Αντώνης Ραλλάτος: 4 άρθρα για το Περιβάλλον & Η θέση του ΚΚΕ — 3. Πράσινη υπ-ανάπτυξη - Η ΕΕ και ο ρόλος της Ελλάδας - Ο Αμαζόνιος

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΦΩΤΙΑ, ΕΙΝΑΙ Ο  ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ

4 άρθρα του Αντώνη Ραλλάτου για το Περιβάλλον & Οι θέσεις του ΚΚΕ:

1. Το (α)φυσικό φαινόμενο της δασικής πυρκαγιάς

2. Περιβαλλοντική Νομοθεσία, κεφάλαιο και στικά κόμματα

3. Πράσινη υπ-ανάπτυξη

4. Η διαβολική ενέργεια του καπιταλισμού και οι συνένοχοι της Καταστροφής

*

 3. Η «πράσινη οικονομία» ως κερδοφόρα διέξοδος για το κεφάλαιο

*

Αντώνης Ραλλάτος
Μέλος της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ
και του Τμήματος Αγροτικής Πολιτικής της ΚΕ του ΚΚΕ

*

Σε παγκόσμιο επίπεδο, σε διεθνείς διασκέψεις, συνεδριάσεις διεθνών οργανισμών όπως π.χ. του ΟΗΕ, αλλά και άλλων διεθνών ιμπεριαλιστικών συμμαχιών και ενώσεων, (ΕΕ, ΝΑΤΟ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΟΟΣΑ, ΔΝΤ κ.λπ.), βασικό στοιχείο αποτελεί η λεγόμενη κλιματική αλλαγή και η στρατηγική αντιμετώπισης των επιπτώσεών της.

Η εμφάνισή του, η ένταση και το μέγεθος του προβλήματος, η αιτία της όποιας επιδείνωσης, οι επιπτώσεις και η αντιμετώπισή τους, είναι ανοιχτά στην επιστημονική συζήτηση διεθνώς με διαφορετικές έως και αντίθετες σχετικές απόψεις.

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες της Διακυβερνητικής Επιτροπής Αλλαγής Κλίματος (ΔΕΑΚ), και διαφορετικά μοντέλα, η θερμοκρασία της γης, ενδέχεται να αυξηθεί κατά 1.4 – 5.8°C στην περίοδο 1990 – 2100. Όμως σημειώνουμε οτι επικρατεί ένα σημαντικό ποσοστό αβεβαιότητας σε επίπεδο επιστημονικών προβλέψεων, τόσο σχετικά με τις κλιματικές μεταβολές που αναμένονται μελλοντικά, όσο και σε σχέση με τις συνέπειες τους.

Πλευρές των εξελίξεων σε διεθνές επίπεδο

Αμαζόνιος

Η έξαρση των συζητήσεων για την λεγόμενη «κλιματική αλλαγή», γίνεται σε συνθήκες επιβράδυνσης της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας και πιθανότητας εκδήλωσης νέας διεθνούς κρίσης. Πάνω σε αυτό το έδαφος αναπτύσσονται ραγδαία ανταγωνιστικά συμφέροντα, αντιθέσεις και πεδία κερδοφορίας σε διεθνές επίπεδο όπως το «Πράσινο New Deal» που πρωτοεμφανίσθηκε το 2008.

Ο ρόλος των καπιταλιστικών κρατών και των διεθνών ιμπεριαλιστικών συμμαχιών τους είναι αναβαθμισμένος στην αντιμετώπιση της κλιματικής μεταβολής, προς όφελος βέβαια των συμφερόντων των πολυεθνικών μονοπωλιακών ομίλων που υπερασπίζονται και που ήδη προωθούν την επιχειρηματική δραστηριότητα στην «πράσινη» οικονομία, αξιοποιώντας την «κλιματική αλλαγή» ως ισχυρό πολίτικο-οικονομικό όπλο.

Η «πράσινη» οικονομία εμφανίζεται ως μια πολύ θελκτική, καινούργια, ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας που σήμερα «ασθμαίνει», γι’ αυτό επιδιώκουν να αποτελέσει διέξοδο για την καπιταλιστική ανάπτυξη, στο όνομα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Όλο και περισσότεροι εμφανίζονται ως υπέρμαχοι της «προστασίας του πλανήτη», του περιβάλλοντος, των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, της «καθαρής» ενέργειας. Οι επενδύσεις αυξάνονται και είναι ιδιαίτερα κερδοφόρες ενώ συντελούν στην συνολική επιδείνωση των ταξικών – κοινωνικών αντιθέσεων, στην ένταση της εκμετάλλευσης, της φτώχειας κ.λπ.

