ΟυρανοΜίκης Θεοδωράκης: Τραγούδια και μουσικές με παγκόσμια απήχηση και επιρροή (16 VIDEO)

*

Αθάνατο το μεγαλειώδες έργο του Μίκη Θεοδωράκη

*

ΟυρανοΜίκης: Στα Ιμαλάια της Στρατευμένης Τέχνης

*

ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ 1925 - 2021

Τραγούδια και μουσικές με παγκόσμια απήχηση και επιρροή

Η παγκόσμια απήχηση του καλλιτεχνικού έργου του μεγάλου μας μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη αποτυπώνεται με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο στις δεκάδες διασκευές τραγουδιών και συνθέσεών του από καλλιτέχνες σε όλα τα πλάτη και μήκη της γης.

Άλλωστε, η τεράστια επιτυχία της μουσικής που είχε γράψει για την ταινία «Ζορμπάς» του 1964 δεν ήταν η μοναδική, ούτε φυσικά η πρώτη του.

Χρονολογικά, η πρώτη διεθνής επιτυχία του ήταν το «The Honeymoon song» (Τραγούδι του μήνα του μέλιτος), που είχε συνθέσει για την ταινία του 1959 «Honeymoon», του Βρετανού ηθοποιού και σκηνοθέτη Μάικλ Πάουελ, με πρωταγωνιστές τον Άντονι Στιλ και την Λουντμίλα Τσέρινα.

Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού, τους στίχους του οποίου είχε γράψει ο William Sansom, έγινε για τις ανάγκες της ταινίας από τον Marino Marini και το κουαρτέτο του.

Φυσικά το τραγούδι είναι γνωστό σε όλους τους Έλληνες καθώς έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα ως «Αν θυμηθείς τ' όνειρό μου», σε στίχους του μεγάλου Νίκου Γκάτσου, γνωρίζοντας πολλές εκτελέσεις.

Η πρώτη εκτέλεση αυτού του τραγουδιού στην Ελλάδα έγινε από τη Γιοβάννα και κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών το 1960 ως β' πλευρά της «Μυρτιάς» (επίσης σε στίχους Νίκου Γκάτσου). Παρακολουθήστε το από την κινηματογραφημένη συναυλία με τίτλο «Поёт Иованна» (Η Γιοβάννα τραγουδά) που δόθηκε στη Μόσχα το 1963, σε μία εκτέλεση όπου συμπεριλαμβάνονται και στίχοι που δεν υπάρχουν στην κανονική έκδοση. Διευθυντής της ορχήστρας ήταν ο Κώστας Καπνίσης.

Η επιτυχία του τραγουδιού ήταν τόσο μεγάλη, ώστε την ίδια χρονιά που κυκλοφόρησε (1959), διασκευάστηκε στα ισπανικά σε στίχους του Rafael de Penagos, ερμηνευμένο από την Gloria Lasso με τίτλο Luna de miel (Μήνας του μέλιτος), αποτελώντας έως και σήμερα μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της Ισπανίδας τραγουδίστριας.

Βέβαια, η γνωστότερη ίσως επανεκτέλεση του τραγουδιού έγινε από το -κατά πολλούς- μεγαλύτερο συγκρότημα του 20ού αιώνα, τους ίδιους τους Beatles, που το ηχογράφησαν στις 16 Ιούλη του 1963 για το πρόγραμμα του BBC Radio με τίτλο «Pop Go The Beatles».

Το τραγούδι ερμήνευσε και η Mary Hopkin. Ένα χρόνο μετά τη μεγάλη της επιτυχία με το τραγούδι «Those Were The Days» (1968) η Ουαλή καλλιτέχνιδα ερμηνεύει το τραγούδι του Μίκη στο άλμπουμ της «Post Card», που κυκλοφόρησε το 1969, με παραγωγό τον Paul Mc Cartney.

Το τραγούδι έκανε καριέρα και ως «Lun de miel» με γαλλικούς στίχους, που έγραψαν οι Paul Pique και Max François, με ερμηνεύτρια την Βρετανή Petrula Clark, επίσης το 1959.

Ένα χρόνο αργότερα, το 1960, το τραγούδι διασκευάζεται και στα ολλανδικά με τίτλο «Er is geen dag», σε στίχους του Bart Ekkers, με ερμηνεύτρια την ιταλο-γαλλίδα καλλιτέχνιδα Caterina Valente.

Το «Honeymoon song» δεν είναι φυσικά το μόνο τραγούδι του Μ. Θεοδωράκη με διεθνή καριέρα.

Η «Όμορφη πόλη», ένα από τα τέσσερα τραγούδια των «Λιποτακτών», που ερμήνευσε σε πρώτη εκτέλεση το 1960 ο ίδιος ο συνθέτης, μεταφέρεται στα γαλλικά, σε στίχους του Jacques Plante με τίτλο «Les Amants de Teruel» (Οι Εραστές της Τερουέλ) για τις ανάγκες της ομώνυμης ταινίας του Raymond Rouleau, που κυκλοφόρησε το 1962.

