Τα «τάγματα», οι «κώδικες» και η «κόλαση» ενός σάπιου συστήματος - Ορισμένες σκέψεις για τα βιβλία του Νταν Μπράουν

Γιώργης ΜΗΛΙΩΝΗΣ
Μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ

«Παραμύθια!!!» θα μπορούσε να αναφωνήσει ο αναγνώστης των βιβλίων του συγγραφέα Νταν Μπράουν, και δε θα διαφωνούσε κανείς εύκολα, λαμβάνοντας υπόψη την ενίοτε υπερβολικά, «χολιγουντιανή» εξέλιξη της μυθοπλασίας.

Είναι όμως μόνο «παραμύθια» τα έργα του Νταν Μπράουν ή αντανακλούν κάτι σημαντικότερο με το οποίο αξίζει να ασχοληθεί κανείς, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συγγραφέας συμπεριελήφθη το 2005 στον κατάλογο του περιοδικού «Τime» με τους 100 ανθρώπους που επηρεάζουν τον κόσμο;

Οι απόψεις του Μπράουν αναπτύσσονται κυρίως στα τέσσερα βιβλία του «Illuminati» («Πεφωτισμένοι»), «Ο Κώδικας Ντα Βίντσι», «Χαμένο Σύμβολο» και «Inferno» («Κόλαση»), ενώ τα άλλα δύο «Αρκτικός Κύκλος» και «Ψηφιακό Οχυρό» ρίχνουν περισσότερο βάρος στην περιπέτεια, με την υποσημείωση όμως, πως στο «Ψηφιακό Οχυρό» οι πληροφορίες που δίνει ο Μπράουν δεν είναι και τόσο, ή μόνο «μυθιστορηματικές», καθώς, όπως ο ίδιος σημειώνει, στη συγγραφή του βιβλίου συνέβαλαν με ανώνυμες επιστολές τους δύο «άγνωστοι πρώην κρυπτογράφοι της NSA (Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας)» των ΗΠΑ.

«Παραμύθι» ή «προετοιμασία» της κοινής γνώμης;

Η μυθοπλασία των έργων του Νταν Μπράουν, διανθισμένη με ακριβείς πληροφορίες ιστορικών πόλεων και μνημείων καθώς και επιστημονικών επιτευγμάτων συνίσταται στην ύπαρξη κάποιου καλά κρυμμένου «μυστικού» η αποκάλυψη του οποίου θα επιφέρει τεράστιες αλλαγές στην ανθρωπότητα.

Η διατήρηση του «μυστικού» από γενιά σε γενιά περνά διαμέσου «συμβόλων» που μαθαίνουν οι «εκλεκτοί μυημένοι», ενώ το υπόλοιπο ανθρώπινο «κοπάδι» συνεχίζει αμέριμνο την πορεία του, μη γνωρίζοντας, πράγμα που ίσως δεν είναι και τόσο κακό.

Το ζήτημα με τον Νταν Μπράουν αναφύεται από τη στιγμή που παίρνει θέση σε φιλοσοφικά ερωτήματα. Ως αστός διανοούμενος αντανακλά στο έργο του το γεγονός ότι η αστική τάξη έχει πλέον φθάσει στα όριά της καθώς αν στην προοδευτική της φάση στηρίχθηκε στην απόλυτη εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του ανθρώπινου λογικού να γνωρίσει τον κόσμο, στο σάπισμά της, πλέον, εξαλείφει την εμπιστοσύνη αυτή όχι μόνο διακηρύσσοντας ότι αυτή η γνώση είναι αδύνατη, αλλά και ότι δεν υπάρχει περαιτέρω γνώση.

Ετσι, το μόνο που μένει είναι να «ερμηνεύουμε» όσα περιορισμένα ξέρουμε μέσω της «ανάλυσης» των «συμβόλων».

Η επίθεση της αστικής τάξης, μέσω των ιδεολογικών της και φιλολογικών της εκπροσώπων, κατευθύνεται εναντίον της συνείδησης του προλεταριάτου -και τα βιβλία του Νταν Μπράουν είναι λαϊκά αναγνώσματα- με στόχο να μη γνωρίσει τον κόσμο διότι έτσι μπορεί να τον αλλάξει.

Ουσιαστικά, στο έργο του Νταν Μπράουν αντανακλάται όλο το αστικό ρεύμα του θετικισμού, συνισταμένη των πολλών παραλλαγών του οποίου είναι πως δεν μπορεί να υπάρξει φιλοσοφική κοσμοθεωρία που να μας οδηγεί στη γνώση του αντικειμενικά υπαρκτού κόσμου και πως το μόνο «χειροπιαστό» είναι η «εμπειρία» μας, μόνο όμως, στο βαθμό που μας είναι «χρήσιμη» στην «καθημερινότητα».

Έτσι, αν το μόνο που «έχουμε» είναι οι «χρήσιμες εμπειρίες μας», τότε κάθε «θεωρία» ισχύει! Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι αστοί δικαιολογούν και τη θρησκεία, αφού και αυτή ως «εμπειρία» την οποία μάλιστα έχουν εκατομμύρια εξαθλιωμένοι είναι «χρήσιμη»!

