Δεκέμβρης 1944 (17)

Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2022

Μίκης για πάντα: Διότι δεν συνεμορφώθη — Μεγάλη συναυλία του ΚΚΕ στον Ωρωπό — Θοδωρής Χιώνης: Στους μεγάλους αγώνες που έχουμε μπροστά μας, θα μας πεισμώνουν τα τραγούδια του — Δημήτρης Κουτσούμπας: Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι αθάνατος – Χώρεσε στο μεγαλειώδες έργο του τη λαϊκή πάλη όλου του 20ου αιώνα(VIDEO)

ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΑ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ Μ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ

Θοδωρής Χιώνης: Στους μεγάλους αγώνες που έχουμε μπροστά μας, θα μας πεισμώνουν αταλάντευτα τα τραγούδια του (VIDEO - ΦΩΤΟ)

Παρασκευή 02/09/2022 - 20:52

«Μπορεί να πέρασε κιόλας ένας χρόνος από τον τελευταίο αποχαιρετισμό, όμως, παρά τη φυσική πια απουσία, τα τραγούδια του, οι μελωδίες του, οι μουσικές του ήταν, είναι και θα είναι πιστοί μας σύντροφοι. Σε όλες τις στιγμές. Στις αγωνίες, στις χαρές, όταν τα πράγματα στριμώχνουν, όταν χαμογελάμε. Μα πάνω απ' όλα, όταν σφίγγουμε το χέρι και νιώθουμε ότι ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο», τόνισε ο Θοδωρής Χιώνης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ο οποίος έκανε την κεντρική ομιλία στη συγκλονιστική συναυλία - αφιέρωμα που διοργανώνει η Κομματική Οργάνωση Αττικής για να τιμήσει τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη ακριβώς έναν χρόνο από τον θάνατό του.

Για αυτή τη συγκινητική εκδήλωση επιλέχθηκε ο χώρος των πρώην φυλακών Ωρωπού, όπου ο Μίκης κλείστηκε κατά τη διάρκεια της δικτατορίας από τον Οκτώβρη του 1969 έως τον Απρίλη του 1970.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.

Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι αθάνατος – Χώρεσε στο μεγαλειώδες έργο του τη λαϊκή πάλη όλου του 20ου αιώνα

«Ο Μίκης Θεοδωράκης κατόρθωσε να χωρέσει μέσα στο μεγαλειώδες έργο του τη μεγάλη εποποιία της λαϊκής πάλης όλου του 20ού αιώνα. Μπόρεσε να φέρει στο τραπέζι κάθε φτωχού, κάθε κατατρεγμένου, τη μεγάλη ποίηση, τους στίχους μεγάλων ποιητών μας. Θα είναι αθάνατος, είναι αθάνατος. Θα μας συντροφεύει στον αιώνα τον άπαντα».

Ο Δ. Κουτσούμπας επισκέφτηκε το κελί του Μίκη Θεοδωράκη. Στον ιστορικό αυτό χώρο, όπου ο Μ. Θεοδωράκης κρατήθηκε από τον Οκτώβρη του 1969 έως τον Απρίλη του 1970, περίοπτη θέση έχουν τα ντοκουμέντα που προσέφερε στον δήμο το ΚΚΕ, τα οποία προέρχονται από το Αρχείο του Κόμματος.

*

Η ομιλία του Θοδωρή Χιώνη

«Πριν έναν χρόνο αποχαιρετήσαμε, όπως του έπρεπε, όπως το ήθελε κι όπως άλλωστε το ζήτησε, τον Μίκη Θεοδωράκη.

Αποχαιρετήσαμε τη μουσική μεγαλοφυΐα που άλλαξε και καθόρισε τα μουσικά πράγματα στην Ελλάδα. Αυτόν που χωρίς την παρουσία του θα ήμασταν αλλιώς.

Αυτόν που έφερε την ποίηση στο τραπέζι του λαού.

Αυτόν που με τη μουσική του εκτόπιζε την ηττοπάθεια και έφερνε τον ήλιο στις καρδιές των ανθρώπων.

Αποχαιρετούσαμε αυτόν που οι αγώνες και η μουσική ήταν τόσο δεμένα μέσα του.

Αυτόν που είχε δηλώσει πως αν υπήρχε επιτύμβιο σημείωμα που θα επιθυμούσε να χαραχτεί πάνω στον τάφο του αυτό θα ήταν "Πολέμησε τον Δεκέμβρη".

