Δεκέμβρης 1944 (17)

Κυριακή 27 Αυγούστου 2023

Μίκης Θεοδωράκης: Οι «Αρκαδίες» του σήμερα στις 7.30 μ.μ. στη Ζάτουνα, στον τόπο που δημιουργήθηκαν — Μεγάλη αφιερωματική εκδήλωση και συναυλία του ΚΚΕ — Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ: «Οι "Αρκαδίες" του Μίκη Θεοδωράκη στην Αρκαδία»

ΣΥΝΑΥΛΙΑ - ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

Σήμερα στις 7.30 μ.μ. στη Ζάτουνα, οι «Αρκαδίες» του Μίκη Θεοδωράκη στον τόπο που δημιουργήθηκαν

(Βλέπε περισσότερα κάτω)

Κυριακή 27/08/2023 - 08:00

Σήμερα στις 7.30 μ.μ. θα πραγματοποιηθεί η αφιερωματική εκδήλωση και συναυλία με τίτλο «Οι "Αρκαδίες" του Μίκη Θεοδωράκη στην Αρκαδία» (βλέπε κάτω), στη Ζάτουνα Αρκαδίας, το χωριό όπου είχε εξοριστεί ο συνθέτης με την οικογένειά του κατά τη διάρκεια της δικτατορίας.

Δύο χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τον θάνατο του μεγάλου μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη και η ΚΕ του ΚΚΕ οργανώνει προς τιμήν του αυτή τη μεγάλη συναυλία αφιέρωμα.

Στην εκδήλωση, θα μιλήσει ο Νίκος Κουτουμάνος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, Γραμματέας της ΕΠ Πελοποννήσου του Κόμματος και υποψήφιος περιφερειάρχης Πελοποννήσου με τη «Λαϊκή Συσπείρωση».

Θα παρευρεθεί ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ΔημήτρηςΚουτσούμπας.

Την καλλιτεχνική επιμέλεια της συναυλίας που θα ακολουθήσει, θα έχει ο Κώστας Θωμαΐδης και ο ίδιος μαζί με την τελευταία ερμηνεύτρια έργων του Μίκη, Μπέττυ Χαρλαύτη, θα ερμηνεύσουν τις τέσσερις πρώτες «Αρκαδίες» του συνθέτη, καθώς και μια επιλογή από άλλα γνωστά τραγούδια του. Στο πιάνο θα τους συνοδεύσει ο Τάκης Φαραζής.

Στην πλατεία του χωριού, όπου θα γίνει η εκδήλωση, το παλιό σχολείο που λειτουργούσε την περίοδο της εξορίας του Μίκη εκεί και όπου φοίτησαν τα παιδιά του έχει μετατραπεί από το 2006 σε ένα εξαιρετικό, σύγχρονο μουσείο για το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, το οποίο τη μέρα της εκδήλωσης θα είναι ανοιχτό και επισκέψιμο από το πρωί.

Η Οργάνωση Περιοχής Αττικής του ΚΚΕ δρομολογεί λεωφορεία σήμερα για τη Ζάτουνα, που θα ξεκινήσουν από την πλατεία Καραϊσκάκη στις 2 το μεσημέρι.

Στιγμιότυπο από πλάνα που τράβηξε στη Ζάτουνα γερμανικό συνεργείο, με τους αστυνομικούς που συνόδευαν τον Μίκη να αντιδρούν στην

Αντίστοιχα, η Οργάνωση Περιοχής Πελοποννήσου του ΚΚΕ δρομολογεί λεωφορεία για τη Ζάτουνα από τις παρακάτω πόλεις:

Καλαμάτα, στις 4.30 μ.μ. από την πλατεία Οθωνος.

Σπάρτη, στις 4 μ.μ. από την Πυροσβεστική.

Τρίπολη, στις 5 μ.μ. από την πλατεία Κολοκοτρώνη.

Κόρινθο, στις 4 μ.μ. από τα Περιβολάκια.

