγούδια, από κοινού με τον Εβγκένι Ντόγκα.
Η πρεμιέρα θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 11 Μαΐου με την προβολή της ταινίας «Lautarii - Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη», αγαπημένη του Ελληνικού κοινού, την οποία θα προλογίσουν μεταξύ άλλων και ο πρέσβης της Μολδαβικής Δημοκρατίας Ε.S. Anatol Vangheli. Θα ακολουθήσουν ομιλίες για τη ζωή και το έργο του, όπως και μουσικό και χορευτικό πρόγραμμα από το συγκρότημα Μόλδοβα.
Η ταινία «Lautarii - Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη» θα προβάλλεται στους θερινούς κινηματογράφους της Αθήνας σε επανέκδοση από τις 17 Μαΐου.
«Lautarii - Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη»
Link με φωτογραφίες του
*
Link με φωτογραφίες της ταινίας
*
Link με φωτογραφίες της ταινίας
*
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
 |
| Οι τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό (Queen of the Gypsies, 1976) (Μαξίμ Γκόρκι - Εμίλ Λοτιάνου) |
ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΤΟΥ VALERIU JEREGHI
18.30 ENAΡΞΗ
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΟΣ ΚΟΣΣΥΒΑΚΗΣ, Kαλλιτεχνικός διευθυντής ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema
SVETLANA LISAGOR VERGIS, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνομολδαβικής Φιλίας "Αλέξανδρος Υψηλάντης"
E.S. ANATOL VANGHELI, Πρέσβης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην Ελληνική Δημοκρατία
VASILE GRAUR, Διευθυντής του κινηματογραφικού στούντιο Μολδόβα-Φίλμ,
ΟΜΙΛΙΑ
VALERIU JEREGHI, Σκηνοθέτης- Διευθυντής του εθνικού κέντρου κινηματογράφου της Μολδαβίας
19:15 Προβολή ταινίας ARRIVEDERCI
20:15 Προβολή ταινίας MILIKA
Οι ταινίες θα προβληθούν στα Ρουμανικά με αγγλικούς υπότιτλους.
Είσοδος δωρεάν
*
από ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11 έως TETAΡΤΗ 16 ΜΑΙΟΥ
από ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11 έως TETAΡΤΗ 16 ΜΑΙΟΥ
ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΤΟΥ ΕΜΙΛ ΛΟΤIΑΝΟΥ
Οι ταινίες θα προβληθούν στην αρχική τους γλώσσα (Ρουμάνικα ή Ρωσικά) με Ελληνικούς υπότιτλους.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11/5/2018
18:00 ΕΝΑΡΞΗ-Χαιρετισμοί
ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΟΣ ΚΟΣΣΥΒΑΚΗΣ, Καλλιτεχνικός διευθυντής ΝΕW STAR
SVETLANA LISAGOR VERGIS, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνομολδαβικής Φιλίας "Αλέξανδρος Υψηλάντης"
E.S. ANATOL VANGHELI, Πρέσβης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην Ελληνική Δημοκρατία
Η ΕΛΕΝΗ ΦΙΛΙΝΗ απαγγέλλει το ποίημα του Εμίλ Λοτιάνου «Εκείνον για τον οποίο γράφω»
Μουσικό πρόγραμμα:
LILIAN (βιολί) και TUDOR SPRINCEAN (ακορντεόν)
OLGA MARTINOVA (τραγούδι)
VASILE GRAUR (κιθάρα)
Φολκ συγκρότημα ΜΟΛΔΟΒΑ (χορός)
 |
| Krasnye polyany (1967) |
VALERIU JEREGHI Σκηνοθέτης - Διευθυντής του εθνικού κέντρου κινηματογράφου της Μολδαβίας
VASILE GRAUR, Σκηνοθέτης - Παραγωγός - Διευθυντής του κινηματογραφικού στούντιο Μολδόβα-Φίλμ
19:30 «Στιγμές από την ζωή του Λοτιάνου » - Aποσπάσματα από ντοκιμαντέρ του G. GRIGORIU
19.45 Διάλειμμα
20:00 «Lautarii - Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη»
ΣΑΒΒΑΤΟ 12/5/2018
18.30 «Οι τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό» (Queen of the Gypsies)
20.30 «Στις ρεματιές με τα βατόμουρα»
ΚΥΡΙΑΚΗ 13/5/2018
18:30 EUGEN DOGA, Ντοκιμαντέρ των Λοτιάνου, Τσιούρα, Ολαρέσκου,Ίσιπτσιουκ, Γκολουίνοβ
18:50 Κονσέρτο για πιάνο του ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ, Ενορχηστρωτή, Μουσικοσυνθέτη σε έργα του διάσημου Μολδαβού συνθέτη EUGEN DOGA για τον κινηματογράφο
19:45 «Νουβέλα σε πρώτο πρόσωπο» (The Shooting Party) (σενάριο ΑΝΤΟΝ ΤΣΕΧΩΦ)
21:00 «Αυτή η στιγμή» (This is the moment)
ΔΕΥΤΕΡΑ 14/5/2018
18:30 «Lautarii - Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη»
21:00 «Στις ρεματιές με τα βατόμουρα»
ΤΡΙΤΗ 15/5/2018
18:30 «Οι τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό» (Queen of the Gypsies)
20:00 EUGEN DOGA, Ντοκιμαντέρ των Λοτιάνου, Τσιούρα, Ολαρέσκου, Ίσιπτσιουκ, Γκολουίνοβ
ΤΕΤΑΡΤΗ 16/5/2018
18.30 «Αυτή η στιγμή» (This is the moment)
20:00 «Νουβέλα σε πρώτο πρόσωπο» (The Shooting Party) (σενάριο ΑΝΤΟΝ ΤΣΕΧΩΦ)
22:00 «Θα συναντηθούμε την αυγή»
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ NEW STAR
Σε ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ με την Ένωση Ελληνομολδαβικής Φιλίας "Αλέξανδρος Υψηλάντης"
Με την υποστήριξη του Εθνικού Κέντρου Κινηματογράφου Κισινάου,
του κινηματογραφικού στούντιο Μολδόβα-Φίλμ και Moldcinema.
ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ της ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ της Δημοκρατίας της ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ στην Ελληνική Δημοκρατία
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ 5 ΕΥΡΩ ΑΝΑ ΤΑΙΝΙΑ
ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ και ΚΟΝΣΕΡΤΟ ΠΙΑΝΟΥ 7 ΕΥΡΩ
ΜΟΛΔΑΒΙΚΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΙΣΟΔΟΣ ΔΩΡΕΑΝ
*
Γραφείο Τύπου NEW STAR
Phone: 2108220008, 2108220023
E-mail: newstarcine@gmail.com
*
Βασίλης Ραφαηλίδης
Δυο ταινίες
 |
| Lautarii (Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη), 1972 |
Η κάθε Δημοκρατία της Σοβιετικής Ένωσης έχει τα δικά της στούντιο, όπου γυρίζονται τανίες στην εθνική γλώσσα. Από τούτον τον ''περιφερειακό'' σοβιετικό κινηματογράφο, μέχρι τώρα γνωρίζαμε στοιχειωδώς μόνο τον Γεωργιανό. Με την ταινία του Μολδαβού Εμίλ Λοτιάνου Οι λαουτιέρηδες (πρωτότυπος τίτλος, που το δικό μας αντίστοιχο θα ήταν ''Βιολιτζήδες'') κάνουμε την πρώτη και πολύ ευχάριστη γνωριμία μας με τον μολδαβιανό κινηματογράφο, που αγνοούμε ακόμα και την ύπαρξή του.