Σήμερα, έναν χρόνο μετά, συναντιόμαστε ξανά για να τον τιμήσουμε εδώ στις ιστορικές φυλακές του Ωρωπού. Εδώ που ο Μίκης φυλακίστηκε από τη χούντα τον Οκτώβρη του 1969 και χρειάστηκε να ξεσηκωθεί θύελλα διαμαρτυριών μετά την επιδείνωση της υγείας του για να αποφυλακιστεί τον Απρίλη του 1970. Ο Σοστακόβιτς, ο Άρθουρ Μίλερ, ο Λόρενς Ολιβιέ, ο Υβ Μοντάν ήταν μερικοί από τους οποίους δημιούργησαν επιτροπές για την απελευθέρωσή του.

Σε τούτον τον τόπο γράφτηκαν ορισμένα από τα αγαπημένα τραγούδια που έχουμε τραγουδήσει ανεμίζοντας τις σημαίες μας χιλιάδες φορές. Το θρυλικό "Διότι δεν συνεμορφώθην" για το οποίο ο ίδιος ο Μίκης αναφέρει:

"Σαν εκπρόσωπος των κρατουμένων είχα πάει στον διοικητή και του είχα δώσει τις αιτήσεις όλων των κρατουμένων για τον Ερυθρό Σταυρό. Η γραμμή της διοίκησης ήταν ότι ο καθένας έπρεπε να πάει μόνος του να κάνει την αίτηση, μήπως εκεί ο διοικητής μιλώντας του να τον καταφέρει να κάνει δήλωση. Εμείς θέλαμε να 'μαστε όλοι μαζί. Κι έτσι ο ανθυπασπιστής μπήκε μέσα και μου 'φερε όλο τον πάκο τις αιτήσεις και πάνω έγραφε «Επιστρέφονται, διότι δεν συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις».

Είμαστε έτοιμοι να βγούμε έξω, αλλά τα μεγάφωνα είπαν ότι σήμερα απαγορεύεται η έξοδος. Είχα λοιπόν μπροστά μου τους στίχους αυτούς, τον πρώτο στίχο γραμμένο από τον διοικητή, έγραψα το τραγουδάκι, "διότι δε συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις, μήνας μπαίνει, μήνας βγαίνει μες το σύρμα περπατώ". Και το μεσημέρι, το βράδυ κατεβαίνουμε στο εστιατόριο, τους τραγούδησα το καινούριο τραγούδι και μάλιστα εμήνυσα στον διοικητή ότι έχει και πνευματικά δικαιώματα, γιατί ο πρώτος στίχος είναι δικός του".

Εδώ στις φυλακές του Ωρωπού ο Μανώλης Χιώτης λίγο πριν φύγει από τη ζωή αποχαιρέτησε τον Μίκη, παίρνοντας το ρίσκο να προσεγγίσει στο μόλο για να παίξει το «Σε πότισα Ροδόσταμο». Οι φυλακές πλημμύρισαν με την αγαπημένη μελωδία που έφερε ο άνεμος, ενώ οι κρατούμενοι γέμισαν το συρματόπλεγμα τραγουδώντας "Της παγωνιάς Αετόπουλο".

Από εδώ ο Μίκης Θεοδωράκης έντυσε με την υπέροχη μουσική του τον δικό του στίχο, που εξέφραζε τη δική του ζωή: "Μες στα σύρματα κλεισμένοι, μα η καρδιά μας πάντα ορθή". Για να συμπληρώσει με τη διαχρονική επίκληση. "Λαέ βασανισμένε, μην ξεχνάς τον Ωρωπό".

Τα τραγούδια και οι μελωδίες του ήταν και θα είναι πιστοί μας σύντροφοι

Γι' αυτό και εμείς διαλέξαμε σήμερα να τον τιμήσουμε ακούγοντας και τραγουδώντας τα τραγούδια του εδώ.

Γιατί μπορεί να πέρασε κιόλας ένας χρόνος από τον τελευταίο αποχαιρετισμό, όμως, παρά τη φυσική πια απουσία, τα τραγούδια του, οι μελωδίες του, οι μουσικές του ήταν, είναι και θα είναι πιστοί μας σύντροφοι. Σε όλες τις στιγμές. Στις αγωνίες, στις χαρές, όταν τα πράγματα στριμώχνουν, όταν χαμογελάμε. Μα πάνω απ' όλα, όταν σφίγγουμε το χέρι και νιώθουμε ότι ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο.

