Ναζίμ Χικμέτ: Το ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος

Ναζίμ Χικμέτ
15 Ιανουαρίου 1902, Θεσαλονίκη - 3 Ιουνίου 1963, Μόσχα 

Θάνος Μικρούτσικος
13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα
Μαρία Δημητριάδη
Αθήνα, 11 Απριλίου 1950, 6 Ιανουαρίου 2009
Σχέδιο - Σύνθεση, Μπαμπης Ζαφειράτος, 10.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

Αυτό είναι

Πολιτικά τραγούδια (1975)

Ναζίμ Χικμέτ

Μετάφραση: Γιώργος Παπαλεονάρδος

Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος

Μαρία Δημητριάδη

Είμαι μέσα στο φως που προχωρεί
Tα μάτια μου είναι πλημμυρισμένα από πόθους
Ειν’ ωραίος ο κόσμος
Ειν’ ωραίος ο κόσμος

Τα μάτια μου δεν κουράζονται να βλέπουνε τα δέντρα
Τα δέντρα τα τόσο γεμάτα από ελπίδα
Τα δέντρα τα τόσο πράσινα

Ένα μονοπάτι ηλιόλουστο τραβάει μέσα απ’ τις μουριές
είμαι στο παράθυρο του νοσοκομείου
Δε νιώθω τη μυρωδιά των γιατρικών
Κάπου πρέπει ν’ ανθίζουν τα γαρούφαλα
Δε νιώθω τη μυρωδιά των γιατρικών

Το ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος
Το να μην παραδίνεσαι αυτό είναι

Περισσότερα από Μποτίλια
Χικμέτ
και

Μποτίλια Στον Άνεμο: Πρόσωπα δια χειρός

Μακρόνησος 26 Μαΐου 1947 - 1958: Ένας θαυμαστός συνδυασμός της παιδείας με τον στρατόν (2 VIDEO)

Γιώργος Φαρσακίδης, Μακελειό στη Χαράδρα. Σχέδιο του 1949

Το φαινόμενον της Μακρονήσου είναι μοναδικόν εις τον κόσμον ολόκληρον. Πρόκειται περί θαυμαστού συνδυασμού της παιδείας με τον στρατόν. Οι εμπνευσθέντες οργανώσαντες και διαχειριζόμενοι με τόσον επιτυχίαν το έξοχον αυτό έργον είναι άξιοι βαθείας εθνικής ευγνωμοσύνης.

Παναγιώτης Κανελλόπουλος, υπουργός Στρατιωτικών

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 24 Μάρτη 1949

*

nikol12009

Χρέος

Γιάννης Ρίτσος
Θάνος Μικρούτσικος
Μαρία Δημητριάδη

(Καντάτα για τη Μακρόνησο, 1976)

Κι ύστερα πάλι ομοβροντία τα χαράματα
Διώχνοντας απ’ τα κυπαρίσσια τα σπουργίτια
Τα φορτηγά αυτοκίνητα γιομάτα αγωνιστές
Περνώντας για τον τόπο της εκτέλεσης
Κόβοντας με τις ρόδες στα δυο τον ήλιο

ΕΛΑΣ: Φρουρός κι εκδικητής

Ύμνος του ΕΛΑΣ

Διασκευή, Ενορχήστρωση & Διεύθυνση Ορχήστρας: Θάνος Μικρούτσικος
Μουσική: Νίκος Τσάκωνας
Στίχοι: Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη
Ερμηνεία: Μαρία Δημητριάδη, Αφροδίτη Μάνου & Χορωδία
Πρώτη εκτέλεση: Μίκης Θεοδωράκης
Δίσκος: Τα Αντάρτικα ~ 1981, Lyra, Cd 3341

Με το ντουφέκι μου στον ώμο
σε πόλεις κάμπους και χωριά
της λευτεριάς ανοίγω δρόμο
της στρώνω βάγια και περνά

Μαρία Δημητριάδη: Μικρή καντάτα για μεγάλη φωνή (VIDEO)

