Διδάγματα διαχρονικής σημασίας για τη στρατηγική του ΚΚΕ
Εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία της Αλέκας Παπαρήγα, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ, κατά την παρουσίαση της έκδοσης την Τετάρτη 15/1 στο βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής»
Το βασικό θέμα της 18ης Ολομέλειας αφορούσε στη συζήτηση για την έκθεση δράσης της ΚΕ από το 8ο Συνέδριο (1961), το Σχέδιο του νέου Προγράμματος και του Καταστατικού του Κόμματος, ως εισηγητικά κείμενα στις εργασίες του 9ουΠρογραμματικού Συνεδρίου (4 - 10/12/1973).
Συμπληρώθηκε η ημερήσια διάταξη με το ειδικό θέμα συζήτησης για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, με ενημέρωση - εκτίμηση για την πορεία του αντιδικτατορικού αγώνα (που είχε δυναμώσει μέσα στην Ελλάδα από το 1972), και τον καθορισμό της στάσης του Κόμματος στο δημοψήφισμα της χούντας.
Η στρατιωτική χούντα, την 1ηΙούλη 1973, κατάργησε με Συντακτική Πράξη τη βασιλεία, ανακήρυξε ως πρώτο Πρόεδρο Δημοκρατίας τον Γ. Παπαδόπουλο και προκήρυξε δημοψήφισμα για το πολιτειακό ζήτημα για τις 29 Ιούλη, ενώ πλάσαρε μέτρα «φιλελευθεροποίησης» και προσφυγής σε εκλογές, σε ένα μακρύτερο χρονικό διάστημα και με τη δική της συμμετοχή ως πολιτικού μορφώματος - κόμματος.
Στη συζήτηση του θέματος αυτού συμπεριελήφθη και η Διακήρυξη της ΚΕ (που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από τη 18η Ολομέλεια) η οποία αναφερόταν στον, μετά τη χούντα, πολιτικό στόχο του Κόμματος, στο καθεστώς της Νέας Δημοκρατίας.
Τα ντοκουμέντα που ψηφίστηκαν για το 9ο Συνέδριο ονομάστηκαν Προσχέδιο, καθώς δόθηκε η δυνατότητα να ξανασυζητηθούν στις ΚΟ και να διαμορφωθούν για συζήτηση στις εργασίες του 9ου Συνεδρίου. Η απόφαση να μεσολαβήσει νέος κύκλος συζήτησης πριν από το Συνέδριο προέκυψε καθώς, κατά τις εργασίες της Ολομέλειας ανέκυψαν προβληματισμοί, διαφορετικές σκέψεις, επισημάνθηκαν αντιφάσεις. Αφορούσαν κυρίως στο ζήτημα της ενιαίας επαναστατικής διαδικασίας με τη λογική των δύο σταδίων, της αντιιμπεριαλιστικής δημοκρατικής επανάστασης και της σοσιαλιστικής.
Στην εισήγηση του ΠΓ χρησιμοποιήθηκε, λαθεμένα, ως κριτήριο εκτίμησης για προκαπιταλιστικά στοιχεία η ύπαρξη μεγάλου αριθμού μικροϊδιοκτητών αγροτών, σε σύγκριση με άλλα καπιταλιστικά κράτη, ή αν αποτελούσαν ένα λεπτό επάνω στρώμα απέναντι στη μάζα των μικροϊδιοκτητών. Διαφορές και ερωτήματα υπήρξαν και στο ζήτημα των κοινωνικών κινητήριων δυνάμεων των δύο σταδίων.
Δεν καθορίζει ο συσχετισμός δυνάμεων τον πρωτοπόρο ρόλο του Κόμματος
Η 18η Ολομέλεια δεν μπόρεσε να αποτελέσει έναν σημαντικό ιστορικό σταθμό, παρά ορισμένες θετικές βελτιώσεις που επέφερε. Τελικά δεν έγινε το μόνο αναγκαίο, αντικειμενικά απαιτητό, βήμα προς το 9ο Συνέδριο: Η αλλαγή της στρατηγικής του Κόμματος που απαιτούνταν και εξαρτιόταν από την, με τόλμη, κρίση της στρατηγικής στην κρίσιμη 10ετία '40 - '50. Δεν πρέπει, επίσης, να αγνοηθεί το βάρος των επιδράσεων από τη διεθνή στρατηγική του Κομμουνιστικού Κινήματος, από τη στρατηγική ιδιαίτερα στις διεθνείς σχέσεις των σοσιαλιστικών κρατών.