Η Μολδαβία, περιοχή της Βεσσαραβίας, που σήμερα είναι Σοβιετική Δημοκρατία κι όπου μιλιέται μια γλώσσα, που προήλθε από ανάμειξη της ρουμανικής και της ρούσικης (πράγμα που δείχνει χαρακτηριστικά το διττό πολιτιστικό χαρακτήρα αυτής της περιοχής, το λατινικό και το σλαβικό) ήταν και ως ενα μεγάλο βαθμό εξακολουθει να'ναι μια χώρα ''τσιγγανοκρατούμενη'' : πουθενά στην Ευρώπη δεν μπορεί να βρει κανείς τόσους Τσιγγάνους συγκεντρωμένους και, συνεπώς, μια τέτοια συσσώρευση τσιγγάνικου φολκλόρ.
Κι όταν λέμε τσιγγάνικο φολκλόρ εννοούμε κατ' αρχήν τσιγγάνικη μουσική. Κι όταν λέμε τσιγγάνικη μουσική εννούμε κατ' αρχήν τσιγγάνικα βιολιά. Η ταινία του Μολδαβού Εμίλ Λοτιάνου είναι ένα είδος τσιγγάνικου μιούζικαλ, στο οποίο πρωταγωνιστεί, και στην οπτική και στην ηχητική μπάντα, ένας ιδιοφυής τσιγγάνος βιολιστής, ένα είδος Μότσαρτ της φολκλορικής-τσιγγάνικης μουσικής, μοιάζει βγαλμένος κατευθείαν απ' την περιοχή του λαϊκού μύθου.
Και τούτος ο μύθος είναι φορτωμένος με βάσανα και με ηρωισμούς, με έρωτες που γίνονται σκοπός της ζωής και με αγώνες που δίνουν νόημα και στον έρωτα και στην λευτεριά, τα δύο μεγάλα και μοναδικά ιδανικά του τσιγγάνου.
Ο Λοτιάνου δεν είχε παρά να αγαπήσει με πάθος τούτο το αστραφτερό φολκλόρ. Τα υπόλοιπα μοιάζει να έγιναν αυτόματα, ως συνέπεια μιας πράξης ''τρελού έρωτα'': η ταινία του δεν υπακούει σε κανέναν προκαθορισμένο δομικό σχέδιο. Η αφήγηση κυλάει εντελώς ''τρελά'', εντελώς συνειρμικά, όπως σ' ένα ποίημα που προσπαθεί να πάρει τη μορφή μπαλάντας, παραμένοντας πάντα βαθιά και ουσιαστικά λυρικό, ή καλύτερα όπως η μουσική των τσιγγάνων, η αυτοσχεδιαστική και ακατάσταση, που μοιάζει να μην έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, αλλά μόνο μια ''μέση'' παρατεινόμενη στο διηνεκές.
Το Βήμα, 13/12/1977
*
ΝΟΥΒΕΛΑ ΣΕ ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ (1978)
 |
| «Νουβέλα σε πρώτο πρόσωπο» (The Shooting Party). Σενάριο Άντον Τσέχωφ |
Ο Λοτιάνου χαλάει εσκεμμένα εκείνη την τέλεια τσεχωφική ισορροπία ανάμεσα στην πίκρα και το σαρκασμό υπερτονίζοντας πάρα πολύ άστοχα τη συναισθηματική πλευρά μιας ιστορίας που ως τέτοια βρίσκεται πολύ κοντά στο λαϊκό μελόδραμα: μια πανέμορφη αλλά και πάμφτωχη κοπελίτσα, κόρη δασοφύλακα, παντρεύεται για να λύσει το οικονομικό της πρόβλημα ένα γέρο και ξοφλημένο φεουδάρχη και ερωτεύεται ένα φίλο του εισαγγελέα, ο οποίος και την σκοτώνει σε μία έκρηξη ζήλιας για να κρύψει καλά το μακάβριο μυστικό του πίσω από την ''υπεράνω υποψίας” ιδιότητά του.
Δύο είναι οι δυνατές ερμηνείες σε χοντρές γραμμές, αυτής της μελοδραματικής ιστορίας: αυτή που προέκρινε ο σκηνοθέτης μας και εκείνη που λανθάνει μέσα στο τσεχωφικό κλίμα και που είναι μια διακριτική κριτική προς δύο κατευθύνσεις ταυτόχρονα: της κυρίως ειπείν αθλιότητας, της προσδιορισμένης με όρους οικονομικούς που από μόνη της ενέχει ένα σπέρμα τραγικό, και της ηθικής και ψυχολογικής αθλιότητας της ιθύνουσας τάξης που επίσης ενέχει ένα σπέρμα τραγικό, καθώς οι κατέχοντες αδυνατούν να καταλάβουν πως οι άνθρωποι δεν είναι πράγματα για να τα κατέχει κάποιος και που πάντα αντιμετωπίζουν την ομορφιά ως ανταλλάξιμη αξία που προσφέρεται σε χαμηλή τιμή στο χρηματιστήριο των ανθρωπίνων σχέσεων.
(Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί οι γυναίκες των πλουσίων είναι σχεδόν πάντα όμορφες πράγμα που αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του νόμου των πιθανοτήτων;) Είναι πολύ κρίμα που ο κατά τ' άλλα ικανός σκηνοθέτης δεν μπόρεσε να στοχαστεί βαθιά πάνω στον Τσέχωφ κι απ' αυτόν κράτησε μόνο ένα εντυπωσιακό στόρι.
Το Βήμα, 08/05/1979
*
ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΤΟΥ EMIΛ ΛΟΤΙΑΝΟΥ
11-16 Μαΐου - ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema
 |
| Οι τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό (Queen of the Gypsies, 1976) (Μαξίμ Γκόρκι - Εμίλ Λοτιάνου) |
Γεννήθηκε το 1936 στην περιοχή Clocusna στη Ρουμανία, η οποία σήμερα βρίσκεται στη Δημοκρατία της Μολδαβίας. Μετά την προσάρτηση της Βεσσαραβίας από την ΕΣΣΔ το 1944, η οικογένειά του χωρίζεται, με την μητέρα και τον αδελφό του να φεύγουν για το Βουκουρέστι και τον ίδιο να ζει νομαδικά, κυρίως μετά τον θάνατο του πατέρα του στον πόλεμο. Το 1949 επιχειρεί να διασχίσει παράνομα τον ποταμό Προύθο αλλά εντοπίζεται από τους συνοριοφύλακες οι οποίοι τον παραδίδουν στη μητέρα του στο Βουκουρέστι που τότε εργαζόταν στη Σοβιετική Πρεσβεία.