Νιώθουμε ότι όταν μελοποιούσε τον στίχο που έλεγε "κοντά σας όλη μου η ζωή", στίχο που δώσαμε ως τίτλο στη σημερινή μας εκδήλωση, ίσως να μη σκεφτόταν ότι η δική μας ζωή συνεχίζει να κυλάει μαζί με το απέραντο έργο του. Ζυμωμένη με τα τραγούδια του που πλουτίζουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τα όνειρα γενιών και γενιών.

Ιδιαίτερα όσοι από εμάς δεν ζήσαμε από κοντά τις εποποιίες του λαού μας, τις μεγάλες στιγμές της πάλης, η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, η μεγάλη ποίηση που έβαλε στο στόμα του λαού μας, αποτελεί στο πλάι της ιστοριογραφίας και των ντοκουμέντων μια ακόμα αφορμή για να βυθιστούμε στα ιστορικά γεγονότα.

Γιατί η αλήθεια είναι πως αν κάποιος θέλει πραγματικά να συλλάβει, να κατανοήσει σε βάθος ιστορικά γεγονότα, στιγμές και καταστάσεις μαζί με την επιστημονική γνώση, την επιτόπια αυτοψία και άλλα μέσα, πρέπει οπωσδήποτε να μπορεί να προσεγγίσει και την τέχνη της αντίστοιχης περιόδου. Μόνο έτσι θα μπορέσει καλύτερα να κατανοήσει την αντιφατική κίνηση των γεγονότων, μόνο έτσι θα νιώσει βαθιά τα κίνητρα και τα αισθήματα των πρωταγωνιστών της Ιστορίας.

Τέχνη - κάλεσμα για λαϊκή ανάταση

Και δεν υπάρχει στο μουσικό στερέωμα της Ελλάδας άλλος που να συνέδεσε τόσο πολύ την τέχνη του με την αγωνιστική πορεία του λαού μας. Γι' αυτό και δεν υπάρχει μουσικό έργο που να αντανακλά καλύτερα τις κορυφαίες στιγμές της πάλης του ελληνικού λαού. Τις ηρωικές στιγμές, το μεγαλείο, τη διαδικασία αφύπνισης, αλλά και τις προσωρινές ανάπαυλες ή και απογοητεύσεις, που όμως αναδεικνύονται πάντα ως τέτοιες, δηλαδή προσωρινές. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας δουλειάς αποτελεί ο σχετικά άγνωστος δίσκος "Στην Ανατολή", γραμμένος στο Παρίσι τον Δεκέμβρη του 1973.

Γράφει ο ίδιος ο συνθέτης: "Έτσι έγραψα το τραγούδι «Στην Ανατολή» εμπνευσμένο από τις γειτονιές όπου έζησα και ανήκα κι εγώ. Τις λέγαμε τότε, τον καιρό της Κατοχής, Ανατολικές Συνοικίες. Εκεί ανήκα κι εγώ και εκεί δώσαμε τις μάχες ενάντια στον καινούργιο καταχτητή, τους Άγγλους ιμπεριαλιστές στα Δεκεμβριανά και εκεί πάλι θ' αρχίσουμε σιγά σιγά την οργάνωση του Λαού και είμαι βέβαιος πως τίποτε δεν πήγε χαμένο. Είχαμε μόνο ορισμένες τακτικές ήττες, αλλά τον πόλεμο τελικά θα τον κερδίσουμε εμείς. (...) Ίσως λοιπόν το μυστικό που έρχεται από την Ανατολή, από τις Ανατολικές Συνοικίες, που έρχεται από τον Ήλιο, που έρχεται από τη ζωή να 'ναι αυτό. Γεια χαρά και καλή αντάμωση στους δρόμους και τις συνοικίες της Αθήνας». Ενώ στον ίδιο δίσκο υπάρχει και το τραγούδι "Μες στην ταβέρνα" που λέει:

σουν ωραίος σαν περνούσες μες στις γειτονιές,

μες στην καρδιά σου κουβαλούσες όλες τις καρδιές"

"Θυμάσαι τότε που πετούσες με πλατιά φτερά

Τώρα ο καθένας την καρδιά σου την κλωτσοπατά"

"Αυτό το τραγούδι έγινε σε ανάμνηση εκείνων των καιρών που γυρνάγαμε στις γειτονιές μ' ένα γαρίφαλο κόκκινο στ' αυτί και με κάτι άλλο... στην κωλότσεπη". Έγραφε περιγράφοντας με τρόπο ποιητικό την τροπή που πήραν τα πράγματα με την ήττα τον Δεκέμβρη και μετά του ΔΣΕ. Μα δεν έμεινε σε μία στείρα απογοητευτική νοσταλγία, αλλά κατέληγε σε ένα κάλεσμα για να σηκώσει πάλι ο λαός το τρανό του ανάστημα.