Το κομμάτι αναλαμβάνει να το τραγουδήσει το «ιερό τέρας» του γαλλικού τραγουδιού η Edith Piaff, η οποία μας χαρίζει μία συγκλονιστική ερμηνεία...

Οι εκτελέσεις τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη από διεθνούς φήμης καλλιτέχνες δεν σταματούν εδώ.

Η μεγάλη Shirley Bassey το 1970 τραγουδά στο άλμπουμ της με τίτλο «Something», το «Life Goes on». Πρόκειται, ουσιαστικά, για διασκευή του τραγουδιού «Το γελαστό παιδί».

Ιδιαίτερη εκτίμηση στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη υπήρχε και στις πρώην Λαϊκές Δημοκρατίες.

Το 1971 η Τσεχοσλοβάκα τραγουδίστρια Vladěna Krumlová με την ορχήστρα Studio Brno ερμηνεύουν το «Prý Se Mě to Týká» (Λεν΄ πως είν΄ για μένα), που δεν είναι άλλο από το «Βάρκα στο γιαλό».

Αντίστοιχες διασκευές τραγουδιών του Μίκη έγιναν και στην Ιταλία, όπου ο Έλληνας μουσικοσυνθέτης ήταν ιδιαίτερα αγαπητός.

Παράδειγμα, η Iva Zanicchi που τραγουδά το 1970 το Il Mio Aprile (Ο Απρίλης μου), δηλαδή το γνωστό τραγούδι «Απρίλη μου».

Σημαντική επίδραση σε άλλους καλλιτέχνες είχαν και οι μουσικές που είχε γράψει ο Μ. Θεοδωράκης για την επένδυση ταινιών (soundtrack).

Ένας από τους κορυφαίους μουσικοσυνθέτες της τζαζ (και όχι μόνο) ο Henry Mancini αποδίδει το 1963 με την ορχήστρα του, στο δίσκο του «Our Man in Hollywood», το ερωτικό θέμα της ταινίας «Φαίδρα» του Ζιλ Ντασέν (1962).

Στην Ελλάδα το αγαπήσαμε με τον τίτλο «Αστέρι μου, φεγγάρι μου», σε στίχους του Γιάννη Θεοδωράκη και σε πρώτη εκτέλεση της Μελίνας Μερκούρη.

Το 1974 ο μεγάλος Αμερικανός ερμηνευτής Πέρι Κόμο, τραγουδά το «Beyond Tomorrow».

Το τραγούδι είναι ουσιαστικά το ορχηστρικό «Alone in the apartment» από την ταινία Σέρπικο, ένα τραγούδι που στα ελληνικά είναι γνωστό ως «Δρόμοι Παλιοί», σε ποίηση του Μ. Αναγνωστάκη.

Άλλη μια αξιοσημείωτη ερμηνεία τραγουδιού του Μίκη Θεοδωράκη είναι αυτή της Τζόαν Μπαέζ στο «Άσμα ασμάτων» από τον κύκλο τραγουδιών «Μάουτχάουζεν».

Η Αμερικανίδα τραγουδίστρια της φολκ μουσικής και στιχουργός, που είναι ιδιαίτερα γνωστή και για την ενεργό συμμετοχή της στο αντιπολεμικό και στο αντιρατσιστικό κίνημα, απέδωσε με συγκλονιστικό τρόπο το κομμάτι, σε συναυλία που είχε δώσει στο στάδιο «Ελευθερίας» στη Χανιόπορτα, στο Ηράκλειο της Κρήτης, στις 3 Ιούλη 1983, στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων του Δήμου Ηρακλείου.

Η επιρροή του έργου του Μ. Θεοδωράκη δεν εκτείνεται μόνο στο χώρο αλλά και στο χρόνο και φυσικά σε πολλά μουσικά είδη.

Απόδειξη, το αμερικανικό συγκρότημα της indie rock/punk μουσικής Deerhoof, που το 2011 εντάσσει στο άλμπουμ του «Deerhoof vs. Evil» μία διασκευή του «Let's Dance the Jet», ορχηστρικού από την ταινία του 1967 «Όταν τα Ψάρια βγήκαν στη Στεριά» (The Day the Fish Came Out) σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη.

Φυσικά ο κατάλογος των διασκευών και των εκτελέσεων μουσικών και τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη δεν περιορίζεται στα παραπάνω, τα οποία είναι ενδεικτικά της επιρροής που είχε και εξακολουθεί να έχει στην παγκόσμια μουσική σκηνή.

Ούτε βέβαια τα παραπάνω μπορούν να περιγράψουν την επίδραση που είχαν έργα του όπως ο «Επιτάφιος», το «Άξιον Εστί», το «Canto General», το «Κατάσταση Πολιορκίας» και το «Ζ» σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη τη γη, που είχαν και έχουν συντροφιά αυτές τις μουσικές και τα τραγούδια στους μικρούς και τους μεγάλους αγώνες τους... 

902, Πηγή φωτό: Eurokinissi