Ναύπλιο, στις 3 μ.μ., από τον ΟΤΕ

Νέα Κίος, στις 3.15 μ.μ., από την κεντρική πλατεία

Άργος, στις 3.30 μ.μ., από τον σταθμό του ΟΣΕ

***

Με την επιβολή της δικτατορίας ο Μίκης Θεοδωράκης περνά στην παρανομία. Η μουσική του απαγορεύεται με ειδικό διάταγμα, το διάταγμα 13/1-6-1067 του Οδυσσέα Αγγελή. Συμμετέχει στο Πατριωτικό Μέτωπο και ορίζεται πρόεδρός του. Συλλαμβάνεται και φυλακίζεται, αρχικά στη Γενική Ασφάλεια στην Μπουμπουλίνας και στη συνέχεια στις φυλακές Αβέρωφ. Το 1968, χάρη σε διεθνείς πιέσεις, ο Μίκης αποφυλακίζεται και τίθεται σε κατ' οίκον περιορισμό στο Βραχάτι. Η περίοδος αυτή αποδεικνύεται πολύ δημιουργική για τον ίδιο καθώς συνθέτει αρκετά σπουδαία έργα, όπως τα «Τραγούδια του Ανδρέα», τα «Επιφάνεια - Αβέρωφ» σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη, τη «Νύχτα Θανάτου» σε στίχους Μάνου Ελευθερίου. Παράλληλα, ολοκληρώνει τον κύκλο τραγουδιών «Λαϊκά», πάλι σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, και, τέλος, συνθέτει το πολύ σπουδαίο έργο «Κατάσταση Πολιορκίας» σε ποίηση Ρένας Χατζηδάκη.

Το καθεστώς φοβάται πιθανή απόδραση του Θεοδωράκη στο εξωτερικό και έτσι αποφασίζει τον Αύγουστο του 1968 να εξορίσει τον Θεοδωράκη μαζί με την οικογένειά του σε ένα μικρό χωριό της ορεινής Αρκαδίας, τη Ζάτουνα, όπου κατοικούσαν 20 οικογένειες. Τη φύλαξή του είχε αναλάβει ολόκληρη διμοιρία χωροφυλάκων. Του επιτρέπουν να βγει μόνο για 4 ώρες τη μέρα, πάντα βέβαια με τη συνοδεία της αστυνομίας. Δεν επιτρέπεται να επικοινωνεί με τον κόσμο, να διατηρεί αλληλογραφία, να διαβάζει βιβλία και περιοδικά.

Και όμως, και σ' αυτές τις συνθήκες δεν σταματά να δημιουργεί. Με αυτόν τον τρόπο δείχνει ότι δεν έχει σταματήσει να ζει, να ονειρεύεται, να παλεύει. Εκεί, σ' αυτό το χωριό, έως τον Οκτώβρη του 1969, οπότε μεταφέρθηκε στις φυλακές του Ωρωπού, συνέθεσε 11 κύκλους τραγουδιών με τον τίτλο «Αρκαδίες» σε ποίηση δική του, Μάνου Ελευθερίου, Ανδρέα Κάλβου, Αγγελου Σικελιανού, Τάκη Σινόπουλου, Μανόλη Αναγνωστάκη, Νότη Περγιάλη και Κώστα Καλατζή και τη μουσική της ταινίας «Ζ» του Κώστα Γαβρά. Σε μήνυμά του εκείνα τα δύσκολα χρόνια αναφέρει: «Αυτά τα τραγούδια που γράφω τώρα, όπως εκείνα που έγραψα χθες κι εκείνα που θα γράψω και αύριο, είναι αφιερωμένα σε σας. Δηλαδή σε όλους τους ανθρώπους που πιστεύουν στον άνθρωπο, που πιστεύουν στη ζωή».

Οι αστυνομικοί γίνονται το... κοινό που ακούει για πρώτη φορά αυτές τις μελωδίες του Μίκη. Και βέβαια, παρά τις απαγορεύσεις, καταφέρνει με διάφορους τρόπους να στέλνει μαγνητοταινίες με τα καινούργια έργα στο εξωτερικό, τα οποία μεταδίδονται από ξένους σταθμούς και ακούγονται στην Ελλάδα.

Επιθυμία του Μίκη ήταν να παρουσιάζονται οι «Αρκαδίες» στη Ζάτουνα. Εκεί, λοιπόν, στον χώρο που τις εμπνεύστηκε και «γεννήθηκαν» θα ακουστούν και πάλι απόψε στη μεγάλη συναυλία του ΚΚΕ προς τιμήν του.