Το 1952 ζητά να επαναπατριστεί στην Clocusna για να του δοθεί η δυνατότητα να συνεχίσει τις κινηματογραφικές του σπουδές στη Μόσχα, καθώς είχε απορριφθεί από το Κέντρο Κινηματογράφου του Βουκουρεστίου. Εργάζεται ως ηθοποιός στο Δραματικό Θέατρο στο Κισινάου μέχρι να γίνει δεκτός στη Σχολή Δραματικής Τέχνης Ακαδημαϊκού Θεάτρου στη Μόσχα (1954-1956), ενώ λίγο αργότερα ξεκίνησε να εργάζεται στο Κέντρο Κινηματογράφου της Μολδαβίας. Εκεί πραγματοποίησε το ντεμπούτο του, “Θα συναντηθούμε την αυγή», το 1963. To 1968 γίνεται μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ένωσης.
Κατόπιν εργάζεται -από το 1973 μέχρι το 1983- στο στούντιο Mosfilm στη Μόσχα. Οι κινηματογραφικές διασκευές του Maxim Gorky (“Οι Τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό” 1978) και του Anton Chekhov (“To δράμα στο κυνήγι” 1978), όπως και το βιογραφικό φιλμ “Άννα Πάβλοβα”, αφιερωμένο στη ζωή της μεγάλης Ρωσίδας χορεύτριας, του προσέδωσαν μεγάλη δημοφιλία. Το 1976 “Οι Τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό” κερδίζουν το “Ασημένιο Koχύλι» του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαν Σεμπαστιάν, ενώ το Βαλς των Λουλουδιών του συνθέτη Eugen Doga από το “Το δράμα στο κυνήγι“ έγινε παγκοσμίως γνωστό. Για την “Άννα Πάβλοβα”, συμπαραγωγή Βρετανίας και Σοβιετικής Ένωσης, συνεργάστηκαν μεταξύ άλλων ο Michael Powell και ο Martin Scorsese. Ο τελευταίος μάλιστα εμφανίζεται και μπροστά στην κάμερα σε σύντομο ρόλο. Την ίδια εποχή ο Robert De Niro θέλησε να πρωταγωνιστήσει σε ταινία του Λοτιάνου και επισκέφθηκε τη Μόσχα για αυτόν το λόγο, αλλά η συνεργασία δεν πραγματοποιήθηκε. (φωτο. Loteanu και DeNiro με τα παιδιά τους στην Κόκκινγ Πλατεία).
Ένα από τα πράγματα στα οποία δεν μπορούσε να αντισταθεί ο Εμίλ Λοτιάνου ήταν η ομορφιά. Οι όμορφες γυναίκες είχαν μια καταπληκτική επιρροή πάνω του. Μερικές από αυτές, συμπεριλαμβανομένων των Svetlana Toma και Galina Belyayeva, ήταν νέες ηθοποιοί που συνέβαλε στην επιτυχία τους. Για αυτόν ήταν σαν ξεχωριστά έργα τέχνης, μοναδικές δημιουργίες που κατάφερναν να αντανακλούν το πιο ωραίο από ό,τι υπάρχει στη γη και να εκφράζουν έναν εσωτερικό κόσμο γεμάτο συναίσθημα και συγκίνηση. Το 1979 παντρεύεται την ηθοποιό Galina Belyayeva, πρωταγωνίστρια στα φιλμ “Το Δράμα στο κυνήγι” και “Άννα Πάβλοβα”.
Το 1985 επιστρέφει στη Μολδαβία στο στούντιο Moldova-Film και εργάζεται ταυτόχρονα στη Μολδαβική τηλεόραση, όπου σκηνοθετεί μια ταινία-διασκευή ενός ποιήματος του Μιχάι Εμινέσκου, με τίτλο "Luceafarul". Διδάσκει στο Ινστιτούτο Καλών Τεχνών του Κισινάου, όπου μεταξύ των μαθητών του είναι οι: Svetlana Toma, Grigore Grigoriu, Victor Ciutac, Maria Sahaidac και οι αδελφοί Victor και Mircea Sotchi-Voinicescu. Εκλέγεται πρόεδρος της Ένωσης Κινηματογραφιστών της Μολδαβίας, δημιουργεί την Ένωση Πειραματισμού και Δημιουργίας Phoenix-M, ιδρύει το θεατρικό και κινηματογραφικό περιοδικό ”Lanterna Magica” και την τηλεοπτική εκπομπή ”Ψάχνοντας ένα Αστέρι”. Λαμβάνει διακρίσεις στη χώρα του και γίνεται τιμητικό μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Κινηματογράφου Nike.
Το 1998, σκηνοθετεί την παράσταση με τίτλο "Unconditionally Yours, Antosha Chekhonte", βασισμένη στα έργα «Η Αρκούδα» και «Ο Γάμος» του Αντών Τσέχοφ, που ανέβηκε στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας. Συνέγραψε πολλές συλλογές ποιημάτων και διηγημάτων, καθώς και τα σενάρια για τις ταινίες που σκηνοθέτησε. Έχει επίσης συνθέσει τα ποιητικά χωρία για την ταινία ”The Eighth Wonder of the World" (1981).
Πέθανε στις 18 Απριλίου 2003 σε νοσοκομείο της Μόσχας πριν προλάβει να ολοκληρώσει την ταινία του ”Yar”. Eτάφη στο νεκροταφείο του Vagankovo στη Ρωσική πρωτεύουσα, αφήνοντας πίσω του πλούσιο κινηματογραφικό και ποιητικό έργο.
