Ω Τέμπη, ω mores ή Παν μετρόν άχριστον — Σοβαρά ερωτήματα για την ασφαλή λειτουργία του Μετρό — Συστήματα ασφαλείας σε αδράνεια και εκθέσεις εμπειρογνωμόνων στα αζήτητα για ένα μέσο που χρησιμοποιούν εκατομμύρια εργαζομένων

Από εκτροχιασμό βαγονιού του Μετρό τον Μάη του 2021

*

Πολύ σοβαρά ερωτήματα για την ασφαλή λειτουργία και των γραμμών του Μετρό στην Αθήνα προκύπτουν από έγγραφα αλλά και καταγγελίες που ζητούν απαντήσεις

Υπενθυμίζεται ότι ο «Ριζοσπάστης» την Τρίτη 7 Μάρτη 2023 είχε δημοσιεύσει αποσπάσματα από έγγραφο πραγματογνωμόνων, οι οποίοι από το 2018 ακόμα ζητούσαν από τη «ΣΤΑΣΥ ΑΕ» («Σταθερές Συγκοινωνίες», θυγατρική του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας) να τους προσκομίσει συγκεκριμένα στοιχεία, προκειμένου να αποφανθούν «σχετικά με την τήρηση των προβλεπόμενων στον νόμο ή μη μέτρων ασφάλειας»! Στο ίδιο δημοσίευμα παρουσιάζαμε καταγγελίες μελών της Επιτροπής Εργαζομένων για την Υγεία και Ασφάλεια (ΕΥΑΕ) στη ΣΤΑΣΥ ΑΕ.

Μετά το δημοσίευμα απευθυνθήκαμε στη ΣΤΑΣΥ διατυπώνοντας συγκεκριμένες ερωτήσεις. Τι έγινε μετά το πόρισμα που συνέταξαν οι πραγματογνώμονες; Διαπιστώθηκαν προβλήματα, ποια είναι και πώς αντιμετωπίστηκαν; Λειτουργεί ή όχι το σύστημα ΑΠΣ. Αν δεν λειτουργεί, ποια είναι η αιτία; Πώς σχολιάζει η διοίκηση της ΣΤΑΣΥ τις διαπιστώσεις της ΕΥΑΕ; Μέχρι και σήμερα δεν έχουμε πάρει καμιά απάντηση...

Σήμερα υπενθυμίζουμε τα όσα έθιγε το δημοσίευμα.

Τι γίνεται στη Γραμμή 1;

Ξεκινάμε από το έγγραφο των πραγματογνωμόνων στο οποίο αναφέρονται τα εξής: «(...) Στο πλαίσιο της επείγουσας καταγγελίας του κ. εισαγγελέως Πλημμελειοδικών Αθηνών, προκειμένου να αποφανθούμε σχετικά με την τήρηση των προβλεπόμενων στον νόμο ή μη μέτρων ασφάλειας στο τμήμα της γραμμής του ΗΣΑΠ από τον σταθμό Μοναστηράκι έως το σταθμό Αττική, μήκους 3 χιλιομέτρων περίπου (σ.σ. δηλαδή όλο το υπόγειο τμήμα της Γραμμής 1)» ζητούν να τους προσκομιστούν μια σειρά στοιχείων, όπως:

• «Σχέδια κατόψεων και διαγραμμάτων με αποτύπωση των εφαρμοζόμενων συστημάτων ασφαλείας καθώς και τεχνικές προδιαγραφές αυτών.

• Στοιχεία σχετικά με την εφαρμογή συστήματος προστασίας συρμών.

• Σχέδιο διαχείρισης και εφαρμογής καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης.

• Στοιχεία συστήματος αερισμού σταθμών και σηράγγων καθώς και του συστήματος απαγωγής καπνού από σήραγγες και σταθμούς και σενάρια λειτουργίας τους σε περιπτώσεις πυρκαγιάς.

• Εγγραφα σχετικά με τις ενέργειές σας για την υλοποίηση των υποδείξεων μέτρων και μέσων πυροπροστασίας από την Πυροσβεστική Υπηρεσία και την έκδοση πιστοποιητικού ενεργητικής πυροπροστασίας» κ.ά.

Σύστημα ασφαλείας σε αδράνεια για 18 χρόνια!

Δύο μέλη της ΕΥΑΕ από την 1η Μάρτη 2022 έχουν θέσει ζήτημα μη λειτουργίας του συστήματος Αυτόματης Προστασίας Συρμών (από την αγγλική ορολογία «Automatic Train Protection», στο εξής ΑΠΣ ή ATP ) στη Γραμμή 1, δηλαδή στον Ηλεκτρικό. Ενα σύστημα που ελέγχει την ταχύτητα των συρμών και αποτρέπει μεταξύ άλλων τη σύγκρουσή τους.

Σημειώνουν: «Σύμφωνα λοιπόν με τα ανωτέρω, υπάρχει ένα σύστημα σηματοδότησης το οποίο δεν έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία εδώ και 18 χρόνια». Ρωτούν τη διοίκηση της ΣΤΑΣΥ «ποιες ενέργειες θα κάνετε έτσι ώστε να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το ΑΤΡ και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα».