902

*

ΕΚΔΗΛΩΣΗ - ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

«Αυτά τα τραγούδια είναι αφιερωμένα σε σας... »

Αυτήν την Κυριακή στις 7.30 μ.μ. στη Ζάτουνα η μεγάλη συναυλία - εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 2 χρόνων από τον θάνατο του Μ. Θεοδωράκη. Θα μιλήσει ο Ν. Κουτουμάνος.

«Πότε πέρασαν κιόλας τόσοι αιώνες; Θα ζήσω άλλους τόσους ακούγοντας τις ρίζες να προχωρούν μέσα στο ξερό χώμα της καρδιάς μου», έγραφε ο Μίκης κρατούμενος στην Ασφάλεια το 1967. Και πράγματι, το έργο του, σίγουρα, θα ζήσει «άλλους τόσους» αφού κατάφερε να αντηχεί ακέραιο όλη τη μεγάλη πορεία και τις περιπέτειες του λαϊκού κινήματος του 20ού αιώνα, να δώσει δύναμη κι ορμή στον αγώνα για «να ανθρωπέψει ο άνθρωπος».

Στην 96χρονη ζωή του ευτύχησε να δει τα έργα του να ριζώνουν στην καρδιά και το μυαλό ενός ολόκληρου λαού, γιατί σε αυτά τα έργα είναι χαραγμένα οι αγωνίες, οι καημοί, τα βάσανα και τα όνειρά του. Τα όνειρα «όλων των πεινασμένων και των αδικημένων», μέχρι «να λάβουν εκδίκηση», όπως μας έμαθε ο ίδιος να τραγουδάμε.

«Φράγμα μεγαλόπρεπο στη λήθη, ένα δοξαστικό στην εποποιία του λαού μας τον 20ό αιώνα, είναι το έργο σου. Αποστόμωσε όσους προσπαθούν να μαυρίσουν τη μνήμη της, διόρθωσε τα ψέματα, έκανε έναν ολόκληρο λαό να νιώθει περηφάνια για την κληρονομιά του και θαυμασμό για εκείνους που με τον αγώνα τους την τιμούν και προσπαθούν να τη μεγαλώσουν. Ορμητική, επαναστατική, φλογισμένη από το πάθος, μια κατάφαση είναι η μουσική σου, ότι ο κόσμος μας χρειάζεται και μπορεί να αλλάξει», είχε σημειώσει ο Δ. Κουτσούμπας στον αποχαιρετισμό του.

«Η λευτεριά δε χαρίζεται, η λευτεριά κερδίζεται»

Εκδήλωση Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στην Οστράβα για την απελευθέρωση του Μίκη και των κρατούμενων αγωνιστών

«Ολη μου τη ζωή τη μοίρασα σε αγώνες και σε μουσική», είχε αναφέρει ο ίδιος. Και πράγματι, η μουσική, σύμφωνα με τον Μίκη, δεν υπήρξε ποτέ αυτοσκοπός, ήταν κάτι το βιωματικό, δεμένο με τον αγώνα, με τη συμμετοχή στο εργατικό - λαϊκό κίνημα. «Αν δεν είχα βιώσει αυτά που βίωσα, δεν θα είχα γράψει αυτήν τη μουσική», γι' αυτό και στο έργο του συναντάμε τη βαθιά αλληλεγγύη της Τέχνης στη ζωή και τους αγώνες του λαού μας.

Είναι χαρακτηριστικό το μήνυμα που έστειλε τον Αύγουστο του 1968, ενώ ήταν εξόριστος στη Ζάτουνα και μεταδόθηκε από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Μόσχας, το οποίο φυλάσσεται στο Αρχείο του ΚΚΕ.

«Σαν πνευματικός δημιουργός, επιτελώντας το λαϊκό λειτούργημά μου, συνέθεσα και εδώ στη Ζάτουνα έξι κύκλους τραγουδιών, που τους ονομάζω "Αρκαδίες". Αυτά τα τραγούδια που γράφω τώρα, όπως εκείνα που θα γράψω και αύριο, είναι αφιερωμένα σε σας, δηλαδή σε όλους τους ανθρώπους που πιστεύουν στον άνθρωπο, που πιστεύουν στη ζωή, στο δίκιο, στη δημοκρατία και την ελευθερία και που έχουν τάξει σκοπό της ζωής τους τον αγώνα για την υπεράσπισή τους. Αφιερώνονται ιδιαίτερα στους Ελληνες αγωνιστές της ελευθερίας και τους ξένους φίλους του λαού μας που μας συμπαραστέκονται στο δύσκολο αγώνα μας». Και ολοκληρώνει τον χαιρετισμό του λέγοντας: «Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τον ανελέητο αγώνα έως την τελική νίκη. Κι ας μην ξεχνάμε ποτέ ότι η λευτεριά δε χαρίζεται, η λευτεριά κερδίζεται. Γεια χαρά».