"Το φολκλόρ στην πιο κλασική μορφή του είναι για μένα η πιο προσωπική διαθήκη των προγόνων μου. Αισθάνθηκα πάντα μέσα στη λαϊκή ποίηση ένα μαγικό και μυστηριώδη χαρακτήρα. Οι απλές και καθημερινές λέξεις βγάζουν κάτι το ''θεϊκό'' συνδυάζοντας μ’ έναν μοναδικό τρόπο την ομορφιά και τη δύναμη της ψυχής: η Πατρίδα, ο Έρωτας, η Αλήθεια, η Αδελφότητα, η Ομορφιά”
Εμίλ Λοτιάνου
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
1993 Skorlupa
1987 Luceafarul (TV Movie)
1983 Anna Pavlova (TV Series)
1978 Νουβέλα σε πρώτο πρόσωπο
1976 Οι τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό
1974 Ekho goryachey doliny
1973 Lautarii - Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη
1970 Akademik Tarasevich
1968 Αυτή η στιγμή
1967 Freska na belom
1967 Στις ρεματιές με τα βατόμουρα
1965 Θα συναντηθούμε την αυγή
1960 Zhil-byl malchik
1959 Bolshaya gora
*
ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ
Ποιητικές συλλογές
The Solicitude (Zbucium), Κισινάου, 1956
The Call of the stars (Chemarea stelelor), Κισινάου, 1962
The White rainbow (Vioara alba), Mόσχα, 1964
The Rhythms (Ritmuri), Κισινάου, 1965
The Pastorale (Bucolica), Kισινάου,1966
The Luminary of love (Светоч любви), Tιφλίδα, 1966 (με τον V.Korotich)
Selected lyrics (Избранная лирика), Mόσχα, 1967
Lyrics (Versuri), Κισινάου, 1970
This instant , Μόσχα, 1971
Lautarii, Mόσχα, 1973
The Double spiral, Κισινάου, 1976
The Book of love, Άλμα-Άτα, 2000
*
Διηγήματα
Vioara albă, Ed. Cartea Moldovenească, Κισινάου, 1963
Bucolica (1966)
Lăutarii, Ed. Cartea Moldovenească, Κισινάου, 1972
*
ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ TOY ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ:
 |
| «Οι τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό» (Queen of the Gypsies, 1976) |
«Ο τραγικός έρωτας δυο νέων, που τους χωρίζει η ζωή και η διαφορετική φυλετική καταγωγή και μια ταυτόχρονη σκιαγράφηση όλου του πλούτου της τσιγγάνικης παράδοσης».
O τίτλος της ταινίας αναφέρεται στους παραδοσιακούς μουσικούς Pομά της Μολδαβίας και της Ρουμανίας, ενώ η πλοκή επικεντρώνεται στο πρόσωπο ενός μουσικού lautar και του ανεκπλήρωτού του έρωτα, στη Βεσσαραβία του 19ου αιώνα. Η μουσική του Eβγκένι Ντόγκα επαυξάνει την οπτική εμπειρία ντύνοντας την ταινία με πρωτότυπες συνθέσεις βασισμένες στη Μολδαβική και Τσιγγάνικη παράδοση.
Η ρομαντική και φανταχτερή αυτή ταινία, που καθιέρωσε τον Loteanu ως σκηνοθέτη, προβλήθηκε το 1972 στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαν Σεμπαστιάν, κερδίζοντας ταυτόχρονα δύο πολύ σημαντικά βραβεία: το Βραβείο «Ασημένιο Κοχύλι» και το Ειδικό Βραβείο Κριτών. Το φιλμ έγινε επίσης ιδιαίτερα δημοφιλές στην Ιταλία, με συνέπεια να του απονεμηθεί το Βραβείο San Fedele το 1978.
Αρχηγός μιας περιπλανώμενης μπάντας τσιγγάνων από της στέπες της Βεσσαραβίας (πλέον Μολδαβία), o Toma Alistar είναι ένας ικανότατος βιολιστής. Περιοδεύει στις πρωτεύουσες της Ευρώπης και στις βασιλικές αυλές, όπου είναι περιζήτητος. Όλον αυτό τον καιρό, δεν μπορεί να βγάλει από το μυαλό του τον πρώτο του έρωτα, την όμορφη Leanca, που παντρεύτηκε κάπου μακριά όταν ο Toma βρισκόταν σε ταξίδι, και ξοδεύει τα χρόνια και την περιουσία του προσπαθώντας να τη βρει.
"Η ταινία έκανε παγκοσμίως γνωστό τον Emil Loteanu και μαζί με το «Queen of the Gypsies» αποτελεί μια μουσική και λυρική διλογία πάνω στα ήθη, τα έθιμα και τους θρύλους των τσιγγάνων της Μολδαβίας, πατρίδας του σκηνοθέτη...
Η ιστορία της ταινίας είναι εξαιρετικά απλή και μπορεί να συνοψισθεί ως εξής: ένας νεαρός μουσικάντης, μεγάλος βιρτουόζος του βιολιού, περιπλανιέται με τη φυλή των Λαουτάρηδων σ' όλη την Μολδαβία, ψάχνοντας να βρει την αγαπημένη του Leanca, που την πάντρεψαν μ' έναν πλούσιο τσιγγάνο. Το ερωτικό πάθος του γι' αυτήν δε θα σβήσει κι όταν ακόμα ασπρίσουν οι τρίχες τις κεφαλής του. Μάταια όμως ο ήρωας θα αναζητά τη μοναδική αγαπημένη του.
Όλη η ταινία πάλλεται από τη μουσική, που καθοδηγεί το ρυθμό της αφήγησης, των συναισθημάτων, του παιξίματος των ηθοποιών (που είναι όλοι αληθινοί μουσικοί). Τα χρώματα συμμετέχουν ενεργά σ' αυτό το παιχνίδι της υπερβολής και ο Loteanu χρωματίζει με μια απόλυτη ελευθερία το εξωτερικό κι εσωτερικό τοπίο της ταινίας του.
Όλη η ταινία πάλλεται από τη μουσική, που καθοδηγεί το ρυθμό της αφήγησης, των συναισθημάτων, του παιξίματος των ηθοποιών (που είναι όλοι αληθινοί μουσικοί). Τα χρώματα συμμετέχουν ενεργά σ' αυτό το παιχνίδι της υπερβολής και ο Loteanu χρωματίζει με μια απόλυτη ελευθερία το εξωτερικό κι εσωτερικό τοπίο της ταινίας του.
Αναφερόμενος στη λατρεία των τσιγγάνων, ο Loteanu λέει: "Οι τσιγγάνοι είναι ο μόνος λαός που έχει για πατρίδα του ολόκληρη τη γη. Θρησκεία τους είναι η ατέρμονη περιπλάνηση. Λίκνισμά τους το τραγούδι. Τα παιχνίδια τους είναι οι ζαβολιές, οι απάτες κι οι κλοπές. Στη θέση του Ναού έχουν την Αγάπη. Οι τσιγγάνοι είναι το τελευταίο δείγμα της παιδικής ηλικίας της ανθρωπότητας. Ο συμβιβασμός στον έρωτα δε γίνεται ποτέ αποδεκτός στους τσιγγάνους... Το παιχνίδι με τη γυναίκα είναι διαβολικό, γιατί μαζί της είναι αδύνατον να κερδίσεις. Οι τσιγγάνικες ιστορίες είναι παραμύθια για μεγάλους. Δεν είναι τυχαίο ότι συχνά στράφηκαν προς αυτούς συγγραφείς σαν τους Τολστόι, Πούσκιν, Μεριμέ, Λόρκα, Μαρκέζ κ.ά.".
