ΝΑΤΟ ➽ Χέρι - χέρι πολεμική προπαρασκευή και μπίζνες ➽ Με τη Βασίλω πρώτη

ΝΑΤΟΪΚΟ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Χέρι - χέρι πολεμική προπαρασκευή και μπίζνες

Πόλεμος και μπίζνες πάνε μαζί. Το επιβεβαίωσαν οι αποφάσεις στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ την Τρίτη και την Τετάρτη, όπου πέρα από την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών η λυκοσυμμαχία ενημέρωσε και επισήμως για τα επόμενα βήματα στη στροφή προς την πολεμική οικονομία, και ειδικότερα τους εξοπλισμούς με νέα, μακροπρόθεσμα και παχυλά συμβόλαια για τους ομίλους, ταχύτερες παραγγελίες, εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και ευθυγράμμιση μια σειράς κλάδων τεχνολογίας και έρευνας στα ζητούμενα της πολεμικής προπαρασκευής.

Χαρακτηριστικά, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ δημοσιοποιήθηκαν κείμενα - μπούσουλες που δουλεύτηκαν προηγουμένως για πολλούς μήνες και δίνουν την κατεύθυνση της λυκοσυμμαχίας για τα επόμενα χρόνια, πέρα από την αύξηση των πολεμικών προϋπολογισμών και τα σχέδια τοποθέτησης δυνάμεων.

Πρόκειται για το Επικαιροποιημένο Σχέδιο Δράσης για την Αμυντική Παραγωγή (Updated Defence Production Action Plan - εγκρίθηκε από τους υπουργούς Αμυνας τον Φλεβάρη), την πρώτη Εμπορική Στρατηγική τους για το Διάστημα (Commercial Space Strategy) και το Σχέδιο Δράσης Ταχείας Υιοθέτησης (Rapid Adoption Action Plan). Αμφότερα εγκρίθηκαν από τους υπουργούς Αμυνας τον Ιούνη.

Στις γενικές γραμμές τους, και όπως τονίζεται στα σχετικά κείμενα, το Επικαιροποιημένο Σχέδιο Δράσης για την Αμυντική Παραγωγή «ανταποκρίνεται στην ανάγκη των Συμμάχων να παράγουν περισσότερο και ταχύτερα, σε ένα ταχέως εξελισσόμενο περιβάλλον ασφαλείας. Το σχέδιο στοχεύει στη βελτίωση της ικανότητας των Συμμάχων να συγκεντρώνουν τη ζήτηση, να παρέχουν δυνατότητες αιχμής και να επιταχύνουν την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανικής ικανότητας και παραγωγής, μεταξύ άλλων παρέχοντας μακροπρόθεσμες παραγγελίες και σαφή σήματα ζήτησης στη βιομηχανία». Εξασφαλισμένες παραγγελίες και κέρδη δηλαδή για τους ομίλους, πληρωμένα με τον ιδρώτα και το αίμα των λαών της ΕΕ.

Η δε πρώτη Εμπορική Στρατηγική για το Διάστημα, που αναπτύχθηκε «σε συνεννόηση με τη βιομηχανία», θα επιτρέψει στη λυκοσυμμαχία «να ενσωματώσει εμπορικές λύσεις με μεγαλύτερη ευελιξία και ταχύτητα και να εξασφαλίσει συνεχή πρόσβαση σε καιρό ειρήνης, κρίσης και σύγκρουσης». Η στρατηγική στοχεύει «στη δημιουργία περισσότερων επιχειρηματικών ευκαιριών και στη μείωση της γραφειοκρατίας στις διαδικασίες προμηθειών του ΝΑΤΟ, απλοποιώντας τον τρόπο με τον οποίο οι διαστημικές εταιρείες συνεργάζονται με τη Συμμαχία», με τις μπίζνες να φτάνουν πια να απλώνονται έως το διαστημικό κενό.

Οσο για το Σχέδιο Δράσης Ταχείας Υιοθέτησης, επιταχύνει σημαντικά την υιοθέτηση και την ενσωμάτωση νέων τεχνολογικών προϊόντων για την «άμυνα» σε όλους τους στρατιωτικούς τομείς. «Οι Σύμμαχοι δεσμεύονται να επιταχύνουν τις διαδικασίες υιοθέτησης, συμπεριλαμβανομένων των ταχέων προμηθειών, και να διαθέσουν επαρκείς πόρους γι' αυτόν τον σκοπό», με τα μονοπώλια να τρίβουν τα χέρια τους ενόψει των νέων παραγγελιών.