"Βγάλε πάλι την ψυχή σου στο σεργιάνι μες στις γειτονιές

Να γιομίσει η ζωή σου γλυκές φωνές και με πασχαλιές".

Έτσι λοιπόν μπορούμε να πούμε πως η τέχνη του Μίκη Θεοδωράκη -όπως και όλων των μεγάλων που μπόρεσαν να εκφράσουν την εποχή τους- δεν είναι απλά πηγή αισθητικής απόλαυσης, αλλά μέσω της αισθητικής απόλαυσης μπορεί να γίνεται και εφαλτήριο για την ανάπτυξη κοινωνικής συνείδησης, για τη διαμόρφωση μίας συνειδητής πρωτοπόρας στάσης. Ένα κάλεσμα για λαϊκή ανάταση.

Να ανοιχτούν διάπλατα στον κόσμο οι θησαυροί της μουσικής του

Όταν πέρυσι αποχαιρετούσαμε τον Μίκη, δεσμευτήκαμε ότι θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για "να ανοιχτούν διάπλατα στον κόσμο όλοι οι θησαυροί της μουσικής του". Ιδιαίτερα στη νεολαία. Πάντα βέβαια είχαμε έγνοια γι' αυτό κι έχουμε δρόμο μπροστά μας. Ποτέ δεν αφήσαμε τα πράγματα στην τύχη τους. Όμως τη χρονιά που πέρασε, πιο πολύ από κάθε άλλη φορά, τα Φεστιβάλ της ΚΝΕ γέμισαν με τις νότες της μουσικής του, τα αφιερώματα στον "Ριζοσπάστη" και στον "Οδηγητή" μπήκαν σε δεκάδες χώρους δουλειάς, σχολεία και σχολές, οι κομμουνιστές δάσκαλοι μίλησαν σε χιλιάδες μαθητές για τη ζωή και το έργο του. Το "κόκκινο Αερόστατο" με ειδικό ένθετο άγγιξε εκατοντάδες παιδικές καρδιές. Δεν υπήρξε απεργία, συγκέντρωση, διαδήλωση που να μη βαδίσαμε στο ρυθμό της «Λαμπρής», δεν υπήρξε εκδήλωση που να μην ανέμισε η κόκκινη σημαία με χιλιάδες στόματα να σιγοτραγουδάνε "με τόσα φλάμπουρα, λάμπει ο ουρανός".

Κι αυτό συνεχίζουμε και κάνουμε, γιατί πιστεύουμε πως φέρνοντας τη νέα γενιά σε επαφή με το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, τη φέρνουμε σε επαφή με ένα μεγάλο λαϊκό επίτευγμα.

Η τέχνη του είναι πραγματικά ένα δημιούργημα της εποχής του, η συμμετοχή του στην ίδια την πάλη είναι το καθοριστικό στοιχείο τόσο στα μεγάλα συμφωνικά του έργα, όσο και στα πιο λαϊκά, στους κύκλους τραγουδιών που καθιερώνει. Λέγοντας αυτό καθόλου δεν υποτιμάμε το τεράστιο μουσικό του ταλέντο, προϋπόθεση της καλλιτεχνικής του δημιουργίας, αλλά και ανεπτυγμένο στις δοσμένες συνθήκες. Άλλωστε, όπως και ο ίδιος έχει πει: "Φαίνεται πως το ταλέντο μου, σαν μια παράξενη μπαταρία, εκεί μέσα γεμίζει. Μέσα στη ζεστασιά της χειραψίας, μέσα στο αετίσιο βλέμμα του συναγωνιστή, μέσα στις ιαχές των συλλαλητηρίων και στη βοή της μάχης... όμως το ταλέντο δεν έρχεται μόνο του. Για να φυτρώσει, του πρέπει στρώμα παχύ ευαισθησίας. Αυτό σημαίνει πως ο αληθινός καλλιτέχνης δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος όταν γύρω του οι άλλοι βογκούν, ταπεινώνονται, πεινούν, τσακίζονται... Τότε η ευαισθησία αυτή γίνεται ευθύνη και φέρνει τον καλλιτέχνη μέσα στον λαό".