Στη Ζάτουνα...

«Πώς θέλετε από τον καλλιτέχνη, που τον εκτιμάτε και τον αγαπάτε, να μένει αδιάφορος, απομονωμένος πίσω από τις παχιές κουρτίνες, πίσω από τη ζωή, και να φτιάχνει ήρεμος, ξένοιαστος και αδιάφορος τραγούδια, όταν έξω, στους βουερούς δρόμους, η αδικία αλωνίζει, το ψέμα θριαμβεύει;», έλεγε ο Μίκης, εξηγώντας με αυτόν τον τρόπο γιατί έκανε μια Τέχνη μαχόμενη, μια Τέχνη στρατευμένη στο δίκιο και τις ανάγκες του λαού. Αυτόν τον δρόμο επέλεξε και στα μαύρα χρόνια της δικτατορίας.

Με την επιβολή της δικτατορίας ο Μίκης Θεοδωράκης πέρασε στην παρανομία. Η μουσική του απαγορεύτηκε με ειδικό διάταγμα, το διάταγμα 13/1-6-1067 του Οδυσσέα Αγγελή. Συμμετείχε στο Πατριωτικό Μέτωπο και ορίστηκε πρόεδρός του. Συνελήφθη και φυλακίστηκε, αρχικά στη Γενική Ασφάλεια στην Μπουμπουλίνας και στη συνέχεια στις φυλακές Αβέρωφ. Το 1968, χάρη σε διεθνείς πιέσεις, ο Μίκης αποφυλακίστηκε και τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό στο Βραχάτι.

Το καθεστώς, φοβούμενο πιθανή απόδραση του Θεοδωράκη στο εξωτερικό, αποφάσισε τον Αύγουστο του 1968 να τον εξορίσει σε ένα μικρό χωριό της ορεινής Αρκαδίας, τη Ζάτουνα, όπου κατοικούσαν 20 οικογένειες. Τη φύλαξή του είχε αναλάβει ολόκληρη διμοιρία χωροφυλάκων. Του επιτρέπουν να βγει μόνο για 4 ώρες τη μέρα, πάντα βέβαια με τη συνοδεία της αστυνομίας. Δεν επιτρέπεται να επικοινωνεί με τον κόσμο, να διατηρεί αλληλογραφία, να διαβάζει βιβλία και περιοδικά.

Στιγμιότυπο από πλάνα που τράβηξε στη Ζάτουνα γερμανικό συνεργείο, με τους αστυνομικούς να αντιδρούν στην παρουσία της κάμερας

Και όμως, και σ' αυτές τις συνθήκες δεν σταμάτησε να δημιουργεί. Εκεί, σ' αυτό το χωριό, έως τον Οκτώβρη του 1969, οπότε μεταφέρθηκε στις φυλακές του Ωρωπού, συνέθεσε 11 κύκλους τραγουδιών με τον τίτλο «Αρκαδίες» σε ποίηση δική του, Μάνου Ελευθερίου, Ανδρέα Κάλβου, Αγγελου Σικελιανού, Τάκη Σινόπουλου, Μανόλη Αναγνωστάκη, Νότη Περγιάλη και Κώστα Καλατζή και τη μουσική της ταινίας «Ζ» του Κώστα Γαβρά.

Οι αστυνομικοί έγιναν το... κοινό που ακούει για πρώτη φορά αυτές τις μελωδίες του Μίκη. Και βέβαια, παρά τις απαγορεύσεις, κατάφερε με διάφορους τρόπους να στέλνει μαγνητοταινίες με τα καινούργια έργα στο εξωτερικό, τα οποία μεταδίδονταν από ξένους σταθμούς και ακούγονταν στην Ελλάδα μεταφέροντας το εξεγερτικό τους μήνυμα.