Όπως φαίνεται στον πίνακα το 2015 ήταν έτος-ρεκόρ για τις επενδύσεις σε ήπιες μορφές ενέργειας που προσέλκυσαν 348,5 δις δολάρια.

Σε αυτές τις συνθήκες εκφράζονται και οξύνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και η συζήτηση γύρω από την «κλιματική αλλαγή», στις οποίες δεσπόζουν οι ανταγωνισμοί ΗΠΑ, Γερμανίας, Κίνας, Ρωσίας, Γαλλίας, ΕΕ ως ιμπεριαλιστικής συμμαχίας και άλλων ισχυρών καπιταλιστικών κέντρων και λυκοσυμμαχιών.

Οι διαφωνίες και συμβιβασμοί των ιμπεριαλιστικών κέντρων, που εκδηλώνονται σε όλες τις διεθνείς συναντήσεις, αντανακλούν την όξυνση του μονοπωλιακού ανταγωνισμού, των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεών τους για τον έλεγχο των αγορών, εκμεταλλευόμενοι και προβλήματα ρύπανσης του περιβάλλοντος που εκείνοι ουσιαστικά δημιούργησαν, σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων και των ασθενέστερων χωρών στον ιμπεριαλιστικό καταμερισμό.

Οι διακρατικές συμφωνίες εφαρμογής «καθαρών» τεχνολογιών, έχουν κίνητρο το πρόσθετο καπιταλιστικό κέρδος στη βάση της εξαγωγής κεφαλαίων, του ελέγχου των αγορών από μονοπωλιακούς ομίλους, της πλεονεκτικής θέσης των ισχυρών κρατών στη διαμόρφωση των διεθνών προτύπων και συμφωνιών.

Κανείς απ’ τους καπιταλιστές και τα κράτη τους στην πραγματικότητα, δεν ενδιαφέρεται για το περιβάλλον, το κλίμα και τις ζωές των ανθρώπων. Κάθε «λύση» που προτείνουν, ακριβώς επειδή είναι κομμένη και ραμμένη στο κέρδος, έχει αρνητικές συνέπειες, αυξάνοντας δραστικά το κόστος για τους λαούς (π.χ. το «πράσινο ρεύμα» είναι 5-10 φορές ακριβότερο). Οξύνει την εκμετάλλευση των εργαζόμενων και τελικά έχει υπέρμετρες επιπτώσεις στο περιβάλλον, είτε μιλάμε για φουγάρα που καίνε ορυκτά καύσιμα, είτε μιλάμε για τις επενδύσεις στις «πράσινες ΑΠΕ», που απαιτούν χιλιάδες στρέμματα βουνών και δασών για να εγκατασταθούν νέα δίκτυα που μολύνουν έμμεσα το περιβάλλον και λειτουργούν με τοξικές μπαταρίες.

Οι «αποφάσεις» για το κλίμα και το περιβάλλον του Ρίο, του Γιοχάνεσμπουργκ, του Κιότο, του Παρισιού, δεν απέτρεψαν το θάνατο, τη δίψα εκατομμυρίων ανθρώπων, την πείνα, τις επιδημίες και φυσικές καταστροφές, όπως και τις επιπτώσεις από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους.

Η διακρατική καπιταλιστική συμφωνία της Διάσκεψης του Παρισιού όπως και άλλες διεθνείς συμφωνίες, διαμορφώθηκαν μετά από διαφωνίες, αντιθέσεις και συμβιβασμούς των ιμπεριαλιστικών κέντρων. Αυτές εκφράστηκαν στον καθορισμό των στόχων, των μηχανισμών ελέγχου, στην κατανομή της χρηματοδότησης, στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Αξιοποιούν την κλιματική αλλαγή ως ευκαιρία κερδοφόρας διείσδυσης των πολυεθνικών ομίλων σε νέες αγορές για τον έλεγχο αγορών και περιοχών και την αναδιανομή τους, για την απόκτηση ισχυρότερων θέσεων που θα διασφαλίζουν την κερδοφορία τους. Στο όνομα της επιδίωξης ενός υγιέστερου πλανήτη, συγκαλύπτουν την επίθεση των μονοπωλιακών ομίλων απέναντι στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα που γίνονται καθημερινά θύματα της εντεινόμενης καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και τροφή στα κανόνια τους. Τέτοιες συμφωνίες όπως και η επόμενη στη Μαδρίτη θα οδηγηθούν κατά πάσα πιθανότητα σε αδιέξοδο.