Μπορούμε να πούμε πως είμαστε τυχεροί. Γιατί είναι πραγματικά ευτυχής η στιγμή που συναντιούνται το μουσικό ταλέντο, τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα και η πρωτοπόρα αγωνιστική στάση του καλλιτέχνη. Σε τέτοιες στιγμές η Τέχνη μεγαλουργεί. Και η Τέχνη που γράφτηκε στις παρτιτούρες και τα τετράδια του Μίκη Θεοδωράκη, η Τέχνη που καταγραφόταν στο μυαλό του ακόμα και στις πιο δύσκολες συνθήκες όπως π.χ. στη Μακρόνησο όταν έγραψε την πρώτη του συμφωνία, είναι πραγματικά μεγαλειώδης.

Έχουμε γι' αυτό και ένα επιπλέον καθήκον. Να διαμορφώσουμε ένα ευρύτερο μορφωτικό πολιτιστικό ρεύμα μέσα στο οποίο και οι νέοι καλλιτέχνες να έρχονται σε επαφή με το σύνολο του έργου του, να το μελετούν, να διδάσκονται: Όπως περιγράφει και ο μύθος του Ανταίου, έπαιρνε δύναμη όταν πάταγε στη γη, ζώντας και τραγουδώντας τους αγώνες του λαού. Και την ίδια στιγμή μελετούσε βαθιά τη μεγάλη Τέχνη. Ο ίδιος έλεγε ότι είχε μία δίψα ανελέητη για να μάθει τη γλώσσα του Μπαχ, του Χέντελ, του Μότσαρτ, του Μπετόβεν, του Μπερλιόζ, του Βάγκνερ.

Σήμερα νέοι καλλιτέχνες κάνουν προσπάθειες. Είμαστε βέβαιοι πως όσο το κίνημα θα ανασυγκροτείται και θα φουντώνει, τόσο θα γράφονται τραγούδια, θα δημιουργούνται έργα Τέχνης που θα απαντάνε στα μεγάλα ερωτήματα της εποχής, δίνοντας ώθηση προς τα εμπρός, αλλά και το αντίθετο. Το πόσο ψηλά θα φτάσουν δεν το ξέρουμε, θα είναι κι αυτό μια μάχη, τίποτα δεν μένει στάσιμο, ακόμα κι αν στα μεγάλα ύψη φτάνουν λίγοι.

Σε κάθε περίπτωση η στράτευση των καλλιτεχνών στο πλάι του λαού θα προσδίδει στο εργατικό και ευρύτερα στο λαϊκό κίνημα δυναμική και πολυμορφία. Θα συμβάλει στην ίδια την ανάπτυξη του κινήματος. Γιατί η επαφή των εργαζομένων με την Τέχνη και τον Πολιτισμό μπορεί να τους εξοπλίσει με μεγάλα ηθικά και πνευματικά εφόδια χρήσιμα για την αντοχή, τον ενθουσιασμό, την εφευρετικότητα στις μεθόδους της πάλης.

Καταλαβαίνουμε βέβαια ότι το θέμα είναι πολύ πιο σύνθετο, ότι η γνωριμία με τη μεγάλη Τέχνη απαιτεί και άλλα. Αυτό που μπορεί να δώσει φτερά είναι η μέθοδος ανάλυσης, κατανόησης και παρέμβασης στην πραγματικότητα, η μαρξιστική κοσμοθεωρία, η επαφή και η αφομοίωση της θεωρίας του επιστημονικού κομμουνισμού.

Ο άνθρωπος μεγεθύνεται όταν παλεύει να χαρίσει ευτυχία στους περισσότερους

Στο τελευταίο σημείωμα που άφησε στον ΓΓ της ΚΕ σύντροφο Δημήτρη Κουτσούμπα, ο Μίκης Θεοδωράκης έγραψε ότι φτάνοντας στο τέλος της ζωής του οι λεπτομέρειες σβήνουν και μένουν "τα μεγάλα μεγέθη". Είναι γνωστό ότι υπήρξαν περιπτώσεις που οι δρόμοι δεν ταυτίστηκαν, που υπήρξαν διαφωνίες. Το ίδιο γνωστό όμως είναι ότι αυτές δεν στάθηκαν ικανές για να μη δει ότι τις μεγάλες του στιγμές τις έζησε μαζί με το ΚΚΕ, σε συμπόρευση μαζί του.