Ναζίμ Χικμέτ
15 Ιανουαρίου 1902, Θεσαλονίκη - 3 Ιουνίου 1963, Μόσχα 

Θάνος Μικρούτσικος
13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα
Μαρία Δημητριάδη
Αθήνα, 11 Απριλίου 1950, 6 Ιανουαρίου 2009
Σχέδιο - Σύνθεση, Μπαμπης Ζαφειράτος, 10.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

Η ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΗ ΘΑΛΑΣΣΑ
Μια σπάνια συνεργασία της Ευγενίας Συριώτη με τη Μαρία Δημητριάδη

Ποίηση: Ναζίμ Χικμέτ.
Μετάφραση: Γιώργος Παπαλεονάρδος.
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος.

Θα γελάσεις απ' τα βάθη των χρυσών σου ματιών
Είμαστε μες στο δικό μας κόσμο

Η πιο όμορφη θάλασσα
είναι αυτή που δεν έχουμε ακόμα ταξιδέψει
Τα πιο όμορφα παιδιά δεν έχουν μεγαλώσει ακόμα
Τις πιο όμορφες μέρες μας
δεν τις έχουμε ζήσει ακόμα

Κι αυτό που θέλω να σου πω
το πιο όμορφο απ' όλα
δε στο 'χω πει ακόμα

*

ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ

Φωνή που νίκησε το χρόνο και το θάνατο

Οκτώ χρόνια απουσίας της αγαπημένης ερμηνεύτριας

 
Έβαλε το στίγμα της στο πολιτικό τραγούδι, ερμηνεύοντας μοναδικά στίχους κορυφαίων ποιητών και δημιουργίες μεγάλων Ελλήνων συνθετών.

Στρατεύτηκε στο κομμάτι εκείνο της τέχνης που αφουγκράζεται, οραματίζεται, αντιστέκεται στην εκμετάλλευση και το σκοτάδι της καταπίεσης.

Το ήθος, η ποιότητα, η αξιοπρεπής και αγωνιστική στάση της σφράγισαν τη ζωή της ασυμβίβαστης τραγουδίστριας με την υπέροχη φωνή, η οποία «έφυγε» πρόωρα από τη ζωή (7/1/2009).

Φωτιά στο Γοργοπόταμο: Η δύναμη του λαού − ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ: Ήρωες με δώδεκα ζωές − Ελισαίος Βαγενάς: Υποκλινόμαστε μπροστά στους αλύγιστους της ταξικής πάλης (Εκδήλωση - φωτό - Δημητριάδη)

  

ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ

Πλήθος κόσμου στην εκδήλωση για την ανατίναξη της γέφυρας

(ΦΩΤΟ)

Σάββατο 03/12/2016 - 14:34 - Ενημέρωση: Σάββατο 03/12/2016 - 15:31

Πλήθος κόσμου, άνθρωποι κάθε ηλικίας βρέθηκαν το πρωί του Σαββάτου στο Γοργοπόταμο στην εκδήλωση της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ.

Αντιστασιακοί και απόγονοί τους, μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, ασπρομάλληδες και μικρά παιδιά τίμησαν τα 74 χρόνια από την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου.

Στην εκδήλωση μίλησε ο Ελισαίος Βαγενάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ (διαβάστε παρακάτω όλη την ομιλία).

Επίσης, μίλησε ο Θοδωρής Αυγέρος γενικός γραμματέας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ ο οποίος αναφέρθηκε στο χρονικό της ανατίναξης της γέφυρας, ενώ στηλίτευσε τις άλλες πολιτικές δυνάμεις και τους μαζικούς φορείς που δήθεν τιμούν τον Άρη και τα παλικάρια του, ωστόσο όπως σημείωσε «για όλους αυτούς η Εθνική Αντίσταση ήταν ανώνυμη». «Η αντίσταση όμως του ελληνικού λαού έχει όνομα και πρωτοπορία. Την έλεγαν: ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, ΟΠΛΑ, Εθνική Αλληλεγγύη, Λαϊκή Πολιτοφυλακή, ΕΛΑΝ. Καρδιά, αιμοδότης, νους και καθοδηγητής του ΕΑΜικού κινήματος ήταν το ΚΚΕ», πρόσθεσε.