Σε διεθνές επίπεδο, οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις εκφράζονται και στη συζήτηση γύρω απ’ την κλιματική αλλαγή, κυρίως:

– Μεταξύ των πετρελαιοπαραγωγών και καταναλωτών χωρών που έχουν αποκλίνοντα συμφέροντα, αλλά και μέσα στις χώρες, όπως π.χ. μεταξύ των μονοπωλίων πετρελαίου και των μονοπωλίων της «πράσινης οικονομίας». Για παραδειγμα η «επιθετική στροφή» προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ως βασική στρατηγική του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Ομπάμα, εκφράζει μια πλευρά της γενικότερης αντιπαράθεσης ανάμεσα στις μερίδες του αμερικανικού μονοπωλιακού κεφαλαίου (πολυεθνικών πετρελαίου και φυσικού αερίου) και σχετίζεται με τη διασφάλιση του βιομηχανικού και τεχνολογικού προβαδίσματος έναντι της Κίνας, της ΕΕ, της Ιαπωνίας, καθώς και της ενεργειακής «απεξάρτησης» των ΗΠΑ απο το πετρέλαιο. Οι αντιθέσεις αυτές εκφράζονται και αντανακλούνται και στις προτιμήσεις των πολυεθνικων του πετρελαίου στον Τραμπ, ο οποίος στηρίζει τους πετρελαϊκούς ομίλους.

Η Κίνα έχει βάλει το φιλόδοξο στόχο της πρωτοκαθεδρίας έναντι της ΕΕ στην προώθηση της «πράσινης» ενέργειας. Το 2015 ανακοίνωσε ένα πενταετές πρόγραμμα επενδύσεων ύψους εκατοντάδων δισ. δολαρίων το χρόνο, για την κατασκευή και ανάπτυξη υποδομών ανανεώσιμων μορφών ενέργειας. Σήμερα είναι πρώτη σε επενδύσεις σε ΑΠΕ.

Η στάση της Ρωσίας αφορά την επιδίωξη της ρωσικής αστικής τάξης να διασφαλίσει όρους βελτίωσης της θέσης της στη διεθνή αγορά, εκμεταλλευόμενη τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της επάρκειας σε υγρά και αέρια καύσιμα, αλλά και τις γεωπολιτικές της θέσεις στην ευαίσθητη γι’ αυτή ζώνη της Κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου, όπου η αμερικανική προέλαση της στερεί συνεχώς ζωτικό χώρο.- Η διαπάλη εκφράζεται επίσης, με το εμπόριο ρύπων, που αξιοποιείται για την αύξηση της κερδοφορίας μονοπωλιακών ομίλων.

– Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις εκφράζονται επίσης με τον ανταγωνισμό για την «επισιτιστική ασφάλεια» που είναι σε εξέλιξη και στην Αρκτική.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση

Η ΕΕ πρωτοστατεί στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και στο διεθνή ιμπεριαλιστικό συντονισμό. Ψήφισε όλες τις συμφωνίες και συνθήκες. Διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στη διαμόρφωση σχετικών πολιτικών και προωθεί την επιβολή παγκόσμιων δεσμευτικών στόχων μείωσης των ρύπων και δημιουργίας αγοράς εκπομπών ρύπων για όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ.