Επιπλέον, οι αστοί δε θεωρούν τις κοινωνικές σχέσεις ως μέρος της αντικειμενικής πραγματικότητας και γι' αυτό, από τη μια θέλουν την επιστήμη «χρήσιμη» σε ό,τι αφορά τα «πράγματα», ενώ από την άλλη θεωρούν ότι την «τάξη του κόσμου» τη «γεννά» και την «οργανώνει» ο «νους» του ανθρώπου, κάτι δηλαδή «έξω» από την αντικειμενική πραγματικότητα. Η λογική συνέπεια αυτής της αντίληψης οδηγεί στην αποδοχή της «ύπαρξης» του «θεού».

Αρνούμενοι οι αστοί φιλόσοφοι την υλική ενότητα και την κίνηση του αντικειμενικά υπαρκτού κόσμου με όλο τον πλούτο των σχέσεών του, συμπεριλαμβανομένων βεβαίως και των κοινωνικών σχέσεων¹, αδυνατούν να ξεπεράσουν τις αντιφάσεις τους: Από τη μια θέλουν να «αποδείξουν» την «ύπαρξη» του «θεού» επιστημονικά, όπως ο Νταν Μπράουν στους «Illuminati», και από την άλλη ως επιστήμονες διατυπώνουν αμφιβολίες για την «ύπαρξή» του.

Επειδή αρνούνται, πριν απ' όλα, το διαλεκτικό υλισμό, και, πλέον, κάθε φιλοσοφική κοσμοθεωρία² , γι' αυτό υποστηρίζουν, όπως ο Νταν Μπράουν, πως η επιστήμη -με την έννοια μόνο του πειράματος- αντικατέστησε τη φιλοσοφία και ταυτόχρονα θεωρούν πως τόσο η επιστήμη όσο και η θρησκεία ψάχνουν για την αλήθεια, σαν δύο ισοδύναμες προσπάθειες.

Σύμφωνα με τον Νταν Μπράουν στη μεταξύ επιστήμης και θρησκείας «ουδέτερη» ζώνη υπάρχει η φιλοσοφία, άποψη που αντανακλά την αστική ιδεαλιστική φιλοσοφία που σε ό,τι αφορά το περιεχόμενό της για την εκτός κόσμου «κινητήρια» αιτία των πάντων προσεγγίζει τη θρησκεία, ενώ από την επιστήμη έχει πάρει μόνο τη μορφή του σκέπτεσθαι.

Παρά τις επικλήσεις του στην επιστήμη και τις αμφιβολίες του για την «ύπαρξη» του «θεού» και επειδή παραβλέπει την αντικειμενικότητα των κοινωνικών σχέσεων και την αντανάκλασή τους από τη συνείδηση, ο Νταν Μπράουν δεν είναι συνεπής και γι' αυτό, μεταξύ άλλων, διαστρεβλώνει και την περίφημη φράση του Μαρξ «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού» απομονώνοντας την από τη συνολική διατύπωσή της³.

Ο θετικισμός ξεγυμνώθηκε εντελώς από τον Β. Ι. Λένιν στο έργο του «Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός» και δεν είναι τυχαίο πως ο Ουμπέρτο Εκο, ο «πατριάρχης» της συνωμοσιολογίας, στο έργο του «Το Εκκρεμές του Φουκώ» επιτίθεται χυδαία ακριβώς σε αυτό το έργο του Λένιν.

Ετσι η «ερμηνεία» των γεγονότων -αλά Νταν Μπράουν- οδηγεί στην προσπάθεια «εντοπισμού», έξω από τις κοινωνικές ιστορικές σχέσεις των ανθρώπων, εκείνου του «πράγματος» που «φταίει» για όλα τα δεινά μας. Ο δρόμος προς την «κόλαση» (Inferno στα λατινικά) έχει ανοίξει...

Inferno

«Η ασθένεια είναι ο υπερπληθυσμός»: Αυτή είναι η σκέψη - κλειδί που αναπτύσσεται στο «Inferno», το τελευταίο βιβλίο του Νταν Μπράουν.

Με «φόντο» την αριστουργηματική «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, ένας «προχωρημένος» γενετιστής, θεωρώντας ότι η ανθρωπότητα οδηγείται στην «κόλαση» λόγω του υπερπληθυσμού, εξαπολύει έναν ιό με στόχο την επιβράδυνση του πολλαπλασιασμού των ανθρώπων, ενώ ταυτόχρονα δίνεται στη Γενετική η δυνατότητα να δημιουργήσει «εξελιγμένα» άτομα.

Το καθόλου «αθώο»«Inferno» εκδόθηκε το 2013 στη Ν. Υόρκη, εν μέσω οξύτατης καπιταλιστικής κρίσης και αναπαράγει μια από τις πιο αντιδραστικές θεωρίες του 19ου αιώνα, εκείνη του Τόμας Ρόμπερτ Μάλθους (1766-1834), τρανή απόδειξη του σαπίσματος του καπιταλισμού.