Με την ελληνική κυβέρνηση στην πρώτη γραμμή των σχεδιασμών

Αναλυτικότερα, στο Επικαιροποιημένο Σχέδιο Δράσης για την Αμυντική Παραγωγή προβλέπονται δράσεις όπως η ενίσχυση της «πολυεθνικής συνεργασίας», μέσα και από πολυετείς συμβάσεις προμηθειών, ενώ λύσεις αναζητεί και στους τομείς της αποθήκευσης και της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics). Διόλου τυχαία, την Τρίτη μια σειρά κυβερνήσεις - ανάμεσά τους και η ελληνική - υπέγραψαν στο Φόρουμ Αμυντικής Βιομηχανίας της Συνόδου «δέσμευση» για την «κοινή απόκτηση, αποθήκευση, μεταφορά και διαχείριση αποθεμάτων πρώτων υλών κρίσιμων για την άμυνα». Η όλη κινητοποίηση «θα διευκολύνει την πρόσβαση σε επαρκείς προμήθειες κρίσιμων για την άμυνα πρώτων υλών, όπως το λίθιο, το τιτάνιο και τα υλικά σπάνιων γαιών, τα οποία η συμμαχική αμυντική βιομηχανία χρειάζεται για να παρέχει τις δυνατότητες που απαιτούνται», ενώ «θα βοηθήσει επίσης να καταστεί το ΝΑΤΟ λιγότερο ευάλωτο σε κρίσεις εφοδιασμού και να μειωθεί η εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές», λένε σχετικά από τα κεντρικά της λυκοσυμμαχίας στις Βρυξέλλες.

Αλλωστε, ως μία από τις «δράσεις» του πλάνου μπαίνει η «προστασία των κρίσιμων για την άμυνα αλυσίδων εφοδιασμού», με ό,τι μέτρα καταστολής συνεπάγεται αυτό στο εσωτερικό των κρατών - μελών, κόντρα σε ό,τι θεωρηθεί ότι απειλεί τα επικίνδυνα για τους λαούς σχέδια του ευρωατλαντικού άξονα. Η «ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού» κρίνεται βασική στα σχετικά ΝΑΤΟικά κείμενα ώστε «να προστατευτεί η Βιομηχανία και να διασφαλιστεί ότι η Συμμαχία αναπτύσσει στρατιωτικές δυνατότητες απαλλαγμένη από την εχθρική επιρροή πιθανών αντιπάλων».

Εξίσου σημαντική «δράση» είναι και η «διεξαγωγή διαλόγου» για «τη μεταφορά δυνατοτήτων και πυρομαχικών μεταξύ Συμμάχων», με την ελληνική κυβέρνηση να έχει δώσει και σε αυτό τον τομέα «μαθήματα», καθώς σε χρόνο μηδέν έχει μετακινήσει προς Ουκρανία τεθωρακισμένα, πυροβόλα, εκατοντάδες τόνους οβίδες και λοιπό υλικό από την έναρξη του Ουκρανικού μέχρι σήμερα, χωρίς να δίνει δεκάρα για την ασφάλεια του λαού στις περιοχές από όπου διέρχονται τα φορτία του θανάτου.

Ολα τα παραπάνω θα προωθηθούν σε στενή συνεργασία με την ΕΕ, «για την ενίσχυση της συνοχής και της συμπληρωματικότητας των αντίστοιχων προσπαθειών και του σχετικού έργου για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας», αλλά και σε «στοχευμένο διάλογο με εμπλεκόμενους εταίρους, μεταξύ άλλων την Ουκρανία, την Αυστραλία, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Δημοκρατία της Κορέας (σ.σ. Νότια Κορέα)».