902, Σάββατο 26/08/2023 - 09:39

*

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΚΚΕ

«Οι "Αρκαδίες" του Μίκη Θεοδωράκη στην Αρκαδία»

Την Κυριακή 27 Αυγούστου στη Ζάτουνα

«Οι "Αρκαδίες" του Μίκη Θεοδωράκη στην Αρκαδία» είναι ο τίτλος της συναυλίας που θα παρουσιάσει η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ, σε μια εκδήλωση προς τιμήν του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, με αφορμή τα δύο χρόνια από τον θάνατό του.

Η εκδήλωση της ΚΕ θα γίνει την Κυριακή 27 Αυγούστου στη Ζάτουνα Αρκαδίας, το χωριό όπου είχε εξοριστεί ο συνθέτης με την οικογένειά του κατά τη διάρκεια της δικτατορίας και εκεί όπου είχε συνθέσει τους κύκλους τραγουδιών με τίτλο «Αρκαδία», καθώς και άλλα έργα του.

Στην εκδήλωση, που θα αρχίσει στις 7.30 μ.μ., θα μιλήσει ο Νίκος Κουτουμάνος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, Γραμματέας της Επιτροπής Περιοχής Πελοποννήσου του Κόμματος και υποψήφιος περιφερειάρχης Πελοποννήσου με τη «Λαϊκή Συσπείρωση».

Θα παρευρεθεί ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.

Στην πλατεία του χωριού, όπου θα γίνει η εκδήλωση, το παλιό σχολείο που λειτουργούσε την περίοδο της εξορίας του Μίκη, εκεί όπου φοίτησαν τα παιδιά του, έχει μετατραπεί από το 2006 σε ένα εξαιρετικό σύγχρονο μουσείο για το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, το οποίο τη μέρα της εκδήλωσης θα είναι ανοιχτό και επισκέψιμο από το πρωί.

Την καλλιτεχνική επιμέλεια της συναυλίας, όπου θα ακουστούν οι τέσσερις πρώτες «Αρκαδίες» σε ποίηση Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Ελευθερίου και Ανδρέα Κάλβου, καθώς και μια επιλογή από άλλα γνωστά τραγούδια του Μίκη, θα έχει ο Κώστας Θωμαΐδης και τα τραγούδια θα ερμηνεύσουν ο ίδιος και η Μπέττυ Χαρλαύτη, ενώ θα τους συνοδεύσει στο πιάνο ο Τάκης Φαραζής.

Τα τραγούδια από τις «Αρκαδίες» του Μίκη είναι σήμερα εν μέρει άγνωστα στο ευρύ κοινό. Κι αυτό σε μεγάλο βαθμό φαίνεται να οφείλεται στις συνθήκες μέσα στις οποίες γράφτηκαν και κυκλοφόρησαν. Μέσα δηλαδή στα μαύρα χρόνια της χούντας, με τη μουσική του Μ. Θεοδωράκη να είναι παράνομη από την πρώτη στιγμή της επταετίας και με τον ίδιο να ζει εξόριστος, με πολλούς περιορισμούς και διαρκείς ελέγχους.

Οι πρώτες ηχογραφήσεις των τραγουδιών έγιναν στο εξωτερικό, όπου κατάφερε να τα διοχετεύει. Και μετά την πτώση της χούντας, όμως, στην Ελλάδα δεν ηχογραφήθηκαν οι «Αρκαδίες» συνολικά ως κύκλοι τραγουδιών, παρά μόνο κάποιες επιλογές από τα τραγούδια τους. Έτσι για δεκαετίες δεν ακούγονταν π.χ. συχνά στο ραδιόφωνο και το ευρύ κοινό μπορούσε να τα συναντήσει μόνο μετά από στοχευμένη αναζήτηση ή μέσα σε κάποιες ειδικές αφιερωματικές συναυλίες και από επιλογές καλλιτεχνών που ενέτασσαν κάποια από αυτά στο ρεπερτόριό τους. Τραγούδια - ασκήσεις παρανομίας