17/11/1973: Στην πέτρα της σιωπής

Ο ταμένος
Τα 18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας
Στίχοι: Γιάννης Ρίτσος
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Μαρία Δημητριάδη

Εδώ σωπαίνουν τα πουλιά σωπαίνουν κι οι καμπάνες
σωπαίνει κι ο πικρός Ρωμιός μαζί με τους νεκρούς του

Κι απά’ στην πέτρα της σιωπής τα νύχια του ακονίζει
μονάχος κι αβοήθητος της λευτεριάς ταμένος

*

17/11/1973 

Κατά τη 1 τα ξημερώματα τα τανκς έχουν ζώσει το Πολυτεχνείο. Τα μεγάφωνα και ο ραδιοσταθμός μεταδίδουν: «Μη φοβάστε τα τανκς», «Κάτω ο φασισμός», «Φαντάροι είμαστε αδέρφια σας. Μη γίνετε δολοφόνοι». 

Οι φοιτητές τοποθετούν ένα αυτοκίνητο πίσω από την κεντρική πύλη για να εμποδίσει την είσοδο των τανκς, ενώ ανεβασμένοι στα κάγκελα, τραγουδούν τον εθνικό ύμνο και φωνάζουν στους φαντάρους: «Είμαστε αδέρφια», «Λαός και στρατός ενωμένοι». Η Συντονιστική Επιτροπή προσπαθεί να διαπραγματευτεί την ασφαλή έξοδο του κόσμου.

Ναζίμ Χικμέτ: ¡No Pasarán!

Ναζίμ Χικμέτ
15 Ιανουαρίου 1902, Θεσαλονίκη - 3 Ιουνίου 1963, Μόσχα 

Θάνος Μικρούτσικος
13 Απριλίου 1947, Πάτρα
Μαρία Δημητριάδη
Αθήνα, 11 Απριλίου 1950 - 6 Ιανουαρίου 2009
Σχέδιο - Σύνθεση, Μπαμπης Ζαφειράτος, 10.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

ΧΙΟΝΙΖΕΙ ΜΕΣ ΣΤΗ ΝΥΧΤΑ

Ούτε ν’ ακούς μια φωνή απ’ τον άλλο κόσμο

Ούτε να βάζεις μες στο υφάδι των στίχων

                               πράματα αμύθητα

Ούτε ν’ αναζητάς τη ρίμα σάμπως χρυσικός

Ούτε όμορφα λόγια, ούτε μεγάλη πένα.

Τούτο το βράδυ ‒ευλογημένος να ’ναι ο Θεός ‒

                      είμαι πιο πάνου

                               πολύ πιο πάνου απ’ όλα τούτα.

Τούτο το βράδυ

            ένας τραγουδιστής είμαι των δρόμων

            είναι γυμνή η φωνή μου δίχως μπιχλιμπίδια

Γυμνή φωνή που τραγουδάει για σένα

            ένα τραγούδι που δε θα τ’ ακούσεις.

Νικηφόρος Βρεττάκος: Δακρυσμένος φρουρός της Ποίησης (Ρίτσος) ‒ 1+6 ποιήματα, 5 τραγούδια

Νικηφόρος Βρεττάκος
1 Ιανουαρίου 1912, Κροκεές Λακωνίας - 4 Αυγούστου 1991, Πλούμιτσα Λακωνίας
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 30.XII.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

Χρειάζονται οι στρατιώτες
για να φυλάνε τα σύνορα.
Τα σύνορα χρειάζονται για να υπάρχουνε
οι στρατιώτες.
Τα σύνορα και οι στρατιώτες
για να
μην αφήνουν
να κάνουν τη δουλειά τους
οι νόμοι
του Ήλιου κι η Ποίηση.

(Τα Σύνορα και οι Στρατιώτες)

Ο αιώνας, θαρρώ,
σα να γέρνει κι αυτός
με μια επίφοβη κλίση
σ’ ένα άσχημο ηλιοβασίλεμα.