Η στάση αυτή της ΕΕ, συνδέεται με την επιτάχυνση της μετάβασης στην οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, και την «καθαρή» – «πράσινη» ενέργεια με την ενθάρρυνση επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες, σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την κυκλική οικονομία, υλοποιώντας έτσι το στρατηγικό στόχο της, να γίνει ο παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της «πράσινης ενέργειας», να διευρύνει παραπέρα την αγορά σχετικών εμπορευμάτων, διασφαλίζοντας την κερδοφορία, την ανταγωνιστικότητα των πρωτοπόρων ευρωπαϊκών μονοπωλιακών ομίλων απέναντι στον οξυμένο διεθνή ανταγωνισμό. Παράλληλα, επιχειρεί να μειώσει την εξάρτησή της από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, ν’ αυξήσει το μερίδιο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην παραγωγή ενέργειας και σε παγκόσμιο επίπεδο, να επεκτείνει τις στρατιωτικές της δυνατότητες στο πεδίο της «ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ» και «των κινδύνων που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή», και αφορούν εκτός των άλλων, και στην «επιδείνωση της απειλής κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών». Γι’ αυτό θεωρεί ότι η «κλιματική αλλαγή εμπεριέχει και την ασφάλεια στον πολιτικό διάλογο, την πρόληψη των συγκρούσεων, την ανάπτυξη και την ανθρωπιστική δράση και τις στρατηγικές για τον κίνδυνο καταστροφών». Και σ’ αυτή τη βάση στο πλαίσιο των G7 και του ΟΗΕ υποστηρίζει τη λήψη των απαραίτητων μέτρων αντιμετώπισης.

Οι συνθήκες που διαμορφώνονται στην αγορά ρύπων, οδηγούν στο να πληθαίνουν από το 2018 οι φωνές που θεωρούν ότι ένα παγκόσμιο χρηματιστήριο ρύπων μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματικότερο και οικονομικότερο εργαλείο για τη μείωση των εκπομπών ρύπων και την επίτευξη των κλιματικών στόχων.

Η Παγκόσμια Τράπεζα ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την προώθηση μεγάλων επενδύσεων στην «καθαρή ενέργεια» κυρίως σε Αφρική και Ασία.

Ο ρόλος της Ελλάδας

Η Ελλάδα ως κράτος μέλος της ΕΕ εξειδικεύει και εφαρμόζει τη στρατηγική της. Σε αυτό το πλαίσιο όλες οι αστικές κυβερνήσεις (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ) υλοποιούν διαχρονικά αυτή τη στρατηγική, προωθούν την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), προς όφελος των αντίστοιχων πολυεθνικών που έχει αποτέλεσμα και την αύξηση της τιμής του ρεύματος για το λαό, όπως παραδέχονται και στην έκθεση της επιτροπής περιβάλλοντος της Βουλής.

Για την Ελλάδα η συμμόρφωση προς τις αποφάσεις της διάσκεψης του Παρισιού αφορά την ηλεκτροπαραγωγή, από την οποία κρίνεται η ενεργειακή ανεξαρτησία της. Στο όνομα των απαιτήσεων μείωσης των εκπομπών CO 2 της ΔΕΗ επιδιώκεται η αντικατάσταση του φθηνού, εγχώριου λιγνίτη από το ακριβότερο, εισαγόμενο φυσικό αέριο ως στρατηγικό καύσιμο για την ηλεκτροπαραγωγή, γιατί είναι «φιλικότερο» για το περιβάλλον.

Η «απολιγνιτοποίηση» ικανοποιεί τις απαιτήσεις των επιχειρηματικών ομίλων που επενδύουν, ή ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε σταθμούς ηλεκτρικής παραγωγής φυσικού αερίου, οι οποίοι δεν μπορούσαν να ανταγωνισθούν τους λιγνιτικούς σταθμούς της ΔΕΗ ΑΕ, που παράγουν φθηνότερο ρεύμα, και ζητούν από τις κυβερνήσεις την αύξηση της συμβολής του φυσικού αερίου στο μίγμα καυσίμων για την ηλεκτροπαραγωγή που θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής παραγωγής της κιλοβατώρας.

Με τη ρύθμιση αυτή επιταχύνεται η είσοδος του ιδιωτικού κεφαλαίου στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και η εναρμόνιση της Ελλάδας με την στρατηγική της ΕΕ.

Ως πρωτοστάτες της προσπάθειας για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα έχουν εμφανιστεί η Τράπεζα της Ελλάδας (για την προώθηση ενός βιώσιμου χρηματοοικονομικού συστήματος) και μαζί της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Τράπεζα της Αγγλίας, η Τράπεζα Πειραιώς, ο ΣΕΒ, ο ΣΕΤΕ αλλά και μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι.

