Στέφανος Λουκάς: «Ανιχνεύοντας το ρεμπέτικο» - Παρουσίαση του βιβλίου στο Κερατσίνι,10/9/2023, 19:30

Εκδήλωση παρουσίασης της έκδοσης «Ανιχνεύοντας το ρεμπέτικο»

Εκδήλωση για την παρουσίαση της Σύγχρονης Εποχής «Ανιχνεύοντας το ρεμπέτικο» του Στέφανου Λουκά (βλ. και κάτω) θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 10 Σεπτέμβρη, στις 19.30 στο Λιμανάκι Κερατσινίου (Προποντίδος και Πελοποννήσου 1).

Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και ο Δημήτρης Ξεκαλάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνος των εκδόσεων Σύγχρονη Εποχή.

Στις σελίδες του βιβλίου θα «ξεναγήσει» ο συγγραφέας Στέφανος Λουκάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, με μουσική επένδυση σε επιμέλεια του Γρηγόρη Βασίλα.

Θα ακολουθήσουν ρεμπέτικα τραγούδια με τη συμμετοχή πλήθους καλλιτεχνών.

902, Σάββατο 26/08/2023 - 22:41

Στέφανος Λουκάς

Ανιχνεύοντας το ρεμπέτικο

(Σύγχρονη Εποχή, 2023, 4440 σελ.)

Τελικά το ρεμπέτικο είναι λαϊκό τραγούδι; Είναι τραγούδι των λούμπεν ή των λαϊκών στρωμάτων; Προωθεί τα ναρκωτικά; Πώς παρουσιάζει τη γυναίκα; Το τραγούδησαν αστοί ή εργάτες; Ποια η πορεία του στο πλάι του εργατικού κινήματος;

Το ρεμπέτικο είναι συνυφασμένο με την πορεία και την εξέλιξη που διαγράφει η ζωή των εργατριών και των εργατών, όλων των ανθρώπων του μόχθου στα αστικά κέντρα, στις πόλεις, από την εμφάνιση των πρώτων ακόμη μικρών τμημάτων του προλεταριάτου στα γεωγραφικά σημεία που ζουν Έλληνες.

Η μελέτη του Στέφανου Λουκά απαντάει σε όλα για το τραγούδι που τόσο πολύ έχει αγαπηθεί από το λαό, αλλά και τόσο πολύ έχει κυνηγηθεί από την άρχουσα τάξη.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

• Η καλλιτεχνική δημιουργία επιδρά στην εργατική-λαϊκή συνείδηση

• Η προσωπικότητα και οι κοινωνικές συνθήκες

ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ

• Ο Φοίβος Ανωγειαννάκης για το λαϊκό συνθέτη

• Τι προσδιορίζει ο όρος «λαϊκό»;

• Οι μουσικοστιχουργικές ρίζες του ρεμπέτικου

• Η εμφάνιση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και της εργατικής τάξης

• Κοινωνικές μεταβολές μεταξύ του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα

• Ποιες συνθήκες επιδρούν στη δημιουργία κοιτίδων του ρεμπέτικου τραγουδιού;

ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

• Οι ρίζες που γέννησαν το ρεμπέτικο

• Το παράδειγμα ενός τραγουδιού

Η ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

• Ποια η ρίζα του όρου ρεμπέτικο;

• Πώς προέκυψε ο όρος ρεμπέτικο;

• Ο ανυπότακτος στην εξουσία;

• Ορισμένα ζητήματα από τη συζήτηση της ετυμολογίας

• Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση με αφορμή συζητήσεις για το ρεμπέτικο

• Μια προσέγγιση μέσα από στίχους ρεμπέτικων τραγουδιών

• Η μάγκα και ο μάγκας

• Μαγκιά είναι να παλεύεις τη ζωή

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

• Ένα σχετικό παράδειγμα…

• …και η πανδούρα

Η ΛΑΪΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

• Το τραγούδι και η ιστορική πορεία του

• Η συνύπαρξη διαφορετικών λαών και η αλληλεπίδραση στη λαϊκή παράδοση
  

 *

«ΑΝΙΧΝΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ»

Παρουσίαση του βιβλίου της «Σύγχρονης Εποχής» στον Βόλο

Η μελέτη του Στέφανου Λουκά «Ανιχνεύοντας το Ρεμπέτικο», που εκδόθηκε από τη «Σύγχρονη Εποχή», παρουσιάστηκε το βράδυ της Δευτέρας στο βιβλιοπωλείο «Ήλιος» στον Βόλο.

Για το βιβλίο μίλησαν ο Στέφανος Λουκάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ο Θανάσης Βογιατζής, δημοσιογράφος και στέλεχος του ΚΚΕ στη Μαγνησία. Στη συνέχεια ακολούθησε πλούσια συζήτηση.

Στον σύντομο χαιρετισμό του, ο Θανάσης Βογιατζής αναφέρθηκε στους μεγάλους μουσικούς δημιουργούς της Μαγνησίας, Στάθη Μιλάνο (πατέρα του Κάρολου, του Νίκου και του Στάθη) και Θεόδωρο Δερβενιώτη.