Ακόμα όμως και η διοχέτευσή τους και οι πρώτες ηχογραφήσεις τους στο εξωτερικό είχαν μεγάλη σημασία, αν αναλογιστεί κανείς τις συνθήκες μέσα στις οποίες πραγματοποιήθηκαν. Διηγείται χαρακτηριστικά ο Μίκης Θεοδωράκης (στην κινηματογραφική αυτοβιογραφία του που επιμελήθηκαν ο Γιώργος και η Ηρώ Σγουράκη):

«Όταν είχα γράψει την 1η Αρκαδία, ήταν νομίζω, πέντε τραγούδια και τα οποία θέλαμε οπωσδήποτε να τα στείλουμε κάτω (σ.σ. στην Αθήνα). Ήταν η πρώτη μας δουλειά, ας το πούμε. Επειδή ο γιος μου είχε κτυπήσει, τον είχε κτυπήσει εδώ πέρα η αστυνομία και είχε κάτι προβλήματα πραγματικά αρρώστιας, ζητούμε άδεια να πάει κάτω, να πάει κάτω ο γιος μας στην Αθήνα. Μετά από πολύ καιρό ήρθε η άδεια να κατέβει κάτω μόνος του βέβαια, και η γυναίκα μου του έραψε τα τραγούδια αυτά, του τα έραψε γραμμένα σε κορδέλα μαγνητοφώνου στις βάτες του πανωφοριού του. Την νύχτα όμως ξύπνησε και μου λέει, "θα τον ψάξουνε και πρέπει να κάνουμε κάτι άλλο". Και σηκώνεται τη νύχτα η γυναίκα μου, βγάζει από τις βάτες τα τραγούδια αυτά, ξηλώνει τα κουμπιά του πανωφοριού του, τα πέντε τραγούδια τα κάνει πέντε κουμπιά, τα ράβει γύρω-γύρω με μάλλινο και τα 'ραψε πάνω στο πανωφόρι του. Την άλλη μέρα το παιδί ήρθε το πήρε η φρουρά, το πήγε πάνω στο τμήμα. Πραγματικά του ’βγαλαν το πανωφόρι, του ξήλωσαν τις βάτες, του ξήλωσαν όλα, αλλά δεν είχαν δει τα κουμπιά. Η γυναίκα μου ήταν πρωτοπόρος σ' αυτή την φαντασία.

Ήταν πολύ μεγάλη φαντασία, για να διώξει τα τραγούδια, αλλά πόσο μεγάλη ικανοποίηση ήταν, όταν μετά από δεκαπέντε μέρες που έγραφα το τραγούδι εδώ το ακούγαμε στο Λονδίνο! `Η το ακούγαμε στην "Φωνή της Αλήθειας" ή στην "Μόσχα". Ηταν μια πολύ μεγάλη ικανοποίηση. Φυσικά γινόταν αμέσως κινητοποίηση. Ερχόταν ο διοικητής από την Τρίπολη, οι χωροφύλακες είχαν φασαρίες. Πώς έφυγε αυτό; Αρχισαν οι έρευνες. Μας ψάχνανε. Αλλά δεν υπήρχε περίπτωση να μην φύγουν μηνύματα από την Ζάτουνα για κάτω, για όλον τον κόσμο».

«Ο Θεοδωράκης ίσως με κατάλαβε καλύτερα απ' όλους»

Στα τραγούδια του κύκλου «Αρκαδία Ι» οι στίχοι ήταν του ίδιου του Μίκη. Στις επόμενες δύο «Αρκαδίες» όμως έπιασε και μελοποίησε στίχους που του είχε δώσει ο Μάνος Ελευθερίου. Όπως φαίνεται, ο Μ. Ελευθερίου είχε στείλει στον Θεοδωράκη ένα «πακέτο» με διάφορους στίχους του που είχε γράψει σε διάφορες φάσεις και ο Μίκης τα μελοποίησε κάνοντας τους κύκλους τραγουδιών «Αρκαδία» ΙΙ και ΙΙΙ, τα «Λαϊκά» (που δισκογραφήθηκαν αργότερα το 1976 στην Ελλάδα με τον Μανώλη Μητσιά κι έκαναν μεγάλη επιτυχία) και ενέταξε κάποια άλλα στα «Τραγούδια του αγώνα». Ο Ελευθερίου μιλάει για αυτή τους τη συνεργασία (αναφερόμενος στα «Λαϊκά» που έγιναν γνωστά και έκαναν και τη μεγαλύτερη επιτυχία), λέγοντας χαρακτηριστικά (στην αυτοβιογραφική του αφήγηση «Μαλαματένια λόγια» που την κατέγραψαν και την επιμελήθηκαν οι Σπύρος Αραβανής και Ηρακλής Οικονόμου):