Κατηγόρησαν συχνά τον Loteanu ότι παρασύρεται από τα φολκλορικά στοιχεία των ιστοριών του. Αυτός όμως έχει έτοιμη την απάντηση: "Το φολκλόρ στην πιο κλασική μορφή του είναι για μένα η πιο προσωπική διαθήκη των προγόνων μου. Αισθάνθηκα πάντα μέσα στη λαϊκή ποίηση ένα μαγικό και μυστηριώδη χαρακτήρα. Το φολκλόρ με επηρεάζει από μικρό παιδί. Ένιωσα τον ιδιαίτερο και ενδότερο χαρακτήρα της πατρίδας μου μέσα από την ευαίσθητη μουσική... μέσα από το συνδυασμό των χρωμάτων στα εθνικά κοστούμια, τα φουλάρια, τα τραπεζομάντηλα, τα χαλιά μας, μέσα από την αρχιτεκτονική των χωριών μας κλπ".»
Κατηγόρησαν συχνά τον Loteanu ότι παρασύρεται από τα φολκλορικά στοιχεία των ιστοριών του. Αυτός όμως έχει έτοιμη την απάντηση: "Το φολκλόρ στην πιο κλασική μορφή του είναι για μένα η πιο προσωπική διαθήκη των προγόνων μου. Αισθάνθηκα πάντα μέσα στη λαϊκή ποίηση ένα μαγικό και μυστηριώδη χαρακτήρα. Το φολκλόρ με επηρεάζει από μικρό παιδί. Ένιωσα τον ιδιαίτερο και ενδότερο χαρακτήρα της πατρίδας μου μέσα από την ευαίσθητη μουσική... μέσα από το συνδυασμό των χρωμάτων στα εθνικά κοστούμια, τα φουλάρια, τα τραπεζομάντηλα, τα χαλιά μας, μέσα από την αρχιτεκτονική των χωριών μας κλπ".»
(από άρθρο του Μπ. Ακτσόγλου)
Σκηνοθεσία- Σενάριο: Εμίλ Λοτιάνου
Πρωταγωνιστούν: Sergey Lunkevich, Dumitru Habasescu, Jenea Rolko,
Galina Vodnyatskaya, Grigore Grigoriu, Olga Campeanu
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Vitali Kalashnikov
Μοντάζ: V. Slavich- Dimitriu
Μουσική: Eugen Doga
1971, Moldova-Film, Έγχρωμο, Ρουμάνικα
Διάρκεια: 141’
*
 |
| Emil Loteanou, 1936–2003 |
Ρομαντικό δράμα, βασισμένο στα διηγήματα “Μακάρ Τσούντρα” (1892) και “Η γριά Ιζεργκήλ” (1895) του Μaxim Gorky, που διαδραματίζεται στην Αυστρο-Ουγγαρία των αρχών του 20ου αιώνα. Ήταν η πιο δημοφιλής ταινία στη Σοβιετική Ένωση το 1976, με περίπου 65 εκατομμύρια κομμένα εισιτήρια, ενώ έλαβε διανομή σε άλλες 112 χώρες. Ο Eβγκένι Ντόγκα, μαζί με τον σκηνοθέτη Εμίλ Λοτιάνου, πραγματοποίησαν επιτόπια έρευνα στις Τσιγγάνικες παραδόσεις της Σοβιετικής Ένωσης προκειμένου να αναπαραστήσουν πιστά το πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται η πλοκή.
Σκηνοθεσία- Σενάριο: Εμίλ Λοτιάνου
Πρωταγωνιστούν: Grigore Grigoriu, Svetlana Toma, Barasbi Mulayev, Mikhail Shishkov,
Borislav Brondukov
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Sergei Vronsky
Μοντάζ: Nadezhda Vasilyeva
Μουσική: Εugen Doga
1976, Mosfil, Έγχρωμο, Ρώσικα
Διάρκεια: 101’
*
Στις ρεματιές με τα βατόμουρα (1966)
Τα βοσκοτόπια ενός κολχόζ (συνεταιριστικό αγρόκτημα στην πρώην Σοβιετική Ένωση) καταστράφηκαν από τον καυτό ήλιο. Για να σώσουν τα κοπάδια τους, οι βοσκοί αποφασίζουν να τα μεταφέρουν στα Κόκκινα Λιβάδια (Krasnye Polyany, ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας). Στο μακρύ τους ταξίδι τους συνοδεύουν ο ανταποκριτής Andrei και η νεαρή Ilutse, που είναι ερωτευμένη με τον βοσκό ονόματι Savva. Η ταινία αποτέλεσε αφετηρία μιας πιο ποιητικής και ρομαντικής κινηματογραφικής προσέγγισης από τον Εμίλ Λοτιάνου, που είναι εμφανής και στις μετέπειτα ταινίες του.
Σκηνοθεσία- Σενάριο: Εμίλ Λοτιάνου
Πρωταγωνιστούν: Mihail Badiceanu, Victor Chutak, Grigore Grigoriu, Svetlana Toma
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Vlad Ciurea
1966, Moldova-Film, Aσπρόμαυρο, Ρώσικα
Διάρκεια: 92’
*
Νουβέλα σε πρώτο πρόσωπο (Mosfilm, 1978)
Η κινηματογραφική μεταφορά του μοναδικού μυθιστορήματος του Ρώσου συγγραφέα Άντον Τσέχωφ "Το δράμα στο κυνήγι" (1884) θεωρείται η πιο όμορφη ιστορία αγάπης στον Ρώσικο κινηματογράφο. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί Oleg Yankovski και η μετέπειτα σύζυγος του Emil Loteanu, Galina Belyaeva. Διαγωνίστηκε στις Κάννες το 1978, ενώ το γαμήλιο βαλς που συνέθεσε για την ταινία ο Eβγκένι Ντόγκα έγινε παγκοσμίως γνωστό, χρησιμοποιήθηκε στην τελετή έναρξης των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Socchi το 2014 και την ίδια χρονιά ανακηρύχθηκε από την UNESCO ως το τέταρτο μεγαλύτερο μουσικό αριστούργημα του 20ου αιώνα.
Σκηνοθεσία- Σενάριο: Εμίλ Λοτιάνου
Πρωταγωνιστούν: Galina Belyayeva, Oleg Yankovsky, Kirill Lavrov, Leonid Markov
Svetlana Toma, Grigore Grigoriu, Vasili Simchich, Olegar Fedoro
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Anatoly Petritsky
Μοντάζ: L. Knyazev
Μουσική: Yevgeni Doga
1978, Mosfilm, Έγχρωμο,Ρώσικα
Διάρκεια: 108’
*
Αυτή η στιγμή (1968)
O Εμίλ Λοτιάνου εδώ μεταφέρει το πεδίο δράσης της ταινίας εκτός συνόρων ακολουθώντας έναν ρομαντικό ταξιδιώτη από τη Μολδαβία, τον Μιχάι Άνταμ. Ο πρωταγωνιστής κατατάσσεται ως εθελοντής στην Ισπανία, ενάντια στο φασιστικό καθεστώς του Φράνκο. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί Gheorghe Dimitriu, Mariya Sagaidak και Mircea Sotsky-Voinicescu.