Ο Μίκης Θεοδωράκης δεν είχε μία συνηθισμένη ζωή. Τιμήθηκε, αγαπήθηκε, η φήμη του έφτασε στα πέρατα της Γης. Τον τραγούδησαν οι μεγαλύτεροι τραγουδιστές, όπως η Edith Piaf, τα μεγαλύτερα συγκροτήματα και σε μεγάλη ποικιλία όπως οι "Beatles" έπαιξαν τη μουσική του φημισμένες ορχήστρες, γνωρίστηκε με ιερά τέρατα της Τέχνης παγκόσμια, ταξίδεψε σε όλο τον πλανήτη.

Κι όμως οι πιο σημαντικές στιγμές για αυτόν, το μεγάλο μέγεθος της ζωής του ήταν όταν βρέθηκε με το ΚΚΕ. Αυτό κράτησε ως απόσταγμα της ζωής και του έργου του.

Ο Μαρξ μόλις 17 χρόνων έγραψε: "Όποιος δημιουργεί μόνο για τον εαυτό του μπορεί βέβαια να γίνει διάσημος, πολυμαθής, μεγάλος σοφός, εξαιρετικός ποιητής, ποτέ όμως ολοκληρωμένος άνθρωπος, πραγματικά μεγάλος. Η ιστορία θεωρεί πραγματικά μεγάλους ιδιαίτερα εκείνους τους ανθρώπους που εξευγένισαν τον εαυτό τους δουλεύοντας για το σύνολο. Η πείρα επαινεί σαν τον πιο ευτυχισμένο εκείνον που χάρισε ευτυχία στους περισσότερους".

Παίρνοντας υπόψη όλα αυτά, δεν μπορούμε να μη σκεφτούμε ότι η ευτυχία δεν είναι απλά να είσαι πετυχημένος στη δουλειά σου -ακόμα και αν είσαι εξαιρετικά πετυχημένος- ευτυχία δεν είναι να ξεχειλίζεις από ταλέντο και προσόντα, να είσαι καλός οικογενειάρχης, να έχεις ταξιδέψει και αναγνωριστεί.

Η ζωή του ανθρώπου ολοκληρώνεται και η ευτυχία του μεγεθύνεται όταν παλεύει για να χαρίσει ευτυχία στους περισσότερους, όσες και όποιες θυσίες κι αν απαιτεί αυτό. Μόνο έτσι δικαιώνεται και γίνεται ευτυχισμένη η ζωή. Όταν ο σκοπός, το νόημά της δεν αφορά μία στενή προσωπική φιλοδοξία, ξεφεύγει από τα όρια του σπιτιού, των φίλων, του κύκλου και αγκαλιάζει όλη την κοινωνία, όταν αντιστοιχείται με την απαίτηση και τη δυνατότητα του καιρού να καταργηθεί η εκμετάλλευση, να ζήσουν όλοι οι άνθρωποι ευτυχισμένοι.

Γι' αυτό και τα πιο ευτυχισμένα χρόνια του Μίκη Θεοδωράκη ήταν αυτά που έζησε στο πλάι του ΚΚΕ, όπως δήλωσε και ο ίδιος στην εκδήλωση που διοργάνωσε η ΚΕ για να τιμήσει τα 90 χρόνια της ζωής του το 2015, την περίοδο που ο ίδιος δήλωνε παρών και στον δίκαιο αγώνα του λαού μας για την κατάργηση των μνημονίων και όλων των αντεργατικών εφαρμοστικών νόμων τους.

Έλεγε τότε:

"Τα πιο δυνατά και όμορφα χρόνια μου τα έζησα στις γραμμές του ΚΚΕ", "Εθνική Αντίσταση, Εμφύλιος Πόλεμος, οι διώξεις που ακολούθησαν την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού, η βαθιά παρανομία με την ένοπλη προσπάθεια το 1944 μέσα στην Αθήνα, που πνίγηκε στο αίμα, η Ικαρία και η Μακρόνησος, η αναγεννητική προσπάθεια μέσα από την ΕΔΑ και τους Λαμπράκηδες. Η παράνομη δράση με την ίδρυση του Πατριωτικού Μετώπου, δέκα μέρες μετά την επικράτηση της χούντας. Αργότερα, υποψήφιος δήμαρχος του ΚΚΕ στην Αθήνα και τέλος η εκλογή μου ως βουλευτής του Κόμματος το 1981 και 1985". Αυτά τα λόγια είναι πλάι στην αξεπέραστη μουσική του μία μεγάλη παρακαταθήκη, μία δικαίωση που τοποθέτησε τις μεγάλες αξίες και τα μεγάλα μεγέθη στη θέση τους. Που του έδωσε τη θέση που του πρέπει στην Ιστορία.