Ταχείες αγορές «προϊόντων έτοιμων για μάχη»

Σε ό,τι αφορά το Σχέδιο Δράσης Ταχείας Υιοθέτησης, βάζει επιτακτικά την ανάγκη για νέες αγορές: «Ηδη σήμερα τα νέα τεχνολογικά προϊόντα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση κρίσιμων ελλείψεων σε δυνατότητες, στη βελτίωση της διαλειτουργικότητας και στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων και μελλοντικών πλατφορμών. Αυτά τα νέα τεχνολογικά προϊόντα αναπτύσσονται ολοένα και περισσότερο από μη παραδοσιακούς προμηθευτές, με νέες προσεγγίσεις στην ανάπτυξη προϊόντων, όπως εταιρείες που επικεντρώνονται στην τεχνολογία, μεσαίες επιχειρήσεις και νεοσύστατες επιχειρήσεις (start-ups), π.χ. αυτές που υποστηρίζει η Συμμαχία μέσω του Επιταχυντή Καινοτομίας Αμυνας για τον Βόρειο Ατλαντικό (DIANA) και του Ταμείου Καινοτομίας του ΝΑΤΟ (NIF)». «Ωστόσο, πρέπει να γίνουν περισσότερα για να τεθούν αυτές οι τεχνολογίες αιχμής στα χέρια συμμαχικών χειριστών (Allied operators), ώστε να ενισχυθεί η αποτρεπτική και αμυντική στάση της Συμμαχίας», προσθέτουν, στην πρεμούρα τους μην καταλήξουν τα προϊόντα και οι τεχνολογίες στα χέρια ανταγωνιστών.

Σε αυτό το φόντο, μπαίνουν προβλέψεις όπως ότι «οι Σύμμαχοι θα προμηθεύονται νέα τεχνολογικά προϊόντα με μεγαλύτερη ταχύτητα», δοκιμάζοντας σε κάθε περίπτωση «τεχνολογικά προϊόντα έτοιμα για μάχη», ενώ ακριβώς για να διασφαλίζεται ότι «τα νέα τεχνολογικά προϊόντα είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στις στρατιωτικές ανάγκες των Συμμάχων» «η Συμμαχία θα επικοινωνεί τα σήματα ζήτησης και τις προτεραιότητες που προέρχονται από τη Διαδικασία Αμυντικού Σχεδιασμού (NDPP) του ΝΑΤΟ στα συμμαχικά οικοσυστήματα καινοτομίας, και θα δημιουργήσει μια "μπροστινή πόρτα" του ΝΑΤΟ για τη βιομηχανία, ώστε να επικοινωνεί ευκαιρίες συνεργασίας και προτεραιότητες στις βιομηχανίες».

Η ελληνική κυβέρνηση σπεύδει να «προσαρμοστεί» και σε αυτό το πεδίο, καθώς ίδρυσε το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας, αποστολή του οποίου είναι «να αναπτύξει και να υποστηρίξει το εθνικό δυναμικό αμυντικής καινοτομίας, λαμβάνοντας υπόψη διεθνείς προκλήσεις, να εκμεταλλευτεί ευκαιρίες, ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό και συμμαχικό αμυντικό χώρο, να μετουσιώσει το δυναμικό σε δυνατότητες οι οποίες καλύπτουν αναγνωρισμένες εθνικές επιχειρησιακές ανάγκες». Στόχος είναι «να αποτελέσει τον καταλύτη για την καινοτομία στην Αμυνα, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των ερευνητικών ιδρυμάτων, της βιομηχανίας και των Ενόπλων Δυνάμεων, αξιοποιώντας το επιστημονικό και επιχειρηματικό δυναμικό της χώρας».

Ενδεικτικά της πρεμούρας τους να γεμίσουν τον οπλοστάσιά τους με ό,τι πιο σύγχρονο και φονικό είναι και τα χρονοδιαγράμματα που βάζουν: Μια «νέα τεχνολογία» να «υιοθετείται» από τις Ενοπλες Δυνάμεις του εκάστοτε κράτους - μέλους εντός 24 μηνών «από τον εντοπισμό της ανάγκης» γι' αυτήν, σ' αυτό το πλαίσιο η ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων δοκιμής, αξιολόγησης, επαλήθευσης και επικύρωσης ενός νέου «προϊόντος» να γίνεται εντός 12 μηνών μετά τον εντοπισμό «πιθανών λύσεων», η δε «έρευνα αγοράς» να μην ξεπερνά τους 3 μήνες.