Επίσης η Εθνική Τράπεζα αλλά και η Τράπεζα Πειραιώς, παρακολουθούν τις εξελίξεις σχετικά με τα μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και προωθούν επενδύσεις στις ΑΠΕ, στον κατασκευαστικό τομέα για ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων, στον ασφαλιστικό τομέα, τη βιολογική γεωργία, τα βιοκαύσιμα, τα τρόφιμα-ποτά, τις τηλεπικοινωνίες, τον τουρισμό.

Η κυβέρνηση της ΝΔ, όπως και όλες οι προηγούμενες αστικές κυβερνήσεις και τα αστικά κόμματα με μεγάλη σύμπνοια, ισχυρίζονται ότι η πορεία προς την «πράσινη» ενέργεια, η στροφή στην «πράσινη» και κυκλική οικονομία, η ενεργειακή αποδοτικότητα και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, γενικότερα η αλλαγή του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου, μπορεί να οδηγήσει στη «δίκαιη» ανάπτυξη με οφέλη για όλους. Συμμετέχουν στη διαμόρφωση της περιβαλλοντικής και γενικότερης στρατηγικής της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, της άρχουσας τάξης, στο εμπόριο ρύπων, «αγωνίζονται» κάτω απ’ τη σημαία του ΣΕΒ για ριζική στροφή στις ΑΠΕ, με «απεξάρτηση από πετρέλαιο και ορυκτούς ενεργειακούς πόρους», συμμετέχουν ενεργά στους γενικότερους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2016 διαμόρφωσε την «Εθνική Στρατηγική Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή». Η κυβέρνηση της ΝΔ, πατώντας στο Εθνικό Σχέδιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ετοιμάζει μια μακροχρόνια στρατηγική στο πλαίσιο της ΕΕ, ένα σχέδιο για το κλίμα και την ενέργεια που αναμένεται να καταθέσει στο επόμενο διάστημα, που θα λειτουργήσει ως πυξίδα του κράτους και των ιδιωτών, ώστε να διευκολυνθεί η προσέλκυση επενδύσεων, η επιτάχυνση της «απολιγνιτοποίησης» της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής, και η ενίσχυση του ρόλου της Ελλάδας ως διεθνούς ενεργειακού κόμβου.

Κοινός στόχος όλων είναι η προώθηση των στρατηγικών συμφερόντων των μονοπωλιακών ομίλων της Ελλάδας και της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στον κερδοφόρο τομέα της «οικονομίας» της κλιματικής αλλαγής, την περιβαλλοντική στρατηγική της ΕΕ. Όλοι μαζί συσκοτίζουν ότι η αιτία που οξύνει τα προβλήματα του περιβάλλοντος είναι ο καπιταλισμός. Οι αποφάσεις για το Κλίμα και το Περιβάλλον τελικά στοχεύουν στη διασφάλιση της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων.

Μόνο ο σοσιαλισμός μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία του περιβάλλοντος

Η όξυνση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, οι αποτυχίες και οι συμβιβασμοί των ιμπεριαλιστικών κέντρων με τις διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες, αποκαλύπτουν τη μοναδική αλήθεια ότι για την κλιματική αλλαγή, για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τις «τρύπες» του όζοντος, τις τεράστιες καταστροφές στο περιβάλλον, την όποια άνοδο της θερμοκρασίας, την έλλειψη καθαρού νερού και υγιεινών τροφίμων, τις αρρώστιες που θερίζουν εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο, τη συνεχή υποβάθμιση του περιβάλλοντος, την όλο και μεγαλύτερη επέκταση των παραγκουπόλεων, τις όλο και πιο συχνές και οδυνηρές επιπτώσεις των καιρικών φαινόμενων σε βάρος φτωχών λαϊκών στρωμάτων που καταστρέφουν το φυτικό και ζωικό πλούτο, τις υποδομές, μνημεία της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς, δεν φταίει γενικά ο άνθρωπος, η ανθρώπινη δραστηριότητα, η εργασία και οι γνώσεις του, οι επιστημονικές και τεχνολογικές κατακτήσεις.