(Ο Αιώνας)

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ

ΣΤΟΝ ΝΙΚΗΦΟΡΟ ΒΡΕΤΤΑΚΟ

ΝΙΚΗΦΟΡΕ

σε περιμένει ο αδελφός σου o Ταΰγετος

σε περιμένει ή Ελλάδα

σε περιμένουμε.

Το χρώμα της ελιάς λίγο-λίγο

γυρίζει πιότερο προς το τεφρό

που λείπεις.

Μικρούτσικος, Λοΐζος, Δημητριάδη: Ο δικός μας Ναζίμ Χικμέτ ‒ Αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ

Ναζίμ Χικμέτ, 15 Ιανουαρίου 1902, Θεσσαλονίκη - 3 Ιουνίου 1963, Μόσχα
Θάνος Μικρούτσικος, 13 Απριλίου 1947, Πάτρα
Μαρία Δημητριάδη, Αθήνα, 11 Απριλίου 1950 - 6 Ιανουαρίου 2009
Σύνθεση - Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 10.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

«Είμαι κομμουνιστής

Είμαι αγάπη απ’ την κορυφή ως τα νύχια,

αγάπη θα πει βλέπω, σκέφτομαι, κατανοώ,

αγάπη θα πει το παιδί που γεννιέται, το φως που πλημμυρίζει

αγάπη θα πει να δέσεις μια κούνια στ’ άστρα

αγάπη θα πει να χύνεις το ατσάλι μ’ απέραντο μόχθο

Είμαι κομμουνιστής.

Είμαι αγάπη απ’ την κορυφή ως τα νύχια…»

Ναζίμ Χικμέτ, ΟΙ ΡΟΜΑΝΤΙΚΟΙ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ Ν. ΧΙΚΜΕΤ

«Ο Χικμέτ στη μουσική» - Σήμερα η συναυλία με το Θ. Μικρούτσικο στην Αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ

Δημοσίευση: Σάβ, 16/05/2015 - 08:09
Τελευταία Ενημέρωση: Σάβ, 16/05/2015 - 08:09

Σήμερα στις 8 το βράδυ θα πραγματοποιηθεί (βλέπε πιο κάτω) συναυλία - μουσική παράσταση του Θάνου Μικρούτσικου πάνω σε έργα του ίδιου και του Μάνου Λοίζου, που θα φιλοξενηθεί στην Αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, στο πλαίσιο των πολιτικών εκδηλώσεων που γίνονται ενόψει του Επιστημονικού Συνεδρίου της ΚΕ του ΚΚΕ: Ναζίμ Χικμέτ «Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη», για τον μεγάλο Τούρκο κομμουνιστή ποιητή.

Τα τραγούδια θα ερμηνεύσουν η Ρίτα Αντωνοπούλου και ο Κώστας Θωμαΐδης. Στίχους του ποιητή θα απαγγείλλει ο ηθοποιός Δημήτρης Παπανικολάου. 

Παίζουν οι μουσικοί: Θύμιος Παπαδόπουλος (πνευστά), Βάσω Δημητρίου (κιθάρες) και ο Θάνος Μικρούτσικος στο πιάνο.

Μικρούτσικος - Χικμέτ: Θα γίνουν τα σκοτάδια λάμψη! ‒ 16 Μαΐου στην αίθουσα συνεδρίων του ΚΚΕ

Ναζίμ Χικμέτ, 15 Ιανουαρίου 1902, Θεσσαλονίκη - 3 Ιουνίου 1963, Μόσχα 
Θάνος Μικρούτσικος, 13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα
Μαρία Δημητριάδη, Αθήνα, 11 Απριλίου 1950, 6 Ιανουαρίου 2009
Σύνθεση - Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 10.V.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

Ο ΧΙΚΜΕΤ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Συναυλία με τον Θάνο Μικρούτσικο στην αίθουσα συνεδρίων του ΚΚΕ