Δεν ξεχνάμε τι είναι αποφασισμένο το αστικό κράτος να κάνει

Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι,

Εναν χρόνο μετά την απώλειά του, επιλέξαμε να συναντηθούμε εδώ στις παλιές φυλακές, γιατί για εμάς, όπως και για τον Μίκη, δεν είναι απλά ένας στίχος το "μην ξεχνάς τον Ωρωπό".

Δεν ξεχνάμε ανάμεσα στα άλλα ότι το καλοκαίρι του 1968 μεταφέρανε εδώ μία ομάδα περίπου 70 νέων, 20 με 30 χρόνων, κρατουμένων από το Λακκί της Λέρου. Στόχος ήταν, απομακρύνοντάς τους από τους έμπειρους συγκρατούμενούς τους, να τους ασκήσουν πίεση για να υποχωρήσουν. Η χούντα πίστεψε ότι οι νέοι βλέποντας εδώ, μπροστά στα μάτια τους και πίσω από τα κάγκελα της φυλακής, τη ζωή να συνεχίζει να κυλά, ενώ οι ίδιοι ήταν δέσμιοι, θα άλλαζαν δρόμο, θα "έσπαγαν". Διαψεύσθηκαν πλήρως, καθώς οι νεολαίοι οργάνωσαν τη ζωή τους στη φυλακή και απάντησαν με απεργία πείνας στην τρομοκρατία και στις πιέσεις για να υπογράψουν "δήλωση μετανοίας".

Επιλέξαμε να έρθουμε εδώ, γιατί δεν ξεχνάμε και θα συνεχίσουμε να αναδεικνύουμε την ιστορία αυτού του τόπου. Όπως ποτέ δεν ξεχνάμε τι είναι αποφασισμένο το αστικό κράτος να κάνει για να αντιμετωπίσει το λαϊκό κίνημα και ιδιαίτερα τους πρωτοπόρους αγωνιστές, τους κομμουνιστές.

Είτε με τη βία, είτε με την ενσωμάτωση και σε συνδυασμό, πάντα η αστική τάξη και το κράτος της θα επιδιώκει να εξοντώνει τη δυναμική και τον ριζοσπαστισμό του κινήματος. Ιδιαίτερα όταν τα πράγματα στριμώχνουν, όταν οι αντιθέσεις τους οξύνονται σε βαθμό που δεν μπορούν να τις συμφιλιώσουν, όταν ετοιμάζουν νέα μεγάλα δεινά για τους λαούς.

Γι' αυτό και τώρα, καθώς εξελίσσεται ο αιματηρός ιμπεριαλιστικός πόλεμος, με συμμετοχή της χώρας μας που έχει γίνει απέραντη αμερικανοΝΑΤΟική βάση, καθώς εκτινάσσεται η ακρίβεια και η ανέχεια ως αποτέλεσμα της "απελευθέρωσης" της Ενέργειας και της εμπορευματοποίησης των πάντων.

Γι' αυτό και τώρα εντείνονται τα σχέδια ενσωμάτωσης, εκφοβισμού, ανάσχεσης της λαϊκής δυσαρέσκειας. Για άλλη μια φορά στήνουν την παγίδα της κυβερνητικής εναλλαγής, για να εκτονώσουν και να εγκλωβίσουν τη λαϊκή οργή, να διασφαλίσουν με καλύτερους όρους τη σταθερότητα του σάπιου, βάρβαρου συστήματος.

Και την ίδια στιγμή εντείνεται η προσπάθεια να τρομοκρατήσουν τον λαό, να τον εθίσουν στη λογική ότι είναι φυσιολογικό να τον παρακολουθούν, το ζήτημα είναι τάχα οι παρακολουθήσεις να είναι "νόμιμες" και "δημοκρατικές". Βγάζουν λάδι όλο το ζοφερό θεσμικό πλαίσιο που για δεκαετίες στήνεται στο πλαίσιο της ΕΕ με την ευθύνη όλων των κυβερνήσεων, διαιωνίζοντας και προετοιμάζοντας τον βούρκο.

Φαίνεται για άλλη μία φορά ότι αυτό που φοβούνται περισσότερο, γι' αυτό και εκσυγχρονίζουν διαρκώς και τα κατασταλτικά μέσα, αλλά και τα "καθρεφτάκια" που προσφέρουν για να μην πάρει η λαϊκή οργή διαστάσεις, είναι να μη στοχεύσει ο λαός με ανυποχώρητο αγώνα τον πραγματικό του αντίπαλο, που δεν είναι άλλος από την οικονομική κυριαρχία και εξουσία του κεφαλαίου και των διεθνών συμμάχων του.