Φταίει ο ιμπεριαλισμός, το καπιταλιστικό σύστημα που σαπίζει και μπορεί να παρασύρει στην καταστροφή ακόμη και ολόκληρο τον πλανήτη. Αυτό είναι το υπόβαθρο και για τις στρατιωτικές ιμπεριαλιστικές πολεμικές επεμβάσεις των ΗΠΑ της ΕΕ και των συμμάχων τους, τον ανταγωνισμό με τη Ρωσία και την Κίνα, στη Συρία, στη Λιβύη, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στην Ασία, στην Αφρική στην Ουκρανία, που οδηγούν εκατομμύρια εξαθλιωμένους στην προσφυγιά κι όχι η κλιματική αλλαγή όπως ισχυρίζονται οι πολιτικοί υπάλληλοι των αστών και οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί τους.

Το ΚΚΕ εκτιμά ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι πολιτικό πρόβλημα σύγκρουσης ταξικών συμφερόντων. Η όποια κλιματική αλλαγή, η προστασία του περιβάλλοντος δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ανεξάρτητα από το κίνητρο της παραγωγής, το δρόμο ανάπτυξης που ακολουθεί κάθε κοινωνία.

Είναι η ίδια η φύση του καπιταλιστικού συστήματος που γεννάει, αναπαράγει και επιδεινώνει τα περιβαλλοντικά προβλήματα, το συνεχές κυνήγι για μεγαλύτερα κέρδη για την εξασφάλιση ισχυρότερων γεωστρατηγικών θέσεων που θα τα διασφαλίζουν. Η δράση του κεφαλαίου, των πολυεθνικών μονοπωλίων, από τη μια οξύνει τα συγκεκριμένα προβλήματα και από την άλλη εγκλωβίζει την προσπάθεια λύσης τους στο πλαίσιο της εμπορευματοποίησης και γενικότερα των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής.

Στον καπιταλισμό, η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνικής βρίσκεται στα χέρια των καπιταλιστών, οι οποίοι επιφέρουν καταστροφικές συνέπειες στην εργατική τάξη, τη φύση και τελικά στην κοινωνία. Η αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζομένων, η καταλήστευση της εργατικής δύναμης, συνοδεύονται από ληστρική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, ανταγωνισμούς για την ιδιοκτησία και τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών, ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, πολέμους. Η λύση των προβλημάτων προς όφελος των λαών, δεν μπορεί να έρθει στο πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης.

Η καπιταλιστική ανάπτυξη, που τελικά ταυτίζεται με την εξασφάλιση της κερδοφορίας των επενδύσεων, προϋποθέτει την εκμετάλλευση, τη λεηλασία του πλούτου που παράγουν οι εργάτες, των δικαιωμάτων τους, του περιβάλλοντος, των φυσικών πόρων της γης και τη χρήση τους ως επενδυτικό πεδίο. Η λεγόμενη κλιματική αλλαγή αποτελεί ακόμη μια προσπάθεια διαχείρισης των μεγάλων περιβαλλοντικών προβλημάτων από τη σκοπιά των συμφερόντων του μονοπωλιακού κεφαλαίου στο όνομα της «καθαρής» – «πράσινης» οικονομίας και επιχειρηματικότητας.

Το ΚΚΕ αναδεικνύει ότι μόνο η ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος στην Ελλάδα και σε όλο τον πλανήτη, η κοινωνικοποίηση του πλούτου και των μέσων παραγωγής, η εργατική εξουσία, η ανάπτυξη της οικονομίας με κίνητρο όχι το καπιταλιστικό κέρδος, αλλά την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, μπορεί να εξασφαλίσει μια προγραμματισμένη, σταθερή, συνειδητή και ισόρροπη επίδραση του εργαζόμενου ανθρώπου στη φύση, στο περιβάλλον.

Απαιτεί να μπουν κάτω από κοινωνικό, εργατικό έλεγχο τα μεγάλα και συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, να λειτουργήσουν στο πλαίσιο του κεντρικού επιστημονικού σχεδιασμού, που μπορεί να χαράξει μια πορεία με τέτοια κριτήρια.