«Στον στρατό έγραψα και κάποια από τα Λαϊκά του Θεοδωράκη, ανάμεσα στα χρόνια 1961 και 1965 και τα έδειξα σε ορισμένους ανθρώπους. Τα είδε ο Σπανός, δεν του αρέσανε. Τα είδε ο Μαρκόπουλος, δεν του αρέσανε. Τα είδε ο Λεοντής, δεν του αρέσανε. Τα είδε ο Λοΐζος, δεν του αρέσανε. Τελικά μια μέρα τα δίνω στον Φώντα Λάδη και τα πήγε στον Θεοδωράκη. Αυτός μελοποίησε τα μισά αμέσως, αλλά δεν κυκλοφόρησαν και αμέσως. Τα είχε ετοιμάσει ο Θεοδωράκης στην Αθήνα πριν φύγει και τα πήρε μαζί του, στο εξοχικό του, στο Βραχάτι. Νομίζω ήταν το 1968. Δεν τα είχα ακούσει όλα. Ολοκληρωμένα τα άκουσα όταν πήγα στο Παρίσι και πήρα τον δίσκο, το '71. Εμεινα περίπου έναν μήνα εκεί, νομίζω στο σπίτι της αδερφής μου. Και οι δυο αδερφές μου έμεναν εκεί. Δεν έδωσα όμως στον Θεοδωράκη τότε που μπορούσα εκείνα που ήθελα. Αυτό ήταν το λάθος μου. Μετά τα Λαϊκά μπορούσα να του δώσω ό,τι ήθελα - και δεν του έδωσα. Δεν ξέρω, φοβήθηκα ότι δεν θα τα μελοποιούσε. Λάθος μου. Ο Θεοδωράκης ίσως με κατάλαβε καλύτερα απ' όλους. Μεγάλη μορφή, δεν πιάνεται».

Ο Μάνου Ελευθερίου αργότερα διηγείται ότι για τον Μίκη προόριζε τα τραγούδια του «Αγιου Φεβρουάριου», εκτιμώντας ότι θα του αρέσουν, γιατί είχαν άμεσες αναφορές στη Σμύρνη, από την οποία καταγόταν η μητέρα του Μίκη, και ότι τον είχε ενθαρρύνει σε αυτή την κατεύθυνση και η γυναίκα του Μίκη η Μυρτώ, ωστόσο τα έφερε έτσι η ζωή και του τα ζήτησε ο Μούτσης.

Είναι γεγονός πως η συνάντηση των στίχων του Μάνου Ελευθερίου με τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη μάς έχει δώσει πανέμορφα και χιλιοτραγουδισμένα τραγούδια. Ωστόσο ο ίδιος ο Μίκης ξεχώριζε ένα από τα κοινά τους τραγούδια από τις «Αρκαδίες», τον «Χρησμό», λέγοντας ότι «είναι από τα πιο σπαρακτικά τραγούδια μου, το πιο αγαπημένο»...

Λεωφορεία για τη Ζάτουνα

Η Οργάνωση Περιοχής Αττικής του ΚΚΕ δρομολογεί λεωφορεία την Κυριακή 27 Αυγούστου για τη Ζάτουνα, που θα ξεκινήσουν από την πλατεία Καραϊσκάκη στις 2 το μεσημέρι. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώνουν συμμετοχή στις Οργανώσεις του ΚΚΕ στην Αττική. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Αντίστοιχα, η Οργάνωση Περιοχής Πελοποννήσου του ΚΚΕ δρομολογεί λεωφορεία για τη Ζάτουνα από τις παρακάτω πόλεις:

Καλαμάτα, στις 4.30 μ.μ. από την πλατεία Οθωνος.

Σπάρτη, στις 4 μ.μ. από την Πυροσβεστική.

Τρίπολη, στις 5 μ.μ. από την πλατεία Κολοκοτρώνη.

Κόρινθο, στις 4 μ.μ. από τα Περιβολάκια.

902

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.