Ο λαός να σηκώσει το ανάστημά του «με σημαίες και με ταμπούρλα»

Αυτό λοιπόν που φοβούνται περισσότερο, αυτό πρέπει να τους προσφέρει απλόχερα ο λαός, κάνοντας πράξη το σύνθημα "Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό", σηκώνοντας το ανάστημά του με σημαίες και με ταμπούρλα.

Με τα μεγάλα μεγέθη. Με τη σημαία του ΚΚΕ που κυματίζει και λάμπει ο ουρανός, που μελετάει, διδάσκεται και προχωράει μπροστά, πέρα από το φράγμα που δημιούργησαν οι αντεπαναστατικές ανατροπές πριν 30 χρόνια και ξεδοντιάζει στην πράξη τις χρεοκοπημένες ιστορικά θεωρίες που διακηρύσσουν το τέλος της ταξικής πάλης. Που προχωρά συνειδητά και με σχέδιο, ανοίγοντας δρόμο για την ευτυχία των ανθρώπων, προσπερνώντας όλα τα εμπόδια, χαράσσοντας νέες διαδρομές, πατώντας πάνω στα χνάρια της Ιστορίας, πετώντας τη σκόνη της παραπλάνησης, της διαστρέβλωσης.

Και στην κόντρα με τη διαστρέβλωση είχε τον δικό του ρόλο ο Μίκης Θεοδωράκης. Θύμωνε με τη θεωρία των δύο άκρων, αυτή που αποτελεί επίσημη θεωρία της ΕΕ. Οργιζόταν, απαντούσε και έβαζε τα πράγματα στη θέση τους, όπως έκανε το 2017, όταν έγραφε σε γνωστή αστική εφημερίδα καταγγέλλοντας την αντικομμουνιστική της υστερία.

"Αν έλειπε ο Κόκκινος Στρατός και ο Στάλιν, τι θα είχαμε σήμερα; Άραγε το σκεφτήκατε; Ποιος θα εμπόδιζε τον Χίτλερ να γεμίσει την υφήλιο με χιλιάδες Άουσβιτς; Φαντάζεστε την Ελλάδα γεμάτη με στρατόπεδα εξόντωσης; (...) Πιστεύω ότι εύκολα μπορείτε να κατανοήσετε το θυμό μου, γιατί για μένα όπως και για χιλιάδες άλλους, η στράτευση και οι αγώνες μας κάτω από την Κόκκινη Σημαία αποτελεί την ιερότερη περίοδο της ζωής μας, που είχε έναν και μόνο στόχο, να κάνει τον Λαό μας ελεύθερο, ανεξάρτητο και ευτυχισμένο".

Μέσα λοιπόν στους μεγάλους αγώνες που έχουμε να δώσουμε το επόμενο διάστημα, είμαστε σίγουροι ότι θα μας ενθαρρύνουν περισσότερο, θα μας πεισμώνουν αταλάντευτα, θα μας οδηγούν με αποφασιστικότητα τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη.

Παραμένει κοντά μας, γενιές και γενιές ζουν και θα ζουν με τη μουσική του.

"Είμαι δημιουργός, νικώ τον χρόνο και τον θάνατο" σκεφτόταν και έγραφε στα μπουντρούμια της Μπουμπουλίνας, όταν εμπνεύστηκε το έργο του "Ο Ήλιος και ο Χρόνος".

Ναι. Η δημιουργία του, το έργο του νίκησε. Και τον χρόνο. Και τον θάνατο. Για πάντα.

Ένα μικρό κομμάτι από το αθάνατο και απέραντο έργο θα απολαύσουμε στη συναυλία που ακολουθεί. Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους τους συντελεστές της σημερινής εκδήλωσης.

Τον Μανόλη Ανδρουλιδάκη για την καλλιτεχνική επιμέλεια και διεύθυνση της ορχήστρας που αποτελείται από τους μουσικούς Γιώργο Κατσίκα, Περικλή Μαλακατέ, Νίκο Παπαναστασίου, Στάθη Σαββίδη, Ορφέα Τσακτσίρα και Μαρίνα Τσοκάνη.

Απολαμβάνοντας μαζί τους τις φωνές της Ρίτας Αντωνοπούλου, της Βιολέτας Ίκαρη, του Δημήτρη Κανέλλου, της Πολυξένης Καράκογλου, της Μαριλίζας Λούντζη και του Κώστα Τριανταφυλλίδη». 

902

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.