Κείμενο του μεγάλου μουσικοσυνθέτη ενόψει της εκδήλωσης στις 16 Μάη

Το ερχόμενο Σάββατο, 16 Μάη, στις 20.00, στην αίθουσα Συνεδρίων του ΚΚΕ στον Περισσό θα πραγματοποιηθεί συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου με μελοποιημένη ποίηση Χικμέτ από τους Θ. Μικρούτσικο και Μάνο Λοΐζο. Θα ερμηνεύσουν οι Ρίτα Αντωνοπούλου και Κώστας Θωμαΐδης. Ποιήματα του ποιητή θα απαγγείλει ο ηθοποιός Δημήτρης Παπανικολάου. Θα παίξουν οι μουσικοί: Θύμιος Παπαδόπουλος (πνευστά), Βάσω Δημητρίου (κιθάρες).

«Μικρόκοσμος», «Κερέμ», «Λίγα γαρούφαλα», «Αν η μισή μου καρδιά», είναι μερικά μόνο από τα τραγούδια που θα ακουστούν στη συναυλία. Επίσης, στην παράσταση θα ακουστεί αρχειακό υλικό, με τη φωνή της Μαρίας Δημητριάδη να ερμηνεύει το τραγούδι «Η πιο όμορφη θάλασσα», στην τελευταία συναυλία της ζωής της.

Το μέλλον δε θα’ρθεί από μονάχο του, έτσι νέτο σκέτο... Απ’ την ουρά του τώρα άρπαξέ το!

Σταθμός Μαγιακόβσκη, Λένιγκραντ
(Ψηφιδωτό. Φωτό, Μπάμπης Ζαφειράτος, 25/3/2009)

  

Ξ Ε Λ Α Σ Π Ω Σ Τ Ε  Τ Ο  Μ Ε Λ Λ Ο Ν

Το μέλλον δε θα’ρθεί

από μονάχο του, έτσι νέτο σκέτο,

αν δεν πάρουμε μέτρα

κι εμείς.

Από τα βράγχια, κομσομόλε, άρπαξέ το!

Απ’ την ουρά του, πιονιέροι, εσείς.

Η κομμούνα

δεν είναι μια βασιλοπούλα του παραμυθιού, που λες,

για να την ονειρεύεσαι

τις νυχτιές.

Μέτρησε,

καλοσκέψου,

σημάδεψε–

και τράβα, βήματα τα βήματα,

έστω και πάνω σε μικροζητήματα.

Δεν είναι μόνον

ο κομμουνισμός

στη γη,

στα κάθιδρα εργοστάσια εκείνα.

Είναι και μες στο σπίτι,

στο τραπεζάκι μπρος,

στις σχέσεις,

στη φαμίλια,

στην καθημερινή ρουτίνα.

Εκείνος κει,

που ολημερίς

τριζοβολάει βλαστήμιες

σαν κάρο κακογρασωμένο

εκείνος που,

σαν ολολύζει η μπαλαλάικα,

χλωμιάζει ευθύς,

αυτός

το μπόι του μέλλοντος

δεν το ’χει φτασμένο.

Πόλεμος

δεν είναι μόνο, όπως θαρρείς εσύ,

να λες ναι, ναι,

στα μέτωπα

με βολές πολυβόλου.

Της φαμίλιας,

του σπιτικού,

η επίθεση,

για μας μικρότερη απειλή

δεν είναι διόλου.

Εκείνος που υποτάχτηκε

στην πίεση της φαμίλιας,

κοιμάται

μες στη μακαριότητα

ρόδων φτιαγμένων με χαρτί,–

αυτός δεν έφτασε το μπόι

της προσήλιας,

της δυνατής ζωής εκείνης

που θα’ρτεί.

Σαν τη φλοκάτα

και το χρόνο επίσης,

ο σκόρος της καθημερινότητας

τον κατατρώει στιγμή-στιγμή.

Το μεινεσμένο ρούχο

των ημερών μας για ν’ αερίσεις,

ε, κομσομόλε, τίναξέ το εσύ.

1925

Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκη

Πρόλογος και Απόδοση

Γιάννη Ρίτσου

 (ΚΕΔΡΟΣ, 1970)