Ο Μάλθους στην εργασία του «Πραγματεία για τη θεωρία του πληθυσμού» (1798) επιχείρησε να εξηγήσει την αθλιότητα και τη φτώχεια των εργαζόμενων μαζών, ισχυριζόμενος ότι ο πληθυσμός αυξάνεται πολύ γρηγορότερα από τα μέσα ύπαρξης των ανθρώπων.

Ως κύριο μέσο για την υπερνίκηση αυτής της αναντιστοιχίας θεωρούσε τις επιδημίες, τους πολέμους, την πείνα, την αποχή από το γάμο και τον περιορισμό των γεννήσεων.

Οπως απέδειξε ο Καρλ Μαρξ, στον Ι Τόμο του «Κεφαλαίου»⁴ η πρόοδος της τεχνικής αυξάνει από τη μια τα μέσα παραγωγής χωρίς όμως να σημειώνεται το ίδιο γρήγορη αύξηση της ζήτησης εργατικών χεριών με αποτέλεσμα μια σημαντική μάζα εργατών να μετατρέπεται σε «υπεράριθμη».

Ο φαινομενικός «γρίφος» λύνεται αν ληφθεί υπόψη ότι για τον καπιταλιστή οι μηχανές είναι τα «εργαλεία» για να καρπώνεται απλήρωτη εργασία από τον προλετάριο. Συνεπώς το «υπεράριθμο» είναι σχετικό σε σύγκριση μόνο με τις ανάγκες των καπιταλιστών.

Η πλήρης απορρόφηση των «υπεράριθμων» εργατών επιλύεται μόνο στο σοσιαλισμό, με κοινωνικοποιημένα τα μέσα παραγωγής ώστε να εξυπηρετούν -μέσω του κεντρικού σχεδιασμού- τις λαϊκές ανάγκες και όχι τα κέρδη των καπιταλιστών.

Στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, καθώς η εργατική τάξη παράγει η ίδια τη συσσώρευση του κεφαλαίου, μέσω της απλήρωτης εργασίας της που καρπώνεται ο ιδιοκτήτης των μέσων παραγωγής κεφαλαιοκράτης, παράγει ταυτόχρονα σε ολοένα και περισσότερο αυξανόμενη έκταση τα μέσα που καθιστούν την ίδια «υπεράριθμη»!

«Κόλαση»; Ναι, εάν αγνοούμε ή αποκρύπτουμε -όπως ο Μπράουν -πως «πίσω» από την επιφάνεια του «πλεονάζοντος» πληθυσμού, κρύβονται οι κοινωνικές σχέσεις της καπιταλιστικής κοινωνίας.

Βεβαίως, ο Νταν Μπράουν «αντιτάσσεται» στις σκέψεις του «προχωρημένου» γενετιστή του, αλλά με όρους ιησουίτη παπά!

Για το συνειδητό προλεταριάτο είναι αναγκαία η κατανόηση των κοινωνικών σχέσεων σε όλη τους την έκταση και κυρίως στην ιστορικότητά τους, γεγονός που σημαίνει πως δημιουργήθηκαν σε συγκεκριμένες συνθήκες και πως οι τωρινές συνθήκες επιβάλλουν την πλήρη ανατροπή τους και το πέρασμα σε μια ανώτερη μορφή οργάνωσης της κοινωνίας, τη σοσιαλιστική-κομμουνιστική, όχι ως μια «προσευχή» στο «πνεύμα του καλού», αλλά ως αναγκαιότητα που πηγάζει από την ίδια την υλική πραγματικότητα.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1. Φρίντριχ Ενγκελς: Αντι-Ντύρινγκ («Σύγχρονη Εποχή»).

2. Αντρας Γκέντε: «Η Φιλοσοφία της Κρίσης» Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»).

3.Καρλ Μαρξ: Κριτική της Εγελιανής Φιλοσοφίας του Κράτους και του Δικαίου («Παπαζήσης»): «Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεζόμενου πλάσματος, η θαλπωρή ενός άκαρδου κόσμου, είναι το πνεύμα ενός κόσμου, απ' όπου το πνεύμα έχει λείψει. Η θρησκεία είναι το όπιο του λαού. Ξεπέρασμα της θρησκείας σαν απατηλής ευτυχίας του λαού σημαίνει την απαίτηση της πραγματικής του ευτυχίας. Η απαίτηση να αρνηθεί τις αυταπάτες σχετικά με την κατάστασή του σημαίνει απαίτηση να αρνηθεί μια κατάσταση που έχει ανάγκη από αυταπάτες. Η κριτική της θρησκείας είναι λοιπόν εν σπέρματι η κριτική της κοιλάδας αυτής των δακρύων, που η θρησκεία αποτελεί το φωτόστεφανό της».

4. Καρλ Μαρξ: «Το Κεφάλαιο» - Τόμος Ι (κεφ. Ο Γενικός Νόμος της Κεφαλαιοκρατικής Συσσώρευσης) («Σύγχρονη Εποχή»).

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 17/11/2013

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

2/2/2013 -- Και η φιλοσοφία;
3/5/1998 -- Η μαρξιστική επανάσταση στη φιλοσοφία

Το ΣΙΝΕΜΑ της Μποτίλιας