Στην ομιλία του, ο Στέφανος Λουκάς αναφέρθηκε αναλυτικά στο περιεχόμενο της μελέτης, απαντώντας σε ερωτήματα, όπως «Τελικά το ρεμπέτικο είναι λαϊκό τραγούδι;», «Είναι τραγούδι των λούμπεν ή των λαϊκών στρωμάτων;», «Προωθεί τα ναρκωτικά;», «Πώς παρουσιάζει τη γυναίκα;», «Το τραγούδησαν αστοί ή εργάτες;», «Ποια η πορεία του στο πλάι του εργατικού κινήματος;».

Σε αυτό το πλαίσιο σημείωσε μεταξύ άλλων:

«Η έρευνα και η μελέτη του συγκεκριμένου είδους τραγουδιού, όπως και κάθε μορφή καλλιτεχνικής δημιουργίας ως μορφή κοινωνικής συνείδησης, απαιτεί τον προσδιορισμό των ιστορικών, κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών με τις οποίες αντικειμενικά εμφανίζεται και εξελίσσεται, αναπτύσσεται ως κοινωνικό φαινόμενο και την εξέλιξή τους. Απαιτεί έρευνα και μελέτη των όρων που μέσα σε αυτές τις συνθήκες δημιουργούν η εργατική τάξη, οι λαοί. Αυτοί γράφουν την πραγματική ιστορία των κοινωνιών και τον μοχλό που κινεί αυτή την ιστορία μέσω της δράσης των ανθρώπων που είναι η ταξική πάλη. Στην καλλιτεχνική δημιουργία επιδρά και πιο συγκεκριμένα η καλλιτεχνική δημιουργία αποτελεί πεδίο ιδεολογικής διαπάλης.

Η συγκεκριμένη εργασία φροντίζει να "δέσει" την έρευνα για το ρεμπέτικο τραγούδι με την ιστορική, κοινωνική, οικονομική εξέλιξη, για να φωτίσει όσο γίνεται αντικειμενικά βασικές πλευρές του συγκεκριμένου κοινωνικού φαινομένου, οι οποίες επίσης αποτελούν πεδίο διαπάλης, όπως: Ποια κοινωνικά τμήματα του πληθυσμού το δημιούργησαν και το ανέπτυξαν, ποιες κοινωνικές τάξεις και στρώματα εκφράζει ως λαϊκή καλλιτεχνική δημιουργία, γιατί είναι πραγματική λαϊκή καλλιτεχνική δημιουργία, ποια είναι η εξέλιξή της κλπ.

Άλλωστε το ρεμπέτικο τραγούδι συντροφεύει τους λαϊκούς ανθρώπους σε όλες τις πτυχές της ζωής τους, τις οποίες επίσης αναδεικνύει σαν γνήσιο λαϊκό τραγούδι. Γι' αυτό και άντεξε στον χρόνο ως τις μέρες μας».

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην εμφάνιση ρεμπέτικων τραγουδιών με αναφορές στην εργατική τάξη, αλλά και την επίδραση της ταξικής πάλης στο ρεμπέτικο τραγούδι, σημειώνοντας μεταξύ άλλων:

«Η ταξική πάλη επιδρά στις εργατικές - λαϊκές συνειδήσεις, άρα και στον λαϊκό πολιτισμό, τη λαϊκή καλλιτεχνική δημιουργία. Αφετέρου το ρεμπέτικο ως λαϊκή δημιουργία καταπιάστηκε και ανέδειξε όλα τα κοινωνικά φαινόμενα που υπάρχουν σε μια ταξική εκμεταλλευτική κοινωνία και μάλιστα σε συνθήκες μιας νέας απότομης προλεταριοποίησης μεσαίων στρωμάτων λόγω της μικρασιατικής προσφυγιάς. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε από τους δημιουργούς του με καλλιτεχνικό έργο στην περίοδο της Κατοχής, του εμφυλίου πολέμου, αλλά και μεταπολεμικά με το κράτος της πιο βάρβαρης καταστολής ενάντια στο εργατικό, στο λαϊκό κίνημα και στην οργανωμένη πολιτική πρωτοπορία του το ΚΚΕ, με εκτελέσεις, δολοφονίες, εξορίες και φυλακές.

Και έδωσε το ρεμπέτικο σε όλη αυτήν την περίοδο αριστουργήματα, σε τέτοιο βαθμό και μαζικότητα που η λογοκρισία τα έβγαζε παράνομα. Οι λαϊκοί δημιουργοί έγραψαν τραγούδια και για την Αντίσταση και για την πάλη του ΔΣΕ. Αλλά και στη συνέχεια όταν το ΚΚΕ το περνά η αστική τάξη στην παρανομία, οι λαϊκοί δημιουργοί του ρεμπέτικου συνεχίζουν να γράφουν τραγούδια για τις συνθήκες που δημιουργούσε το καθεστώς των φυλακών της εξορίας των στρατοδικείων, των εκτελέσεων».

Κλείνοντας τόνισε ότι για αυτή τη μελετητική εργασία, «πολύτιμη και δημιουργική είναι η συμβολή της συντρόφισσας Αλέκας Παπαρήγα, οι σκέψεις και οι προτάσεις της οποίας συνέβαλαν τα μέγιστα στην τελική μορφή και διάρθρωση αυτής της εργασίας, όπως επίσης και η συμβολή της συντρόφισσας Ελένης Μπέλλου».

902, Πέμπτη 01/06/2023 - 18:04