Σκηνοθεσία- Σενάριο: Εμίλ Λοτιάνου
Πρωταγωνιστούν: Gheorghie Dimitriu, Mariya Sagaidak, Mircea Sotsky- Voinicescu, Svetlana Toma, Mihai Volontir
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Vlad Ciurea
1968, Moldova-Film, Aσπρομαυρο, Ρώσικα
Διάρκεια: 97’
*
Θα συναντηθούμε την αυγή (1963)
Το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Εμίλ Λοτιάνου μας μεταφέρει στη Βεσσαραβία του 1919 και στην ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Μολδαβίας στον απόηχο της Ρωσικής Επανάστασης. Η ένταση στην περιοχή προκάλεσε την επέμβαση του Ρουμάνικου στρατού, γεγονός που θεωρήθηκε από τη Σοβιετική Ένωση ως παράνομη κατοχή των εδαφών της. Ο σκηνοθέτης προσεγγίζει ποιητικά τον πόλεμο και εστιάζει στους ανθρώπους και τις δύσκολες επιλογές τους.
Σκηνοθεσία- Σενάριο: Εμίλ Λοτιάνου
Πρωταγωνιστούν: Vladimir Bolchik, Sergei Golovanov, Evgeniy Grigorev, Ilie Gutu, Dmitriy Karachobanu, Yulian Kodeu, Yekaterina Malkoch, Valery Panarin, Ion Shkurya
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Leonid Proskurov
1963, Moldova-Film, Ασπρόμαυρο, Ρώσικα
*
 |
| Emil Loteanou, 1936–2003 |
Όπως αφηγείται ο ίδιος ο σκηνοθέτης για τον τόπο που γεννήθηκε και τον πολιτισμό που τον ανέθρεψε, και τα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα:
«Νομίζω ότι για τους ανθρώπους που γεννιούνται στις κοιλάδες των ποταμών Προύθου και Δνείστερου στην περιοχή της Βεσσαραβίας, εδώ σε αυτή την περιοχή, υπάρχουν άλλοι νόμοι της ύπαρξης, όπου η λαογραφία εκπαιδεύει το παιδί. Δηλαδή σε ένα κανονικό περιβάλλον το παιδί διαμορφώνεται μέσα από την ποίηση και μουσική. Δεν υπάρχει ζωή χωρίς αυτή τη συνεχή τροφοδοσία του σώματος και του πνεύματος που απαιτεί μια μόνιμη πνευματική τροφή, μέσα από μελωδίες, μουσική, ομορφιά, ποίηση κλπ. Λοιπόν, αυτή είναι μια συνεχής διαδικασία. (…) Θυμάμαι ότι από μικρός μορφώθηκα μέσα από παραμύθια, τραγούδια, παιδικά παιχνίδια που βασίζονται σε αυτοσχέδια τραγούδια («Άla, bala, portocala…»). Τα Χριστουγεννιάτικα και Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα ήταν επίσης ένα σχολείο, μια μικρή μουσική ακαδημία για παιδιά. Στα μέρη μας, μόλις γεννηθεί ένα παιδί, έχει μια εκλεκτή, διακεκριμένη μουσική κουλτούρα που διδάσκεται από τους πλησιέστερους, τους πιο κοντινούς συγγενείς του, τη μητέρα, τον πατέρα και τους παππούδες του. Εγώ μεγάλωσα σε έναν κόσμο με τραγούδια και είχα ένα πολύ προσωπικό δέσιμο με ό,τι ονομάζεται μουσικός ήχος.
(…) Σε ηλικία 16 ετών επέστρεψα στη γενέτειρά μου, εδώ στη Βεσσαραβία, όπου άρχισα να εργάζομαι ως ηθοποιός στο Μολδαβικό Θέατρο και πρέπει να πω ότι έως και σήμερα διατηρώ ένα ζεστό συναίσθημα για τους ανθρώπους που τότε με καταδέχτηκαν στην ομάδα τους. Ήμουν ένας νεαρός με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες όμως οι καινούριοι συνάδελφοι μου στάθηκαν με καλοσύνη και γενναιοδωρία. Γι' αυτό και εγώ αργότερα τους προτίμησα για τα γυρίσματα των ταινιών μου, όχι ως ανταμοιβή, αλλά επειδή ήταν πολύ ταλαντούχοι και καλόκαρδοι άνθρωποι.
Δεν έμεινα πολύ στο Κισινάου και στην ηλικία των 17 ξεκίνησα τις πανεπιστημιακές μου σπουδές. Έφτασα στη Μόσχα, σε αυτή την μεγαλούπολη, εντελώς άγνωστη για μένα. Έτσι ήθελε ο Θεός και με οδήγησε στην πιο διάσημη και περίφημη σχολή στο Ακαδημαϊκό Θέατρο Τέχνης «Μ. Γκόρκι» της Μόσχας, όπου και πάλι ήταν ένα μεγάλο δώρο της ζωής μου να έχω δάσκαλους που υπήρξαν φίλοι ή πρώην συνάδελφοι του Τσέχωφ ή του Μαξίμ Γκόρκι, δηλαδή εκείνων που δημιούργησαν τη μεγάλη θεατρική τέχνη στις αρχές του εικοστού αιώνα.
Αφού επέστρεψα μετά το τρίτο έτος από την Μόσχα, δούλεψα σκληρά μέρα και νύχτα και άρχισα να κάνω ταινίες στο στούντιο Μολδόβα-Φίλμ.»
Εμίλ Λοτιάνου
Ο Μαρσέλ Λοτιάνου, αδελφός του μεγάλου σκηνοθέτη, θυμάται:
«Είχε προετοιμαστεί εντατικά για τη μελλοντική του καριέρα. Μετά την αποφοίτηση τoυ από το Λύκειο, τόλμησε να γραφτεί στο νεοσυσταθέν Ινστιτούτο Θεάτρου και Κινηματογράφου στη Ρουμανία. Δυστυχώς όμως, όταν παρουσιάστηκε στην επιτροπή οι καθηγητές του είπαν: "... εσείς, νεαρέ Εμίλ Λοτιάνου, ποτέ δεν θα γίνετε καλλιτέχνης". Σε κάθε περίπτωση, ο αδερφός μου δεν άφησε τα όπλα και είπε: "Κύριε, αν δεν μπορώ εδώ να κάνω την καριέρα μου, θα δοκιμάσω με άλλο τρόπο". Και ο άλλος τρόπος ήταν ο επαναπατρισμός του στην Μολδαβία, στην τότε Σοβιετική Μολδαβία. Προσκόμισε την αίτηση και όλα τα σχετικά και τον Μάρτιο του 1953, μετά το θάνατο του Στάλιν, ο Εμίλ φεύγει για το Κισινάου.»