Με αυτές τις προϋποθέσεις είναι δυνατή η μέγιστη αξιοποίηση των εγχώριων πλουτοπαραγωγικών πηγών και πρώτων υλών, του υδάτινου και αιολικού δυναμικού για ηλεκτροπαραγωγή, που θα βασίζεται στις φθηνές, εγχώριες πηγές ενέργειας, με εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών δέσμευσης και επεξεργασίας των ρύπων, ανακύκλωσης, που μπορούν και πρέπει να λειτουργήσουν φιλικά προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο, χωρίς να υποθηκεύεται το ενεργειακό μέλλον της Ελλάδας.

Ο ενεργειακός σχεδιασμός, η βιομηχανική πολιτική, οι κατασκευές των υποδομών σε όλα τα επίπεδα κ.λ.π. προϋποθέτουν ενιαίους, κρατικούς μηχανισμούς διαχείρισης της λαϊκής περιουσίας, κατανομής των πόρων και του εργατικού δυναμικού, κατανομής του παραγόμενου πλούτου με βάση τον κεντρικό σχεδιασμό.

Στις συνθήκες αυτές μπορεί να εξασφαλιστεί η προστασία του περιβάλλοντος προς όφελος του λαού. Γι’ αυτό καλεί την εργατική τάξη να οργανώσει την πάλη της. Να ανασυντάξει το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, να ηγηθεί της κοινωνικής συμμαχίας, στο δρόμο της ρήξης και ανατροπής της εξουσίας του κεφαλαίου που αποτελεί την αιτία της χειροτέρευσης της ίδιας της ζωής και της όξυνσης των περιβαλλοντικών προβλημάτων.

Με αφορμή τις μεγάλες πυρκαγιές στον Αμαζόνιο

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το δάσος του Αμαζονίου, ήταν και είναι η επιταχυνόμενη ληστρική αποψίλωση για απόληψη ξύλου, για μετατροπή σε γεωργικές καλλιέργειες π.χ. σόγιας, πρόσβαση σε ορυχεία, η κατασκευή υδροηλεκτρικών φραγμάτων και δρόμων, η αγελαδοτροφία κ.λπ.

Το 20% του δάσους έχει ήδη χαθεί. Το 27%, δεν θα έχει πια δέντρα μέχρι το 2030 αν η αποψίλωση συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς.

Την ώρα που χιλιάδες πυρκαγιές αποτέφρωναν το δάσος του Αμαζονίου, εικόνα από δορυφόρο της NASA μαρτυρούσε πως και η Αφρική… φλεγόταν και μάλιστα, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό! Η υποσαχάρια Αφρική, από την Αγκόλα, το Κονγκό μέχρι την Τανζανία και τη Ζάμπια, έχει γίνει κατακόκκινη, ακριβώς επειδή εκεί υπάρχουν τεράστιες εστίες φωτιάς! Μόνο την Πέμπτη 22 και την Παρασκευή 23 Αυγούστου 2019, 6902 φωτιές καταγράφηκαν στην Αγκόλα και 3395 στο Κονγκό έναντι 2127 στη Βραζιλία. Δηλαδή πάνω από 10.000 πυρκαγιές καταγράφηκαν μέσα σε ένα 48ωρο στην υποσαχάρια Αφρική, έναντι περίπου 2000 στη Βραζιλία! Οι πυρκαγιές στην υποσαχάρια Αφρική, αφορούν το τροπικό δάσος του Κονγκό, το οποίο θεωρείται ο «δεύτερος πνεύμονας της Γης» μετά το δάσος του Αμαζονίου, καλύπτοντας μία έκταση 3,3 εκατ. τετραγωνικών χιλιομέτρων! Η σιωπή γύρω από αυτές τις καταστροφές σε σχέση με τον Αμαζόνιο αναδεικνύει και μ’ αυτόν τον τρόπο τις αντιθέσεις, τη σκοπιμότητα και τα συμφέροντα πίσω από την κατάσταση που διαμορφώνεται στον Αμαζόνιο.

Γενικά δεν μπορεί να ισχυρισθεί κανείς με επιστημονική επάρκεια, ότι οι πυρκαγιές στον Αμαζόνιο οφείλονται στην κλιματική αλλαγή. Απλά αξιοποιείται στην κατεύθυνση ενσωμάτωσης των λαών και της κοινής γνώμης στην κλιματική αλλαγή.

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΦΩΤΙΑ, ΕΙΝΑΙ Ο  ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ

Αντώνης Ραλλάτος

Πρώτη δημοσίευση: alt.gr