Η απάντηση της διοίκησης της ΣΤΑΣΥ στις 16 Μάρτη 2022 αναφέρει: «Η ενεργοποίηση του συστήματος ATP στους συρμούς της Γραμμής 1 θα γίνει όταν η διαθεσιμότητα των συρμών το επιτρέψει»...

Από τότε πέρασαν πάνω από 11 μήνες. Πριν λίγες μέρες το Σωματείο Ηλεκτροδηγών και Λοιπών Εργαζομένων ΣΤΑΣΥ, απευθυνόμενο με επιστολή προς τη ΣΤΑΣΥ, σημειώνει: «Στη Γραμμή 1 έχει εγκατασταθεί το ίδιο πακέτο σηματοδότησης (σ.σ. εννοεί το ΑΠΣ) εδώ και χρόνια. Ομως, για κάποιους λόγους, οι συρμοί των ΗΣΑΠ κινούνται με το παλαιό σύστημα "Indusi". Οι μόνοι συρμοί που κινούνται με το σύστημα ΑΠΣ είναι δανεικοί από το μετρό». Και προσθέτει δείχνοντας τη σημασία λειτουργίας του συγκεκριμένου συστήματος: «Η ΑΠΣ "εγγυάται" για την ομαλή λειτουργία, αλλά πάνω από όλα για την ασφαλή λειτουργία των συρμών έναντι σφαλμάτων, άρα και του δικτύου».

Σωρεία προβλημάτων διαπιστώνει έκθεση της ΕΥΑΕ

Ακόμα, η ΕΥΑΕ σε πολυσέλιδη έκθεσή της τον Γενάρη του 2022 αναφέρει σωρεία προβλημάτων, που αν ισχύουν θέτουν σε κίνδυνο την ασφαλή λειτουργία των συρμών. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

• «Εχει διαπιστωθεί ότι υπάρχουν έξοδοι κινδύνου οι οποίες δεν πληρούν τις προδιαγραφές ή και δεν υπάρχουν καθόλου»!

• «Εχει διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχει επαρκής σήμανση για τις εξόδους διαφυγής από τη σήραγγα. Αναλυτικότερα, δεν υπάρχουν φωτεινές πινακίδες που να δείχνουν την πλησιέστερη έξοδο διαφυγής από τη σήραγγα. Υπάρχει κίνδυνος εγκλωβισμού των επιβατών, λόγω αποπροσανατολισμού σε περίπτωση πυρκαγιάς ή σεισμού, σε συνδυασμό με τη διακοπή τηλεπικοινωνιών».

• «Το σύστημα τηλεπικοινωνιών παρουσιάζει πλήθος προβλημάτων. (...) Αυτό δημιουργεί προβλήματα και ενέχει αυξημένο κίνδυνο ατυχήματος».

• Αναφερόμενη σε ένα άλλο σύστημα ασφάλειας (ΑΤΟ, από την αγγλική ορολογία «Automatic Train Operation») που λειτουργεί στις Γραμμές 2 και 3 τονίζει: «Εχουν εντοπισθεί πλήθος προβλημάτων όσον αφορά το σύστημα ΑΤΟ στις Γραμμές 2 και 3. Το κυριότερο πρόβλημα εντοπίζεται στον ρυθμό πέδησης του συρμού όταν εισέρχεται στον σταθμό. Αυτό που κυρίως συμβαίνει είναι να μην ακινητοποιείται ο συρμός στο σωστό σημείο, με αποτέλεσμα το πρώτο όχημα να βρίσκεται εκτός αποβάθρας».

• Η πλειοψηφία των εργαζομένων έχει διδαχθεί μόνο μια φορά διαδικασίες λειτουργίας και γι' αυτό «όποια διαδικασία έχει διδαχθεί θα έχει ξεχαστεί». Ενδεικτικά αναφέρεται ότι «οι οδηγοί Συρμών στη Γραμμή 1 έχουν εκπαιδευτεί για τη διαφυγή ατόμων από τις εξόδους κινδύνου μια φορά» σε διάστημα μιας περίπου 20ετίας!

• «Δεν υπάρχουν ικανοποιητική οργάνωση, εκπαίδευση και ενημέρωση του προσωπικού σε θέματα πυροπροστασίας. Για αρκετά χρόνια δεν έχουν γίνει ασκήσεις πυρασφάλειας και απεγκλωβισμού επιβατών ή και εργαζομένων στους χώρους της ΣΤΑΣΥ. Ομοίως και σε περιπτώσεις ισχυρού σεισμού».

Τα ερωτήματα λοιπόν είναι αμείλικτα για ένα μεταφορικό μέσο που καθημερινά μεταφέρει εκατομμύρια επιβατών και κινείται είτε εξολοκλήρου είτε κατά τμήματα υπογείως. Πλέον κανείς δεν μπορεί να κάνει τον «ανήξερο», ούτε να κωφεύει στις συγκεκριμένες καταγγελίες των εργαζομένων.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 18-19/3/2023