Ο σκηνοθέτης Nikita Mihalkov, λέει: «Ο Εμίλ Λοτιάνου είχε απίστευτο ταμπεραμέντο και ήταν επεκτατικός άνθρωπος. Άναβε αμέσως, είχε εξαιρετικά ενεργό εσωτερικό κόσμο, ήταν εκρηκτικός και ταυτόχρονα είχε την ικανότητα να μετατρέψει το οτιδήποτε σε ένα ποιητικό σκίτσο.»
Ο ηθοποιός Ion Ungureanu εκτίμησε πως «θέλεις δεν θέλεις, πολλοί άνθρωποι μπορούν να θεωρηθούν μαθητές αυτού του νεαρού και όμορφου Θεού που ήρθε από τη Βεσσαραβία, από την Clocusna. Ήρθε μέσα από ένα μύθο. Δεν είναι απλός άνθρωπος. Και δεν είναι τυχαίο που ο Βλάντ Ιοβίτσα πήγε στη Κλοκούσνα και έκανε ιδιαίτερη ταινία αφιερωμένη σε ένα εξαιρετικό λαογραφικό έθιμο, το ‘‘Μαλάνκα‘‘.
***
ΕUGEN DOGA
TO MOYΣΙΚΟ ΣΥΜΠΑΝ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΟΘΟΝΗ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ
«Η εικόνα ενός προσώπου καθορίζεται από τα έργα του, που ωφελούν τους ανθρώπους και τις κοινωνίες σε ύστατο βαθμό. Οι συναυλίες που δίνω στο Κισινάου, τη Μόσχα, την Αγ. Πετρούπολη, το Κούρσκ ή το Βουκουρέστι, στοχεύουν ακριβώς στην ιδέα του να ενώσουν τους ανθρώπους και να διατηρήσουν τα ιδανικά που τους κάνουν ευγενέστερους και ανεκτικότερους, που κάνουν τα λουλούδια να ανθίζουν και τον ήλιο να λάμπει φωτεινότερος».
Εβγκένι Ντόγκα
18:30 Προβολή ντοκιμαντέρ για τη ζωή του ΕβγκένιΝτόγκα των Λοτιάνου, Τσιούρα, Ολαρέσκου,Ίσιπτσιουκ, Γκολουίνοβ
18:50 Κονσέρτο για πιάνο: Σπύρος Παπαθεοδώρου σε έργα του διάσημου Μολδαβού συνθέτη γραμμένα για τον κινηματογράφο
Στο πλαίσιο της Εβδομάδας Μολδαβικού Κινηματογράφου στο Αλκυονίς από 10-16 Μαΐου θα παρουσιαστεί το έργο του συνθέτη Εβγκένι Ντόγκα σε ένα κονσέρτο για σόλο πιάνο από τον ενορχηστρωτή και μουσικοσυνθέτη Σπύρο Παπαθεοδώρου.
Θα παρουσιαστούν 20 δημιουργίες του από έργα του συνθέτη για τον κινηματογράφο.
Θα προβληθεί το μικρού μήκους ντοκιμαντέρΕUGEN DOGAγια τη ζωή του, σκηνοθετημένο από τους Λοτιάνου, Τσιούρα, Ολαρέσκου, Ίσιπτσιουκ και Γκολουίνοβ.
*
*
***
ΕΒΓΚΕΝΙ ΝΤΟΓΚΑ
Ο Εβγκένι Ντόγκα γεννήθηκε στη Μολδαβία το 1937, και σήμερα κατοικεί μεταξύ της Μολδαβικής πρωτεύουσαΚισινάου και της Μόσχας. Βραβευμένος για το πολυεπίπεδο έργο του, ο Ντόγκα διαθέτει μια αστείρευτη ευελιξία σε στυλ και ύφος, διατηρώντας ωστόσο την ιδιαίτερη μουσική του ταυτότητα. Είναι αγαπητός από το κοινό, σε ακαδημαϊκό επίπεδο μεταξύ των συνθετών και κριτικών, αλλά και σε ευρύτερο ακροατήριο. Με μια ευρύτατη γκάμα στυλ, ύφους και μουσικών ειδών, βρίσκεται στη λίστα με τους 20 πιο αναγνωρισμένους συνθέτες του 20ου αιώνα. Τα έργα του παίζονται συχνά σε αίθουσες συναυλιών παγκοσμίως. Το «Βαλς του Γάμου», που γράφτηκε για την ταινία «Νουβέλα σε πρώτο πρόσωπο» ακούγεται σε γάμους, στο δρόμο, στο μετρό· την ίδια στιγμή ο Ντόγκα καταπιάνεται με πολύπλοκες μουσικές και παραστατικές φόρμες (όπως η όπερα και το μπαλέτο).
Το κινηματογραφικό του ντεμπούτο το κάνει στο πλευρό του σκηνοθέτη ΓκεόργκιΒόντα, γράφοντας τη μουσική για την ταινία «Ζητείται Πορτιέρης» (1967), με τον οποίο συνεργάστηκε άλλη μια φορά («Μόνος απέναντι στον έρωτα»). Μέχρι το 1969 είχε ήδη συνθέσει για ταινίες των ΒλαντΙόβιτσα, Βαλέριου Γάτζιου και ΑντόνΜάτερα. Ωστόσο, ωριμάζει μουσικά και γίνεται ευρύτερα γνωστός μέσα από τη συνεργασία του με τον ΕμίλΛοτιάνου. Πρωτότυπες συνθέσεις του ακούγονται στις ταινίες «Lautarii - Οι Τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη»(1973), «Οι Τσιγγάνοι ανεβαίνουν στον ουρανό» (1976), «Νουβέλα σε πρώτο πρόσωπο» (1978), «AnnaPavlova» (1983). Για το Lautarii μάλιστα διεξήγαγε εκτενή λαογραφική έρευνα για τις μουσικές παραδόσεις των Ρομά κατοίκων της Σοβιετικής Ένωσης. Μέσα στις ταινίες τουΛοτιάνου ξεδιπλώνεται η πλούσια εκφραστική του παλέτα, με όχημα άλλοτε και κατά περίσταση την Μολδαβική και Τσιγγάνικη μουσική παράδοση, κι άλλοτε το μουσικό λεξιλόγιο του ύστερου ρομαντισμού. Η κινηματογραφική του εργογραφία περιλαμβάνει πλέον περισσότερους από 200 τίτλους. Όπως ο ίδιος έχει γράψει:
«Ένα φιλμ είναι μικροσκόπιο για να δει κανείς το παρελθόν μου, απ‘ όπου ξεπηδούν οι βαλκανικοί ρυθμοί καθώς κι η σλάβικη ευδαιμονία, η ρομανική ελαφρότητα κι ο ρωσικός λυρισμός. Ένα φιλμ είναι τηλεσκόπιο, για να δει κανείς το μέλλον, εστιάζοντας στις μαγνητικές καταιγίδες όλων των γαλαξιών του άπειρου κόσμου.»
