45η Ευρωπαϊκή Μπριγάδα Αλληλεγγύης «Χοσέ Μαρτί», 6-22 Ιουλίου 2015 ‒ Δυο κείμενα για την Κούβα: Μαρτί και Φιντέλ

Με τους φτωχούς της γης
θέλω να μοιραστώ την τύχη μου
Χοσέ Μαρτί: Αβάνα, Κούβα, 28 Ιανουαρίου 1853 - 19 Μαΐου 1895.
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 18.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ. / Με πλαίσιο, 40 χ 30 εκ.)

Προσοχή! Ο Ιμπεριαλισμός έχει πολλά πρόσωπα
Φιδέλ Αλεχάντρο Κάστρο Ρους, 13 Αυγούστου 1926
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 3.V.2015 (Μελάνι, 21 χ 29 εκ. / Με κορνίζα 32 χ 41,5 εκ.)

Χοσέ Μαρτί

[...] Κι εκείνος ο επικίνδυνος κύριος, ο λεπτοκαμωμένος, ο φαλακρός, που περπατούσε λες και θα έφτανε κάπου αργοπορημένος, ονομαζόταν Χοσέ Μαρτί. Οι γονείς του ήταν Ισπανοί, αλλά ο ίδιος Κουβανός μέχρι το κόκαλο, και είχε πει:

«Ήμασταν μασκαρεμένοι με εγγλέζικα παντελόνια, γιλέκο από το Παρίσι, σακάκι από τις Ηνωμένες Πολιτείες και καπέλο από την Ισπανία.»

Απεχθανόταν την ψεύτικη ευρυμάθεια που ονόμαζαν Πολιτισμό, και απαίτησε:

«Αρκετά οι τήβεννοι και οι επωμίδες.»

Και διαπίστωσε ότι:

«Όλος ο κόσμος μπορεί να χωρέσει σ' ένα σπυρί καλαμποκιού».

Λίγο μετά από εκείνη τη συνάντηση στην Αβάνα, ο Μαρτί έφυγε για το βουνό. Πολεμούσε για την Κούβα, όταν μια ισπανική σφαίρα τον έριξε από το άλογο την ώρα της μάχης.

____ 

Ο Χοσέ Μαρτί το είχε πρωτοφωνάξει και το είχε καταγγείλει: το νεοσύστατο αμερικανικό έθνος μετατρεπόταν σε μια λαίμαργη αυτοκρατορία, και η πείνα του ήταν ακόρεστη. Ήδη είχε καταβροχθίσει τη γη των αυτοχθόνων και είχε φάει το μισό Μεξικό. Τίποτα δεν μπορούσε να το σταματήσει.

*

Φιντέλ

Οι εχθροί του λένε ότι ήταν ένας μονάρχης δίχως στέμμα, και πως δεν ξεχώριζε τη συμφωνία από την ομοφωνία.

Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.

Οι εχθροί του λένε ότι, αν ο Ναπολέων διέθετε μια εφημερίδα όπως η Γκράνμα, κανένας Γάλλος δεν 0α είχε πληροφορηθεί την πανωλεθρία στο Βατερλό.

Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.

Οι εχθροί του λένε πως άσκησε την εξουσία του μιλώντας πολύ και ακούγοντας λίγο, γιατί είχε συνηθίσει περισσότερο στον ήχο της φωνής του παρά ο τις άλλες φωνές.

Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.

Όμως οι εχθροί του δεν λένε πως, όταν έγινε η εισβολή στην Κούβα, δεν έβαλε το στήθος του μπροστά απλά και μόνο για να τον απαθανατίσει η Ιστορία,

πως αντιμετώπισε όλους τους τυφώνες σαν να ήταν κι ο ίδιος ένας τυφώνας,

πως γλίτωσε από εξακόσιες τριάντα δολοφονικές απόπειρες,

πως με την αποφασιστικότητά του, που ήταν μεταδοτική, κατάφερε να κάνει την αποικία πατρίδα,

και πως δεν ήταν χάρη στα μάγια του Μαντίνγκα ή στο θαύμα του Θεού, που αυτή η νέα πατρίδα κατάφερε να επιβιώσει μετά από δέκα προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών, έτοιμους πάντα να ορμίσουν με μαχαίρι και πιρούνι να τη φάνε.

Οι εχθροί του επίσης δεν λένε ότι η Κούβα είναι μια παράξενη χώρα, για­τί δεν παίρνει μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Υποτέλειας.

Ούτε λένε πως η επανάσταση, τιμωρημένη απ' όλες τις μεριές, είναι αυτό που κατάφερε να γίνει, όχι εκείνο που ήθελε να γίνει. Δεν λένε πως κατά ένα μεγάλο βαθμό, το τείχος ανάμεσα σ' εκείνο που ποθούσε και στην πραγματικότητα ψήλωνε εξαιτίας του εμπάργκο που της είχε επιβάλει η  αυτοκρατορία, η οποία δεν άφησε να αναπτυχθεί μια δημοκρατία κουβανέζικης ιδιαιτερότητας, αλλά υποχρέωσε την κοινωνία να στρατευθεί, δίνοντας στη γραφειοκρατία, που για κάθε λύση έχει και ένα πρόβλημα, το άλλοθι που χρειάζεται για να δικαιολογείται και να διαιωνίζεται.

Ούτε λένε πως παρά τα προβλήματα, παρά τις επιθέσεις από τα έξω και τις αυθαιρεσίες εκ των έσω, αυτό το βασανισμένο νησί που επιμένει να είναι χαρούμενο κατάφερε να είναι η λιγότερο άδικη λατινοαμερικανική κοινωνία.

Ούτε λένε οι εχθροί του πως κάτι τέτοιο επιτεύχθηκε χάρη στην αυτοθυ­σία του λαού της Κούβας, αλλά και στην ισχυρογνωμοσύνη και τα αναχρονιστικά ιδεώδη ενός ιππότη που πολεμούσε πάντα στο πλευρό των αδικημένων, όπως εκείνου του άλλου ιππότη, στα μέρη της Καστίλης.

ΕΔΟΥΑΡΔΟ ΓΚΑΛΕΑΝΟ 
ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ 

Μια σχεδόν παγκόσμια Ιστορία 

Μετάφραση Ισμήνη Κανσή
Εκδόσεις ΠΑΠΥΡΟΣ, 2009 (σσ. 239, 319-320)

Τα σχέδια αφιερώνονται στην

45η Ευρωπαϊκή Μπριγάδα Αλληλεγγύης

«Χοσέ Μαρτί»

6-22 Ιουλίου 2015

Σε εποχές κρίσιμες για την Κούβα

και για το μέλλον του σοσιαλισμού.

Μποτίλια Στον Άνεμο

Περισσότερα: Κούβα (70)