«Ευέλικτα μοντέλα σύναψης συμβάσεων και χρηματοδότησης»

Τέλος, η Εμπορική Στρατηγική του ΝΑΤΟ για το Διάστημα τονίζει ότι «την τελευταία δεκαετία ο εμπορικός διαστημικός τομέας έχει γνωρίσει πρωτοφανή ανάπτυξη και καινοτομία. Το εύρος των δραστηριοτήτων που είναι δυνατό να διεξαχθούν στο Διάστημα αυξάνεται δραματικά, ως αποτέλεσμα των τεχνολογικών εξελίξεων και της εμπορικής ανάπτυξης. Η επέκταση της συνεργασίας με τον εμπορικό διαστημικό τομέα είναι απαραίτητη προκειμένου να αξιοποιήσει η Συμμαχία πλήρως τις δυνατότητες των διαστημικών τεχνολογιών για την άμυνα και την ασφάλεια». Αλλωστε, ήδη από το 2019 «οι Σύμμαχοι υιοθέτησαν» τη Γενική Διαστημική Πολιτική του ΝΑΤΟ (Overarching Space Policy) και αναγνώρισαν το Διάστημα ως «επιχειρησιακό τομέα», εξ ου και «η Συμμαχία χρειάζεται μέσα για να ενσωματώσει καλύτερα τις εμπορικές διαστημικές λύσεις και την εμπειρογνωμοσύνη στη διαστημική εκπαίδευση, στις ασκήσεις και στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ. Η εμπορική ενσωμάτωση σε αυτές τις εκδηλώσεις είναι ζωτικής σημασίας για το ΝΑΤΟ και τους Συμμάχους, ώστε να δοκιμάσουν και να αξιολογήσουν νέες τεχνολογίες και να επιταχύνουν βελτιώσεις».

Στην πράξη, και καθώς π.χ. οι «Σύμμαχοι» συμφώνησαν ότι «το Διάστημα θα κατέχει πιο συνεπή και εξέχουσα θέση στις δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης του ΝΑΤΟ», η λυκοσυμμαχία «θα ενσωματώσει τη συνεργασία με τους εμπορικούς διαστημικούς εταίρους σε ασκήσεις, δοκιμές και επιδείξεις, και θα διερευνήσει τρόπους για την υποστήριξη της εμπορικής συμμετοχής». «Θα αξιοποιήσει τις ευκαιρίες συμβάσεων για την ενσωμάτωση εμπορικών διαστημικών υπηρεσιών, ώστε να συμπληρώσει τα διαστημικά συστήματα και τις απαιτήσεις υπηρεσιών του ΝΑΤΟ και των Συμμάχων», «θα παρέχει πιο ευέλικτα μοντέλα σύναψης συμβάσεων και χρηματοδότησης» σε μεσαίες και νεοφυείς επιχειρήσεις για να τους βρουν λύσεις, «θα διερευνήσει τη δημιουργία σχέσεων συνεργασίας με εμπορικούς διαστημικούς εταίρους, εθνικούς διαστημικούς οργανισμούς ή οποιουσδήποτε άλλους σχετικούς κυβερνητικούς φορείς και διακυβερνητικούς οργανισμούς, και θα ενθαρρύνει τη συνεργασία και την ανταλλαγή διδαγμάτων σε ολόκληρο τον εμπορικό διαστημικό τομέα, με σκοπό την ενίσχυση της ικανότητας της βιομηχανίας να προετοιμάζεται και να ανταποκρίνεται σε τρωτά σημεία, συμβάντα και απειλές».

Δεν περνά απαρατήρητο ότι διεκδικώντας μερίδια από την καπιταλιστική «λεία», η ντόπια αστική τάξη επιχειρεί βήματα και σε αυτό το πεδίο. Ηδη από τον Δεκέμβρη 2021 στήθηκε στο ΓΕΕΘΑ Διεύθυνση Διαστήματος, «για θέματα τα οποία αφορούν το Διάστημα και τις συναφείς τεχνολογίες», με το επιτελείο να κομπάζει τότε ότι έτσι «επιτυγχάνεται η βελτίωση της συνεργασίας με εξειδικευμένους φορείς για την απόκτηση της απαραίτητης εμπειρίας, τεχνογνωσίας και εξειδίκευσης, καθώς και ο απαραίτητος συντονισμός με το σύνολο των συναρμόδιων φορέων για τη διασφάλιση των εθνικών επιδιώξεων σε αυτό το διακριτό επιχειρησιακό πεδίο (Space Operational Domain)».

Θ. Μπ.

902 από Ριζοσπάστη, 27/6/2025