Εκτός από μουσική για τον κινηματογράφο, ο πολυσχιδής συνθέτης γράφει και εκκλησιαστική μουσική, όπερα, συμφωνίες, κουαρτέτα, ρέκβιεμ, τραγούδια, βαλς, χορωδιακά και ορχηστρικά έργα, μπαλέτα και έργα για παιδιά. Στο παρελθόν έγραψε επίσης μουσική για το ραδιόφωνο, για το θέατρο και για κινούμενα σχέδια. Η μουσική του έντυσε τις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 1980 στη Μόσχα και ακούστηκε στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς στο Σότσι (2014). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (με έδρα τη Γενεύη) του απένειμε ειδικό βραβείο για το μουσικό του έργο το 2007. Η Μολδαβική κυβέρνηση εξέδωσε γραμματόσημο με το πορτρέτο του το 2015, ενώ στο Κισινάου ο κεντρικός πεζόδρομος φέρει το όνομά του.
*
*
***
ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ
Ο Σπύρος Παπαθεοδώρου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1979.Σπούδασε στο Απολλώνιο Ωδείο μελετώντας πιάνο με τη Π. Λάλου και ανώτερα θεωρητικά με τον Μ. Αδάμη. Αποφοίτησε με βαθμό διπλώματος άριστα παμψηφεί και Α’ βραβείο παμψηφεί.
Ως σολίστας, πιανίστας-συνοδός και συνθέτης έχει εμφανιστεί σε συναυλίες τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, συνοδεύοντας τραγουδιστές, καθώς και μουσικά σύνολα διαφορετικών ειδών μουσικής και τάσεων. Από κλασσική μουσική, τζαζ, μέχρι και σύγχρονο ελληνικό τραγούδι.
Κάποιοι από τους χώρους που εμφανίστηκε είναι η αίθουσα του φιλολογικού συλλόγου Παρνασσός, αίθουσα συναυλιών Φ. Νάκας, Κηποθέατρο Ηρακλείου Κρήτης Μάνος Χατζιδάκις, Μονή Λαζαριστών Θεσσαλονίκης, κ.α.
Το 2001 δημιούργησε την Ορχήστρα Δωματίου του Πολιτιστικού Συλλόγου Φοιτητών Ίριδα του Πανεπιστημίου Αθηνών, με την οποία παρουσίασε στο Φεστιβάλ Αμαρουσίου μουσική του J.S.Bach.Η τεχνική του στο πιάνο καλύπτει μια μεγάλη γκάμα ειδών μουσικής από την κλασσική έως την τζαζ, με έμφαση τα τελευταία χρόνια στη σύγχρονη και κλασσική τζαζ.
Έχει γράψει μουσική για θέατρο και ντοκιμαντέρ συνεργαζόμενος με διάφορους πολιτισμικούς φορείς.Το 2009 διασκεύασε για πιάνο μουσική για το θέατρο του Μάνου Χατζιδάκι. Μ’ αυτήν τη δουλειά, συμμετείχε στη μουσικοθεατρική παράσταση του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν, «Από της ζωής τα μέρη χάθηκαν οι ποιητές», δίπλα στην Κάτια Γέρου, σε σκηνοθεσία Β. Νικολαΐδη. Η παράσταση συμμετείχε στο Φεστιβάλ Βηρυτού, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. Στη συνθετική του δραστηριότητα περιλαμβάνονται έργα ποικίλων τεχνοτροπιών και ηχητικών συνδυασμών, με σημαντικότερα τα ακόλουθα:
«Πόθος», για δεκατέσσερα όργανα, σοπράνο, ηθοποιό, σε ποίηση Ανδρέα Εμπειρίκου(2002),
«ΑgnusDei”, για τσέλο, πιάνο και σοπράνο(2008),
«Γλάρος», για πιάνο και σαξόφωνο(2009),
«Περιπλανήσεις για επεξεργασμένους ήχους»(2009), πιάνοσε ποίηση Ανδρέα Παγουλάτου,
καθώς και μια συλλογή κομματιών για σαξόφωνο και πιάνο γραμμένα για τον σαξοφωνίστα Στάθη Μαυρομάτη.
Τα τελευταία χρόνια το προσωπικό του συνθετικό ύφος χαρακτηρίζεται από μια λυρική απλότητα, αντλώντας υλικό από τον νεορομαντισμό, τον νεο-ϊμπρεσσιονισμό, τον μινιμαλισμό, τον αυτοσχεδιασμό στη σύγχρονη ευρωπαϊκή τζαζ αλλά και τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό.
*
Vasile Graur
σκηνοθέτης, παραγωγός, εκτελεστικός διευθυντής του κινηματογραφικού στούντιο «Moldova-Film».
Γεννήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 1962 στο χωριό Ιορντάνοβκα περιφέρεια Τσιμισλία στην Δημοκρατία της Μολδαβίας. Αποφοίτησε την Ακαδημία Μουσικής, Θεάτρου και Καλών Τεχνών «G. Musicescu»στο Κισινάουτο 1985.
Έχει εργαστεί στο «Θέατρο του Ηθοποιού» στο Κισινάου (1988-1990), που ίδρυσε ο ΕμίλΛοτεάνου, στο στούντιο «Bucium» (1990-1992) και στο στούντιο«Μολδόβα-Φίλμ».Είναι μέλος της Ένωσης Κινηματογραφιστών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας. Από το 2011 εργάζεται ωςυποδιευθυντής στο στούντιο Μολδόβα-Φίλμ.
Φιλμογραφία:
Dor de stat, 1993, (σκηνοθεσία)
Visurilecopilăriei, 1994, (σκηνοθεσία)
Primăvaraprivatizării, 1996, (σκηνοθεσία)
Quo vadis, 1991, (βοηθόςσκηνοθέτη)
Hotare, 1992, (βοηθόςσκηνοθέτη)
Iluzie, 1993, (βοηθόςσκηνοθέτη)
SweetDreams, 2000, (βοηθόςσκηνοθέτη)
Childhood, 2001, (βοηθόςσκηνοθέτη)
Gripa la pasari,2006, (βοηθόςσκηνοθέτη)
*
Γραφείο Τύπου NEW STAR
Phone: 2108220008, 2108220023
E-mail: newstarcine@gmail.com
*
Από Μποτίλια:
*
Λευκή ρετροσπεκτίβα σε φόντο κόκκινο
Με αφορμή την επαναλειτουργία της Αλκυονίδας και του Studio
Μικρό οδοιπορικό μνήμης μέσα από σινεμά και γεγονότα που σημάδεψαν τα χρόνια μας
***
Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας
και
Μποτίλια Στον Άνεμο: Πρόσωπα
Από Μποτίλια:
*
Λευκή ρετροσπεκτίβα σε φόντο κόκκινο
Με αφορμή την επαναλειτουργία της Αλκυονίδας και του Studio
Μικρό οδοιπορικό μνήμης μέσα από σινεμά και γεγονότα που σημάδεψαν τα χρόνια μας
***
Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας
και
Μποτίλια Στον Άνεμο: Πρόσωπα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.